25

Kurier Galicyjski * 28 maja – 14 czerwca 2010

Wieża radiostacji GLiWickiej

na znaczkach francuskich z

certową „Salle Pleyel”, istnie-

1957 r. i 2004 r., ostatni ukazał

jącą do dziś. To w niej właśnie

się z 200. rocznicę urodzin pi-

dał w 1832 r. swój pierwszy

cyjnych i okazałych budynków,

KRZYSZTOF

sarki, z widokiem jej pałacyku

publiczny koncert Fryderyk

który należał do kompleksu

SZYMAŃSKI

w Nohant (Chopin często tam

Chopin, który odtąd zasiadał

Viktoria. Mieściła się tutaj ka-

tekst i zdjęcia

przebywał), rocznicę urodzin

wyłącznie  do  fortepianów,

wiarnia Victoria, kino Grand,

Sand skwitowała także emisją

wytwarzanych w firmie Pley-

Wieża jest do dziś unikalna

basen pływacki, kabaret Va-

z 2004 r. poczta rumuńska.

el, zdobywającej z roku na

pod względem inżynieryjnym.

riete. W 1924 roku salę Teatru

rok coraz większe uznanie w

Wykonana całkowicie z drew-

Miejskiego gruntownie prze-

świecie muzyki. Chopin uwa-

na modrzewiowego, łączone-

budowano – zmodernizowano

żał, że są to instrumenty „non

go śrubami mosiężnymi, których

salę widowni, przebudowano

plus ultra”, czyli reprezentują-

jest 16100. Ma wysokość 111 m,

scenę, założono oświetlenie

ce szczyt doskonałości, per-

podstawa – 20x20 m, platforma

elektryczne, rozbudowano foy-

fekcji. Zaprzyjaźniwszy się z

górna – 2,53x2,53 m. Drabina

er. Sala mieściła po moderniza-

Pleyelami, kompozytor zawarł

na wierzchołek ma 365 szcze-

cji 900 miejsc i była największą

bli. Konstrukcja stanęła w 1935

na terenie Górnego Śląska.

roku i do dnia dzisiejszego jest

Budynek szczęśliwie ocalał w

pod fachową opieką. Jest to

czasie działań wojennych we

najwyższa drewniana kon-

wrześniu 1944 roku. W barba-

strukcja w Europie.

rzyński sposób został podpalo-

Do historii wieża radiosta-

ny przez żołnierzy Armii Czer-

cji gliwickiej weszła dzięki nie-

wonej w 1945 roku. W wyniku

mieckiej prowokacji, mającej

pożaru spłonęło całe wnętrze,

na celu ukazanie światu agre-

łącznie z wyposażeniem.

sywnych dążeń Polski.

W 1994 roku, dzięki stara-

31 sierpnia 1939 roku gru-

niom Ewy Strzelczyk – dyrek-

pa spadochroniarzy w polskich

tor Miejskiego Ośrodka Kultury

mundurach przeprowadziła atak

powstała fundacja odbudowy

na radiostacje w Gliwicach,

Teatru Miejskiego. Przeprowa-

Wieża radiostacji gliwickiej

będącym wtedy miastem nie-

dzono prace zabezpieczające

z nimi umowę, że w zamian

za bezpłatne udostępnianie

mu firmowych fortepianów,

on będzie je rekomendował

wszystkim pragnącym nabyć

nowy instrument. Ustalono, że

Filatelistyczny temat „Cho-

z każdej udanej transakcji do-

pin” można ogromnie posze-

stanie 10 procent prowizji. Gdy

rzyć, miał bowiem kompozytor

w 1848 r. Chopin pojechał na

w Paryżu wielu znajomych

koncerty do Anglii, oczywiście

i przyjaciół, w których towarzy-

zabrał ze sobą pleyela. Między

stwie nieraz przebywał, a były to

innymi grał na nim przed kró-

znakomitości ze świata kultury,

lową Wiktorią. Wracając do

także obecne na wielu znacz-

Paryża, już go, ze względu na

kach: Liszt, Berlioz, Flaubert,

teatr w ruinie

kłopotliwy transport, nie zabrał,

Turgieniew, Heine, Mickiewicz,

fortepian kupiła matka jednej

Niemcewicz… Cóż za intelektu-

i gmach wpisano do rejestru

komórkowej i bezprzewodo-

z jego uczennic, lady Trotter,

alna elita!

