img
9
Kurier Galicyjski * 30 kwietnia – 13 maja 2010
„W sumach rosną już katyńskie dęby...”
Upadek Związku Radzieckiego w
1990 roku oznaczał dla całej Europy
Wschodniej początek nowego życia.
Runęły mury totalitaryzmu, jak i prze-
widział Jacek Kaczmarski w swojej pie-
śni, a na ich gruzach zaczęły wyrastać
nowe niepodległe państwa. W 1991
roku pojawiła się niezależna Ukraina.
Dla tysięcy zamieszkujących ją Po-
laków nadszedł czas, kiedy wreszcie
można się było przyznać do swojej na-
rodowej przynależności bez obaw re-
presji. Zaczęly wyrastać Towarzystwa
Kultury Polskiej, zrzeszające Polaków
w różnych zakątkach Ukrainy, mają-
ce za cel podtrzymanie swojej tożsa-
mości, rozwój polskiego patriotyzmu,
poznawanie języka, historii i kultury
przodków. Nierzadko dzięki staraniom
polskich diaspor powracała również
zylewskiego, (ur.1885-08-06, Kijów,
Potem nic już nie było tak, jak dawniej.
wiara katolicka, odzyskiwano zabrane
i wszystkich członków polskiej dele-
zm. 1940 Charków), porucznika
Wstrząsająca wiadomość o tragedii
ski, pod którego honorowym patrona-
przez reżim kościoły, a delegowani
gacji, obok rosnących już Dębów Pa-
pod Smoleńskiem i śmierci Prezyden-
tem odbywała się obecna akcja.
mieczysława Chmielewskiego
z Polski księża i siostry zakonne sta-
mięci, przy aktywnym udziale człon-
(ur.1899-10-19, Żytomierz, zm. 1940
ta RP Lecha Kaczyńskiego wraz z całą
Pod koniec Mszy św. wystąpił pre-
nowili się namacalnymi łącznikami z
ków TKP w Sumach został posadzony
Charków) i kapitana Feliksa Hu-
delegacją wywołała szok, łzy i niedo-
zes TKP w Sumach p. Włodzimierz
historyczną Ojczyzną.
jeszcze jeden Dąb Pamięci. Jest on
manickiego (ur.1896-05-18, Kijów,
wierzanie. Nikt tak naprawdę nie mógł
Kuczyński, który złożył zgromadzonym
W 1999 roku, w dalekich od Pol-
hołdem dla tych, co tworzyli historię
zm. 1940 Katyń) oraz przesłał spe-
uwierzyć w to, co się stało. Nikt nie
Polakom wyrazy współczucia z powo-
ski Sumach zarejestrowano oficjalnie
i którzy w tak tragiczny i nieoczekiwa-
cjalne CERTYFIKATY zaświadczenia
rozumiał, jakie symboliczne znaczenie
du sobotniej tragedii i w krótkim refera-
Towarzystwo Kultury Polskiej, jakie w
ny sposób sami do niej przeszli.
z logo „Parafiady” dla uhonorowania
przyniosła ta straszna śmierć.
cie przedstawił historię zbrodni katyń-
maju ub. roku świętowało dziesiątą
pamięci oficerów.
Uroczystość 11 kwietnia miała
skiej. Po zakończeniu nabożeństwa,
nigdy nie zapomnimy o bo-
rocznicę istnienia. I choć wspólnota
Nie obeszło się również bez
podwójną wymowę. Członkowie TKP
na podwórzu przy kościele, członkowie
haterach, bezlitośnie rozstrze-
Polaków w Sumach jest niewielka,
pomocy proboszcza sumskiego ko-
zdecydowali, że nie wolno jej przeno-
TKP uroczyście posadzili 3 Dęby Pa-
lanych w 1940 roku i o tych Po-
TKP aktywnie działa na rzecz promo-
ścioła p.w. Zwiastowania NMP, ks.
sić, że tym bardziej teraz trzeba się
mięci (pierwsze na Ukrainie!) i opatrzy-
lakach, którzy zrobili tak wiele
wania polskiej kultury w tym mieście.
