12

Gruzińskie impresje

1 września 2008 * Kurier Galicyjski

WCZORAJ ŚMIECH – DZISIAJ ŁZY

WITOLD KOCIŃSKI

tekst i zdjęcia

Wróciłem z Gruzji kilka dni przed

asfalcie owiec. Tylko 65 kilo

„Nie spotkałem niczego rozkosz

wojną. Mówiło się i owszem,

metrów do Tbilisi. Tu będzie nasza

niejszego od tbiliskich łaźni”.

że nie można w nieskończoność

baza wypadowa na czas poby

Czas goni, niestety poleżeć

przeciągać absurdalnej

tu w Gruzji. Ponad milionowa

w leczniczej parze nie możemy.

sytuacji, gdy w wolnym,

stolica rozrosła się na długości 35

Biegniemy do jedynego czyn

niepodległym kraju stacjonują

kilometrów, wzdłuż rzeki Kury

nego meczetu. Ładnie odno

obce wojska i świat ich nie

(gruzińska nazwa rzeki Mtkwari).

wione wnętrze – czuć jeszcze

zauważa. Ten wrzód musiał

Przeniósł tutaj swój dwór ze

świeżą farbę. Z meczetu prosto

kiedyś pęknąć, ale nikt

starożytnej Mcchety król Wach

do synagogi. Na małej prze

nie przypuszczał, że wszystko

tang Gorgasali w roku 458. Le

potoczy się tak szybko.

genda powiada, że, polując,

W czerwcu Gruzja była sło

ustrzelił bażanta, który wpadł do

neczna i wesoła. Biesiadowa

źródła i... się ugotował. To zda

liśmy i śpiewaliśmy do późnej

rzenie wpłynęło na jego decy

nocy. Podziwialiśmy naszych gru

zję. Pomnik króla góruje nad

zińskich przyjaciół za to, w jakim

okolicą.

Św. Nino w starej katedrze

w Mcchecie

strzeni rozsiadły się tu świątynie

różnych wyznań.

Jesteśmy w starej katedrze.

Dziwimy się, że w zwykły dzień

gruzińskie cerkwie są zatłoczone

Tbilisi, w dzielnicy łaźni

– okazuje się, że Gruzini świętują

Mccheta. Stara katedra Sweticchoweli

tempie odnawiają swoją piękną

Wniebowstąpienie.

Zatrzymujemy się w samym

stolicę Tbilisi i mówiliśmy, jaki

Od niedawna patriarcha

sercu starego miasta. Nieduży,

szmat roboty jeszcze przed nimi.

Eliasz II rezyduje w ukrytym za

ale bardzo miły hotel „Sharden”

Wypytywaliśmy wracających

wysokim murem pałacu książę

mieści się w odrestaurowanej,

z Abchazji: „Czy spokojnie?”. –

cym przy starym królewskim

a właściwie odbudowanej,

Tak, tak, tak… Początek sezonu,

trakcie. Mijamy go, idąc do naj

kamienicy, przy zaułku, docho

świętszego miejsca Gruzinów,

Ponad milionowa stolica rozrosła się na długości

starej katedry z VII wieku pw.

Matki  Bożej  Wniebowziętej

35 kilometrów, wzdłuż rzeki Kury (gruzińska nazwa

rzeki Mtkwari). Przeniósł tutaj swój dwór ze staro

„Wyrażam wdzięczność

żytnej Mcchety król Wachtang Gorgasali w roku

Kościołowi polskiemu,

458. Legenda powiada, że, polując, ustrzelił

bo nadal większość

bażanta, który wpadł do źródła i... się ugotował.

księży to Polacy. Nie

To zdarzenie wpłynęło na jego decyzję.

łatwo jest nam

budować wspólnotę.

pełno turystów i nikt nie myśli

dzącym do Placu Jerozolim

Jesteśmy rozproszeni.”

o konfliktach…

skiego. Nad nami twierdza Nari

Nie mnie oceniać decyzje,

kala („nie do zdobycia”) z V–VI

podjęte przez demokratycznie

(zwanej Sioni – od Syjonu w Jero

wieku. W okna hotelu spogląda

wybranego prezydenta. Czyżby

zolimie, gdzie dokonał się cud

ze szczytu wzgórza monumen

liczył na cud? Rozpalił do bia

Wniebowzięcia). Tutaj przecho

talna Matka Armenia – w jednej

łości imperialne zakusy wielkiego

wuje się dwie narodowe relikwie

ręce trzyma miecz na wrogów,

sąsiada. Tak bardzo żal, że zo

– krzyż św. Nino i kamień, przy

a w drugiej – puchar z winem dla

stawiłem uśmiechniętą Gruzję,

wieziony z Jerozolimy przez pus

przyjaciół. Budynek hotelu pre

która teraz płacze.

telnika Dawida.

