7

Rozmowy Kuriera

Kurier Galicyjski * 31 sierpnia – 14 września 2009

TO NAS ŁĄCZY

grupy, któr¹ los rzuci³ na

przemys³owych, z 30 017 po-

Ojciec Robert Hotz –

Zachód, nie zdecydowa³a siê

nad 60% by³o ca³kowicie lub

przyjaciel Polaków i dob-

na powrót do kraju. Czêœæ

czêœciowo zniszczonych. Do

roczyñca Ukraiñców. Ojciec

pozosta³ej w Polsce – nie za-

tego dochodzi³a dewastacja

- Co mo¿e zrobiæ Polska

Robert Hotz jest Szwajca-

a¿eby promowaæ Ukrainê do

rem, jezuit¹ obrz¹dku

mierza³a – przynajmniej na

infrastruktury (Warto chocia¿by

NATO i do Unii Europejskiej?

wschodniego, teologiem,

pocz¹tku – anga¿owaæ siê

przypomnieæ, i¿ zniszczonych

- Jako Szwajcar nie ¿y-

dziennikarzem, mitratem

i w ten sposób popieraæ now¹

by³o 63% mostów, 33 % torów

czy³bym Ukrainie ani wejœcia

Koœcio³a katolickiego bizan-

w³adzê. Warto tak¿e pamiêtaæ,

kolejowych, parowozów mniej

do NATO ani do Unii Europej-

tyjsko-ukraiñskiego, hono-

i¿ obejmuj¹c na ziemiach

by³o o 81 %.) oraz s³abe po³¹-

skiej. ¯yczê Ukrainie aby by³a

rowym obywatelem miasta

niezale¿na, kwitn¹ca i bogata.

Lwowa i honorowym profe-

- Ale mówi siê powszech-

sorem Lwowskiego Uniwer-

nie, ¿e ostaæ siê mog¹ we

sytetu Medycznego. Przede

wspó³czesnym œwiecie tylko

wszystkim, jednak jest spo-

wielkie ekonomiczne imperia:

³ecznikiem. Organizatorem

Stany Zjednoczone Ameryki

i egzekutorem pomocy hu-

Pó³nocnej, Unia Europejska,

manitarnej dla Ukrainy

Federacja Rosyjska, Chiny,

Zachodniej. Wywiad, którego

Indie, Brazylia?

udzieli³ naszemu pismu

- Jakim w istocie s³abym

przeprowadzi³ red. TADEUSZ

imperium okaza³y siê Stany

MYŒLIK.

Zjednoczone, ujawni³ ostatni

w Szwajcarii i w Senegalu. Ale

kryzys gospodarczy czy te¿

- Wielebny Ojcze, jest

ca³y czas siê uczê. Patrzê co

prowadzone prze USA wojny.

Ojciec Szwajcarem, miesz-

jest potrzebne. Jak trzeba

Stawiam Ukrainie za przyk³ad

kañcem ca³kiem innego

naprawiæ dach – naprawiam

Szwajcariê. Podobnie, jak

regionu Europy. Proszê opo-

Zachodnich i Pó³nocnych

czenia z nowymi terenami;

dach bez zbêdnych formal-

Szwajcaria, otoczona jest Uk-

wiedzieæ, dlaczego jako cel

ró¿nego rodzaju przedsiê-

substancji mieszkaniowej,

noœci, Jak potrzebna jest

raina przez wielkie pañstwa,

swojej akcji charytatywnej

studnia, budujemy studniê.

ale ma szansê prosperowania

wybra³ Ojciec Ukrainê?

biorstwa, nie obejmowano ich

urz¹dzenia komunalne, oœwia-

Tak by³o we wsi Miko³ajiwœka,

jako pañstwo tranzytowe.

- Europa Wschodnia zawsze

za³ogi. Niemcy bowiem, zgodnie

towe, kulturalne.

gdzie budowano szko³ê na

Wielkie pañstwa, NATO i Fe-

zajmowa³a w moim sercu

z decyzjami poczdamskimi,

Warto tak¿e pamiêtaæ, i¿

1000 uczniów i okaza³o siê,

deracja Rosyjska chc¹ mieæ

miejsce szczególne. Moje

byli stopniowo wysiedlani do

szeϾ wojennych lat przy-

¿e na miejscu nie ma bie¿¹cej

wp³ywy na Ukrainie. Walcz¹

marzenie aby wyjechaæ na

alianckich stref okupacyjnych.

