przegląd wydarzeń

6

30 listopada – 14 grudnia 2009 * Kurier Galicyjski

komu poTrzebne są media? – do TeGo LokaLne

i wiary w to, że potrafią coś zmienić

RENATA kLęCzAńskA,

w społeczeństwie. Po upadku reżimu

HALiNA PŁUgAToR tekst

komunistycznego Komitety Obywatel-

HALiNA PŁUgAToR zdjęcia

skie wydawały tysiące gazetek, pro-

klamacji, biuletynów, które miały za

Niedawno przedstawiciele

zadanie doprowadzenie demokratów

redakcji „kuriera galicyjskie-

do władzy. W tym czasie powstało

go” uczestniczyli w między-

pismo „Ziemia Kłodzka”. Minęło 20

narodowej konferencji „Media

lat i wszystko się zmieniło, łącznie z

lokalne i regionalne w kształto-

technologią wydawniczą i drukarską.

waniu się społeczeństwa oby-

Pozostały jednak niezmienne pewne

watelskiego w Polsce i Cze-

ideały społeczeństwa obywatelskiego,

chach”. impreza odbyła się w

o które dbają media lokalne. Na razie

Nowej Rudzie na Dolnym Ślą-

wokół nich skupiają się członkowie tej

sku, mieście leżącym tuż przy

czy innej społeczności, jest to swego

granicy między Polską i Cze-

rodzaju elita, która tworzy postęp i nie

chami. W mieście, w którym 20-

zapomina o tradycjach”.

lecie obchodzi wydawnictwo

Media lokalne nie tylko informują

„ziemia kłodzka”, a pamięć o

o ostatnich wydarzeniach w mieście

walce o wolność prasy jest cią-

czy gminie, ale też opowiadają o tym,

gle żywa w społeczeństwie.

jak funkcjonują organy samorządu

Czy można mówić o peł-

lokalnego, jak odbywają się wybory,

nej niezależności prasy? A

jakie prawa mają obywatele i co nale-

jeśli tak, to w jakiej sytuacji

ży robić w razie ich pogwałcenia etc.

i w jakich okolicznościach

Można twierdzić, że w tym przypadku

prasa staje się niezależna?

istnieje dialog władzy z narodem.

Na te pytania członkowie

Z biegiem czasu powstają pytania,

konferencji również próbo-

czy media lokalne będą nadal uczest-

wali dać odpowiedź.

Uczestnicy konferencji

niczyły w rozbudowie społeczeństwa

Aby porozmawiać o problemach

obywatelskiego, czy mają odnośnie

mediów lokalnych, do Nowej Rudy

tego jakieś obowiązki, a może już nie

przyjechali naukowcy, redaktorzy, wy-

mają żadnych, czy przedstawiciele

dawcy, działacze społeczni i polityczni,

organów samorządu terytorialnego

urzędnicy, dziennikarze, mający duży

mogą liczyć na media lokalne, czy

staż pracy w gazetach, radiu, telewizji,

media prywatne są niezależne i praw-

Internecie w miastach, powiatach i gmi-

domówne etc. W trakcie konferencji

nach. To właśnie te tereny obejmują me-

na wiele pytań udzielono odpowiedzi,

dia lokalne. Geografia uczestników była

ale też i wiele pytań pozostało otwar-

szeroka – przyjechali goście z Czech,

tych. Otóż, media lokalne uzyskały

Słowacji, Ukrainy, Norwegii a nawet

nowe możliwości do doskonalenia

Ghany w Afryce. Doświadczenia Polski

się. Połączenie się w dyskusji głosów

w tej kwestii prezentowali naukowcy

teoretyków i praktyków umożliwiło

uniwersytetów w Opolu, Krakowie, Kiel-

Przyjaciel naszej gazety

odnalezienie dróg dalszego rozwoju

cach, Wrocławiu i Szczecinie .

Julian golak

mediów lokalnych.

