18

W 20. rocznicę założenia

1 września 2008 * Kurier Galicyjski

ZALĄŻKI STOWARZYSZENIA POLSKIEGO WE LWOWIE

(cd. z nr poprzedniego)

racji”. I za to trzeba gorąco

okropny zamęt: jakże to tak?

wysokiej randze artystycznej. Na

dziękować Bogu, Panu historii,

Możemy być dumni z tego, co

Ja, grzeszny wobec Boga,

kilka miesięcy przed tym spot

dziejów człowieka i narodów.

mamy. Dlatego tak bardzo

wobec ludzi, wobec swoich

kaniem rozważałem różne wa

Dzisiaj znowu odczuwacie blis

ważne jest, by czuć się Polakiem,

bliźnich, jak największy syn

rianty szczególnego prezentu dla

kość tej ojczyzny.

mieć świadomość polskich

marnotrawny – zostałem wyróż

Papieża. Zwróciłem się do

Dzisiaj są wśród nas obecni

korzeni, które sięgają tysiąca

Powiedzieliśmy, że katolicy we Lwowie, zwłasz

Polacy, delegaci Polaków, za

lat, a czerpią swą siłę z chrześ

cza Polacy (i nie tylko), byliby niezmiernie

mieszkałych na Litwie, Łotwie,

cijańskiej wiary i europejskiej kul

Białorusi, Ukrainie, w Czechosło

tury. Świadomość tych związków,

szczęśliwi, gdyby Papież mógł to miasto odwie

wacji, na Węgrzech i w Rumunii.

a zarazem świadomość wartości

dzić. Jego Świątobliwość na te słowa uśmiechnął

Nie są oni emigracją, ale ze

własnej kultury pomogą nam

się i powiedział: „również marzę o pobycie

chcieli uczestniczyć w tym spot

właściwie ocenić samych siebie

kaniu Polonii i Polaków. Na ich

i zwiększą poszanowanie kultury

PROF. DR LESZEK MAZEPA

w tym mieście. Wszystko jest w rękach Pana

obecność  pragnę  zwrócić

innych narodów. Jesteśmy od

Boga – jeśli Bóg da, jeżeli Bóg pozwoli, to me

Niżej przytoczę dokładne

szczególną uwagę. W wyniku

powiedzialni za Polskę, za to, co

pragnienie urzeczywistni się”. „Słowo stało się

fragmenty wystąpienia Papieża

przemian, dokonujących się

ona stanowi, za to, co od niej

na spotkaniu, jedną z myśli prze

w tych krajach, mogą oni po raz

otrzymaliśmy i otrzymujemy.

Ciałem”!

wodnich którego była ta, że „Jes

„Musimy też sami od siebie potwierdzić nasz

teśmy jedną wspólnotą odpo

niony tak niesamowitym zaszczy

dwóch znanych mi osobiście

wkład w nowe ukształtowanie życia na naszym

wiezialną za Polskę”.

tem, taką wyjątkową życiową

artystów: wybitnego, o świato

„Drodzy Bracia i Siostry, umi

okazją – być obok Następcy

wej sławie fachowca w dziedzi

kontynencie, musimy wypracowywać ten

łowani Rodacy!

Piotra, Ojca Świętego, tego, kto

nie tzw. „szkła hutnego” profe

nowy kształt ze wszystkimi, przede wszystkim

Z Polonią całego świata

jest  ziemskim  Pośrednikiem

sora Andrija Bokoteja (obecny

z tymi, z którymi łączy nas historyczne

spotykałem się wiele razy: tu,

pomiędzy tymi, kto na tym pa

rektor Akademii Sztuk Pięknych),

w Rzymie i w innych miejscach,

dole i Tym, kto na Niebie?!

a mego prawie sąsiada z prośbą

sąsiedztwo” (Jan Paweł II).