zabytków województwa ślą-

wego Internetu. Na wieży za-

za 80 funtów. Potem ślad po

Opiszmy na koniec jesz-

budynek Gliwickiego Teatru Miejskiego w cza-

skiego. W 1999 roku ruiny te-

montowano ponad 70 różnych

nim się urwał. I oto niedawno,

cze jeden ciekawy znaczek,

sach swojej świetności

atru zajęły pierwsze miejsce w

anten.

po prawie 160 latach, odnalazł

związany z Chopinem, ściślej z

plebiscycie Gazety Wyborczej

mieckim. Mieli zadanie opa-

Działania  wojenne,  na

się: odkrył go, na angielskiej

jedną z bliskich mu osób. Któż

na „Moje magiczne miejsce”.

nować radiostację i nadać po

szczęście, nie uszkodziły kon-

Teatr w ruinie

prowincji, w kolekcji zbieracza

to taki? 24 kwietnia 1757 r.

Dziś odbywają się tam

Budynek Gliwickiego Te-

polsku prowokacyjny komu-

strukcji wieży. W latach po-

starych instrumentów muzycz-

powiększyła się rodzina wiej-

spektakle teatralne i wyda-

atru Miejskiego powstał w

nikat. Nie uwzględnili jedne-

wojennych zamontowano na

nych, A. Cobbego, szwajcarski

skiego nauczyciela w austriac-

rzenia artystyczne z udziałem

1890 roku z inicjatywy Towa-

go, że w radiostacji nie było

niej półfalową antenę Radia

emerytowany profesor muzy-

kim Ruppertshalu: Leopoldowi

publiczności,  nagrywa  się

rzystwa Victoria. Gmach teatru

studia mikrofonowego, skąd

Katowice, w okresie 1950-56

kologii Jean-Jacques Eigeldin-

i Annie Pleyelom urodził się

programy telewizyjne i filmy

wybudowano przy centralnej

można byłoby nadać komu-

pracowała jako zagłuszarka

ger. Cobbe nie zdawał sobie

syn, Ignaz. Familia klepała bie-

dokumentalne, a także przed-

ulicy miasta – promenada nad

nikat. Cała akcja przebiegała

audycji Wolnej Europy. Obec-

sprawy, jaki skarb ma w swych

dę, toteż nie widziała możliwo-

stawienia Teatru Telewizji.

Potokiem Wiedeńskim. Był to

z problemami i nie uzyskała

nie dźwiga anteny Centrum

zbiorach, kupił przed 20 laty

ści dania dobrego wykształce-

kG

jeden z najbardziej reprezenta-

żądanego rozgłosu.