nios³o baga¿ zaniedbañ, ma-

wody. Zarz¹dzi³em natych-

o te wp³ywy, wydaj¹c na to

Wschód ziœci³o siê w roku

miastow¹ budowê studni.

bardzo du¿o pieniêdzy. Pie-

Osiedlaj¹cy siê na opusz-

j¹cych bezpoœredni wp³yw na

l964.Wóczas jako korespon-

Stan zdrowia uzale¿niony jest

ni¹dze te, du¿e pieni¹dze,

dent zagraniczny ró¿nych

czonych ziemiach Polacy,

powojenn¹ gospodarkê. Brak

bowiem przede wszystkim od

mog³aby Ukraina otrzymaæ

gazet, telewizji i rozg³oœni

czêsto nie byli w stanie –

prowadzonych remontów ka-

higieny. S¹ to nieraz sprawy

jako pomoc. Musi jednak przed-

radiowych zacz¹³em regular-

przynajmniej w pierwszym

pitalnych, zerwane sieci koo-

bardzo proste, na które trzeba

tem uregulowaæ swoje stosunki

nie wyje¿d¿aæ do Zwi¹zku

okresie – zape³niæ opuszczone

peracyjne, wywózki czêœci

jednak zwracaæ uwagê. Zna-

z Federacj¹ Rosyjsk¹.

Radzieckiego. Pozna³em te¿

- Proszê powiedzieæ, jak

leŸliœmy na przyk³ad, budynek

miejsca pracy.

maszyn, urz¹dzeñ oraz doku-

wtedy Ukrainê. Ale trzeba

przezwyciê¿yæ brak wzajem-

w którym na trzech kondyg-

pamiêtaæ, ¿e moje szczególne

Je¿eli porównaæ dane spi-

mentacji technicznej, sprofi-

nego zaufania pomiêdzy

nacjach by³a tylko jedna toa-

zainteresowanie Ukrain¹ wy-

sów powszechnych z lat 1931

lowanie produkcji na obs³ugê

Polakami i Ukraiñcami?

leta. Pewna amerykañska

nika m.in. z faktu, ¿e jestem

i 1946 to widaæ, i¿ Polska

bie¿¹cego wysi³ku zbrojnego

organizacja feministyczna po-

- Historia jest nauczycielk¹

jezuit¹ obrz¹dku wschodniego

straci³a w ci¹gu 15 lat ponad

– to wszystko wymaga³o szyb-

darowa³a jednemu z lwowskich

¿ycia. Ale ci, którzy patrz¹

i Bizantyjsko-Katolicki Koœ-

szpitali wysokospecjalistyczne

tylko w przesz³oœæ, s¹ to umys-

osiem milionów swoich oby-

kiej i gruntownej zmiany. W

ció³ Ukraiñski by³ i jest mi

urz¹dzenie do analizy krwi,

³owi starcy. Rachunek krzywd

bardzo bliski. Po upadku ZSRR

wateli. Trzeba jednak tak¿e

dodatku brakowa³o zapasów

które mia³o u³atwiæ leczenie

jest wzajemny i ka¿da ze

okaza³o siê, ¿e Ukraina jest

pamiêtaæ, i¿ do przestawio-

surowców, niezbêdnych do

osób, cierpi¹cych na choroby

stron patrzy na historiê tylko

biedna i wymaga pilnej po-

nego rachunku nale¿y dodaæ

rozpoczêcia produkcji. Poli-

popromienne.Kiedypopewnym

w aspekcie heroicznym. Ale

mocy. Szczêœliwy przypadek

ponad 1 mln inwalidów, ponad

tyka okupanta w stosunku

czasie odwiedzi³em ten szpi-

nie ¿yjemy ju¿ w okresie he-

zrz¹dzi³, ¿e w roku 1992

tal, okaza³o sie, ¿e urz¹dzenie

roicznym. Przy czym pamiêtaæ

1 mln chorych na gruŸlicê –

do polskiej oœwiaty powodo-

szwajcarscy Kawalerowie

nie zosta³o nawet pod³¹czone,

trzeba, ¿e Ukraina, jako pañ-

Maltañscy, którzy do tej pory

to dopiero daje szacunkowy

wa³a, i¿ brakowa³o wykszta³-

bo szpital nie ma pieniêdzy na

stwo niepodleg³e istnieje nie-

wspierali Polskê, zwrócili sie

bilans strat ludzkich obci¹-

conych pracowników, w szcze-

niezbêdne do jego pracy

spe³na 20 lat i stara siê ukszta³-

do mnie o pomoc przy tworze-

¿aj¹cy powojenn¹ Polskê.

gólnoœci in¿ynierów, techników.

odczynniki. W rezultacie od

towaæ postawy propañstwowe.

niu ich organizacji charytatyw-

Tak wiêc, w grudniu 1945 r.