ale takiego spotkania, jak dzi

Zaprawdę – niepojęte i niezba

o wymyślenie czegoś szczegól

siejsze, jeszcze nie było. Ma ono

pierwszy brać udział w takim

Pragnę jeszcze zacytować

dane są Twe wyroki i plany dla

nego. Poszedłem też do nie

charakter wyjątkowy. Razem

spotkaniu. Jest to moment wzru

słowa, które wypowiedziałem

każdego z nas, Panie! W takim

zwykle utalentowanego, a zna

zgromadziła się Polonia, Polacy

szający dla mnie osobiście i dla

do moich rodaków przed rokiem,

stosunku do mnie wyrażana jest

nego mi artysty malarza Ana

zamieszkali za granicą oraz

wszystkich nas, tu obecnych. Kto

na spotkaniu wigilijnym 24 grud

Twa miłość do nas i mnie oso

tolija Martyniuka z prośbą o

przedstawiciele z kraju. Ser

by pomyślał o takiej możliwości

nia: „Trzeba […] abyśmy odnaj

biście – grzesznego i niegod

namalowanie obrazu pamiątko

decznie witam i pozdrawiam

jeszcze kilka lat temu? Do nich

dywali swe własne miejsce,

nego Twego sługi. Oto – niesa

wego z motywem lwowskim.

wszystkich tu obecnych.

kieruję gorące słowa powitania,

miejsce z takim trudem bronione

mowity i namacalny przykład

Obu sprawiło to ogromny pro

Powiedziałem na wstępie, że

cieszę się wspólnie z nimi i razem

i wypracowane pośród wszyst

Łaski i Miłości do nas. I do mnie.

blem, ponieważ nie wiedzieli, –

jest to spotkanie wyjątkowe,

z nimi dziękuję Bogu serdecznie

co to mogłoby być, jaki prezent

Wszystkie delegacje ze Wschodu przywiozły

za upragniony dar tego spot

dla tak Dostojnej Osoby mógłby

„Nie można o was

kania. Wasza historia nacecho

być odpowiedni. Jak mi później

dla Ojca Świętego jakieś pamiątkowe dary.

wana jest tragizmem. Zachowa

opowiadał pan Andrij, zmieniał

myśleć, wychodząc

Nasze były chyba najcenniejsze i o wysokiej

liście jednak wiarę ojców. Łączy

swój zamysł kilkakrotnie (już po

od pojęcia

randze artystycznej.

was tradycja wieloletniej, hero

wykonaniu), szukając właści

„emigracja” trzeba

icznej walki o utrzymanie własnej

wych środków wyrazu. Odczu

narodowości. Jesteście bogaci

kich narodów, przede wszystkim

Niepojętość wszystkiego tego,

wał ogromną odpowiedzialność

myśleć, wychodząc

doświadczeniami lat walki

europejskich. Musi być doce

w czym uczestniczyłem, była

za to zamówienie. Na margine

od rzeczywistości

o zachowanie i umocnienie swej

nione twórcze znaczenie i trud

potwierdzeniem Bożej Łaska

sie dodam, że jego ojciec był

„Ojczyzna”

tożsamości. Nigdy nie zapom

naszych sprzeciwów. Musimy też

wości i Opieki dla mnie i nade

księdzem grekokatolickim na

nieliście o ojczyźnie, dzięki wa

sami od siebie potwierdzić nasz

mną. I stwierdzam niejedno

Zakarpaciu. Przekazał mi po

(Jan Paweł II).

szemu przywiązaniu do polskiej

wkład w nowe ukształtowanie

krotnie, że Łaskę tą, jak do

jakimś czasie kilkukilogramowe

gdyż jest wynikiem nowej sy

tradycji i legendarnemu wprost

życia na naszym kontynencie,

marnego człowieka, nie zasłu

symboliczne (nie zawierające

tuacji, w jakiej znalazła się Polska,

patriotyzmowi. Raduję się, więc

musimy wypracowywać ten

gującego chyba na nią,  od

żadnych cech podobizny) trzy

Europa i cały świat. Jest to

niezmiernie waszą radością, że

nowy kształt ze wszystkimi,

czuwam na sobie stale – od

częściowe (podstawa, biust,

spotkanie szczególne, bo został

możecie tu być. Wspomnijmy na

przede wszystkim z tymi, z którymi

dawna, można powiedzieć – od

głowa) popiersie z przeźroczys

nawiązany pierwszy oficjalny

tym miejscu żywą wiarę tych,

łączy nas historyczne sąsiedz

urodzenia. Chociaż prowadził

tego i białego szkła o niezwy

kontakt z Polonią i Polakami

którzy za te wartości cierpieli i za

two”.