Ratownictwa Gliwice, telefonii

fortepian za 2.000 funtów, bo

nia swemu dziecku, zdradzają-

mu pasował do kolekcji. W Pol-

cemu wielką muzykalność. Na

foto-KroniKArz KArPAt

sce są trzy stare pleyele, w tym

szczęście znalazł się mecenas

dwa, na których grał Chopin (w

gotowy sfinansować jego na-

Warszawie i Krakowie), poza

ukę. Szczególnie gruntowną

tym jeden w Paryżu i jeden na

pobrał u Josepha Haydna, co

Na razie auror planuje wyda-

HALINA PŁUGATOR

nie kolejnego albumu, w którym

tekst i zdjęcie

Majorce. Kamil Pleyel niezwy-

zaowocowało nominacją na

będzie chciał pokazać „inne Kar-

kle sobie cenił przyjaźń Cho-

kapelmistrza na dworze jego

paty” – czyli jak są tam wycinane

W Stanisławowie miała

pina, gdy jego przyjaciel zmarł

protektora, węgierskiego hra-

drzewa i zaśmiecane rzeki, Kar-

miejsce wystawa fotogra-

(1849), zorganizował uroczy-

biego Władysława Erdödi. W

paty, pełne problemów i potrze-

ficzna oraz prezentacja al-

stości pogrzebowe i zainicjował

1789 r. objął batutę dyrygenta

bujące pomocy.

bumu „Ścieżkami karpac-

budowę pomnika wielkiego

przy katedrze w Strasburgu,

kimi” autorstwa artysty

kompozytora.

dwa lata później przeniósł się

Notatka informacyjna: Bog-

Bogdana Mochniaka.

Ignaz Pleyel (zmarł w 1831

do Londynu, a w 1795 r., już

Na dwustu stronach albumu

dan Machniak jest członkiem

roku, pochowano go na słyn-

na stałe, do Paryża. Koncer-

autor umieścił ponad trzysta fo-

Narodowego Stowarzyszenia Ar-

nym paryskim cmentarzu Pére-

tował i stale komponował, na

tografii. Zamysł twórczy autora

tystów-Fotografików Ukrainy, jed-

Lachaise) jest w Austrii na nowo

przełomie XVII i XIX w. jego

był skierowany do odpowiednie-

nym z założycieli Klubu Fotogra-

go czytelnika-odbiorcy, chodzi

ficznego „Kolumb”, uczestnikiem

odkrywany. Istnieje stowarzy-

utworzy należały do najczę-

zwłaszcza o turystów zagranicz-

wielu wystaw fotograficznych na

szenie propagujące jego muzy-

ściej wykonywanych w całej

nych. Nowe wydanie jest dwuję-

Ukrainie i za granicą, laureatem

kę, przyczyniło się ono także do

Europie.

zyczne. Teksty zostały napisane

II Festiwalu Twórczości Ludo-

otwarcia w jego rodzinnej miej-

W Paryżu Ignaz Pleyel

w języku ukraińskim i angielskim.

wej. Jego prace są w kolekcjach

scowości poświęconego mu

założył firmę handlującą mu-

tu krajobrazy, ukazujące wielkość

Na wystawie zaprezentowa-

że pan Bogdan kocha góry noga-

prywatnych obywateli Wielkiej

muzeum. A poczta austriacka

zykaliami, a w 1807 r. także

szczytów i grzbietów górskich; są

no najlepsze prace, stworzone

mi, a swoją krainę – duszą. Nie

Brytanii, Kanady, Francji, Belgii,

uświetniła 250. rocznicę uro-

fabrykę fortepianów, którą pro-

portrety, pełne uczuć i przeżyć, fo-

przez artystę w ciągu dziesięciu

goni za modą, nie prezentuje fo-

USA, w zbiorach fotograficznych

dzin Ignaza Pleyela znaczkiem

wadził wspólnie z najstarszym

tografie fabularne, jednym słowem

lat. „Chciałem przekazać piękno

tografii koncepcyjnych. Pana Bog-

w Saragossie. Artysta publikował

z jego podobizną, wydanym 17

synem, Kamilem (1788-1855).

– wszystko, co widziałem i przeży-

przyrody Karpat, niepowtarzal-

dana wyróżniają spośród innych

swe prace w wielu periodykach

czerwca 2007 r.

Tenże wybudował później w

łem”. Mykoła Kałytczuk, przyjaciel

ność zwyczajów oraz tradycje Hu-

nie poszczególne prace, a całość

na Ukrainie i za granicą.

kG

kG

stolicy Francji słynną salę kon-

i kolega pana Mochniaka, mówi,

cułów, – mówi artysta. – Zebrałem

podejścia do tematu Karpat.