Czuwaj!

20

30 listopada – 14 grudnia 2009 * Kurier Galicyjski

harcerska WypraWa do WŁoch

o życie nasz patron. Droższa nad ży-

kRYsTYNA ADAMskA

cie była dla niego Polska, patriotycz-

ny obowiązek i odpowiedzialność za

każdy, kto jedzie do pięk-

podwładnych. Ranny w bitwie, nie

nej italii, dąży tam w swoim,

opuszcza placu boju, jest ranny drugi

konkretnym celu, nie może

raz i mimo, że dostaje się do szpitala,

jednak ominąć kilku ważnych

nie pozwala się opatrzyć i zoperować,

miejsc. Tak było i z nami.

dopóki ostatni z jego podwładnych nie

Ruszyliśmy aż na południe

otrzyma pomocy. Gdy przychodzi

Włoch na grób naszego przy-

jego kolej jest już za późno – ma gan-

szłego patrona, druha Włady-

grenę, przeżywa kolejne operacje, ale

sława Jagiełły, a po drodze, w

nawet najlepsi lekarze i leki nie zdołają

miarę swych bardzo skrom-

go uratować. Jeszcze przed śmier-

nych możliwości, poznawali-

cią zostaje odznaczony i osobiście

śmy ten piękny kraj.

Zaczynamy od Wenecji. Zamiast

dostaje z rąk gen. Andersa order Vir-

Przy grobie gen. Andersa na Monte Cassino

wymarzonej kolorowej sielanki oglą-

tuti Militari – ponoć generał zapłakał,

damy wilgotną i ponurą rzeczywi-

pochylając się nad wychudzonym i bli-

stość. W tej mokrej scenerii dobrze

skim śmierci bohaterem.

jest chyba tylko roślinom, z braku

Jeszcze tylko krótki spacer po

miejsca na ziemi przeniesionym na

miasteczku i uświadomienie sobie,

dachy domów, na parapety okien,

jak to było wtedy, jeszcze zdziwione,

balkony i tarasy. Nie szkodzi wilgoć

ale życzliwe spojrzenia mieszkańców

i gondolom, które na jesień ustawiają

Casamassima, którzy dawno już nie

się w długie rzędy wzdłuż nabrzeży

oglądali polskich mundurów, wymia-

i tak czekają na lepsze czasy czyli

na adresów i kolejny odcinek drogi na

na kolejny sezon. I jeszcze wszech-

ostatni już nocleg.

obecna woda – nie tylko w kanałach

Szalona serpentyna prowadzi nas

i w zatoce, ale też na chodnikach, na

do Monte Sant Angelo, ponad 900 m

placu św. Marka, a nawet w samej ba-

npm i to od samegoAdriatyku.Autobus

zylice. Mozaikowe podłogi oglądamy

mozolnie pnie się do góry, do księży

przez warstwę wody, która dostaje sie

Michalitów, gdzie mamy spędzić noc.

tu ze wszystkich szpar w podłodze

Po kolacji idziemy na miasto, bo jest

niczym ze źródełek. Ludzie chodzą

ono niezwykłe. Uliczki tak strome, że

poruszając się po kładkach, schowani

czasem trudno sobie wyobrazić, że

pod parasolami, zawinięci w peleryny.

auto zdoła tu wjechać, a reszta - to

Tylko mieszkańcy mogą sobie pozwo-

schody i domki jak klocki, jedne nad

lić na ignorowanie wody, bo chodzą

drugimi, wszystkie białe, większość z

Na cmentarzu w Casamassima

w kaloszach. Można zresztą dołączyć

wizerunkiem św. Archanioła Michała.

Neron polował w okolicznych lasach

grobie gen. Andersa i wszyscy roz-

„Życzę sobie, aby rodziny tych

do grona kaloszowców – najróżniej-

Czujemy niedosyt nocnego zwiedza-

na dziki, które zresztą są tu do dziś,

biegają się, by na grobach naszych

umiłowanych dzieci, które walczyły za

sze bardzo kolorowe obuwie z gumy

nia, nie wszystko można było dostrzec

mimo upływu dwóch tysiącleci, postę-

krajanów zapalić znicze i uczcić ich

wolność wszystkich narodów, mogły

i plastiku można tu kupić na każdym

w mroku, dlatego raniutko wybieramy

pu cywilizacji i bliskości tętniącego

bohaterstwo. Są przejęci, bo świado-

jak najszybciej przyjechać tutaj i za-

kroku. Chyba w żadnym mieście na

się na pośpieszny spacer budzącymi

życiem dwumilionowego Rzymu.

