6

Poezja Zbigniewa Herberta

16.XII.2008 16.0I.2009 * Kurier Galicyjski

ZBIGNIEW HERBERT – INTERPRETACJE

HERBERT MUZYCZNY

IRENA MASALSKA tekst

IRENA MASALSKA tekst

wspania³y pomys³ propago-

MARIA BASZA zdjêcia

KONSTANTY CZAWAGA

wania wiedzy o Herbercie

25 listopada w Teatrze

zdjêcia

wœród m³odych Polaków. To

im. £esia Kurbasa (dawny

zabawa, rozrywka, a jedno-

teatr „De Paris” - „Bagatela”)

W poniedzia³ek, 3 grudnia,

czeœnie nauka – po³¹czenie

we Lwowie odby³ siê wieczór

w Teatrze M³odego Widza

przyjemnego z po¿ytecznym.

herbertowski, zorganizowany

we Lwowie odby³ siê koncert

S¹dzê, ¿e nam wszystkim

przez polski miesiêcznik

poezji œpiewanej Zbigniewa

zale¿y na tym, ¿eby Zbigniew

kulturalny „Lwowskie Spot-

Herberta. O tym, jednak nieco

Herbert by³ postaci¹, jedno-

kania” oraz Fundacjê „Pomoc

ni¿ej. Najpierw na scenie

znacznie kojarz¹c¹ siê ze

Polakom na Wschodzie”.

pojawili siê Rafa³ Dziêcio-

Lwowem. W pamiêci Polaków

Z³o¿y³ siê na niego mono-

³owski, wiceprezes Fundacji

on ju¿ istnieje, zale¿y nam na

dram „¯yciorys” w wykonaniu

„Pomoc Polakom na Wscho-

tym, ¿eby by³ w pamiêci

Wojciecha Wysockiego.

dzie” i Marcin Zieniewicz,

dzisiejszych mieszkañców

Aktor w sposób bardzo artys-

Konsul RP we Lwowie. Opo-

Lwowa. Chodzi o Ukraiñców,

tycznyi finezyjnyzaprezentowa³

wiedzieli o bardzo wa¿nym

osoby innych narodowoœci, o

nam twórczoœæ Zbigniewa

Wojciech Wysocki (od lewej) i Wojciech Czaplewski

przedsiêwziêciu, zorga-

to, ¿eby has³o „Herbert” zaw-

nizowanym przez Fundacjê,

sze by³o kojarzone ze Lwowem,

ga³ siê miejsca w klasyfi-

„Frondê” i Konsulat RP.

z dorobkiem przedwojennego

kacjach literackich: dramat

na g³osy.

Zdaniem Bogdana Kozaka,

aktora teatru im. Marii Zañ-

kowieckiej we Lwowie, poezja

Herberta jest inteligentna, bo

przemawia prostym jêzykiem,

a jednoczeœnie jest intelek-

tualna. Pan Bogdan zaznaczy³

te¿, ¿e Herbert jest poet¹

lwowskim, a Lwów jest miastem

wielokulturowym. To miasto

bohaterem pierwszego z nich

Herberta, prezentuj¹c j¹ jako

jest Sokrates, który w celi

opowieœæ o ¿yciu, pisan¹

ateñskiego wiêzienia czeka na

wierszem. Nastêpnie obejrze-

wykonanie wyroku œmierci.

liœmy film „Brewiarz”, oparty

Rafa³ Dziêcio³owski, wiceprezes Fundacji „Pomoc

Rozmowy z uczniami, ¿on¹,

o tekst Zbigniewa Herberta.

Polakom na Wschodzie” (od lewej) i Marcin Zienie-

stra¿nikiem wiêziennym,

wicz, Konsul RP we Lwowie

Re¿yserem i aktorem, czytaj¹-

cym tekst, jest Wojciech

pozwalaj¹ na zrobienie ra-

Lwowa. Tutaj dorasta³, tu

„To ju¿ kolejne spotkanie,

Czaplewski. Ten krótki film,

chunku z ¿ycia, ale nie tylko

przebiega³y lata jego dzieciñ-

poœwiêcone Zbigniewowi

obrazuj¹cy w sceny szpitalne

to jest tematem sztuki. So-

stwa, lata wczesnej m³odoœci.

