4

Niezłomny Pnikut

31 marca 2009 * Kurier Galicyjski

Reportaż ze wsi, która nigdy nie traciła swej narodowej tożsamości

WE LWOWSKIM OKRĘGU KONSULARNYM

WYDANO DZIESIĘCIOTYSIĘCZNĄ DECYZJĘ

O PRZYZNANIU KARTY POLAKA!!!

KONSTANTY CZAWAGA

tekst i zdjêcia

W sobotê polski konsulat

we Lwowie jest nieczynny.

Jednak 14 marca zrobiono

wyj¹tek dla polskiej wsi Pni-

kut ko³o Moœcisk. Przybyli

tam konsul Jan Romeyko-

Hurko i wicekonsul Anna

Koziejowska, a¿eby bezpo-

œrednio na miejscu miesz-

kañcy wsi mogli z³o¿yæ

wnioski o Kartê Polaka.

Oczekiwano, ¿e chêtnych

bêdzie oko³o 70 osób, nato-

miast zg³osi³o siê ponad stu

chêtnych. Dzieci w polskich

strojach ludowych przywita³y

Zofia Gawron otrzyma dziesiêciotysiêczn¹ Kartê Polaka

dyplomatów, którzy od razu

wziêli siê do pracy w dwóch

wieœ. Obecnie, mo¿na powie-

Na tê chwilê trzeba by³o tyle czekaæ...

dzieæ,70 % mieszkañców – to

Polacy. ¯yjemy z Ukraiñcami

w zgodzie, nie ma jakichœ

k³ótni. S¹ rodziny mieszane.

Jak zachowaliœmy swoj¹ pol-

szczyznê, jêzyk? – A dziêki

naszym dziadkom, ojcom, na-

wet pradziadkom jeszcze. W

paszportach sowieckich pisali,

¿e nasza narodowoœæ to Polak.

W szkole by³o wszystko po

ukraiñsku, a w domu rozma-

wialiœmy z rodzicami tylko po

polsku”.

Pnikut – to polska

Dzieci witaj¹ przedstawicieli konsulatu RP

wieœ. 70% miesz-

pokojach, które w miejsco-

Kartê Polaka, a¿eby po prostu

kañców stanowi¹

wym Budynku Kultury

poczuæ siê „docenionym” Pola-

Polacy. ¯yj¹

zajmuje Towarzystwo Kul-

kiem. Mieæ jakiœ wyró¿nik.

w zgodzie z Ukra-

tury Polskiej Ziemi Lwow-

Osobiœcie uwa¿am, ¿e Karta

skiej oddzia³ w Pnikucie.

Polaka jest po prostu czymœ

iñcami.

„W maju bêdzie rok, odk¹d

symbolicznym. Tak myœli

Henryk Liryk - prezes Towarzystwa Kultury Polskiej

za³o¿yliœmy ten oddzia³ To-

wiêkszoœæ z nas, poniewa¿ my

Ktoœ z rozmówców zauwa-

Ziemi Lwowskiej, oddzia³ w Pnikucie

warzystwa – powiedzia³ dzien-

byliœmy Polakami, jesteœmy

¿y³, ¿e, jak podejrzewano, na

nikarzowi „Kuriera Galicyj-

Polakami i bêdziemy Pola-

rozmowê przysz³o te¿ kilku

skiego” pan prezes Henryk

kami, dopóki bêdziemy ¿yæ.

Ukraiñców z rodzin miesza-

a na pocz¹tku bardzo ciê¿ko.

lów tego samego dnia. Tym-

nych. Nikt z Polaków nie by³

Wszyscy wiedzieli, ¿e tu s¹

czasem sta³a siê w Pnikucie

„Byliœmy Polakami, jesteœmy Polakami

tym zaskoczony. Wyt³uma-

Polacy, nikt z nas siê tego nie

sensacja.

i bêdziemy Polakami, dopóki bêdziemy

czono mi, ¿e w Pnikucie jest

wstydzi³. Nikt nam w tym nie

„Tak, wypad³o na mnie, ¿e

tak, ¿e gdy Ukrainiec czy ktoœ

przeszkadza³. Co prawda nie

jestem dziesiêciotysiêczn¹

¿yæ. Myœlimy po polsku i koniec”.

