img
10
Długa droga do Karty Polaka
1 września 2008 * Kurier Galicyjski
ZESPÓŁ „LWOWIACY”
odrzucony, czego nie można
byliśmy dzięki pomocy sponsorskiej
już od dawna były tańce lwow
Ależ to była zdrowa konku
powiedzieć o teraźniejszych
tamtejszego TML, czyli panu pre
skiej ulicy, informacje o których
rencja! Po pokazie naszych ukła
strukturach TKPZL.
zesowi Mieczysławowi Opałkowi.
zbierałem od starszych osób, od
dów tańców lwowskiej ulicy
Pierwsze zapusty spędziliśmy
Na ten festiwal pożyczaliśmy
„lwowskich batiarów”. Byli to:
przekonaliśmy się, że mieliśmy
STANISŁAW DURYS
na obwodnicy Lwowa w sie
stroje od ukraińskiego zespołu
tekst i zdjęcia
dzibie „Energopolu”, do której
„Junist”. Pani Krystyna Gąsow
Chciałbym podkreślić różnicę dwóch festiwali:
przyjechał „Kalambur” z T. Dzie
ska, dyrektor „Domu Polonii” w
rzeszowskiego, na którym wszystko jest płatne i
Szanowni Czytelnicy „Kuriera
duszyckim na czele. Grała wte
Krakowie, zobaczyła nas w po
mrągowskiego, który ma mnóstwo sponsorów.
Galicyjskiego”, dzisiaj pozwolę
dy kapela TKPZL.
życzonych strojach, więc posta
sobie na zrobienie małej luki
Podczas Wielkiego Postu
nowiła na św. Mikołaja 1993 r.
w swych artykułach, opisujących
przyjechał teatr z Polski, który
podarować nam osiem par stro
Franciszek Kucharski, Marcin
dobrych informatorów. Ona
wydarzenia między 1970 a 1990 r.,
przedstawił sztukę „Imieniny we
jów krakowskich. Wyszło tak, jak
Kwaśny, mój ojciec Tomasz Durys
w postaci swojej matki, która
ponieważ zbliża się 20 – lecie
Lwowie”. Po spektaklu, a było to
w przysłowiu „módl się i pracuj,
i inni... Owa żmudna praca przy
p
wywodziła się ze Lwowa i ja
TKPZL. Przerwę trochę swój
w marcu 1990 r., podszedł do
a Pan Bóg ci dopomoże”.
pomocy T. Ryfiaka była uwień
oprzez swojego ojca i swoich
życiorys. Tu chcę zaznaczyć,
mnie Adam Kokodyński, który
XXII SFPZF odbył się w 1996 r.
czona sukcesem. Ponieważ pre
znajomych panów.
że artykuły pierwszego prezesa
został wybrany na wiceprezesa
Program i cały zespół przygoto
miera „Preclarki z Pohulanki” była
Różniły się one między sobą
TKPZL pana Leszka Mazepy
TKPZL w dziedzinie kultury i tak po
tylko układem, ale efekt był
Grupa trzydziestoosobowa Zespołu Pieśni i Tańca
były dla mnie bodźcem do na
koleżeńsku powiedział: „Staszku,
super. No i tańce regionu lwow
pisania tekstu o powtórnym
czy nie podjąłbyś się pracy
skiego, które kiedyś zbierał w
„Lwowiacy” z nowym programem wyjechała do
powstaniu zespołu folklorystycz
założenia przy TKPZL zespołu
latach 50. choreograf konserwa
Rzeszowa, gdzie zaprezentowała „Polonez
nego we Lwowie.
tanecznego, a my dołożymy sta
torium lwowskiego, śp. P. Kogut,
Kościuszkowski”, tańce Krakowiaków wschod
Otóż, jak pisałem w poprzed
rań, aby ci w tym pomóc”. Z Ada
też wywołały euforię, ich dyna
nich artykułach, w latach 70.
mem znaliśmy się od połowy lat
mika i szybki rytm sprawiły, że
nich, tańce regionu lwowskiego, tańce lwowskiej
działała grupa taneczna, w któ
60. Zrozumiałem, jak trudnej
publiczność rzeszowska dosko
ulicy, tańce opoczyńskie, kujawiak z oberkiem
rej tańczyłem. Propagowaliśmy
pracy mam się podjąć, ale się
nale się bawiła. Na koniec śpiew
i taniec narodowy krakowiak.