Mia³o to tak¿e wp³yw na

- Czy jednak mo¿emy

piêciu lat p³aci za nie moja

nej na Ukrainie, gdzie do tej

liczyæ na pomoc Ojca w

fundacja. I tak, plany na

produkcja przemys³owa

spadek wydajnoœci pracy w

pory nie mieli ¿adnych kon-

kszta³towaniu dobrych sto-

przysz³oœæ dyktuj¹ najczêœciej

taktów. Zgodzi³em siê, jednak

wynosi³a tylko 60% osi¹-

rolnictwie i przemyœle.

sunków polsko-ukraiñskich?

potrzeby bie¿¹ce.

w krótce okaza³o siê, ¿e d³ugi

ganej w tym czasie w 1937 r.

Oprócz strat ludzkich,

- A w jakich okolicznoœ-

- Tak, oczywiœcie. W prak-

proces decyzyjny i biurokra-

wojna przynios³a tak¿e straty

Nie sposób wreszcie, na

ciach zosta³ Ojciec honoro-

tyce realizujemy to. W mojej

tyczna mitrêga uniemo¿liwiaj¹

koniec nie wspomnieæ, i¿ II

wym profesorem Lwowskiego

ekipie reprezentowane s¹

niesieniepomocyszybkiej i efek-

Polska ponios³a

Uniwersytetu Medycznego?

ro¿ne narodowoœci: Ukraiñcy,

wojna œwiatowa przynios³a

tywnej. Wtedy postanowi³em

najwiêksze

- W miejscowoœci Sosnówka

Polacy, Rosjanie... Ludzie ró¿-

dzia³aæ sam. I tak trwa to ju¿

Polsce niemal 45-letni¹ dyk-

dzieci masowo traci³y zêby.

nych wyznañ: katolicy, pra-

16 lat. Mog³em oczywiœcie,

taturê komunistyczn¹ i zupe³ne

straty materialne.

Stomatolodzy nie wiedzieli jak

wos³awni, a tak¿e ateiœci.

staraæ sie obj¹æ moj¹ dzia³al-

uzale¿nienie od ZSRR –

temu zaradziæ, nie znali przy-

Ludzie ró¿nych pogl¹dów

noœci¹ ca³y kraj. By³oby to

Szacowano, ¿e

pañstwa wspó³odpowiedzial-

czyny tej choroby. która dot-

politycznych. Wspó³pra-

jednak rozproszenie ograni-

polski maj¹tek

knê³a ok. 3 tysi¹ce dzieci. Po-

cujemy zgodnie. Chodzi bo-

nego za wybuch œwiatowego

czonych przecie¿, œrodków,

myœla³em, ¿e przyczyn¹ mo¿e

wiem o pomoc ludziom w

podobne do rozpylenia poje-

konfliktu zbrojnego. Skutki

narodowy zosta³

byæ niezdrowa woda pitna.

potrzebie. Zajmujemy siê, na

dynczych kropli wody, które

tych wydarzeñ kraj dotkliwie

Postanowi³em wtedy zawieŸæ

przyk³ad, dzieæmi bardzo

szybciej wyparuj¹, ni¿ przy-

zniszczony

odczuwa do dnia dzisiejszego.

wodê z Sosnówki do analizy

chorymi. Zaanga¿owani w tej

nios¹ po¿¹dany rezultat.

Polsce przysz³o zap³aciæ

w 38%.

do Szwajcarii. Okaza³o siê, ¿e

akcji s¹ najwybitniejsi profe-

Ograniczy³em wiêc, moj¹ po-

to jej sk³ad jest w³aœnie wy-

sorowie-chirurdzy. Robimy to

ogromn¹ cenê za udzia³ w II

moc do Ukrainy Zachodniej,

soce szkodliwy dla dzieci i ich

bezinteresownie, jako pomoc

a w szczególnoœci do miasta

materialne. W Europie wy-

wojnie œwiatowej. Od samego

uzêbienia. Przywieziony przeze

bliŸniemu, które to pojêcie

Lwowa. Nie mam bogatych

nios³y one 259 557 mln dola-

jej pocz¹tku stawia³a opór

mnie wynik zmusi³ w³adze do

niestety we wspó³czesnym

darczyñców. Owszem, mo¿e

rów. Najwiêcej, bo 128 000

Niemcom. I chocia¿ w 1945 r.