Wojciecha Stasiewicza, który nie
modlić i uczcić pamięć nie tylko tych,
li je upamiętniającymi tabliczkami. Po
dla tego, by zachować pamięć
Uwadze sumskich Polaków nie
tylko słowami, ale i konkretnym ge-
jakich zabito strzałem w tył głowy 70
krótkiej modlitwie zebrani w zadumie
niewinnie poległych w Katyniu
umknęła przypadająca na wiosnę b.r.
stem poparł akcję „Katyń – ocalić od
lat temu, a i tych, którzy lecieli im wła-
rozeszli się do domów, pozostawia-
i sami zginęli na posterunku
70. rocznica zbrodni katyńskiej. Jesz-
zapomnienia…”, wydzielając miejsce
śnie złożyć hołd i ktorych życie zabra-
jąc zapalone znicze. Ich migoczący
70 lat później.
cze zimą, dowiedziawszy się, notabe-
dla dębów na przyległym do kościoła
ła smoleńska ziemia.
płomień pięknie podkreślał symbolikę
Cześć ich pamięci!
ne z Kuriera Galicyjskiego, o zainicjo-
terytorium.
Akcja „Katyń – ocalić od zapo-
akcji – wieczną pamięć ofiarom Katy-
waniu w Polsce programu „Katyń
Wszystkie organizacje polonijne,
Sadzenie Dębów Pamięci zaplano-
mnienia…” rozpoczęła się w Sumach
nia. Pamięć, jaka nie urywa się wraz
chętne do udziału w programie „Ka-
wanona11kwietnia2010roku.Przygoto-
11 kwietnia o godz. 12.00 uroczystą
z wystrzałem z enkawudowskiego pi-
– ocalić od zapomnienia…”.
Członkowie TKP zwrócili się najpierw
wano program Obchodów Dnia Pamięci
Mszą świętą w intencji ofiar zbrodni
stoletu. Pamięć, jaką obowiązani jeste-
tyń – ocalić od zapomnie-
do IPN w Warszawie, a później do
nia…” mogą znaleźć niezbędne in-
Ofiar Katynia w Sumach. Wcześniej za-
katyńskiej i tragicznie zmarłych w ka-
śmy nosić w swoich sercach... Pamięć
Stowarzyszenia „Parafiada”, odpowie-
formacje o tym projekcie pod adresem
mówiono sadzonki i tabliczki w dwóch
tastrofie lotniczej. Zebrani uczcili zagi-
przezwycięża śmierć.
dzialnego za ten program, z prośbą o
Stowarzyszenia Parafiada:
językach, na których ukazano nazwę
nionych minutą ciszy. Podczas Mszy
pozwolenie na dołączenie się do akcji.
projektu i nazwisko oficera, jakiemu
św. zostały poświęcone tabliczki z na-
PS. Poniedziałek, 12 kwietnia 2010
www.parafiada.pl
Projekt, jakiego inicjatorem i patronem
i na portalu:
poświęcone jest drzewo. Zaproszono
zwiskami oficerów R. Bazylewskiego,
roku został ogłoszony w Ukrainie dniem
był prezes Stowarzyszenia „Parafiada”
gości. Swoją obecność na uroczysto-
M. Chmielewskiego i F. Humanickiego.
żałoby za ofiarami katastrofy smoleń-
http://katyn-pamietam.pl
o. Józef Joniec, ma na celu imienne
Zachęcamy do uczestnictwa!
ści potwierdził Konsul Generalny RP
Cała ceremonia, z uwagi na zaistnia-
skiej. W sumskim kościele wystawiono
uhonorowania pamięci każdej z ofiar
w Charkowie Grzegorz Seroczyński.
