kresy jutra

24

17 – 28 listopada 2009 * Kurier Galicyjski

myśl.pl o kresach

Ukazał się nowy numer społeczno-politycznego

kwartalnika Myśl.pl (nr 15, jesień 2009) w całości

poświęcony Kresom.

ten niezmiernie ciekawy, nie tylko ze względu na

swoją tematykę, numer otwiera artykuł „Kresy ju-

tra” autorstwa Sylwestra Chruszcza i Bartłomieja

Królikowskiego. Zamieszczamy go obok, razem

z komentarzem, o jaki zwrócili się do nas autorzy

artykułu. W ramach „Ankiety myśl.pl” zamiesz-

czamy wypowiedź prezesa Stowarzyszenia

„Wspólnota Polska” – Macieja Płażyńskiego.

Zapraszamy do dyskusji naszych Czytelników.

Co myślicie o „Kresach jutra”? Czy można wokół

tego zbudować realny program, czy też jest to ko-

lejna mrzonka i nic się nie da zrobić?

bartłomiej królikowski

Publicysta m.in. kwartalni-

spośród tych, którzy używają

ka „Myśl.pl” i portalu opinii o tej

tego terminu, kusi mnie by po-

samej nazwie. Członek Rady

wiedzieć: za cholerę nie jestem

Programowej TVP Szczecin

endekiem, jeśli narodowcami

oraz Polskiego Radia Szcze-

są oni. Być może będąc nie-

cin.

świadomym ewolucji poglądów

Kim jestem? – pisze o sobie

stałem się już konserwatystą...

na swoim blogu.

z całą pewnością Polska leży

- Myślę, że wciąż endekiem,

mi na sercu, nazwijcie więc to,

choć kiedy widzę niektórych

jak sobie chcecie.

sylwester chruszcz

W latach 2004 – 2009 poseł

do Parlamentu Europejskiego.

Z wykształcenia architekt.

Architektura to moja życio-

wa pasja, którą realizuję od

czasu studiów – pisze o sobie.

Interesuję się historią Ziem Za-

chodnich oraz polskich Kresów

Wschodnich – skąd pochodzili

moi dziadkowie. Od wielu lat

czynnie uczestniczę w życiu

społeczno-politycznym.

kresy juTra

znalezieniem tam naszych realnych

sób sentymentu, który byłby – jak się

BARtłOMIEJ KRÓLIKOWSKI,

partnerów, wymianą gospodarczą,

wydaje – raz na zawsze zaspokojony,

SyLWEStER CHRUSZCZ

kulturalną, wraz z zaprezentowaniem

gdyby Ukraina i wszyscy Ukraińcy raz

otwartej i atrakcyjnej Polski, którą

na zawsze pokajali się za swe zbrod-

Kresów Wschodnich, a retoryka do-

temat Wilna, Grodna czy Lwowa.

Jakiekolwiek projekty, które

będzie można oglądać codziennie w

nie przed całym światem. Ta zdewa-

minująca w tym temacie w połączeniu

Widać to doskonale w postawie śro-

można określić jako „Kresy

sklepie w Grodnie czy na uczelni we

luowana postać celu politycznego

z wizerunkiem środowisk, które się

dowiska Prawa i Sprawiedliwości – z

jutra” w Polce po prostu nie

Lwowie, łatwiej będzie pokonać de-

poprzez zgiełk środowisk, które zdo-

jej podejmują zdeprecjonowała te-

prezydentem Kaczyńskim na czele

istnieją, a nie będą istnieć

mony przeszłości, obalić negatywne

minowały ten temat, przysłoniły całą

mat Polaków ze Wschodu w polskiej

– które bardzo obawiają się zajęcia

bez poważnej debaty. nie

stereotypy na temat Polski i Polaków.