W Gruzji, bowiem

Wracam jednak do tych

Święta Nino jest czczona ja

obserwuje się

pięknych dni. Do Gruzji przyje

ko oświecicielka Gruzji, równa

chaliśmy z Armenii. W Polsce

apostołom. Według gruzińskiej

niezwykły powrót do

szybko przyzwyczailiśmy się do

tradycji, uzdrowiła chorą żonę

wiary, zwłaszcza wśród

Europy bez granic, bez tej całej

króla Iberii (ówczesna Gruzja). Na

młodych ludzi, i to oni

niemiłej i upokarzającej proce

pytanie władcy o nagrodę od

dury. Wszystko sobie przypomina

powiedziała, że pragnie zbudo

wypełniają po brzegi

my. Prześwietlają nas na wylot.

wać kościół, do którego powinni

Tbilisi. Nowa katedra

gruzińskie świątynie.

Odprawa przeciąga się w nie

przyjechać księża z Konstanty

skończoność. Po burzy upał staje

nopola. Król wysłał poselstwo do

przecisnąć. W Gruzji, bowiem

miejsce, gdzie upolował owego

się nieznośny. Nerwy puszczają…

Konstantyna Wielkiego i w 337

zentuje się, niczym złota plomba

obserwuje się niezwykły powrót

ptaka.

– Trzeba ich zrozumieć – uspokaja

roku wraz z całą rodziną przyjął

w zniszczonej szczęce. Sąsiadu

do wiary, zwłaszcza wśród mło

Przed nami Święta Góra (Mta

pilotka. Mają problemy w Ab

chrzest i w taki oto sposób do

jące z nim kamienice czekają na

dych ludzi, i to oni wypełniają

cminda), zwieńczona telewizyj

chazji, Osetii i Adżarii – szukają

lepsze czasy. Widać na nich

konała się, według legendy,

po brzegi gruzińskie świątynie.

ną wieżą, która nocą mieni się

broni… Kończy się to sympatycz

chrystianizacja Gruzji jako dru

umierające ślady piękna – wie

Zrozumiałe, że zwiedzanie

kolorowymi światłami. W połowie

nym pożegnaniem i życzeniami

giego kraju na świecie po Ar

rzę, że kiedy przyjadę tu ponow

miasta rozpoczynamy od jednej

góry – piękna cerkiew prawo

miłego pobytu w Gruzji. – Trzeba

menii. Ale zanim Święta tu trafiła,

nie, odzyskają swój dawny blask.

z trzech najważniejszych gruziń

sławna pw. św. Dawida Eremity

było od razu do nas przyjechać

miała widzenie – objawiła jej się

Już w I w. apostoł Andrzej po

skich cerkwi pw. Matki Bożej

ze złotymi kopułami, a blisko

– my od was nie żądamy wiz, tak

Matka Boża i błogosławiąc, pro

wołał pierwsze na tych ziemiach

z XII–XIII w., pamiętającej czasy

niej – panteon narodowej kultury

jak nasi sąsiedzi – słyszymy na

chrześcijańskie biskupstwo. Takie

siła, aby, wziąwszy krzyż udała się

królowej Tamary, zwanej królem

i sztuki – cmentarz zasłużonych.

do widzenia.

do Iberii głosić naukę Chrystu

były początki Gruzińskiego Koś

królów i królową królowych. Okres

Spod monumentu założyciela

Jesteśmy w Gruzji i od razu

sową. Dała jej dwie gałązki wino

cioła Prawosławnego, który nosi

jej panowania uznany został za

miasta schodzimy do dzielnicy

rzucają się w oczy bardziej zad

w oficjalnej nazwie przymiotnik

rośli, które Nino połączyła włas

„złoty wiek” Gruzji. Tamara jest

łaźni. W powietrzu unosi się za

bane domostwa, no i lepsza

nymi włosami i właśnie ten krzyż

Apostolski. Najwyższa władza

świętą prawosławnych i kato

pach siarki. W XII wieku było tutaj,

droga. Jeszcze nie wiemy, że

w Kościele należy do Świętego

stał się symbolem chrześcijań

lików. Świątynia stoi na skarpie,

co najmniej, 65 łaźni, do dzisiaj

przyjdzie nam jeździć po czymś,

Synodu, na którego czele stoi

skiej Gruzji i jej największą świę

która się osuwa – istnieje, więc

zachowało się 6, jedna z nich

co drogą jest tylko z nazwy.

tością.

katolikos – Patriarcha Całej Gru

niebezpieczeństwo, że pomimo

ma wyjątkowo piękną mozaiko

Wokół  szachownica pól i nie

zji. Dzisiaj to Eliasz II – poznaliśmy

No i wielki skok we współ

najlepszych zabezpieczeń runie

wą fasadę, niczym samarkandz

kończące się winnice. Autobus

czesność. Nowa katedra pw.

go w nowej katedrze w Tbilisi,

w nurty Kury. Tuż obok Wachtang

ka metresa. Aleksander Puszkin

pędzi, mimo spacerujących po

Trójcy Świętej – której budowę

zatłoczonej tak, że trudno się

Gorgasali spogląda z konia na

powiedział, odpoczywając w niej: