korespondencja z krakowa

24

30 listopada – 14 grudnia 2009 * Kurier Galicyjski

TyLko mi ciebie mamo, TyLko mi poLski żaL!...

ALEksANDER szUMAński

oRLĄTko

O mamo, otrzyj oczy,

Z uśmiechem do mnie mów –

Ta krew, co z piersi broczy,

Ta krew - to za nasz Lwów!

Ja biłem się tak samo

Jak starsi - mamo, chwal!...

Tylko mi ciebie, mamo,

Tylko mi Polski żal!...

Z prawdziwym karabinem

U pierwszych stałem czat...

Ychtis klęczy, publiczność stoi

O, nie płacz nad swym synem,

Że za Ojczyznę padł!...

Z krwawą na kurtce plamą

Odchodzę dumny w dal...

Tylko mi ciebie, mamo,

Aga Wrońska

Tylko mi Polski żal!...

skimi Orlętami. W sumie w walkach

wówczas rezolucję o akcesie Lwowa

Mamo, czy jesteś ze mną?

uczestniczyło 1421 młodych obrońców,

do Macierzy. Przeciwko owej rezolucji

Nie słyszę twoich słów...

z których najmłodszy miał 9 lat. Cztery

zaprotestowali tylko radni ukraińscy,

W oczach mi trochę ciemno...

lata starszy Antoś Petrykiewicz który

oceniając ją jako bezprawne dążenie

Obroniliśmy Lwów!...

zmarł z odniesionych ran 28 grudnia

do zawłaszczenia przez stronę polską

Zostaniesz biedna samą...

1918 został pośmiertnie uhonorowany

wschodniej Galicji. Po tych sprzecz-

Baczność za Lwów! Cel! Pal!

przez Marszałka Józefa Piłsudskiego

nych ze sobą postanowieniach kie-

Tylko mi ciebie, mamo,

Orderem Virtuti Militari i jest jak dotąd

rownictwo POP /Polska Organizacja

najmłodszym uhonorowanym tym za-

Wojskowa/ otrzymywało wiadomości

Artur oppman /oR-oT/

szczytnym odznaczeniem. Po zacię-

tych walkach, 22 listopada 1918 roku

Lwów był wolny.

Miasto Lwów jako jedyne w Polsce

zostało uhonorowane za bohaterską

Mieczysław Święcicki prosto z sokala

postawę Orderem Virtuti Militari. Uro-

czysta dekoracja miała miejsce na

W 91. rocznicę Obrony Lwowa

Artura Oppmana; pełny tekst utworu

Placu Mariackim we Lwowie u stóp

w sali Młodzieżowego Domu Kultury

powyżej, a Wojtek Habela zaprezen-

pomnika Adama Mickiewicza w dniu

kościoła św. Jadwigi w Krakowie od-

tował wiersz „Listopadowe memento”

11 listopada 1918 roku, której doko-

był się rocznicowy koncert. Licznie

Feliksa Konarskiego. I znowu Feliks

nał Pierwszy Marszałek Polski Józef

zgromadzoną publiczność poruszył

Konarski „Trzy ziemie” w wykonaniu

Piłsudski, który wówczas m.in. powie-

patriotyczny wiersz otwarcia autor-

znakomitego Ryszarda Mosingiewi-

dział: „Lwów był najbardziej bez trwogi.

stwa Wojtka Kisiela, zaprezentowany

cza w „cywilu”, na scenie Szczepcia.

Tu serca Polaków biły najśmielej […]

przez autora, krakowskiego gimnazja-

Publiczność bardzo serdecznie przy-

jesteście jedynym miastem w Polsce,

listę – metaforycznego Orlątka – i tak

jęła „klęczące panienki” czyli zespół

które z mojej ręki, jako Naczelnego

to odebrała wzruszona publiczność.