Herbertowi, powiedzia³ na

oraz nad brzegiem morza, w

krates móg³by uciec, kara

Przekazujê te s³owa równie¿

wstêpie pan Rafa³ Dziêcio-

których tle jest czytany tekst,

œmierci mia³a byæ jedynie

Bogdan Kozak

w imieniu nowo miano-

³owski. - Myœlê, ¿e stanowimy

symboliczna, ci, którzy go

pokaza³, jak cenne jest ludz-

wanego Konsula General-

w tym momencie blisk¹ sobie

skazali, zak³adali, ¿e ucieknie,

kie ¿ycie i kaza³ siê zastano-

wszystko przyjmuje, ironizuje,

nego RP we Lwowie pana

nawzajem i znajom¹ herber-

zadbali, aby mia³ tak¹ mo¿-

wiæ nad przemijaniem.

obserwuje, œmieje siê. Nikogo

Grzegorza Opaliñskiego.

towsk¹ rodzinê. Aby t¹ ro-

liwoœæ. Filozof nie godzi siê na

Potem by³a dyskusja, do-

nie stara siê zatrzymaæ przy

Prosi³ mnie, ¿ebym wszyst-

dzinê rozszerzyæ, Fundacja

hipokryzjê wolnoœci bez

tycz¹ca tego, jak interpreto-

sobie. Herbert, który siê uro-

kich pañstwa przywita³ i po-

zaproponowa³a w tym roku

wolnoœci – doprowadza sytu-

dzi³ w kamienicy na ul. Lycza-

waæ Herberta. Panowie Wy-

dziêkowa³ Fundacji „Pomoc

rajd œladami Zbigniewa

acjê do ostatecznoœci - przyj-

kowskiej, rozumia³ to. Jego

socki i Czaplewski doszli do

Polakom na Wschodzie” za

Herberta. W imprezie wziê³o

wniosku, ¿e nale¿y go mówiæ,

muje œmieræ. „Rekonstrukcja

poezja jest s³oneczna i przej-

taki wspania³y cykl imprez i za

udzia³ ponad 70 osób. Nale-

poety” przywo³uje z kolei

rzysta.

Herberta mówiæ,

dzisiejsz¹ imprezê równie¿.”

¿a³o odwiedzaæ miejsca, zwi¹-

postaæ Homera. Niewidomy

Zaznaczyæ nale¿y te¿, i¿ we

Dokonano losowania naz-

zane ze Zbigniewem Herber-

ju¿ autor wielkich epopei

wspomnianym teatrze w

a nie recytowaæ.

wisk osób, które w przysz³ym

tem, odpowiadaæ na zadane

zmienia pogl¹d na to, co

latach 1958/59 do roku 1965

roku, za spraw¹ Fundacji,

w przewodniku, który ka¿dy

naprawdê istotne i warte

a nie recytowaæ. By³a te¿

wystawia³ swoje przedstawie-

wezm¹ udzia³ w uroczystej

otrzyma³, pytania. Nastêpnie

zainteresowania – nie zgie³k

mowa o poezji œpiewanej Her-

nia Polski Teatr Ludowy we

jubileuszowej X edycji „Her-

wpisywaæ odpowiedzi do

wielkiej bitwy, ale drobiazg,

berta, w której mistrzem jest

Lwowie. Teatr im. £esia Kur-

bertiady” w Ko³obrzegu. To

krzy¿ówki, po której w³aœci-

szczegó³, to co najbardziej

bard Przemys³aw Gintrowski.

basa (patron jest uwa¿any za

chyba najpowa¿niejsza od lat

wym wyplenieniu ujawnia³o

osobiste i kruche. Szkic

Od wielu lat w Polsce odby-

najwiêksz¹ postaæ w teatrze

impreza, zwi¹zana z interpre-

siê has³o rajdu. 95% uczest-

dramatyczny „Drugi pokój”,

ukraiñskim XX w.) ma ju¿ 20

waj¹ siê konkursy recytator-

tacj¹ poezji Zbigniewa Her-

ników wype³ni³o te krzy¿ówki

pisany na granicy reporta¿u,

lat, to teatr eksperymentalny.