udzielenia miejscowoœci Sos-

œwiecie zanika. Ka¿dy cz³o-

kilku. Ale wiêkszoœæ ludzi,

mln dolarów wojna koszto-

Polska de jure przynale¿a³a

nówka skutecznej pomocy

wiek chce byæ sam dla siebie,

którzy w Szwajcarii wspieraj¹

technicznej w zapewnieniu

nastêpuje swoista molekula-

wa³a ZSRR, nastêpnie Niemcy

do obozu zwyciêzców w tym

moje dzia³ania, to ludzie

zdrowej wody.

ryzacja spo³eczeñstwa, chocia¿

skromni. Nawet jednak przy

– 48 000 mln dolarów, Francjê

konflikcie, de facto wojna ta

- Jak ocenia Ojciec sytu-

wspó³czesna cywilizacja wyma-

pomocy niewielkich pieniêdzy

– 21 505 mln dolarów, Polskê

przynios³a jej klêskê i niewolê.

acjê polityczno-ekonomiczn¹

ga³aby raczej dzia³añ kolektyw-

mo¿na czyniæ wiele dobrego.

– 20 000 mln dolarów i Jugo-

Ukrainy?

nych, coraz wiêcej problemów

Nie zatrudniam na przyk³ad,

s³awiê – 10 497 mln dolarów.

Korzysta³em m.in. z:

- Sytuacja jest bardzo z³a.

nie mo¿na bowiem rozwi¹zaæ

w Zurichu sekretarza i wszystko

indywidualnie. Jedno jednak

Chwilowo jestem pesymist¹.

Przeliczaj¹c straty materialne

robiê sam, bowiem za wysok¹

Tadeusz Jurga, Obrona

jest pewne – nie wolno kalkulo-

Ale wszystko mo¿e siê jeszcze

szwajcarsk¹ miesiêczn¹ pensjê,

per capita obraz ten wygl¹da

Polski 1939, IW PAX, War-

waæ zysków z dzia³alnoœci

poprawiæ. Mia³em szczêœcie,

mogê na Ukrainie wyremon-

jednak nieco inaczej. To Pol-

szawa 1990; Z. Landau,

charytatywnej. Trzeba aby

¿e pomimo du¿ych ró¿nic po-

towaæ szpital. I jeszcze jedno

ska ponios³a najwiêksze

G³ówne tendencje rozwoju

gl¹dów, które dziel¹ Ukraiñ-

ka¿dy mia³ poczucie odpowie-

– ka¿demu z darczyñców z

straty materialne (840

gospodarczego Polski Ludo-

dzialnoœci za swoje uczynki.

ców, zawsze znajdowa³em i

osobna dziêkujê.

Wiêkszoœæ problemów, z któ-

znajdujê zrozumienie dla

dolarów na g³owê miesz-

- Czy móg³by Ojciec

wej, w: U Ÿróde³ polskiego

rymi siê borykamy, s¹ to bo-

mojej dzia³alnoœci. Zw³aszcza

powiedzieæ czytelnikom

kañca), nastêpnie Niemcy

kryzysu. Spo³eczno-ekono-

wiem problemy moralne.

u ludzi, którzy zetknêli siê

naszego pisma coœ wiêcej

(728 $), Jugos³awia (724 $),

miczne uwarunkowania

- Dziêkujê Ojcu za roz-

z tragedi¹ Czarnobyla i którzy

o swojej dzia³alnoœci na

ZSRR (674$), Francja (527$).

rozwoju gospodarczego

mowê i ¿yczê dobrej drogi

z nara¿eniem ¿ycia pomagali

Ukrainie?

Szacowano, ¿e polski maj¹tek

Polski w latach osiemdzie-

w likwidacji skutków tej ka-

- Zanim podj¹³em siê tej

do Kijowa.

tastrofy, groŸnych nie tylko

narodowy zosta³ zniszczony

pracy, mia³em ju¿ pewne

si¹tych, red. A. Müller, PWN,

dla Ukrainy ale dla po³owy

doœwiadczenie, zdobyte na

(wywiad przeprowadzony

w 38%. Gdy w lipcu 1945 r.

Warszawa 1985.

z inicjatywy Polsko-Ukraiñskiej

œwiata.

Uniwersytecie Mena¿erskim

KG

dokonano spisu zak³adów

Izby Gospodarczej)