taniec polski wśród Polaków.
zgodziłem. Od tego czasu, czyli
naszej Walentyny Kriwoszeinej
Żałuję jednak tego, że taki zespół
od 1989 r., nie miałem urlopu
wraz z trębaczem Romanem
polski nie powstał wcześniej, jak
przez 20 lat. Przyznaję, że jest to
wałem sam, ponieważ Tadeusz
na akademii 3 Maja w 1997 r.,
wywołał również wielką euforię
to słynny zespół z Wilna, który ma
męczące, ale to nic, jak powie
Ryfiak w 1995 r. wyjechał do
z tym programem pojechaliśmy
wśród widzów. W tym miejscu
już ponad 40 lat i który był
dział w „Trylogii” Wołodyjowski.
pracy do USA, a E. Sosulski w tym
w sierpniu na FKK, ale przed tym
chciałbym po raz kolejny podzię
wspierany przez śp. Wandę Wasi
Wszystkie moje urlopy wyglądały
czasie pracował w Polsce. By
szlifowaliśmy ten program w
kować p. Leonardowi Jeczeniowi,
łem dobrze wyszkolony, więc
Rzeszowie w Studium Tańców
dyrektorowi rafinerii naftowych,
Chrzest bojowy nasza grupa miała w Rzeszowie
poradziłem sobie ze wszystkim,
Polskich. Tańce lwowskiej ulicy
bez którego pomocy nie za
w lipcu 1989 r., kiedy to nasz mały zespół został
a sponsorem był prezes „Wspól
były nowością na FKK, ponieważ
istnielibyśmy na festiwalu rze
noty Polskiej” z Rzeszowa p. Le
na festiwalu w 1996 r były po
szowskim.
skierowany na studium tańców polskich.
onard Jeczeń. Miałem wtedy też
kazane zabawy wileńskie. Od
Po piętnastu dniach poje
lewską i KC partii z Moskwy. Nie
w następujący sposób: lata 1989
dobre zaplecze w osobie pani
nas, jak zawsze, żądano progra
chaliśmy na IV FKK do Mrągowa,
będziemy osądzać tamtych
– 1991 – szkolenia z zespołem
Wiktorii Capun, która mi poma
mu maximum i z klasą. Właśnie
na którym nasz program też
czasów, ale w Wilnie zespół polski
w Rzeszowie; lata 1992 – 1995
s
gała w każdej chwili.
to nas wyróżniało wśród innych
odniósł ogromne sukcesy (tan
działał prężnie, szerzył folklor
tudia dla choreografów i kie
Moi drodzy, pobyt na takim
zespołów. Zespoły z Białorusi
cerzom przygrywała siedmio
polski i kulturę polską. Pamiętam
rowników – instruktorów polskich
festiwalu, to jest żmudna praca
zazwyczaj prezentowały tańce
osobowa kapela). Z festiwalu
jak śp. Wanda Wasilewska przy
zespołów za granicą, odbywają
dla całego zespołu, nie jest to
albo rusyfikowane, albo rosyjskie,
nas zabrali moi koledzy z Kwi
jeżdżała w 1962 r. z wizytą do
w
ce się na UMCS, a później
żaden relaks. Dzień zaczyna się
inni przywozili kombinowane
dzynia, burmistrz Andrzej Krzyszto
szkoły nr 10, w której się uczyłem.
yjazdy z młodzieżą na szkole
od ogólnych prób wszystkich
buble, bo chyba nie mieli nic
fiak, Wojciech Weryk, Tadeusz
Nasza dyrekcja i nasi nauczy
nia, festiwale i inne imprezy
zespołów, trwają one do obiadu,
swego.
Obuchowski, na czterodniowy
ciele chyba wtedy popełnili
folklorystyczno – muzyczne.
po obiedzie odbywały się kon
W 1998 r. zespół brał udział w
odpoczynek. Młodzież i dorośli
ogromny błąd, nie powiedziaw
SzanowniPaństwo,otóż, chrzest
certy wyjazdowe lub na miejscu.
