historia i legendy

18

15-28 stycznia 2010 * Kurier Galicyjski

sTare sioŁo – zapomniana ForTeca

też silną, dobrze wyszkoloną załogę.

KRZySZtoF SZyMAńSKi

Potem już było tylko gorzej. O dawnej

tekst

świetności fundatorów świadczą sła-

zdjęcia archiwalne

bo widoczne na najpotężniejszej wie-

ży herby Ogończyk i Leliwa oraz litery

Najkrótsza droga ze Lwo-

WDXOYZWSLS, które oznaczają:

wa do dawnej stolicy tych te-

Władysław Dominik Xiąże Ostrogski

renów – Halicza prowadzi ul.

y Zasławski Wojewoda Sandomierski

Zieloną, dalej przez Bóbrkę i

Łucki Starosta.

Rohatyn. jadąc współczesną

Kolejnymi  właścicielami zam-

szosą, kilka kilometrów za

ku, którzy starali się przynajmniej

Lwowem możemy podziwiać

utrzymać ten obiekt w stanie niena-

wspaniałe widoki: po lewej

ruszonym byli kolejno: Adam Miko-

rozległą aż po horyzont na

łaj Sieniawski i Czartoryscy. Ale z

równinę upstrzoną osadami,

czasem i im nie starczało funduszy,

a po prawej teren pofałdowa-

a oprócz tego mieli inne problemy.

ny, zalesiony – Podkarpacie.

Izabella Czartoryska w 1809 roku

W dawnych czasach droga, a

przekazuje zamek Potockim. Są to

właściwie trakt Wołoski pro-

już inne czasy i realia. Nie ma najaz-

wadził dolinką rzek Czere-

dów i napadów na te tereny, rozwi-

pinki i Dawidówki, o kilometr

ja sie przemysł, rolnictwo. Potoccy

w prawo od obecnej trasy. to

postanawiają w murach zamkowych

w tej dolince leży Stare Sio-

umieścić gorzelnię. Na te potrzeby

ło, bo to o tej miejscowości

wewnętrzne zabudowania pałacu

będzie mowa. Dojazd tam

są częściowo rozebrane, przebu-

jest fatalny. Zgrzytają zębami

dowane, zmodernizowane. Pod ko-

kierowcy, a i auto zgrzyta ka-

niec XIX wieku Potoccy zmieniają

roserią o wyboje na drodze.

Nazwa ta w starych encyklope-

działalność i przerabiają gorzelnię

diach (Słownik geograficzny Króle-

na browar (przynosi lepsze docho-

Stare Sioło. Ruiny zamku ks. ostogskich z XVii w.

stwa Polskiego i innych krajów sło-

dy). Ostatnim właścicielem zamku w

wiańskich) figuruje pisana jako jedno

słowo – Staresioło, ale chodzi o tę

samą miejscowość. Próżno by szu-

kać tej nazwy w starszych kronikach,

z X czy XI wieku. Za to, znajdziemy

tam miejscowość Czerepin, obecnie

przysiółek Starego Sioła.

Na początku XV wieku, Czerepin

i przyległe ziemie król Władysław Ja-

giełło przekazał Zawiszy Czarnemu z

Garbowa. Rycerz Zawisza był wzo-

rem cnót rycerskich i obywatelskich

i niejednokrotnie służył królowi liczny-

mi misjami dyplomatycznymi i zbroj-

nym ramieniem na polu walki. Król

mógł polegać na nim, jak na sobie

Zdjęcie zamku w Starym Siole z pocz. XX w.

samym. Do dziś mamy powiedzenie:

W XVI wieku wnuczka Jana

mu warunek: darują mu karę, jeżeli

„Polegać, jak na Zawiszy”. Za swą po-

wnosi zamek w posagu hetmanowi

1654 roku. Po raz drugi nie został

przywiezie na budowę zamku wóz

1939 roku był ordynat łańcucki Alfred

stawę Zawisza otrzymał te ziemie.

koronnemu Janowi Tarnowskiemu, a

zdobyty przez wojska Chmielnic-

jajek, ale nie może rozbić żadne-

Potocki.

Ale Garbowo było daleko i Zawi-

pod koniec XVI wieku, przez koligacje

kiego, nie dali mu też rady Tatarzy

go. Szlachcic wpadł na pomysł i...

Jeszcze w latach 70. XX wieku na

sza nie kwapił się do objęcia nowego

rodzinne zamek przypada Władysła-

w 1672 roku.

przywiózł wóz gotowanych jajek.

dziedzińcu zamkowym było obejście

majątku. Wysłał tu swego syna Jana,

wowi  Dominikowi  Zasławskiemu-

Kolejna legenda głosi, że w cza-

Został stracony, chociaż warunek

gospodarskie, pasły się krowy i kury.

który wschodnią część Czerepina

Ostrogskiemu. Tarnowski i Zasławski

sie tureckiego oblężenie zamku,

sądu wypełnił. Teraz tłucze się jako

Dziś ta olbrzymia forteca stoi pusta,

nazwał Garbowem. Nie wiadomo dla-

stawiają potężną fortecę – największą

obrońcom udało się strzałem z zamku

duch w ruinach.

niszczeje, rozsypuje się, a drgania

czego, ta nazwa się nie przyjęła, a do

terytorialnie spośród zamków w oko-

trafić i zabić dowódcę oblegających

W roku 1642 (lub 1654 we-

od przebiegających opodal torów też

osady przylgnęła nazwa Stare Sioło.

licach Lwowa. Jego obecny dziedzi-

oddziałów. Turcy w miejscu jego

dług innych źródeł) stanął potężny

robią swoje. Obecnie, gdy jest „moda”

Miejscowość, leżąca na trakcie, nale-

niec ma ponad 2 hektary powierzchni.