Ychtis, który zaprezentował „Madonny

Wodza, za pracę wojenną, za wytrzy-

Aleksander szumański (od lewej) z Mieczysławem Święcickim

Koncert został zorganizowany przez

lwowskie”, „Placmuzyka”, „Ta panie

małość otrzymało ten order”. Cytat z

Fundację Ocalenia Kultury Kresowej

Szczepciu”. Zespół, zdobył I nagrodę

fragmentu przemówienia Marszałka

„Chawira”, tradycyjnie już każdego

w konkursie piosenki lwowskiej w ka-

Utwór „ORLĄTKO” napisał Artur

o przygotowaniach Ukraińców do

Polski Józefa Piłsudskiego pochodzi

roku w tej samej sali, ale tym razem

tegorii dzieci i młodzieży na III Festi-

Franciszek Michał Opmman /OR – OT/

zbrojnego zajęcia Lwowa. Por. Lu-

z listu Towarzystwa Miłośników Lwo-

w inscenizacji teatralnej. Przy przy-

walu Piosenki Lwowskiej i „Bałaku”

gorący patriota, wybitny poeta i pisarz,

dwik de Laveaux, chcąc uprzedzić

wa i Kresów Południowo – Wschod-

ciemnionym świetle na scenie snuła

Lwowskiego Kraków 2009. Były bisy,

„młodopolanin”, urodzony w Warsza-

wystąpienie Ukraińców zaproponował

nich Oddział w Krakowie skierowa-

się zza kulis historyczna opowieść o

a jakże. Dziewczynki z najmłodszą

wie, zakochany we Lwowie. Utwór

połączenie wszystkich polskich sił.

nego do Jerzego Korzenia prezesa

Obronie Lwowa w listopadzie 1918

9-cio letnią panienką wystąpił w skła-

powstał w okresie Obrony Lwowa w

Austriackie władze wojskowe ściąga-

Towarzystwa Pamięci Narodowej im.

roku w wykonaniu Wojtka Habeli lau-

dzie: Małgorzata Bernacka, Dagmara

listopadzie 1918 roku.

ły do Lwowa pułki składające się wy-

Pierwszego Polski Józefa Piłsudskie-

reata I nagrody Festiwalu Piosenki

Sztuba, Martyna Cieślik, Kamila Bo-

Jest to najbardziej znany przez

łącznie z Ukraińców, rozlokowując je

go, będący wyrazem odebranego za-

Lwowskiej i „Bałaku” Lwowskiego Kra-

rzemska, Adrianna Rydz. Zespół Ych-

lwowian, wielokrotnie prezentowany

w składach broni i różnych obiektach

szczytu i złożonego podziękowania za

ków 2009 w kategorii osób dorosłych.

tis to już instytucja, rozsławił Polskę

na różnych lwowskich uroczystościach

w mieście, które przede wszystkim

uhonorowanie Towarzystwa medalem

Publiczność kilkakrotnie wsta-

i lwowską piosenkę na wielu scenach

utwór, wzbudzający zawsze wzrusze-

miały zostać zajęte. Austriacy ściągali

„W Hołdzie Komendantowi” w dniu

wała słuchając „W dzień deszczowy

świata koncertując m. in. w Mona-

nie, nierzadko wywołujący łzy. Mówio-

do Lwowa pułki ukraińskie, równo-

17 września 2009 roku. Należy nad-

i ponury…” w wykonaniu Zespołu

chium, Stuttgarcie, Chicago, Nowym

ny i śpiewany, o czym poniżej.

cześnie przesuwając ze Lwowa na

mienić, że w tym dniu udekorowano

„Chawira” oraz Adama Żurawskiego

Jorku, w miastach kanadyjskich.

Zmarł w Warszawie. Nad jego

zachód polskie. Pod koniec paździer-

owym medalem m.in. ks. Tadeusza

i Ryszarda Mosingiewicza, „Legiony

Kontakt: impresariat Marian Pyrek.

grobem Jan Lorentowicz powiedział:

nika 1918 roku została utworzona w

Isakowicza Zaleskiego – duszpasterza

to…” i niespodzianie, gdy młodziut-

Tel. 48 601 444 802, impresariat@ychtis.

„Odszedł w zaświaty poeta, który w

Krakowie Polska Komisja Likwidacyj-

Ormian w Polsce, O. Jerzego Pająka

kie artystki z zespołu Ychtis klęczały

art.pl

ciągu czterdziestu kilku lat swego

na /PKL/, która miała przyjechać do

– kapelana Sybiraków, Piłsudczyków

zapalając znicze. One klęczały, a

A potem? Sam mistrz piosenki,

życia twórczego miał jedną tylko na-

Lwowa i przejąć władzę nad całą Ga-

i AK, Komitet Opieki Nad Miejscami

publiczność stała! Następnych wzru-

pieśniarz /o Lwowie/, tymczasowo

miętność: bezgraniczne ukochanie

licją. Wiadomość o tym przyspieszyła

Zbrodni Komunizmu, Towarzystwo

szeń dostarczył koncert Jerzego Bo-

śpiewający w Krakowie o Lwowie,

Ojczyzny”. W tym 2009 roku przypa-

wystąpienie Ukraińców.