paletę innych, ważniejszych celów. W

debacie publicznej. Dziś problem ten

wyraźnych stanowisk w sprawach

ma mowy o jakichkolwiek

Wydaje się jednak, że najwięk-

takich warunkach nie może rozwijać

jest zagadnieniem niepopularnym,

Kresów. Owszem, w tym konkretnym

ambitnych projektach, połą-

szym wrogiem podjęcia choćby dys-

się zdrowa, pozbawiona niepotrzeb-

tematem, po którym poznaje się śro-

przypadku możemy usprawiedliwiać

czonych w bogatą koncep-

kusji o otwarciu się Polski na Kresy,

nych emocji debata, nie mogą powstać

dowiska niepoważne, które opłakują

to gorącym pragnieniem utrzymania

cję i realizowanych za grani-

poważne projekty dotyczące Kresów

jest retoryka „Kresów przeszłości”.

wyimaginowaną Rzeczpospolitą, które

dobrych relacji z „pomarańczową”

cami kraju, dopóki dopóty w

Wschodnich i mieszkających tam Po-

Dominuje ona, dusząc każdą dysku-

dawno już straciły kontakt z rzeczy-

Ukrainą, która na samo wspomnienie

Polsce nie zostanie przeła-

laków. Ważnym interesem Polski są

sję na temat projektów przyszłości. A

wistością. Aspekt nostalgiczny czy

Polski na Kresach reaguje niezwykle

many pat w tej materii.

„Kresy jutra”, „Kresy przyszłości”, w

to już w wielu kręgach jest odbierane

historyczny oczywiście jest potrzebny,

kategorycznie. Nie sposób jednak

W Polsce temat Kresów Wschod-

których polski kapitał – zarówno ten w

jako poważny nietakt historyczny,

ale tylko jako element uzupełniający,

nich i Polaków zamieszkujących te

nie zauważyć, że temat ten został

rozumieniu demograficznym, finanso-

intelektualny. Ten stan rzeczy trzeba

czynnik przeniesienia myśli kresowej,

tereny jest tematem niemal zarezer-

sprowadzony niemal wyłącznie do

wym jak i intelektualnym, politycznym

przełamać, narażając się niestety na

prawdy historycznej.

wowanym dla organizacji, skupiają-

ukraińskiej części Kresów, niemal

czy kulturalnym – będzie poważnym

emocjonalnie nacechowane zarzuty

Nie będzie przesadą, jeśli postawi

cych Kresowian oraz różnych grup

wyłącznie do kwestii rzezi wołyńskiej

czynnikiem budującym codzienność

środowisk, które zmonopolizowały

się tezę, że główną przeszkodą do całko-

katolickiej prawicy, które to wpisały

i związanego z tym kultu UPA. Wy-

od Wilna aż po Kamieniec Podolski.

prawo do dyskusji o Kresach, oczy-

wicie nowego, otwartego i jak najbardziej

sobie tę kwestię do swojego repertu-

gląda to tak, jakby cały ogromny po-

wiście sprowadzonej do postaci requ-

Być może wraz z realizacją tego pro-

twórczego spojrzenia i zarazem prze-

aru argumentów mających udowodnić

tencjał Kresów został zastąpiony jed-

iem o Wołyniu. Jakiekolwiek projekty,

jektu, wraz z realizacją „Kresów jutra”

kierunkowania na ten sposób polityki

tezę o powszechnym antypolonizmie.

nym tylko – ważnym i tragicznym co

które można określić jako „Kresy

łatwiej będzie rozwiązać problemy

polskiej, jest wypaczony obraz Kre-

Już nawet środowiska umiarkowanej

prawda – wydarzeniem. Dominacja

jutra” w Polce po prostu nie istnieją,

przeszłości. Wraz z intensywniejszą

sów. Jest to obraz skrajnej nostalgii,

prawicy kilka razy zastanowią się nim

ludobójstwa wołyńskiego przesłoniła

a nie będą istnieć bez poważnej de-

współpracą z narodami sąsiednimi,

wykrzywionego w chimeryczny spo-

podejmą uczestnictwo w dyskusji na

cieniem całą bogatą problematykę