Według jednego z organizatorów

polityki lokalnej lub interesów finanso-

Zakończenie konferencji zostało

konferencji – Juliana Golaka, radnego

wych.

połączone z uroczystymi obchodami

sejmiku dolnośląskiego i prezesa wy-

W Polsce media lokalne są na

20-lecia wydawnictwa, na które przybył

dawnictwa „Ziemia Kłodzka”, zorgani-

wysokim poziomie. Jest ich dużo, są

również ambasador Czech i marsza-

zowanie przedsięwzięcia było możliwe

dobrze rozwinięte i próbują zaspo-

łek dolnośląski. Trzeba zaznaczyć, że

dzięki wspólnej pracy „Komitetu Spo-

kajać potrzeby informacyjne małych

w Nowej Rudzie istnieje bardzo silna

łecznego Ziemi Kłodzkiej”, Instytutu

„kurier galicyjski” wzbudził zainteresowanie uczestników

grup społecznych. Poza tym, wszyst-

współpraca polsko-czesko-słowacka,

Politologii Uniwersytetu Opolskiego i

konferencji

kie media lokalne mają swoje strony

a jej liderzy coraz częściej spogląda-

Fundacji Odrodzenia Ziemi Noworudz-

internetowe, na których prezentują

angażowanie się w politykę lokalną,

ją na Wschód, by objąć współpracą

kiej. Cieszy to, że pomocy finansowej w

Czy na wsi są potrzebne

opublikowane wcześniej artykuły, wy-

aby czytelnikowi uatrakcyjnić odbiór.

również Ukrainę. Nawiązany już zo-

ramach programu „Wspieranie stosun-

media lokalne?

emitowane audycje i programy radio-

Analitycy rynków medialnych twier-

Jest to tzw. „łatwa lektura”, skierowa-

stał kontakt z radiem „Wieża” i naszą

ków polsko-czeskich 2009” udzieliło

we i telewizyjne.

dzą, że media lokalne w epoce globa-

na na zysk, ale nie na przekazywanie

redakcją w Stanisławowie/Iwano-Fran-

Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP

„Takiej liczby mediów lokalnych,

lizacji mają coraz mniejsze szanse

informacji. Polityka czy gospodarka,

kiwsku. Są to pierwsze kroki, które w

oraz Fundacja Inicjatyw Społecznych

jak w Polsce, nie ma ani w Europie Za-

na przetrwanie, natomiast naukowcy

omawianie decyzji organów samorzą-

przyszłości z pewnością pozwolą na

w ramach projektu „Rodzina kultur –

chodniej, ani w Środkowej, - mówi pan

mają odmienne zdanie. Wyniki badań

du lokalnego może też być ważne dla

zacieśnienie współpracy.

pogranicze polsko-czeskie 2009”.

Julian Golak. – Natomiast w Europie

świadczą o tym, że bez niezależnych,

ludzi. Czy będą one interesujące dla

Zachodniej liczba mediów lokalnych

dobrze funkcjonujących mediów lo-

czytelników, czy nie – zależy od talen-

Dziennikarskie myśli nie-

od problemów redakcyjnych

podlega dość istotnej redukcji. Jednak,

kalnych niemożliwe jest stworzenie

tu dziennikarzy, od ich umiejętności

uczesane

ku społecznym

są takie kraje, w których media lokalne

współczesnych społeczeństw demo-

prawidłowego i rzetelnego przekazu

Dla naszej delegacji udział w

należą do najważniejszych środków

kratycznych. Dziennikarze tych me-

informacji.

konferencji był ważny i interesujący,

Jan kania, Dyrektor instytutu

komunikacji społecznej. To dobrze wi-

diów powinni pełnić rolę obrońców

ponieważ sytuacja mediów lokalnych

Dziennikarstwa i komuniko-

dać na przykładzie Norwegii. Jest tam

mniejszości przed politykami. Ważna

na Ukrainie radykalnie się różni od

z historii do współczesności

wania społecznego

wiele gazet lokalnych i regionalnych.

