oni zginęli w katastrofie
8
16 – 29 kwietnia 2010 * Kurier Galicyjski
szef szTabu GeneraLneGo Wojska
prezes ipn
poLskieGo franciszek Gągor
janusz kurtyka
szyngtonie. Przed trzema laty o włos
Funkcję
najwyższego
przegrał rywalizację o funkcję szefa
rangą żołnierza w czasach
Komitetu Wojskowego NATO, odpo-
pokoju pełnił drugą kaden-
Janusz Kurtyka, który zgi-
wiednik cywilnego szefa dyplomacji.
cję. Powtórną nominację
nął w katastrofie samolotu
Biegle posługiwał się językami: an-
otrzymał niemal dokładnie
prezydenckiego pod Smo-
gielskim, rosyjskim i francuskim.
przed rokiem z rąk prezy-
leńskiem, był prezesem IPN
„Zdecydowanie nie był typowym
denta Lecha Kaczyńskiego,
od końca grudnia 2005 – jego
żołnierzem. To ciepły człowiek, z hu-
który wtedy mówił: „Przed
kadencja upływała w końcu
manistycznym zacięciem o nadzwy-
trzema laty miewałem wąt-
czaj szerokich horyzontach” – mówi
roku. Był żonaty, miał dwóch
pliwości, oto oficer o nie-
„Grom”. Kilkukrotnie osobiście spoty-
jeden z bliskich współpracowników
typowej karierze ma sta-
synów.
kał się z komandosami, przyjeżdżał
szefa Sztabu Generalnego.
nąć na czele pokaźnych sił
Pod jego kierownictwem IPN
do nich z niezapowiedzianymi wizy-
Sam wśród swoich zaintereso-
zbrojnych. ale moje obawy
koncentrował się na problemach
Od 1979 r. działał w opozycji de-
tami, aby wypracować rozwiązanie
wań wymieniał literaturę angloję-
okazały się płonne”.
najnowszej historii Polski. Kurtyka
mokratycznej w Krakowie, był m.in.
sytuacji.
Jako szef sztabu dostał niezwy-
zyczną, historię a także sport: tenis
wiele razy podkreślał znaczenie pio-
współzałożycielem Niezależnego
Generał był jednym z najlepiej
kle trudne zadanie - realizował pro-
ziemny, siatkówka, narciarstwo.
nu naukowego Instytutu, badające-
Zrzeszenia Studentów w Instytucie
wykształconych polskich żołnie-
gram profesjonalizacji polskiej armii.
Pozostawił żonę (Lucynę) i dwójkę
go opór Polaków wobec komunizmu
Historii UJ i członkiem Komitetu Za-
rzy. Prócz ukończonych studiów w
Potrafił się odnaleźć w niezwykle
dzieci (Katarzynę i Michała). Za
oraz pionu śledczego, ścigającego
łożycielskiego NZS UJ.
Wyższej Szkole Wojsk Zmechani-
trudnej sytuacji. Z jednej strony miał
wzorową służbę uhonorowany został
zbrodnie aparatu władzy PRL.
W latach 2000-2005 był dy-
zowanych we Wrocławiu skończył
ministra obrony narodowej, który
m.in. Krzyżami Oficerskim i Kawa-
W kwietniu 2009 r. prezydent
rektorem i organizatorem oddziału
filologię angielską na uniwersytecie
był zwolennikiem takiego rozwiąza-
lerskim Orderu Odrodzenia Polski
Lech Kaczyński odznaczył Kurtykę
Instytutu Pamięci Narodowej w
Adama Mickiewicza.
nia z drugiej zaś prezydenta Lecha
oraz Złotym Krzyżem Zasługi, od-
Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą
Krakowie. Autor ok. 140 publikacji
Doktoryzował się w Akademii
Kaczyński, który był przeciwnikiem.
znaczeniami resortowymi i wieloma
Obrony Narodowej w Remberto-
Również niedawno musiał się wyka-
odznaczeniami innych państw, m.in.:
Orderu Odrodzenia Polski.
naukowych z zakresu historii Polski
wie. Szkolił się również w Akademii
zać kunsztem dyplomaty. Udało mu
amerykańską Legią Zasługi czy fran-
Kurtyka urodził się 13 sierpnia
średniowiecznej i wczesnowożytnej
Obrony NATO w Rzymie oraz na
się zażegnać potężny konflikt, który
cuska Legią Honorową.