śmierci zasadzili dwie lipy. Gdy bu-

zamek o wysokich na 8 metrów

na pałace i zamki, gdy obiekty histo-

żało bronić, bo nie tylko kupcy przez

Projektował tę fortecę prawdopodob-

dowano kolej i stację kolejową w XIX

i grubych na 2 metry murach i 14

ryczne są wykupywane, brane w dzier-

nie wędrowali.

nie Ambroży Przychylny. Zamek bu-

wieku, te wiekowe drzewa wycięto, bo

metrowych wieżach. Zamek był

żawę, los zamku w Starym Siole nie

W połowie XV wieku Jan Zawi-

dowano według ówczesnych tradycji,

przeszkadzały.

otoczony fosą, wypełnioną wodami

przedstawia się najlepiej. W pierwszej

sza buduje tu pierwszą fortyfikację.

dodając do zaprawy jajka, dlatego

Wiek XVII był złotym wiekiem dla

przepływających rzeczek. Dodat-

kolejności „sprywatyzują” obiekty w

Nie wiemy jak ten obronny zamek

jego mury, choć zrujnowane, trzymają

Starego Sioła. Zamek był wspania-

kowo błotniste rozlewiska broniły

lepszym stanie, a ten olbrzym, pośród

wyglądał, ale dawał schronienie ko-

się do dziś.

le wyposażony we wszystko, co dla

fortecy. Dlaczego dwie daty? Praw-

cichej wioski będzie nadal spoglądał

lejnym potomkom znakomitego rodu

I tu mamy pierwszą legendę

dostatniego życia magnatów było

dopodobnie jeszcze nie ukończone

smutnymi, pustymi oczodołami strzel-

i skutecznie opierał się najazdom ta-

tych terenów. Pewien szlachcic z

potrzebne. Silnie uzbrojony, posiadał

fortyfikacje były zniszczone przez

nic na mijające go pociągi, powoli nisz-

tarskim, dążącym w głąb Rzeczypo-

okolic przewinił na tyle, że sąd ska-

8 armat, 13 moździerzy i całą masę

kozaków Chmielnickiego w 1648

czał i rozsypywał się.

spolitej Szlakiem Wołoskim.

zał go na śmierć. Ale postawiono

kG

lżejszej broni palnej i obronnej. Miał

roku i dokończono ich odbudowę w

Milicja Przykarpacia w drodze do euro-2012

HALiNA PłUGAtoR

trzebują pomocy, - mówi polski stróż

sza współpraca była bardziej konkret-

w waszym Instytucie są specjaliści o

Wykładowcy Przykarpackie-

specjalny program „Spotters”, polega-

prawa. – Jeśli wychodząc z samolotu,

na – przecież już wkrótce w obu na-

wysokich kwalifikacjach, chcemy więc,

go instytutu Prawa niebawem

jący na tym, że przedstawiciele policji

pociągu czy autobusu miłośnicy piłki

szych krajach odbędą się mistrzostwa

aby poznali oni nasz system eduka-

będą pracowali ze studentami

przychodzą do kibiców i tłumaczą im,

nożnej zobaczą przyjaźnie nastawio-

EURO-2012 w piłce nożnej”.

cyjny, wymienili doświadczenia z pol-

uczelni policyjnych w Polsce.

że pewne czyny mogą spowodować

nych policjantów, którzy będą dobrze

„Mamy duże policyjne centrum

skimi kolegami-wykładowcami”.

o tym bowiem była mowa w

przykre konsekwencje. Jednocześnie

traktowali ludzi, to prawdopodobnie

szkoleniowe, - opowiada „Kurierowi

Otwarta na wymianę wykładow-

trakcie wizyty polskich gości na

policja uzyskuje informacje o tych

na stadionach będzie mniej wybryków

Galicyjskiemu” Arkadiusz Brzozowski,

ców jest również szkoła policyjna w

uczelni ukraińskiej.

spośród nich, którzy są szczególnie

chuligańskich i przestępstw. Zresztą,

komendant szkoleniowego centrum

Katowicach. Sławomir Łuczkiewicz,

„Wykonujemy tę samą pracę – wy-

agresywni i niebezpieczni.

siła zawsze budzi sprzeciw”.

policji w Legionowie. – Kształcą się

kierownik Zakładu Nauczania Spe-

chowujemy przyszłych stróżów prawa

Za najważniejsze zadania mili-

Generał Rachiwski zaznaczył, że

u nas przedstawiciele policji wodnej i

cjalistycznego mówi, że w związku z

i walczymy z przestępczością, - mówi

cji Ukrainy i policji Polski uważa się

w Polsce jest dobra tradycja współpra-

drogówki, kynolodzy, policjanci oddzia-

przyszłymi mistrzostwami w Polsce

rektor uczelni, generał Jurij Rachiwski.

zmianę mentalności stróżów prawa,

cy stróżów prawa z fan-klubami. Czę-

łów kryminalnych, członkowie grup

zmieniła się filozofia traktowania ki-

– Od nas zależy spokój i życie obywa-

szczególnie młodych. Być może wła-

sto przedstawiciele policji wchodzą

operacyjnych,  antyterrorystycznych,

biców. „Powinniśmy ich traktować nie

teli naszych państw. Nasza uczelnia

śnie dzięki temu tak znaczące wyda-

do środowiska fanów piłki nożnej, aby

pirotechnicy etc. Dokształcają się stró-

jako ewentualnych przestępców, ale

współpracuje z Polską od dawna, było

rzenie sportowe będzie przebiegało

poznać ich nastroje. W Polsce działa

że prawa z różnych państw. Wiemy, że

jak gości naszego kraju, którzy po-

już wiele wizyt. Teraz chcemy, by na-

spokojnie.