innej narodowoœci poœlubi

mieliœmy szko³y polskiej, ale

osob¹, która sk³ada wniosek

Liryk. - To by³a nasza inicja-

Myœlimy po polsku i koniec,

Polkê, bierze œlub w koœciele

koœció³ zawsze by³ otwarty,

o Kartê Polaka, i cieszê siê z

tywa, aby konsulowie przyje-

chocia¿ ¿yjemy na Ukrainie”.

i zawsze siê spolonizuje.

ca³y czas, tylko nie by³o ksiê-

tego bardzo – powiedzia³a

Zofia Gawron. – Jest to dla

chali do Pnikuta. Mia³em

W t³umie ludzi spotykam

Wszyscy chodz¹ do koœcio³a

dza. Nie mam rodziny, jestem

spotkanie z Konsulem Gene-

Kazimierza Milana, którego

i czuj¹ siê Polakami, bo Pnikut

sama. Mam krewnych w

mnie wielki zaszczyt. Miesz-

ralnym. Pad³a pozytywna

znam z pielgrzymek. Parafia-

to taka twarda polska wieœ w

Polsce. Po wojnie z Pnikuta

kam w Pnikucie. Tutaj siê

odpowiedŸ. Uzgodniliœmy

nie z Pnikuta co roku licznie

tej okolicy.

wyjecha³o wielu Polaków. Ja

urodzi³am. Pracujê w szkole,

termin. Mam nadzieje, ¿e

uczestnicz¹ w pieszej piel-

Potwierdzi³a mi to naj-

te¿ mia³am ochotê wyjechaæ,

sprz¹tam. I syn Henryk, który

starsza w kolejce pani Sabina

wszyscy ci, którzy tu oczekuj¹,

grzymcedoKalwariiPac³awskiej.

ale mój tato powiedzia³, ¿e nie

pracuje tu, w Pnikucie, te¿

Dorosz, która jako pierwsza

otrzymaj¹ dzisiaj pozytywn¹

Z panem Kazimierzem piel-

pojedzie, bo tutaj jest Polska”.

dziœ sk³ada wniosek o Kartê

odpowiedŸ i dostan¹ tê ocze-

grzymowaliœmy do Rzymu na

przekroczy³a próg tymcza-

Pani Sabina nie chce przy-

Polaka. Pochodzimy z polskiej

kiwan¹ Kartê Polaka. Tu,

kanonizacjê œw. Józefa Bil-

sowej placówki wyjazdowej

pominaæ szczegó³ów z ciê¿kich

rodziny, jesteœmy Polakami”.

obok Pnikuta, jeszcze s¹

czewskiego i œw. Zygmunta

Konsulatu RP we Lwowie, a po

czasów powojennych: „Nie

Wszyscy wiedzie-

wioski, w których mieszka

Gorazdowskiego. Mamy co

krótkim czasie wysz³a bardzo

trzeba ju¿ o tym mówiæ, to ju¿

wielu Polaków: w Krukieni-

wspominaæ. Powiedzia³, ¿e ju¿

wzruszona i szczêœliwa: „Zapi-

minê³o. Teraz trzeba ¿yæ w

li, ¿e w Pnikucie

cach, Z³otkowicach, Hañkowi-

ma Kartê Polaka, a teraz

sywano mnie wczeœniej jako

zgodzie”.

mieszkaj¹

cach, Radenicach. Chêtnych

bêdzie sk³ada³a wniosek jego

Ukrainkê, ale ja jestem Polk¹.

Ze wszystkich stron pod-

Polacy, nikt

jest bardzo du¿o, nie tylko

ma³¿onka. Na moje pytanie,

Urodzi³am siê tu w 1925 roku.

chodz¹ do Budynku Kultury

wœród osób starszych, ale rów-

czym ró¿ni siê Pnikut od innych

Tu pracowa³am na polu, w ko³-

nowe osoby, w wiêkszoœci

z nich siê tego

nie¿ wœród naszej m³odzie¿y.

s¹siednich wiosek, pan Kazi-

chozie, a potem by³ sowchoz.

ludzie m³odzi. Niektórzy dowie-

nie wstydzi³.

Ka¿dy z nich chcia³by mieæ

mierz mówi: „To jest polska

PóŸniej ju¿ by³o trochê l¿ej,

dzieli siê o przyjeŸdzie konsu-