1960 r. w Krakowie. Był absolwen-
oraz historii oporu antykomunistycz-
podyplomowych studiach w Wa-
wybuchł wewnątrz elitarnej jednostki
Robert Zieliński
tem wydziału Uniwersytetu Jagielloń-
nego w Polsce po 1944 r.
skiego, doktorem habilitowanym.
sekreTarz rady ochrony pamięci
szef kanceLarii
WaLk i męczęńsTWa andrzej przewoźnik
prezydenTa
wa. Udało mu się to po wieloletniej
To on walczył o pamięć
walce z władzami Lwowa.
Polaków zamordowanych
Spierał się z Instytutem Pamięci
w Rosji Zorganizował uro-
Władysław stasiak
Narodowej o oceną zachowania Ro-
czystości w Katyniu, w
sjan w sprawie katyńskiej. Uważał,
drodze na które tragicznie
że mimo wszystko rosyjskie władze
zginął. „Rosja uczy cierpli-
w końcu zaczęły współpracować
wości” – mówił Przewoźnik
Jeden z najbardziej za-
z Polską. Stał na stanowisku, że
w radiu ToK FM na trzy dni
ufanych współpracowników
relacje Polski i Rosji unormują się
przed katastrofą. Jego zna-
i przyjaciół Lecha Kaczyń-
dopiero gdy rodziny pomordowa-
jomi uważają, że jego tra-
skiego. Był szefem kancela-
nej inteligencji poznają los swoich
mi Polaków w trakcie II wojny świa-
giczna śmierć ma wymiar
rii prezydenta. Był otwarty,
bliskich.
towej. Dzięki jego uporowi powstał
symboliczny.
koncyliacyjny, zaangażowa-
„Historyk patrzy na to inaczej:
cmentarz i pomnik ofiar zbrodni w
„Zginął w trakcie realizacji
ny w to, co robił, w każdej
bada fakty. Natomiast rodziny –
Jedwabnem.
swojej misji zachowania pamięci
dyskusji szanował przeciw-
których są tysiące – chcą poznać
„Jedwabne jest miną, która nie
o Polakach poległych na Wscho-
losy swoich bliskich. A nie mogą.
ników politycznych. ostatni
wybuchła, ale jest trudna do rozbro-
dzie. Dosłownie walczył o każdą
Nie znamy wciąż miejsc, w których
jenia. Pamiętam swój pierwszy przy-
kolejną ekshumację, o każdy grób.
stępcą odpowiedzialnym za bezpie-
raz wystąpił publicznie w
ukryto zwłoki. Dziś włączyłem Inter-
jazd do tej miejscowości. Wszyscy
Oddawał się swojej pracy, był czło-
czeństwo. Wtedy Lech Kaczyński
czwartek w Sejmie, gdzie re-
net i nie mogłem uwierzyć, ile wciąż
byli najeżeni, że ważniak z Warszawy
wiekiem instytucją” – wspomina
mówił o nim jako o swoim „szeryfie”.
prezentował prezydenta Le-
jest pytań od rodzin o. losy bliskich.
chce im wydawać polecenia. Dopiero
Marek Biernacki z PO. Przewoźnik
Stasiak, była zafascynowany dzia-
cha Kaczyńskiego w deba-
To nie są już ludzie starzy. To mło-
później zaczęła się dyskusja” – mówił
z wykształcenia był historykiem. W
łaniami szefa nowojorskiej policji
cie o polityce zagranicznej.
dzi, którzy posługują się Internetem,
Przewoźnik w rozmowie z „Tygodni-
1992 roku został sekretarzem ge-
Jako jeden z nielicznych, nawet
Williama Brattona, który doprowa-
wnuki, chcą poznać losy rodziny” –
kiem Powszechnym”. Kolejnym jego
neralnym Rady Ochrony Pamięci
w okresie najgorętszych politycz-
dził, że Nowy Jork stał się jednym z
mówił Przewoźnik w radiu TOK FM.
