12

Nasz przewodnik

15 25 maja 2009 * Kurier Galicyjski

NAJMNIEJSZE MIASTO NA UKRAINIE

œwi¹tynia, nie ustêpuj¹ca

rozmiarami katedrze œw.

W³odzimierza w Kijowie. Na-

le¿y tak¿e dodaæ, ¿e wszystko

to stoi na wysokim pagórku,

wiêc odpadaj¹ wszelkie

w¹tpliwoœci, i¿ klasztor Wnie-

bowst¹pienia Pañskiego jest

DMYTRO ANTONIUK

najwy¿ej po³o¿onym punktem

tekst i zdjêcia

w okolicy – oczywiœcie, prócz

Karpat.

Tu nikt nie mówi po uk-

Myœlê, ¿e wiêkszy przepych

raiñsku, chocia¿ w pobli¿u

widzia³em tylko w œwi¹tyni

s¹ Karpaty. Mimo ¿e mieszka

moskiewskiej Chrystusa Zba-

tu zaledwie trzy tysi¹ce

wiciela i w katedrach na

osób, to miasto, a nie wieœ.

Kremlu. Przejazd pod dzwon-

Najmniejsze centrum powia-

nic¹ zas³ania masywna kuta

towe Ukrainy mieœci siê na

brama, podobna do tych,

terenie najmniejszego ob-

przez które przedzierali siê

wodu na Bukowinie, pow-

bolszewicy w 1917 roku,

sta³ego po aneksji mo³daw-

szturmuj¹c Pa³ac Zimowy

skiego regionu hercañskiego

w Petersburgu. Za bram¹ –

w 1940 i ponownie w 1943

Œwi¹tynia œw. Spiridona w Hercy ma ju¿ 200 lat

park krajobrazowy, nie ustê-

roku przez Stalina.

Cele klasztorne mog¹ byæ pokojami luksusowego hotelu

Obecnie jest tu administracja powiatowa, wczeœniej

mieszka³ tu artysta rumuñski Artur Werona

Dzwonnica nad bram¹

klasztoru Wniebowst¹pie-

nia Pañskiego jest wiêksza

od dzwonnicy œw. Zofii

w Kijowie

maj¹ca dachy o charakte-

rystycznym dla tego regionu

kszta³cie. Patronem cerkwi

nie jest jak byœmy siê spo-

Nie zapominaj¹ tu te¿ o miodzie

dziewali œródziemnomorski

Spirydion, cudotwórca z Tri-

Zamiast „Dzieñ dobry!”

pañstwowej ludnoœæ tego

mithonu na Cyprze, którego

– „Buna ziua!”

miasta nie zmieni³a siê. Oni

szcz¹tki do 10 maja by³y

Miasteczko, o którym mo-

zostali na miejscu, a granice

wystawione do adoracji w ki-

wa, nazywa siê Herca [Herţa]

siê przesunê³y.

Œwi¹tynia oraz sierociniec ojca Micha³a ¯ara dla nieule-

jowskiej cerkwi pw. Wszystkich

i le¿y cztery kilometry od

Nie zawsze jednak Herca

czalnie chorych dzieci w s¹siedniej Molnicy

Œwiêtych, ale œw. Spirydion

granicy rumuñskiej. Gdy

mia³a tak ma³o ludnoœci. Do

Noweg z Rumunii, o czym

Pañstwo tu przyjad¹, proszê

czasu ostatniej wojny miesz-

dowiedzieæ w muzeum, które

puj¹cy urod¹ podobnym

mówi tabliczka przy wejœciu,

nawet nie próbowaæ rozma-

ka³o tu 8 tys. osób, a miasto

zajmuje kilka sal w tutejszym

krymskim parkom w Liwadii

spisana w jêzyku rumuñ-

wiaæ z mieszkañcami w jêzyku

by³o du¿ym centrum handlo-

liceum.

i Massandrze, ale kilka-

skim.