Bydgoskich Impresjach Muzycz
mieli możliwość odpoczynku na
szy ani słowa o chęci stworzenia
bojowy nasza grupa miała w
Po godz. 24 oddzielne zebrania
nych. Sponsorem była wtedy
harcerskim obozie żeglarskim,
drugiego polskiego zespołu fol
Rzeszowie w lipcu 1989 r., kiedy
dla choreografów i dla kierow
prezes TML w Bydgoszczy p. Da
popływali jachtami i kutrami.
klorystycznego w ZSRR. W. Wasi
nuta Śliwińska. Zespół „Lwowia
Później mieliśmy wycieczkę do
Pani Krystyna Gąsowska, dyrektor „Domu Polo
lewska chyba w tym momencie
cy” częściowo uzupełnił swój
Malborka, do Gdańska. Zwie
była na to gotowa.
program. Doszła suita krako
dzanie bohaterskiej placówki
nii” w Krakowie, zobaczyła nas w pożyczonych
Co było, a nie jest nie pisze się
wiaków wschodnich, która
Westerplatte zrobiło wielkie
strojach, więc postanowiła na św. Mikołaja 1993 r.
w rejestr, przechodzimy do real
trwała 10 min.
wrażenie na młodzieży zespoło
podarować nam osiem par strojów
nych czasów teraźniejszych.
W tym też roku obchodziliśmy
wej. Po drodze z Mrągowa
Wiadomość o powstaniu
10  lecie TKPZL. Na koncercie
zwiedziliśmy Gietrzwałd, gdzie
krakowskich.
polskiej organizacji w listopadzie
galowym przedstawiliśmy suitę
jest cudowny obraz NMP.
1988 r. obiegła całe miasto,
to nasz mały zespół został skie
ników zespołów. Wszędzie trzeba
tańców rzeszowskich, suitę lubel
Szanowni Czytelnicy, jak
wyznaczona została data wiel
rowany na studium tańców pol
było zdążyć, by być poinformo
ską oraz tańce lwowskiej ulicy.
możecie wywnioskować z po
kiego zebrania Polaków ze
skich. Nie wiedzieliśmy, że na
wanym, o tym, co się będzie
Od prezesa TKPZL Emila Legowi
przedniej informacji, Światowy
Lwowa. Ta wiadomość wywo
jubileuszu XX SFPZF, po dwóch
działo w dniu następnym. Rów
cza otrzymałem dyplom za
Festiwal Polonijnych Zespołów
łała zaniepokojenie wśród wielu
tygodniach mozolnej pracy pod
nież trzeba było otrzymać cenne
zasługi wobec TKPZL.
Folklorystycznych nie jest nam
Polaków, którzy do dnia dzisiej
czas upałów lipcowych, na ot
wskazówki lub naganę od jury,
W 1999 r. też było dużo wyjaz
obcy. Jedynie problemy finan
szego nie przyszli do TKPZL  nie
warcie koncertu galowego
jeżeli na to się zasłużyło. I tak to
dów. W zespole „Lwowiacy”
sowe czynią go dla nas niedo
pomylili się chyba. Byli też inni,
dziemy dosłownie „wrzuceni” na
wszystko wyglądało przez dzie
powstał sekstet muzyczny, czyli
siężnym. Za siedmiodniowy
którzy myśleli na wyrost i przyszli
scenę wraz z innym zespołami.
sięć dni. W nocy trzeba było
folk kapela. Na festiwalu rzeszow
pobyt dla jednej osoby trzeba
na to polskie zebranie, na którym
Wystąpiliśmy, pokazując wraz
dopilnować młodzieży, aby
skim była taka zasada, że grały
zapłacić 350 $. Więc na razie to
powstało TKPZL.
z nimi wiązankę tańców rzeszow
wypoczęła, a nie poszła tańczyć
też kapele, więc musieliśmy ją
jest dla nas nierealne.