mość wagi miejsca jest silniejsza od

brać do Ojczyzny radosne wrażenie,

całym świecie nie ma takiej różnorod-

się uliczkami miasta. Schodzimy też

Na Rzym mamy tylko jeden dzień.

coraz mocniej padającego deszczu.

którego ja dzisiaj doświadczyłem

ności kaloszowej mody. Tym nie mniej

do niezwykłego sanktuarium Św. Ar-

Pierwsze kroki kierujemy do bazyliki

Czas nas goni bo cel dopiero przed

widząc te zadbane groby z wielką

piękno, które nas otacza, a nawet nie

chanioła Michała, położonego w gro-

św. Piotra, do miejsca gdzie serca

nami, a do celu jeszcze spory szmat

wrażliwością przez włoskich braci.

piękno, a urok i niezwykłość miejsca

tach u szczytu góry.

wszystkich Polaków biją szczegól-

drogi.

To kawałek Polski, gdzie zebrano w

każe nam zapomnieć o wilgoci. Zanu-

Przed nami już tylko droga po-

nie - do grobu Jana Pawła II. Chwila

Jedziemy coraz dalej na połu-

oczekiwaniu na wieczne życie 431

rzamy się w labirynt wąskich uliczek,

wrotna, bardzo długa, bo mamy do po-

zadumy, chwila modlitwy, na którą

dnie, krajobraz zmienia się, nie czuje

najlepszych synów, pamiętanych w

zaglądamy do sklepów, szczególnie

konania ponad 2000 km. Znajdujemy

pozwala niewielki ruch turystów i uda-

się tu listopadowej pustki, jest tak,

modlitwie tych, którzy przez długie

tam, gdzie sprzedawane są maski

czas by pomodlić się w sanktuarium

jemy się do samej bazyliki. Uważnie

jak u nas na początku września. Wo-

lata, w imię bólu, który nie ma granic,

weneckie, podziwiamy cuda kunsztu

o. Pio w San Giovanni Rotondo i póź-

słuchamy, na co nam pani Małgosia

kół winnice, gaje oliwne, a na pobo-

zastąpili z żalem matki nie mogące

budowniczych, robimy masę zdjęć.

nym wieczorem zwiedzić San Marino,

stara się zwrócić uwagę i nagle kon-

czach drogi wszechobecne opuncje.

zapłakać nad grobami ich najdroż-

Z pewnością można by w Wene-

a następnego dnia pospacerować po

sternacja, bo nie możemy dojść tam,

W Casamassima koło Bari kierujemy

szych”.

cji być dłużej, a ponadto zwiedzać po

Wiedniu.

gdzie nas kierowała, do posągu św.

się na maleńki wojskowy cmenta-

Brat druha Władysława, Józef, był

drodze jeszcze wiele pięknych miast,

Jest już noc, gdy znów przecho-

Piotra. Bazylika jest przegrodzona,

rzyk, położony wśród winnic i oto-

wprawdzie na Monte Cassino, ale do

ale wyprawa ma bardzo ścisłe ramy

dzimy znajome przejście graniczne,

zastanawiamy się przez chwilę i nie-

czony cyprysami. Już czeka na nas

Bari nie mógł dotrzeć. Tak się też zło-

czasowe i już trzeba jechać dalej. Ko-

nie uzmysławiamy sobie jeszcze,

oczekiwanie odkrywamy, że mamy

pani Żaneta Nawrot, opiekująca się

żyło, że przy okazji otwarcia cmentarza

lejnym etapem podróży jest klasztor

gdzie byliśmy i tylko na twarzach

szczególne szczęście. Tam daleko,

pamiątkami II Korpusu i miejscowy

polskiego w Charkowie w roku 2000

oo. Michalitów w Castel Sant Elia w

mimo zmęczenia maluje się błysk

przy ołtarzu odprawia mszę Ojciec

ksiądz Andrzej Wiśniowski, Polak.

właśnie nasi harcerze odwiedzili grób

okolicy Rzymu. Prawdziwym prezen-

radości, szczęścia, że mogliśmy tam

Święty. Wyraźnie widzimy jego białą

Wysypujemy się z autokaru, wieńce

ich trzeciego brata – Stanisława.

tem jest przejazd przez miasteczka

dotrzeć, tam złożyć hołd naszemu

postać, słyszymy głos. Mamy świado-

gotowe, znicze zapalone, ruszamy w

Mimo, że Polska leży daleko

doliny Suppentońskiej. Otaczają nas

bohaterowi.

