17. rocznica śmierci
27
Kurier Galicyjski * 15-28 stycznia 2010
W zŁoczoWie uczczono pamięć
biskupa jana cieńskieGo
KoNStANty CZAWAGA
tekst
archiwum Kurii zdjęcia
W złoczowskim kościele
pod wezwaniem Wniebowzię-
cia Najświętszej Maryi Panny
metropolita lwowski abp Mie-
czysław Mokrzycki odprawił
Mszę św. z okazji 17. rocznicy
śmierci bpa jana Cieńskiego.
W czasach sowieckich był on
długoletnim proboszczem zło-
czowskiej parafii oraz tajnym
biskupem Kościoła rzym-
skokatolickiego na Ukrainie.
Pamięć biskupa uczcili także
po jego śmierci” – mówił hierarcha.
zobaczyć, że Jezus Chrystus był dla
wierni obrządku wschodnie-
sił. Jego miłość napełniła cały Kościół.
sa rozlewała się, możemy powiedzieć,
Arcybiskup Mokrzycki podkreślił,
niego naprawdę wszystkim”. „Wspo-
go. W czasach komunistycz-
Oczywiście, korzystali z tego ci, którzy
po wszystkich regionach dzisiejszej
że „intensywna i owocna posługa
minamy dziś pokornego kapłana,
nych pomagał on wielu wier-
byli blisko niego, i za to dziękujemy
Ukrainy, tak była mocna i intensywna.
duszpasterska, a bardziej jeszcze
którym Opatrzność posłużyła się, aby
nym Ukraińskiego Kościoła
Bogu. Lecz mogli się nią cieszyć także
Czyż nie są tego wymownym świadec-
trudne czasy i pogodna śmierć bi-
niezmienna prawda o Miłości Bożej
grekokatolickiego.
ci, którzy go znali na odległość, bo-
twem cześć, szacunek i przywiązanie,
„Obecną liturgią pragniemy przede
skupa Jana Cieńskiego pozwoliły
przetrwała i dotarła do umysłów i serc
jakie wyrażają wierzący i niewierzący
wiem miłość tego kapłana do Chrystu-
wszystkim raz jeszcze złożyć Bogu na-
kapłanom i ludziom naszych czasów
ludzi XXI wieku” – powiedział metro-
sze dziękczynienie za to, że dał nam
polita lwowski.
Biskup Jan Cieński urodził się 5 stycznia 1905 r. w Pieniakach koło Złoczowa. Po ukończe-
na długie lata jako ojca i niezawodne-
Kapłanom arcybiskup Mokrzycki
niu studiów uniwersyteckich i seminaryjnych w 1938 r. przyjął święcenia kapłańskie. Podczas
go przewodnika w wierze, gorliwego
życzył, ażeby „byli sługami obecności
pasterza i odważnego proroka nadziei,
Chrystusa na każdym miejscu, gdzie
II wojny światowej uratował życie wysokiemu oficerowi sowieckiemu, dzięki czemu po wojnie
niestrudzonego świadka i żarliwego
On ich pośle i mieli pewność, że w tru-
nie pozbawiono go praw kapłańskich. Przez 54 lata był proboszczem w Złoczowie. Na biskupa
sługę miłości Bożej” – powiedział w
dzie tym nie zabraknie im orędownictwa
został potajemnie wyświęcony przez kardynała Stefana Wyszyńskiego. Jego nominacji nigdy
homilii arcybiskup Mokrzycki.
bp Jana Cieńskiego, zacnego i wierne-
nie ogłoszono publicznie. W ukryciu wyświęcił dwóch kapłanów obrządku łacińskiego i czterech
„Wspomnienie czcigodnego bisku-
go kapłana metropolii lwowskiej”.
księży obrządku wschodniego. Z jego rąk święcenia kapłańskie otrzymał też obecny lwowski
pa Jana przywołuje przejrzyste świa-
Metropolita lwowski modlił się też
dectwo miłości do Chrystusa, które
na cmentarzu przy grobie biskupa
biskup pomocniczy Leon Mały. Biskup Cieński zmarł 26 grudnia 1992 roku.
dawał bez zastrzeżeń i nie szczędząc
Cieńskiego.
List do redakcji
PolsKoŚĆ odradza siĘ w szePet wce
pochodzenia, także przez nauczanie
szają spotkanie pieśniami, wierszami
le znającym swoje rzemiosło i warsztat
mówieniem w języku ojczystym. Dlatego
Północ Podola i południe
języka polskiego dzieci, młodzieży i do-
i akademiami w ojczystym języku pol-
pracy. Wśród dzieci, młodzieży, grona
dbając o przyszłość staramy się o szkołę,
Wołynia - oto właśnie region, na
rosłych. Prowadzimy również edukację
skim. Takie spotkania odbywają się na
pedagogicznego i przedstawicieli miej-
aby nie „zgubić” swojej narodowości i nie
terytorium którego jest położony
w zakresie historii i kultury polskiej.
salach wynajmowanych w Szepetówce.
scowej Polonii cieszy się autorytetem
umrzeć „Nikim”.
