17

Kurier Galicyjski * 14 28 lutego 2009

wickich Polska stanowi³a

Nacisk bolszewików by³

zwyciê¿yli bolszewicy. To, co

¿e wiêkszoœæ pogromów

nywali pogromów, œwiadczy³o

zaporê, tamuj¹c¹ pochód

bardzo silny i mimo po³¹cze-

napisa³em, mo¿e siê Pañstwu

dokonywali ¿o³nierze, nie

to tylko o daleko posuniêtym

rewolucji i aby dobraæ siê do

nia Armii Czynnej i Ukraiñ-

wydaæ herezj¹, ale naprawdê

tylko niepodlegaj¹cy Petlurze,

upadku dyscypliny wœród uk-

zachodniej Europy, Polskê

skiej Halickiej Armii, Ukra-

tak by³o. Z prostej przyczyny.

ale ci, z którymi Petlura pro-

raiñskiego wojska, nie zaœ o

nale¿a³o zlikwidowaæ. Uprze-

iñcy wyraŸnie przegrywali.

Polska by³a za s³aba, aby

wadzi³ w³aœnie bój na œmieræ

personalnej odpowiedzial-

i ¿ycie, a dzia³o siê to na tere-

noœci jego dowódcy za to, ¿e

dzaj¹c uderzenie Rosjan Pi³-

Bolszewicy zajêli Kijów. Rz¹d

samodzielnie prowadziæ wojnê

nach, nad którymi Petlura nie

takie pogromy siê zdarza³y.

sudski rozpocz¹³ ofensywê 25

URL przeniós³ siê wtedy na

z Rosj¹. Musia³a w tej wojnie

panowa³.

Koniec roku 1919 by³ dla

kwietnia 1920 roku. Pow-

Wo³yñ, ale tam z kolei rozpo-

liczyæ na pomoc Zachodu.

Rozkaz Petlury z sierpnia

Symona Petlury wiêcej, ni¿

szechnie wiadomo jak siê ta

czê³y siê walki z Polakami.

Polska dostawa³a pomoc z Za-

1919 zakazywa³ ¿o³nierzom

pechowy. Armia Czerwona po-

ofensywa zaczê³a i czym siê

Przeniesiono siê wiêc do Ka-

chodu (obojêtnie, jak j¹ oce-

ukraiñskim uczestnictwa w

bi³a Denikina i znów zajê³a

skoñczy³a. Nie chcia³bym pisaæ

mieñca Podolskiego, ale kiedy

niaæ) tylko dlatego, ¿e wal-

o tym po raz kolejny. Du¿o

pogromach pod groŸb¹ kary

Kijów, gdzie zainstalowa³ siê

w maju 1919 roku bolszewicy

czy³a z Rosj¹ bolszewick¹.

ciekawsze chyba i naprawdê

œmierci. Ten sam rozkaz na-

bolszewicki rz¹d ukraiñski.

zajêli te¿ Kamieniec, Petlura

Gdyby zwyciê¿y³ Denikin i po

ma³o znane by³y wydarzenia,

zwyciêstwie odtworzy³ now¹

kazywa³ rozstrzeliwanie, lub

Cofaj¹ce siê wojska ukraiñ-

zmuszony zosta³ do wszczêcia

rozmów pokojowych z Polsk¹.

Rosjê, obojêtnie, czy carsk¹,

Pocz¹tkowo podpisano tylko

czy demokratyczn¹, Zachód

natychmiast odwróci³by siê

polsko-ukraiñskie zawie-

od Polski! Znów by zaczê³y

szenia broni.

Wiosn¹ 1919 roku na Ukra-

inie pojawi³ siê dodatkowy

element wojny, a mianowicie

tak zwana „bia³a” rosyjska

Armia Ochotnicza genera³a

Antona Denikina. Denikin

prowadzi³ j¹ przeciwko bol-

szewikom, z pó³nocnego Kau-

kazu na Moskwê i po drodze

zajmowa³ Donbas, Charków

i Kijów. Denikin, maj¹cy za-

miar przywrócenia jednej,

œwiêtej i niepodzielnej Rosji,

bi³ równo bolszewików i Uk-

raiñców. Wœcieka³ siê na ja-

kiekolwiek objawy ukraiñskiej

samodzielnoœci narodowej

i na zajêtych przez siebie tere-

nach,niszczy³ukraiñskieszko³y

i oœrodki kulturalne, a ukra-

iñsk¹ inteligencjê traktowa³

okrutnie i brutalnie. Ciê¿kie

walki z Armi¹ Ochotnicz¹

trwa³y a¿ po wrzesieñ i paŸ-

dziernik 1919 roku. Petlura

móg³ poœwiêciæ siê sprawie

walki z Denikinem, bo mia³

zapewniony spokój ze strony

Pi³sudskiego. Ale Pi³sudski

nie atakowa³ wtedy i Armii

Czerwonej.

Wielokrotnie stawiano Pi³-

sudskiemu pretensje, dlaczego

wstrzyma³ ofensywê przeciwko

bolszewikom, dlaczego nie

zaatakowa³ ich razem z Deni-

kinem, dlaczego pozwoli³ im

odetchn¹æ, zebraæ si³y i w kon-

sekwencji pobiæ Denikina. Co

wiêcej, Pi³sudski podobno da³

bolszewikom niedwuznaczny

sygna³, wrêcz zapewni³ bol-

szewików, ¿e ani myœli poma-

gaæ Denikinowi.

Zapewni³, nie zapewni³? –

Trzeba zrozumieæ Pana Mar-

sza³ka. Z dwojga z³ego wola³,

¿eby w tej wojnie Rosjan –