„ARKA –2008”
DODATEK SPECJALNY
NA STYKU KULTUR, JĘZYKÓW, RELIGII
KURIER GALICYJSKI
15 września 2008 nr 17 (69)
WSPÓŁCZESNA „ARKA”
POLAKÓW, ŻYDÓW I UKRAIŃCÓW
W dniach 17 25 sierpnia w klasztorze grecko katolickich mnichów studytów Ławrze Uniowskiej, położonej k. Przemyślan w obwodzie
lwowskim, odbyło się Międzynarodowe Seminarium „Arka –2008”. Tegoroczny temat: Polacy, Żydzi, Ukraińcy w latach próby
1939 1947 z udziałem naukowców, dyplomatów, działaczy społecznych omawiało trzydziestu młodych przedstawicieli tych
trzech sąsiednich narodów, którzy przez ponad tysiąc lat mieszkają na tej ziemi w środku Europy.
tracyjnego w Bełżcu, jeździli do
KONSTANTY CZAWAGA
miejscowości Pawłokowa k.
tekst i zdjęcia
Przemyśla oraz do Huty Pieniac
kiej w obwodzie lwowskim, gdzie
Gdyby takie spotkania mogły
złożyli wiązanki kwiatów na
być transmitowane w TV czy
zbiorowych mogiłach Żydów,
przekazywane przez Internet, to
Ukraińców i Polaków. Wielkie
wielu obecnych konfliktów i nie
wrażenie na młodzieży wywarł
porozumień międzynarodo
przegląd filmu „Katyń”, także
wych, międzyetnicznych już
filmów o wydarzeniach na Wo
można byłoby uniknąć, a różne
łyniu i we Lwowie podczas II
negatywne stereotypy z tej
wojny światowej. Odbyło się
płaszczyzny raz i na zawsze
również spotkanie z żywymi
pochować, jak to się czyni ze
świadkami tych wydarzeń –
wszelką zgnilizną. Dzięki inicja
historykiem z Warszawy W. Fila
tywie współczesnych intelektu
rem i muzykiem z Drohobycza
alistów z Polski, Izraela i Ukrainy,
Alfredem Schreyerem. Reżyser
m.in. ambasadora Wiesława
Andrzej Wajda skierował ze
Osuchowskiego, Konsula Gene
stolicy Polski specjalny list do
ralnego RP we Lwowie, doktora
uczestników spotkania w Ławrze
Arona Weissa, doradcy nauko
Uniowskiej. Zorganizowano też
wego Centrum „Tkuma” z Jero
Dzień Polski, Dzień Ukraiński
zolimy, prezes Federacji Organi
i Dzień Żydowski z udziałem
zacji Polskich na Ukrainie Emilii
artystów, zespołów, przedstawi
Chmielowej, od trzech lat w Ław
cieli wspólnot etnicznych. Dzia
rze Uniowskiej otwarcie mówi się
łała ekspozycja wystawy foto
niemalże o najbardziej drama
graficznej ojca bonifratra Bru
Uczestnicy międzynarodowego seminarium „Arka –2008” w Uniowie
tycznychwydarzeniach i rzeczach,
nona Marii Neumanna z Droho
niepokojących wiele pokoleń
bycza. Oprócz wykładów, refe
Legutko, który wygłosił wykład
Ukraińców, Polaków i Żydów.
i zadania tegorocznego semi
uczelni wyższych, a także z Polski
ratów, dyskusji odbywały się
Jest wielka różnica między
inauguracyjny. Organizatorzy
narium „Arka”. Igumen (przeło
Niektórzy wyrazili chęć uczest
warsztaty studyjne pod kierow
zaproponowali, aby uczestnicy
sympozjum naukowym a semi
żony) Ławry Uniowskiej, ojciec
nictwa w tym spotkaniu po raz
nictwem prof. Barbary Weigl
zwrócili uwagę na kilka bloków
narium „Arka”, ponieważ o bo
Benedykt, przywitał przybyłych
drugi czy trzeci. Są tacy, którzy
z Wyższej Szkoły Psychologii
lesnych sprawach swoich dzia
pytań: „Bogactwo kultur trzech
gości.
piszą prace naukowe na tematy,
Społecznej w Warszawie oraz jej
narodów i ich wzajemne od
dów pradziadów dyskutuje
Podczas uroczystego otwar
poruszane podczas seminarium
wychowanków.