współczesnyokręgSzepetowski
Pierwszym nauczycielem języka pol-
Natomiast dzieci i młodzież wyjeżdżają
i wzbudza szacunek. Od 2 lat na na-
Z wdzięcznością – „od serca” mówi-
z centrum w Szepetówce. Polacy
skiego (w latach dziewięćdziesiątych)
na występy gościnne do Kijowa, Sławu-
szym terenie pracuje zaproszona przez
my iż nie byłoby to możliwe bez pomocy
pojawili się w naszym mieście
był ś.p. Jan Kozłowski. Od 2001 roku w
ty, Nietyszyna, Gródka, Chmielnickiego,
CODN, kochana przez dzieci i znana
i zaangażowania w nasze sprawy Sto-
za czasów wczesnego średnio-
szkołach miasta, jako nauczycielka ję-
wioski Gródniawka, gdzie mają miejsce
w całym mieście, jako specjalista pani
warzyszenia „Wspólnota Polska”, Fun-
wiecza, jeszcze za czasów Rusi
zyka polskiego, pracowała zapraszana
koncerty. Odwiedzamy również osoby
Renata Sabina Korwin.
dacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”,
Kijowskiej. Przechodzili tu różne
przez CODN p. Kazimiera Janikowska.
starsze, ludzi schorowanych w szpita-
Największym naszym marzeniem
Konsulatu Generalnego RP we Lwowie,
koleje losu, polska narodowość
Cieszymy się ogromnie, że nasze dzieci
lach, w ich domach, ofiarując im serce
jest powstanie ogólnokształcącej szkoły
i innych.
była gnębiona, szczególnie pod
uczą się języka przodków w 7 szkołach
i skromne podarunki. Nasze dzieci nie-
z polskim językiem nauczania w Sze-
Chcemy szczerze podziękować
panowaniem rosyjskim, ale po-
nie na zasadach fakultatywnych, a na
jednokrotnie zapraszano na imprezy
petówce. Wkładamy w tą sprawę dużo
wszystkim pracownikom Fundacji „Po-
mimo tego w drugiej połowie
zasadach przedmiotu obowiązkowe-
Polonijne na Ukrainie i w Polsce: Plener
starań. Dbają o to i członkowie Zarzą-
moc Polakom na Wschodzie”, Stowa-
XiX - na początku XX stulecia
go. Chcemy to kontynuować, bo sami
w Łącku, Festiwal Współczesnej Pio-
du i rodzice, którzy chcą swoje dzieci
rzyszeniu „Wspólnota Polska”, Kon-
tutejsi Polacy wnieśli znaczny
nie mieliśmy takiej możliwości, stąd
senki Estradowej w Kijowie, światowe
oddać do szkoły z polskim językiem
sulatowi Generalnego RP we Lwowie,
wkład do cywilizacyjnego roz-
też i nasza słaba znajomość języka
Festiwale: Poezji Marii Konopnickiej w
nauczania. W tej sprawie osiągnęliśmy
CODN, MENU, in. za wspieranie naszej
woju Rosji, Polski i Ukrainy.
Jest wśród nich jest Jan Potocki -
polskiego. Członkowie biorą udział w
Przedbożu, Kultury Polaków Bukowiny
już sporo. Dostaliśmy od władz na wła-
działalności i wielką pomoc i zaangażo-
honorowy członek Peterburskiej Akade-
organizacji szeregu imprez kulturalnych
i Wschodu w Zielonej Górze, Światowe
sność budynek byłego przedszkola, w
wanie w nasze sprawy, Północno – Po-
mii Nauk, D. Wileński - znany w całym
z okazji: „Dnia 3 maja”, „Dnia Polonii”,
Polonijne Igrzyska w Poznaniu, w Łom-
bardzo atrakcyjnym miejscu. Budynek
morskiemu oddziałowi Stowarzyszenia
świecie profesor, znane są rodziny Lu-
„Dnia Szkoły” ,,Dnia Niepodległości Pol-
ży, na których odzyskują wysokie miej-
jest bardzo zniszczony, od 15 lat nieuży-
„Wspólnota Polska” w Pułtusku za tak
bomirskich, Grocholskich. Sanguszków.
ski” „Dnia Św. Mikołaja” „Jasełka” „Dnia
sce i wyróżnienia przez komisję. Stu-
wany. Podpisaliśmy umowę na dzierża-
wspaniały wypoczynek dzieci – uczniów
Z przeprowadzonego w roku 1926 spisu
Babci” „...Dziadka” „...Matki” i in. Wiel-
denci (polskiego pochodzenia), którzy
wę działki (416 m2) na 49 lat. Załatwili-
polskich klas.