Podczas zebrania ogłoszo
skich. Nie było to łatwe, ale
na dyskotekę lub na prywatkę
stworzyć. Aby doszlifować pro
W tym roku na koncert fes
no, że jeśli ktoś chce wstąpić do
mieliśmy wspaniałych chore
do akademika. Miasteczko aka
gram zespołu, znów zostaliśmy
tiwalu do Lwowa przyjechały
organizacji polskiej, to będzie
ografów, którzy dobrze nas do
demickie podczas festiwalu było
zaproszeni na Bydgoskie Impre
tylko trzy zespoły, ale dzięki
mógł się wpisać w foyer konser
tego przygotowali.
jak duża pasieka, a w ulach w
sje Muzyczne, w czasie których
Bogu, że nareszcie doszło do
watorium na listę sekcji TKPZL,
XXI SFPZF (Światowy Festiwal
dzieńi w nocytancerzeiśpiewacy
szkoliliśmy się, koncertowaliśmy
tego. Przyjechał zespół „Wesoły
która jest bliższa jego sercu. Ja
Polonijnych Zespołów Folklorys
balowali na całego. Wesoło!
i przygotowywaliśmy się do XXII
Lud” z Chicago (USA), „Polonez”
wpisałem się do działu (sekcji)
tycznych) odbył się w 1993 r.
Po nas została pamiątka
SFPZF w Rzeszowie i IV FKK wMrą
z Australii i tylko trzy pary mo
stosunków międzynarodowych,
w Rzeszowie. Było nas osiem
w postaci nagrania wideo z kon
gowie. Grupa trzydziestooso
ich przyjaciół ze Szwecji, bo
bo myślałem, że właśnie w tej
par składu podstawowego
certów, zrobionego przez TVP, a
bowa Zespołu Pieśni i Tańca „Lwo
cały zespół „Piastowie” nie mógł
dziedzinie mogę pomóc społe
i dwie pary na zamianę, tzn.
mianowicie przez p. Jurka Dynię,
wiacy” z nowym programem
przyjechać z braku kosztów.
czeństwu polskiemu. Tutaj chcę
ogółem było 26 osób wraz
a także zdjęcia.
wyjechała do Rzeszowa, gdzie
Chociaż tańczyły tylko trzy pary,
powiedzieć, że wtedy TKPZL, jak
z kierownictwem. Po festiwalu
W 1996 r. wzięliśmy udział w II
zaprezentowała „Polonez Kościusz
a jednak tancerze pokazali swój
pisze prof. Leszek. Mazepa, było
rzeszowskim od razu wyjechaliś
Festiwal Kultury Kresowej w Mrą
kowski”, tańce Krakowiaków
wysoki poziom artystyczny i bili na
otwarte na każdą propozycję
my na festiwal do Krakowa
gowie (dalej FKK).
wschodnich, tańce regionu lwow
głowę swoich kolegów z USA i
i działanie ze strony mieszkańców
Krakowiak 93”, skąd przywieź
W 1997 r. zostaliśmy zaproszeni
skiego, tańce lwowskiej ulicy,
Australii. Po koncercie spotka
Lwowa różnych narodowości,
liśmy nagrodę osiem czapek
przez Z. Chrzanowskiego do Pol
tańce opoczyńskie, kujawiak
liśmy się w hallu teatru i każdy
ponieważ towarzystwo, poprzez
konfederatek z pawimi piórami,
skiego Teatru Ludowego, który
z oberkiem i taniec narodowy
wypowiedział swoje zdanie
kulturę polską, chciało połączyć
a z Rzeszowa przywieźliśmy z WDK
reżyserował spektakl M. Hemara
krakowiak. O dziwo, zespół polo
o koncercie. Są zespoły, które
wielonarodowościowy konglo
osiem par strojów, które już przez
„Preclarka z Pohulanki”. Zapro
nijny z Londynu przywiózł też
wygrywają ze względu na liczbę
merat Lwowa. Oczywiście, domi
nich nie były używane. Jesteśmy
ponowano mi zrobienie układu
tańce lwowskiej ulicy. Przywiozła
uczestników, a są takie, które
nowali w nim Polacy, to było
bardzo wdzięczni panu dyrek
tańców lwowskich do tego
je moja koleżanka, też Stanisła
pokazują swoją klasę i kunszt
jasne, ale nikt chętny nie był
torowi Wajsowi. W Rzeszowie
spektaklu. Na moim warsztacie
wa, z lubelskiego studium tańców.
taneczny.