ukraiñskim – nie zostaniecie

wym. Obecnie zaœ to centrum

krotnie mniejszy. Wszêdzie

Dziesiêæ kroków dalej –

Klasztor

zrozumiani. Pomóc mo¿e,

powiatowe przypomina mi

alejki, wy³o¿one drogim ka-

kolejny zabytek architektury,

„piêciogwiazdkowy”

oczywiœcie, jêzyk rumuñski

ciche osiedle Niwki w Kijowie,

mieniem, prowadz¹ce od

zwi¹zany z postaci¹ histo-

i, nie wiem, dlaczego – rosyjski.

w tej jego czêœci, gdzie stoj¹

Cztery kilometry dalej od

altanki do altanki, dobrze

ryczn¹. Przed niedu¿ym dom-

Mo¿e mieszkañcy Hercy ogl¹-

domy prywatne. Wszystko tu

Hercy jest jeden z najbardziej

wykoszone trawniki, krzewy,

kiem stoi wielka, aczkolwiek

daj¹ wiele rosyjskich seriali?

jest parterowe lub piêtrowe,

okaza³ych zabytków regionu

miniaturowe tuje i wiele

sympatycznie wygl¹daj¹ca

Mo¿e to efekt programu

bardzo prowincjonalne i po-

hercañskiego – mêski klasztor

kwiatów. Poœrodku ca³ej tej

wie¿a z herbem rodowym.

nauki w szkole? Ukraiñsz-

wolne. Po³owa mieszkañców

Wniebowst¹pienia Pañskiego.

zieleni opodal œwi¹tyni jest

Obecnie mieœci siê tu admi-

czyzna jest tu spotykana je-

Hercy pracuje w fabryce

Kopu³y jego s¹ widoczne nie

fontanna, z której tryskaj¹

nistracja powiatowa, a nieg-

dynie na tabliczkach urzêdów

galanterii skórzanej „Prut”,

tylko z uczêszczanej szosy

strumienie wody.

dyœ by³ tu dworek rodziny

pañstwowych, a napisy pra-

druga po³owa – w Czerniow-

Czerniowce-¯ytomierz za

Wewn¹trz œwi¹tyni spod

Verona, której najznamie-

wie zawsze s¹ dwujêzyczne.

cach, do których jest pó³ go-

rzek¹ Prut, ale tak¿e z Czer-

kopu³y zwisa masywne po-

nitszym przedstawicielem by³

Jest to zrozumia³e – na trzy

dziny jazdy busikiem, albo te¿

niowiec, dok¹d mamy 20 km

z³acane kadzid³o. Jest tu

malarz o imieniu Arthur. W

tysi¹ce mieszkañców przypada

w Rumunii, do której mamy

drogi. Oczywiœcie, kto by nie

piêciopoziomowy rzeŸbiony

Hercy mo¿na ³atwo nauczyæ

prawie… tyle samo Rumunów.

pó³ godziny drogi piechot¹.

zauwa¿y³ takich kszta³tów!

ikonostas, a i wszystkie œciany

siê historii wybitnych miesz-

W przeciwieñstwie do innych

Nawet w tak miniaturo-

Dzwonnica nad bram¹ klasz-

s¹ ozdobione freskami. Na-

kañców Rumunii – naprzeciw

miast Bukowiny, Herca nie

wym miasteczku s¹ zabytki

toru przypomina t¹ z cerkwi

pisy w jêzyku rumuñskim

dworku stoi pomnik poety

jest wieloetniczna. Zawsze

architektury, zas³uguj¹ce na

œw. Zofii w Kijowie, z t¹ ró¿-

daj¹ do zrozumienia, ¿e nie

rumuñskiego Gheorghi Asa-

by³a czêœci¹ Rumunii i do-

uwagê. Przede wszystkim, to

nic¹, ¿e w Banczenach [Ban-

jesteœmy w Moskwie czy £aw-

chi’ego. O nim, o Arthurze Ve-

piero po II wojnie œwiatowej

dwustuletnia cerkiew pw. œw.

ceni] jest ona dwukrotnie

rze Peczerskiej, a na Bukowi-

rona, a tak¿e o „mo³dawskiej”

wesz³a w sk³ad USSR. Nawet

Spirydiona, wybudowana w

wy¿sza. Dodajmy, ¿e obok

nie. Budynek klasztorny jest

historii miasta mo¿na siê

po zmianie przynale¿noœci

stylu typowo mo³dawskim,

jest budowana ogromna

równie¿ zdobiony bardzo