skie poezji Zbigniewa Herber-

berta. Wylosowane osoby to:

zgodnie z oczekiwaniami,

ta, na których co raz czêœciej

staje siê pretekstem do

Owo eksperymentowanie

Pawe³ Suszko (szko³a nr 24

wszyscy s¹ wygrani w tym

m³odzie¿ w³aœnie „mówi” tê

refleksji nad istot¹ cz³owie-

polega na tym, ¿e widownia

im. Marii Konopnickiej),

rajdzie.”

poezjê. Oczywiœcie, najczêœciej

czeñstwa. Sztuka „Listy na-

znajduje siê tam, gdzie zazwy-

Oksana Bi³as (szko³a nr 24

„Jest mi niezmiernie mi³o,

interpretuj¹ j¹ ch³opcy, ale

szych czytelników” pokazuje,

czaj jest scena, przez co

im. Marii Konopnickiej),

¿e mogê tutaj byæ z pañ-

zdarzaj¹ siê te¿ dobre inter-

¿e mo¿na zostaæ odartym ze

aktorzy maj¹ sta³y kontakt

Marta Jaworska (szko³a nr

stwem, na spotkaniu, które

wszystkiego, co wa¿ne w ¿y-

pretacje dziewczyn. Jeœli chodzi

wzrokowy i emocjonalny z

10), Anastazja Capun i Ad-

koñczy ca³y szereg imprez,

ciu, na skutek nieludzkich

o poezjê œpiewan¹, to zdarzaj¹

publicznoœci¹.

rian Michta (uczniowie szko³y

zwi¹zanych z obchodami

przepisów i têpej ludzkiej

siê nawet wykonania Herber-

Na spotkaniu by³o wielu

nr 10, autorzy wspólnej pracy).

Roku Zbigniewa Herberta we

g³upoty. A dramat „Lalek”

ta w stylu... disco polo.

ludzi m³odych, mamy, wiêc,

Zgodnie z wynikami losowa-

Lwowie, w które równie¿ by³

przedstawia, jak w zwyk³ym

Tak, wiêc, poezja Herberta

nadziejê, ¿e Herbert bêdzie im

nia, Fundacja „Pomoc Polakom

zaanga¿owany Konsulat Gene-

ma³ym miasteczku, wœród

bliski. Ufamy te¿, ¿e kontakt

jest ci¹gle ¿ywa, a jednoczeœ-

na Wschodzie” podjê³a siê

ralny Rzeczypospolitej Polskiej

bardzo porz¹dnych ludzi, siê

z dzie³ami tego wybitnego

nie nie „sztywna” i nie „kano-

sfinansowania piêciu, a nie

we Lwowie. – mówi³ konsul

niczna”, warto o niej rozmawiaæ

zdarzyæ morderstwo, którego

autora nie zakoñczy siê wraz

czterech, jak zak³adano wczeœ-

RP we Lwowie Marcin Zienie-

oraz interpretowaæ. Nie na-

nikt nie umie wyt³umaczyæ i

z up³ywem Roku Zbigniewa

niej, nagród.

wicz. - Nasze dzisiejsze spot-

le¿y te¿ zapominaæ, o czym

któremu nikt nie próbowa³

Herberta.

Z koncertem poezji œpie-

kanie – to koncert, ale te¿

mówi siê mniej, ¿e Herbert

zapobiec. Niektóre spoœród

Dziêkujemy równie¿ Orga-

wanej Zbigniewa Herberta

zakoñczenie rajdu, który

tych utworów tworzone by³y

jest równie¿ dramaturgiem.

nizatorom za wspania³e,

wyst¹pili: aktor Aleksander

odby³ siê w dniu dzisiejszym

jako s³uchowiska radiowe

„Jaskinia filozofów”, bodaj

kolejne ju¿, spotkanie z Her-

Fr¹czyñski oraz Micha³ Ku-

we Lwowie. Uczestniczy³a w

b¹dŸ póŸniej przystoso-

najwy¿ej ceniony spoœród

bertem oraz interpretacjami

lenty, muzyk jazzowy.

nim m³odzie¿ z obu szkó³ z

wywane do potrzeb radia.

dramatów Herberta i „Rekon-

jego poezji.

„Bycie z pañstwem razem

polskim jêzykiem nauczania

Sam poeta u¿ywa³ wobec nich

strukcja poety” siêgaj¹ po

jest dla mnie szczególnym

we Lwowie. S¹dzê, ¿e jest to

KG

KG

okreœlenia, dla którego doma-

temat antyczny. G³ównym