Miłośników Lwowa i Kresów Południo-

żyka śpiewającego pieśni z wyboru

solista operowy Franciszek Makuch.

da 91 rocznica Obrony Lwowa. Piszę

W dniu 1 listopada Ukraiński Ko-

wo – Wschodnich Oddział w Krakowie,

„Śpiewnika pieśni patriotycznej” przez

Gdy zaśpiewał dwie obowiązujące

z opóźnieniem, albowiem pragnę

mitet Wykonawczy dokonał zbrojnego

prof. Jana Majdę, red. Aleksandra

niego opracowanego, który Piotr Bo-

piosenki „Sen o Lwowie” własnego

jeszcze w tym tekście umieścić repor-

zamachu i opanował najważniejsze

Szumańskiego /niżej podpisanego/,

roń opatrzył wstępem- cytatem z Go-

autorstwa, oraz „Moje serce zostało

taż z koncertu poświęconego temu

obiekty w mieście, jednakże nie całego

a wcześniej m. in. Prezydenta RP na

ethego: „Gdzie słyszysz śpiew, tam

we Lwowie” to się dopiero rozkręcił

Wydarzeniu.

Lwowa. Powstały dwa najważniejsze

Uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskie-

wstąp /Tam dobre serca ludzie mają /

kilkoma piosenkami, zmianami gło-

W październiku 1918 roku par-

ośrodki oporu polskiego: Szkoła Sien-

go, Jana Nowaka Jeziorańskiego, płk.

Źli ludzie, wierzaj mi /Ci nigdy nie śpie-

su, ubrania, kapelusza i zapewne

lamentarna reprezentacja ukraińska

kiewicza i Dom Technika. Do punktów

Ryszarda Kuklińskiego, Wandę Piłsud-

wają”/. Wiązankę pieśni patriotycznych

fryzury, wszystko jak leci, czyli jak

postanowiła zwołać do Lwowa mężów

werbunkowych zaczęła się zgłaszać

ską, Jadwigę Piłsudską-Jaraczewską,

zaprezentował Zespół „Chawira”, a

przystało na mistrza. A publiczność?

zaufania ze wszystkich ukraińskich

przede wszystkim młodzież pochodzą-

Instytuty Józefa Piłsudskiego w Lon-

Wojtek Kisiel odczytał list Orlątka Jur-

Nie chciała go wypuścić ze sceny!

ziem Austro-Węgier wschodniej Galicji.

ca z różnych środowisk, robotnicza,

dynie i Nowym Jorku, Związek Piłsud-

ka Bitschana. Wzruszeń nigdy nie za

Jaga Wrońska zaśpiewała „Balladę

Powstała Ukraińska Rada Narodowa,

studencka, rzemieślnicza, wiejska i

czyków Oddział Małopolski, Stowarzy-

wiele i tu następne: Nadia Lachgar –

o pannie Franciszce” ekspresyjnie, z

która przyjęła rezolucję o utworzeniu

dziewczęta. Ten liczny i ofiarny udział

szenie Rodzin Ofiar Katynia Polski

Zygmunt, 14-stoletnia uczennica z Tar-

fantazją, zapewne pannie Franciszce

państwa ukraińskiego, w którego skład

dzieci i młodzieży w walkach o Lwów

Południowej w Krakowie, prezesa Kra-

nowa, z towarzyszeniem akompania-

nie chciało się już truć strychninami,

miała wejść wschodnia Galicja po San.

przeszedł do historii, a młodocianych

kowskiego Oddziału Związku Literatów

mentu M. Boruch zaśpiewała „Orlątko”

wolała się kochać z fryzjerczykiem

Tymczasem Rada Miejska przyjęła

Obrońców Lwowa nazwano Lwow-

Polskich Konrada Strzelewicza.