mość, że to niezwykła łaska i ogrom-

dwóch kolumnach. Osobno harcerki,

stąd, a echa wojny dawno już ucichły,

zachwycające widoki i tchnienie histo-

Z pewnością, gdyby nie przychyl-

ne szczęście, jest zaskoczona nawet

bo one tylko nam towarzyszą, osob-

mieszkańcy pamiętają o czasach,

rii. Kierowca kunsztownie wpasowuje

ność Fundacji „Pomoc Polakom na

nasza przewodniczka, bo ona jeszcze

no harcerze, bo to właśnie oni przy-

kiedy Casamassima było jednym

autobus w wąski przejazd pod staro-

Wchodzie”, Stowarzyszenia „Wspól-

nigdy nie trafiła na taką chwilę.

jechali, by zacząć zdobywać imię

wielkim szpitalem. Właśnie z myślą

żytnym akweduktem i za chwilę jeste-

nota Polska”, Konsulatu Generalnego

Potem był Rzym w pigułce - i scho-

patrona swego Hufca „Barć”. Już

o mieszkańcach miasteczka została

śmy w uroczej scenerii watykańskie-

RP we Lwowie, MGZDH „Sokół” i wie-

dy hiszpańskie, i Fontanna di Trevi, i sę-

jesteśmy przy grobie, jeszcze tylko

zorganizowana wystawa o wydarze-

go klasztoru. Delektujemy się zarów-

lu ludzi nam bardzo życzliwych, na-

dziwy Panteon, no i Koloseum oraz sta-

chwila, baczność, hymn harcerski

niach sprzed lat. Umożliwiono i nam

no jedzeniem, jak też atmosferą tego

sze marzenie nie mogłyby się ziścić.

rożytne ruiny forum. Była też chwila

i narodowy, złożone wieńce i zapalo-

obejrzenie wystawy. Są tu autentycz-

miejsca. Gaje oliwne na dziedzińcu

Pragniemy serdecznie podziękować

na pobycie sam na sam z wiecznym

ne znicze. Stwierdzamy, że przybyli-

ne przedmioty ze szpitala, ale też łuski

uginają się pod ciężarem dojrzałych

wszystkim, którzy pomogli nam w

miastem – ktoś zdążył zobaczyć Piaz-

śmy niemalże dokładnie w rocznicę

po nabojach i inne przedmioty, znale-

owoców (już wiemy – nie są smacz-

zorganizowaniu wyprawy i obiecać

za Navona, inni – Kapitol, byli tacy co

śmierci podharcmistrza, porucznika

zione w okolicy cmentarza na Monte

ne), wokół strome zbocza skalne, w

naszemu bohaterowi, że nie tylko bę-

zdążyli wspiąć się na Palatyn.

Władysława Jagiełły. Na tę właśnie

Cassino, są zdjęcia sprzed lat, m.in.

dole snują się mgły, a my schodzimy

dziemy o nim pamiętać, ale będziemy

Bardzo wczesnym rankiem rusza-

mogiłę, do swego bohatera jecha-

duże zdjęcie naszego patrona. Har-

wykutym w skale tunelem w głąb,

starać się postępować zawsze tak,

my jeszcze dalej na południe – przed

liśmy tak długo. Czy rzeczywiście

cerze uważnie oglądają wystawę, jest

gdzie mieści się świątyńka Matki Bo-

by spełnić swój obowiązek względem

nami najważniejszy dzień wyprawy.

długo – wszak on tutaj szedł jeszcze

też chwila na zamienienie kilku słów z

skiej Skalnej – orędowniczki matek.

Boga, Ojczyzny i bliźnich.

Szybkie ale obfite śniadanie zjedzone

dłuższą i trudniejszą drogą. Naj-

panią kustosz. W czasie wojny szpi-

Wracamy inną drogą, półką skalną

już w mundurach i wyjazd w daleką

prawdopodobniej nikt ze Lwowa nie

tal zajmował dużą część miasteczka.

i zaglądamy po drodze do grot Etru-

Władysław Jagiełło, ur. 25 paź-

drogę. Pierwszy przystanek to wpraw-

dotarł tu przed nami. Spełniły się sło-

Namioty stały wzdłuż głównej ulicy,

sków, mając świadomość, że zostały

dziernika 1912 roku w Kluwińcach,

dzie przykryte czapą chmur, ale wnie-

wa kardynała Stefana Wyszyńskiego,

pokazano nam szkołę i baraki, w któ-

wykute 3000 lat temu. Jest za mało

pow. Husiatyńskim, instruktor harcer-

bowzięte Monte Cassino. Apel, hymn

wypowiedziane tu, w Casamssima w

rych mieściły się sale szpitalne. Tu

czasu, żeby udać się na most, zbudo-

ski, podharcmistrz. Miał dwóch braci.

harcerski i narodowy, wieniec na

dniu 4 czerwca 1957 roku :

właśnie przez długie miesiące walczył

wany dla Nerona i do dziś używany.

Starszy Stanisław, podporucznik re-