działywania”, „Druga wojna
przeważnie młodzież, która ma
cia głos zabierali także: dyrektor
„Arka” albo próbują praktycznie
W trakcie sympozjum „Arka
niepowtarzalną możliwość do
światowa jako przełomowy
żydowskiego centrum społecz
rozwiązywać podobne sytuacje
2008” jego uczestnicy wyglądali,
okres w historii stosunków trzech
wiedzenia się prawdy bezpo
nego „Chesed Arje” Ada Diano
konfliktowe w swoich środowis
jak jedna wielka rodzina repre
narodów”, „Historia zagłady na
średnio z ust wybitnych badaczy
wa, dyrektor JDC na Ukrainie
kach, jednak nikt nie ukrywał, że
zentantów trzech narodów –
historii i świadków ważnych
terenie Ukrainy w czasach II
Dannz Gehtman, ambasador RP
w tej dziedzinie wszystkim bra
polskiego, ukraińskiego i żydow
wojny światowej”, „Życie kultu
wydarzeń, porozmawiania z nimi
na Ukrainie Jacek Kluczkowski,
kuje wiedzy.
skiego, którzy szczerze chcą
ralne i wartości narodowe
w murach dawnego klasztoru
Prezes Fundacji „Pomoc Pola
Prezes Federacji Organizacji
powiedzieć każdemu, że można
i na łonie pięknej natury. Tym
Polaków, Żydów i Ukraińców”,
kom na Wschodzie” Jerzy Marek
Polskich na Ukrainie Emilia
żyć z bliźnimi tak, jak oni spędzili
„Ratowanie Żydów podczas
razem zostały zaprezentowane
Nowakowski.
Chmelowa i dyrektor Ogólno
ten swój czas w Ławrze Uniow
Holokaustu”. Uczestnicy semina
prawie wszystkie regiony Ukrainy,
Rangę seminarium podniósł
ukraińskiego Centrum Badań
skąd przyjechali przeważnie
rium mieli wyjazd do Polski, gdzie
Sekretarz Stanu w Kancelarii
nad Holokaustem „Tkuma” dr
skiej.
KG
KG
zwiedzili Muzeum obozu koncen
studenci i młodzi wykładowcy
Prezydenta RP prof. Ryszard
Ihor Szczupak prezentowali cele
AMBASADOR RP NA UKRAINIE JACEK KLUCZKOWSKI:
„NASZYM OBOWIĄZKIEM JEST BUDOWANIE POROZUMIENIA”
Naszym obowiązkiem jest bu
„Od razu, gdy otrzymałem
sprawiedliwości. W latach 60.
zaproszenie, pomyślałem, że po
polscy biskupi rzymskokatoliccy
dowanie porozumienia, odnaj
winienem tu przyjechać. Przez
napisali list do biskupów rzym
dywanie w partnerze tego, co
ludzkie, prowadzenie dialogu –
trzy lata mojej pracy w Kijowie ani
skokatolickich w Niemczech
razu nie miałem okazji, by tu być.
„Przebaczamy i prosimy o prze
bardzo szczerego, otwartego,
dialogu, nastawionego na to, by
Myślę, że, jeżeli dyplomata nie
baczenie”. Wydarzenie to w tam
jedzie do Uniowa, to czegoś w
tym czasie nie było dobrze
odnaleźć porozumienie, wyba
jego pracy brak. Chciałbym
odebrane przez naród polski. Nie
czyć sobie nawzajem. Myślę, że
serdecznie podziękować wszyst
tylko dlatego, że zdecydowany
po 1989 roku Polska zrozumiała,
kim organizatorom. Myślę, że
sprzeciw wyraziła propaganda
wszystkie kolejne rządy – też, by
ważne jest takie spotkanie mło
komunistyczna, ale także dlate
w polityce zagranicznej budo
Do
dzieży, które jest poświęcone nie
go, że my, jako naród, nie byliśmy
wać bliskie, przyjazne stosunki ze
uczestników
tylko rozmyślaniom o przeszłości,
gotowi wybaczać Niemcom i
wszystkimi sąsiadami. Osiągnęliś
seminarium
ale także jest związane z tym, jak
prosić ich o wybaczenie. List ten
my porozumienie z Niemcami,
przemawia
mamy budować przyszłość w na
zrobił bardzo dużo – zbudował
z Litwinami – to także nie było
Ambasador
szych krajach, jak nam pokonać
w świadomości społecznej,
sprawą prostą. Byliśmy pierw
RP na
tę ciężką spuściznę historyczną.
wśród intelektualistów, młodzie
szym krajem, który uznał niepod
Ukrainie
Oczywiście, historia jest bar
ży przekonanie, że, jak myślimy
ległość Ukrainy. Myślę, że w tam
Jacek
dzo ważna, o historii należy pa
o historii, to nie o tym, żeby wyrów
tym czasie pewna część na
Kluczkowski
miętać, trzeba pamiętać o nie
nywać rachunki z przeszłością.
szych obywateli obawiała się