łą sytuację, miała podniosły i żałobny
żałobną fotografię Lecha i Marii Ka-
zbrodni katyńskiej poprzez posadzenie
Pozostawało tylko zrobić generalne
charakter. Smutek zebranych został
czyńskich oraz księgę kondolencyjną.
z poważaniem
w jej cześć Dębu Pamięci.
porządki przy kościele.
jeszcze spotęgowany informacją, że
18 kwietnia, po uroczystej Mszy żałobnej
Włodzimierz Kuczyński,
Takie dęby Polacy zaczęli sadzić
Nadeszła sobota, 10 kwietnia.
wśród członków polskiej delegacji,
w intencji Prezydenta RP, Jego Małżonki
Agnieszka Florian
w Polsce jeszcze w 2008 roku, ale
Był piękny, słoneczny i ciepły pora-
lecącej do Smoleńska byli Ci, dzięki
na Ukrainie akcja ta nie miała dotąd
nek. Członkowie TKP, którzy zebrali
którym program „Katyń – ocalić od
11 maja 2010 w teatrze dramatycznym w stanisławowie od-
swoich naśladowców. Tym chętniej
się przy kościele dla zakończenia
zapomnienia…” ujrzał światło dzienne:
będzie się…
o. Joniec wybrał i przekazał człon-
ostatnich przygotowań, tryskali entu-
prezes Stowarzyszenia „Parafiada” o.
informacje pod nr tel.: 0968031528, 0503731253
kom TKP w Sumach nazwiska trzech
zjazmem i humorem. O 10.30. u księ-
Józef Joniec i prezes IPN Janusz Kur-
oficerów: majora Ryszarda Ba-
dza proboszcza zadzwonił telefon.
tyka oraz Prezydent RP Lech Kaczyń-
obchody 70. rocznicy
zbrodni katyńskiej
wymiaru – stąd pojawiły się fragmenty
stępnie miała miejsce modlitwa oraz
JUstyna JanCz
zapisków z ich żartami, kolokwialnymi
złożenie kwiatów pod Ścianą Pamięci
wyrażeniami, a także te z wyznaniami
o Katyniu. Na terenie przykościelnym
W dniach 24. i 25. kwiet-
miłosnymi. Oprawę muzyczną sta-
zasadzono również uroczyście trzy
nia br. w równem i ostro-
nowiły utwory o tematyce katyńskiej,
dęby pamięci oficerów, pochodzących
gu odbyły się obchody 70.
wykonane na bandurach, gitarze,
z Równego, a rozstrzelanych przez
rocznicy zbrodni Katyńskiej.
skrzypcach i kontrabasie. Występ
NKWD wiosną 1940 roku. Jeden z
Pierwszego dnia w kościele
uświetnił także chór, śpiewając pieśń
dębów – kapitana Bolesława Deszer-
pw. świętych Piotra i Paw-
Tacy sami jak my. Nie zabrakło też
ta – sadziła bratanica zamordowane-
ła w równem miał miejsce
wiersza księdza Jana Twardowskiego
go. Wmurowano także pamiątkowe
Wieczór Katyński: Kto w po-
Matka Boska Katyńska. Druga część
tabliczki. W Ostrogu posadzono dwa
święceń padł godzinie/ten
wieczoru poświęcona została ofiarom
dęby, poświęcone pamięci zamordo-
się w innych przelał tylko.
katastrofy pod Smoleńskiem oraz
wanych w Katyniu przedwojennego
Bazę dla pierwszej części
wspomnieniu Pary Prezydenckiej.
burmistrza miasta oraz wybitnego
wieczoru stanowiły fragmen-
Całości  towarzyszyły  prezentacje
ostrogskiego lekarza.
ty pamiętników, odnalezione
multimedialne z historycznymi zdję-
Uroczystości zostały zorganizo-
podczas ekshumacji ciał po-
ciami oraz fragmentami filmu Katyń.
wane przez Konsulat Rzeczypospo-
mordowanych w Katyniu ofi-
W uroczystości zostało wplecione tak-
litej Polskiej w Łucku, parafię rzym-
cerów polskich.
Zamiarem organizatorów nie było
że nagranie ze spotkania z Rodzinami
skokatolicką w Równem, Harcerstwo
pomnikowe przedstawienie ofiar ludo-
Katyńskimi z oddziału lubelskiego.
Polskie na Ukrainie oraz Towarzystwo
bójczego mordu sprzed siedemdzie-
Drugi dzień obchodów rozpoczęła
Kultury Polskiej im. Władysława Rey-
sięciu lat, lecz zaprezentowanie syl-
żałobna Msza święta za ofiary Katynia
monta w Równem.
wetek oficerów w pełni ich ludzkiego
1940 roku i Katynia 2010 roku. Na-