jest także niezależność wewnętrzna

tej, w jakiej się znajdują media lokal-

– jedna strona gazetowa

w szczecinie

Zaprosiliśmy na konferencję przedsta-

mediów od czynników finansowych

„Do 1989 roku w Polsce nie było

W czasie kryzysu, kiedy media

ne w Polsce i Czechach. „Małe media

wicieli tego państwa, aby podzielili się

i sponsorów, chociaż bez nich dzia-

niezależnych mediów lokalnych. Ist-

państwowe nie zawsze mogą poradzić

odgrywały i odgrywają ważną rolę w

doświadczeniem tak wielkiego postępu

łania są niełatwe i obecnie prawie

niała cenzura, regulowano ilość wy-

sobie z problemami finansowymi, me-

kształtowaniu nowego społeczeństwa

w rozwoju ilościowego i jakościowego

niemożliwe. Wobec tego, zadaniem

danego papieru gazetowego, media

dia lokalne, mające mniejszy nakład,

obywatelskiego, zacząwszy już od

mediów lokalnych. Zresztą, jeśli się

mediów jest odnalezienie właściwego

były własnością państwa, - kontynu-

dają sobie radę. Poza tym, aktywna

poziomu małej wioski”, – powiedział

uczyć i przejmować doświadczenie –

bilansu, punktu zaczepienia między

uje pan Golak. – Pozwalało to partii

postawa społeczna czytelników po-

Jerzy Mianowski, kierownik Stowa-

to od najlepszych”.

władzą, mediami, reklamodawcami a

rządzącej na całkowitą kontrolę infor-

maga w ich istnieniu oraz w rozwoju

rzyszenia Prasy Lokalnej w Polsce.

Na konferencji omawiano proble-

biznesmenami. Chodzi o takie punkty,

macji, podawanych przez dziennika-

społeczeństwa obywatelskiego. Moim

Na Ukrainie ten proces nie jest

my ochrony niezależności mediów

aby nie stracić niezależności.

rzy. W latach 1970-1980 rozpoczęto

zdaniem, niebawem na Ukrainie rów-

jeszcze tak doskonały, jednak miłe są

lokalnych, szukania informacji przez

Duże koncerny medialne, oczywi-

wydawanie prasy podziemnej. Nad

nież rozpocznie się rozwój mediów lo-

odstępstwa od, niestety, niezupełnie

dziennikarzy, dostępu do informa-

ście, chcą połknąć media lokalne, ich

nią pracowali bibliotekarze, nauczy-

kalnych. Chociaż nie macie długiej hi-

dobrych reguł. Gazety powiatowe i miej-

cji, mającej wielką wagę społeczną,

czytelników i reklamodawców. Tworzą

ciele, urzędnicy, lekarze, absolwenci

storii istnienia niepodległego państwa,

skie są najczęściej podporządkowane

którą urzędnicy, nie zawsze chętnie

wiele komercyjnych projektów medial-

uczelni wyższych, którzy powrócili do

już robicie duże postępy. Nie może to

organom władzy lokalnej, pewnym par-

przekazują. Poruszano również temat

nych, prezentują czytelnikom to, czego

swych rodzinnych stron.

nie cieszyć.

tiom politycznym, klanom finansowym

etyki dziennikarskiej, prawdomówno-

się od nich oczekuje. Często stosowane

Mało kto z nich miał zawodowe

Nawiasem mówiąc, obecnie w Pol-

czy poszczególnym biznesmenom.

ści dziennikarza, stosunków między

są tzw. „chwyty” typu: konkursy z na-

wykształcenie dziennikarskie. Wszy-

sce jest spore zainteresowanie studiami

Wszyscy oni traktują media oraz wy-

mediami i władzą etc.

grodami, słuchy i plotki, niekiedy nawet

scy natomiast byli pełni entuzjazmu

dziennikarskimi. Kiedyś należały one

dania internetowe jako narzędzia swej