mnie Pan przez różne złożone

kłym kształcie i składanej (nie

całego świata. Przypominają mi

nie ponieśli śmierć.

Dziękuję wam serdecznie za

meandry mego życia, uważam

była stabilna, lecz układana)

się słowa, jakie wypowiedziałem

Jak widzimy, oblicze Europy

to spotkanie. Tak bardzo bym

siebie za wybrańca Stwórcy,

konstrukcji. Na biuście było

do Polaków w Londynie w dniu 7

zmieniło się i nadal stopniowo

chciał, aby i ono przyczyniło się

który stale się mną opiekuje

wygrawerowane imię i nazwisko

do umocnienia więzi z krajem,

i obdarowuje wszelkimi ziemskimi

Artysty oraz napis „Dar od Towa

„Łączy was tradycja wieloletniej, heroicznej

któremu na imię Polska. Niech

dobrami...

rzystwa Kultury Polskiej Ziemi

walki o utrzymanie własnej narodowości.

ono nas wspólnie wzbogaci,

Przepraszam Szanownych

Lwowskiej”. We wnętrzu symbo

niech służy temu dobru wspól

Czytelników za tak bardzo oso

licznej przeźroczystej „głowy”

Jesteście bogaci doświadczeniami lat walki

nemu, jakim jest nasza ojczyzna,

biste „wewnętrzniania się”. Lecz

z lanego szkła (czyli nie pustej

o zachowanie i umocnienie swej tożsamości.

i każdej wspólnocie ludzi, którzy

chciałem  przekazać  moje

wewnątrz, lecz z pełnej szklanej

Nigdy nie zapomnieliście o ojczyźnie, dzięki

czują się z nią złączeni więzami

własne uczucia o tych szczę

substancji) umieszczony był biały

krwi, każdemu Polakowi i każdej

śliwych chwilach i doznaniach,

– również szklany krzyż. Całość

waszemu przywiązaniu do polskiej tradycji

Polce, gdziekolwiek żyją.

przeżytych wówczas i które są

symbolicznie wyobrażała Papie

i legendarnemu wprost patriotyzmowi”

Ojczyzna to nasza wspólna

stale obecne w mym życiu.

ża. Od Fundacji Kultury został mi

(Jan Paweł II).

Matka, to nasz „wielki zbiorowy

Ojciec Święty razem z obec

też przekazany duży wazon

obowiązek” (C. K. Norwid). Jes

nymi odmówił „Anioł Pański”

z kolorowego „hutnego” szkła,

maja 1982 r. Mówiłem wówczas:

ulega przekształceniom. Jesteś

teśmy za nią odpowiedzialni.

(wybiła właśnie godzina 12.),

też ważący parę kilogramów...

„nie można o was myśleć, wy

my narodem, który ma swój

Wszystkich polecam Bogu w

odmówił modlitwę za Itę Koza

Natomiast po wielu „chodze

chodząc od pojęcia „emigra

szczególny wkład w te prze

modlitwie i proszę Panią Jasno

kiewicz. I na tym część „oficjal

niach” po mieście, A.Martyniuk

cja” trzeba myśleć, wychodząc

miany. Nasze wysiłki nie poszły na

górską, aby opiekowała się

na” się skończyła. Papież zszedł

namalował piękny obraz: lwow

od rzeczywistości „Ojczyzna”. Ta

marne i dzisiaj zbieramy już

naszą ojczyzną i wszystkimi

z tronu do sali i zaczęła się pre

ski kościół dominikanów – wi

więź z Ojczyzną była i jest dla was

owoce, jak choćby to dzisiejsze

Polakami w kraju i poza jego

zentacja wszystkich obecnych.