sukcesem było ponowne, uroczyste
Walk i Męczeństwa. Musiał zmie-
nych sporów, nie miał problemu z
bezpieczniejszych miast w USA.
otwarcie Cmentarza Obrońców Lwo-
rzyć się z polską historią i postawa-
Maciej Duda
porozumiewaniem się z politykami
To między innymi dlatego, gdy
ze wszystkich opcji, dlatego był jed-
powstawał rząd Kazimierza Marcin-
rzecznik praW obyWaTeLskich
nocześnie osobą szanowaną i lu-
kiewicza, Władysław Stasiak, został
bianą przez wszystkie strony sceny
wiceministrem Spraw Wewnętrz-
janusz kochanowski
politycznej.
nych. Nadzorował policję, Straż
Stasiak nie lubił show w polityce
Graniczną i inne służby podległe
wersatorium poświęcone analizie
Janusz Kochanowski, któ-
i powtarzał: „Kiedy wreszcie polityka
MSWiA. W sierpniu 2006 roku pre-
zagadnień państwa i przygotowania
ry zginął w katastrofie samo-
w Polsce stanie się nudna”. Dlatego
zydent Lech Kaczyński powołał go
jego reformy, którego prace zostały
lotu pod Smoleńskiem, był
jako jeden z niewielu czynnych poli-
na funkcję szefa Biura Bezpieczeń-
podsumowane opublikowanym w
Rzecznikiem Praw obywa-
tyków, był określany jako „państwo-
stwa Narodowego.
2005 r. tomem rozpraw zatytuło-
telskich od 2006. Urodził się
wiec” i wzór urzędnika.
Gdy w rządzie Jarosława Kaczyń-
wanym „O naprawie Rzeczypo-
w Częstochowie 18 kwiet-
Najlepiej pokazuje to jego bio-
skiego doszło do przesilenia w związ-
spolitej”.
nia 1940 r. Był absolwentem
grafia. Władysław Stasiak, był w
ku z aferą gruntową Władysław Sta-
Wykładał w wielu uczelniach za
wydziału prawa Uniwersyte-
granicą. Autor ponad 100 prac nt.
gronie pierwszych absolwentów
siak zastąpił Janusza Kaczmarka na
tu Warszawskiego. Był żo-
prawa karnego, administracyjnego
neralnym RP w Londynie w latach
naty, miał dwoje dorosłych
Krajowej Szkoły Administracji Pu-
fotelu szefa MSWiA. Po przegranych
i konstytucyjnego oraz stosunków
1991-95.
dzieci.
blicznej w 1993 roku. Potem zaczął
przez PiS wyborach w listopadzie
międzynarodowych. Jako RPO skła-
W latach 2000-2006 założy-
W latach 1964-66 odbył apli-
pracę w Najwyższej Izbie Kontroli,
2007 roku Lech Kaczyński ponownie
dał liczne skargi na polskie prawo do
ciel i prezes Fundacji „Ius et Lex”,
kację sądową; doktor prawa. Był
gdzie poznał Lecha Kaczyńskie-
powołał go na szefa BBN. A niepeł-
Trybunału Konstytucyjnego – wiele z
której celem jest wspomaganie ini-
wykładowcą prawa na UW w la-
go. W 2002 po zwycięstwie Lecha
ne dwa lata później w lipcu 2009, po
nich czeka jeszcze na rozpatrzenie.
cjatyw naukowych i oświatowych
tach 1966-1990 oraz 1997-2005
Kaczyńskiego w wyborach na pre-
odejściu Piotra Kownackiego został
Podejmował też liczne interwencje w
dotyczących polskiego prawa. W
r. W latach 1980-91 członek NSZZ
zydenta Warszawy, został jego za-
szefem kancelarii prezydenta.
poszczególnych resortach.
latach 2003-2005 prowadził kon-
„Solidarność”. Był konsulem ge-