ludności dowiadujemy się, że w okręgu
kim wydarzeniem dla całego naszego
studiują na Uniwersytetach Ukraińskich
śmy i w dalszym ciągu załatwiamy inne
Z okazji Świąt Bożego Narodzenia
szepetowskim mieszkało 60,3 tys. Pola-
regionu jest Festiwal Kultury Polskiej
z oceną dobrą i są aktywni w życiu spo-
sprawy. I mamy wielką nadzieję, że w
życzymy wszystkim dużo zdrowia, rado-
ków, było 14 polskich rad wiejskich, pol-
w Szepetówce (występy artystyczne
łecznym towarzystwa, dostają stypen-
największej sprawie – inwestycji jaką
ści, sukcesów i powodzenia w Nowym
skie szkoły, kościół rzymsko-katolicki. W
różnych miejscowych grup dziecięcych,
dium SEMPER POLONIA (pr.Julia Ja-
jest remont z dobudową tego budynku,
2010 Roku. Niech Narodzony Jezus
połowie lat trzydziestych rady wiejskie
młodzieżowych, a również i starszych
worska, Olga Maluta, Inna Jaworska).
pomoże nam Senat RP. Czekamy na to
ogarnie wszystkich ciepłem i pokojem.
zostały zlikwidowane, szkoły i kościół
ludzi). Wszystko to w języku polskim.
Niezwykle odświętnie przebiega podsu-
bardzo. A dopóki szkoły nie ma, otrzy-
Wesołych Świąt Bożego Narodzenia
zamknięte. W roku 1936 rozpoczęto re-
Nie brakuje i tańca. Z prawdziwą ra-
mowanie osiągnięć dzieci z języka pol-
mujemy pomoc dla organizowania klas
i szczęśliwego Nowego Roku życzą ro-
presje przeciwko Polakom. Większość
dością gościliśmy na tych Festiwalach
skiego na zakończenie roku szkolnego.
polskich przy ogólnokształcącej Szkole
dacy z Szepetówki i okolic.
polskich rodzin była przesiedlona do
gości honorowych z Konsulatu Gene-
Łącznie na zajęcia uczęszcza ponad
Nr 4. Bardzo jesteśmy wdzięczni i rodzi-
Kazachstanu. Dopiero w latach siedem-
ralnego RP we Lwowie, przedstawicieli
700 uczniów. Większość z nich to dzieci
ce, i dyrekcja szkoły - za książki, meble
Zarząd Szepetowskiego
dziesiątych niektóre z nich powróciły na
władz miasta i rejonu, gości z Polski, in.
z rodzin polskich.. Z przyjemnością in-
dla uczniów i nauczycieli, tablice szkol-
oddziału ZPU:
ziemie byłego zamieszkania.
W maju trwają w Szepetówce i okolicy
formuje, że od 1 września 2008 roku w
ne, regały, sprzęt komputerowy, telewi-
Walentyna Pasiecznik - prezes
Nasze polskie towarzystwo po-
Dni Kultury Polskiej. Program publikują
Szepetówce przy Szkole Nr 4 (byłej pol-
zor, DVD, drukarkę, rzutnik z ekranem,
Ludmiła jaworska – wiceprezes
wstało w 1992 roku. Przewodnicząca
w gazecie powiatowej „Dzień za dniem”.
skiej szkole po 73 latach niebytu) zosta-
słowem – to, co jest niezbędne dla pro-
Walentyna Mamajewa – opieka
została śp. Janina Rabcewicz. Swoją
„Wiesnik Szepetowski”, przekazują
ła otworzona klasa I (dzieci sześciolatki)
wadzenia lekcji w tych polskich klasach,
nauczania początkowego
aktywną działalność nasze towarzy-
przez regionalną telewizje. Organizuje-
z polskim językiem nauczania. Tą klasę,
które już powstały.
Borys Gęsicki –
stwo rozpoczęło pod koniec 2001 roku.
my spotkania „przy herbatce” pod tytu-
która liczy 10 uczniów, prowadzi zapro-
Jako dodatkowa informacja - w na-
sport, harcerstwo, gromadzenie
Przewodniczącą została wtedy Wa-
łem „Mowo moja Ojczysta”. „ Jak trudno
szona z Polski nauczycielka nauczania
szej okolicy jest ponad 10 tysięcy miesz-
historii dz. (w zdjęciach)
lentyna Pasiecznik. Najpierw oficjalnie
było być Polakiem”. „Dzień przyjaźni i mi-
początkowego Pani Wiesława Kozioł.
kańców polskiego pochodzenia. Ale
Antonina Maksymowicz –
zalegalizowano Oddział ZPU. Naszym
łości” i in., gdzie ludzie starszego poko-
Od chwili przyjazdu od razu mocno
przeważająca większość zapisano jako
opieka dz. Rejon.
głównym zadaniem obecnie jest odro-
lenia dzielą się swoimi wspomnieniami
zaangażowała się w sprawy oświaty
Ukraińców albo przedstawicieli innych na-
Leontyna Frankowska –
dzenie narodowe Polaków zamiesz-
z przeszłości, rozmawiają z młodzieżą
polonijnej. Dała się poznać jako osoba
rodowości. Zgodnie ze spisem powszech-
różne sprawy
kujących licznie nasz region, w tym
o tradycjach polskiej mniejszości na
o wysokiej kulturze osobistej. Jest wy-
nym na 2001 rok 2080 osób zapisano jako
Halina Krotowicz – sekretarz
budzenie i pielęgnowanie świadomości
Ukrainie. Dzieci ze swojej strony upięk-
kwalifikowanym pedagogiem, doskona-
Polaków. Ciągle istnieje wielki problem z