dziany poprzez perspektywę

siłą duchową, głęboko zako

wspólne spotkanie. Jednakże

granicami. Bardzo proszę obec

Czynił to odpowiednio S. Or

k a m i e n i c R y n k u o d s t ro n y

rzenioną w waszych sercach,

nowe sytuacje wymagają no

nych tu księży biskupów, aby

łowski – prezentując delegatów

b . Kolegium Jezuickiego przy

tradycjach, rodzinach, w kultu

wych postaw, które rodzą się ze

wspólnie ze mną udzielili błogo

z Zachodu oraz A. Stelma

ul. Teatralnej. Później prosiłem, by

rze. Opuściliście tę Ojczyznę, ale

spokojnych przemyśleń. Winniś

sławieństwa uczestnikom spot

chowski – przedstawiając Papie

dla mnie osobiście zrobił zmniej

nie przestaliście być Polską,

my wzmacniać naszą tożsa

kania i ich rodzinom. Przedtem

żowi delegatów z Polski oraz

szoną replikę tego obrazu, który

częścią szczególną Polski. Bolała

mość narodową, nie wolno nam

jeszcze pomodlimy się za naszą

ze Wschodu (ZSSR, Czechosło

z tyłu miał również odpowiedni

was jednak ta „fizyczna nieo

zapominać, kim jesteśmy i gdzie

ojczyznę i za zmarłą uczestniczkę

wacji, Rumunii, Węgier). Jedni

napis (oryginał był o wymiarach

becność”. Byliście w jakimś sen

są nasze korzenie. Winniśmy czuć

tego spotkania, która wniosła

z Papieżem tylko się witali,

mniej więcej 70x50 cm), która

sie poza Polską.

się zawsze jedną wspólnotą,

w nie tak wielki wkład. To tyle

całowali jego dłoń (uprzedzono

wisi w mym pokoju. Artysta miał

Dzięki Bogu, jest to już prze

niezależnie od tego, gdzie są

pragnę powiedzieć, choć było

wcześniej, by nie klękać w akcie

jedyną prośbę: „jeżeli będą

szłość. Dzisiaj możecie powie

nasze domy i miejsca pracy.

by wiele jeszcze refleksji i uczuć.”

czci). Inni zamieniali z nim kilka

robione zdjęcia z przekazania

dzieć, że te więzi z Ojczyzną

Jesteśmy odpowiedzialni za

Wszystko, o czym mówił Pa

słów. Czasem Papież niektórym,

tego obrazu, to proszę mi je

nabrały nowego życia. Możecie

rozwój naszej kultury i nauki, ale

pież, sprawiało ogromne wra

zwłaszcza tym, kto wcześniej

sprezentować”. Faktycznie –

już nawiązać oficjalny kontakt

nie możemy też zapomnieć,

żenie; w duszy wszystko się

miał okazję być na prywatnej

miałem takie zdjęcie, które

z krajem, i to rozważaliście,

że należymy do wielkiej wspól

wznosiło, kłębiło, wzruszało, na

audiencji coś mówił.

z wdzięcznością przyjął. Jednak,

między innymi, podczas waszych

noty narodów, że korzystamy

pełniało się wzniosłymi uczucia

Wszystkie delegacje ze Wscho

po jakimś czasie jego pracownię

konferencji. Już nie będzie trzeba

z ich dorobku i osiągnięć. Inne

mi, euforią, czymś trudno dla

du przywiozły dla Ojca Świętego

okradziono – zabrano wiele

o was mówić z bólem „Polacy

narody też chcą ubogacać się,

samego siebie zrozumiałym.

jakieś pamiątkowe dary. Nasze

obrazów oraz wiszące na ścianie

nieobecni fizycznie, nie mający

czerpiąc z naszego skarbca.

A równocześnie – w głowie był

były chyba najcenniejsze i o

zdjęcie...