historia w znaczki wpisana

28

16 – 28 lipca 2010 * Kurier Galicyjski

Wojna na znaczki

zakończyła się ruiną gospodarek obu

TADEUSZ KURLUS

państw.

W europejskim teatrze wojennym

Broń złożona, teraz przechodzi-

jesteśmy na ogół dobrze zorientowa-

my do wojny znaczkowej. Otóż poczty

ni, wiemy kto i z kim wojował. Zazwy-

obu państw postanowiły, oczywiście

czaj chodziło tu o zdobycze terytorial-

zgodnie z zaleceniami najwyższych

ne. Stosunkowo niedawno Adolf Hitler

władz państwowych, przystąpić do

chciał, realizując swój „Drang nach

propagandowej batalii, pokazującej

Osten”, dojść aż do Uralu. Józef Wis-

za pomocą znaczków, do kogo na-

sarionowicz Stalin natomiast pragnął

leży Gran Chaco. Kampanię rozpo-

zatrzymać się na wybrzeżu Atlantyku,

czął Paragwaj wydając w 1924 r. serię

co tylko połowicznie mu się udało.

(trzy znaczki), pokazującą mapę z na-

O wojnach, toczonych w Amery-

niesioną na niej nazwą państwa,

ce Południowej wiemy mniej, bo to

z której sześć liter zagarniało część

kontynent dość oddalony od Starego

obszaru Gran Chaco. Boliwia zaprote-

Paragwaj, 1932

Świata. Przyjrzyjmy się nieco bliżej

stowała i emitent wycofał ją z obiegu.

Boliwia, 1930

jednej z nich, dla nas szczególnie in-

Ale w 1927 r. znowu pojawił się podob-

teresującej, bo prowadzono ją także

ny znaczek, w serii poświęconej naro-

Paragwaj, 1924

„na znaczki”. Stronami wojującymi

dowym symbolom. Tego zapewne

były tu Boliwia i Paragwaj, zaś im-

było Boliwii już za dużo – w 1930 r.

pulsem do sięgnięcia po oręż była

i 1935 r. ona także wypuściła znacz-

chęć opanowania, leżącego na styku

ki z mapą wyraźnie wskazującą, że

granic obu państw obszaru zwanego

to ona włada Gran Chaco! Paragwaj

Gran Chaco (tak go nazywają India-

odparował w 1932 r.: tym razem już

nie Keczua, co w ich języku oznacza

nie tylko pokazał mapę, wcielającą

„Krainę Łowów”). Kością niezgody był

Chaco w swoje granice, lecz umieścił

on już od początku XIX w., ale przez

jeszcze na dole znaczka slogan: „Ha

Paragwaj, 1939

wiele lat żadna ze stron nie zamie-

sido, es y sera”, czyli „Było, jest i bę-

rzała wytoczyć armat, bo choć Gran

dzie” (nasze). Ta seria liczyła aż pięć

operacjami kierowali nawet dwaj biali

Chaco to – niezły szmat ziemi (ponad

znaczków. Na tym wojna znaczkowa

rosyjscy generałowie.

650 000 km2, czyli dwa razy większy

się skończyła. Paragwaj zachował

W końcu totalnie wyczerpani

Boliwia, 1935

od Polski), nie budził on szczególne-

się jeszcze elegancko po podpisa-

uczestnicy wojny (życie straciło w niej

go zainteresowania, gdyż porośnięty

tów. Toczyła się ze zmiennym szczę-

niu traktatu, bo w 1939 r., w pierwszą

ponad 100 000 żołnierzy) zgodzili się na

suchymi lasami, zaroślami i w wielu

ściem, bo oba państwa nie miały wy-

rocznicę podpisana traktatu, jego

zawieszenie broni, zawarte w czerwcu

Paragwaj, 1927

częściach zabagniony, a na dodatek

starczającego potencjału militarnego,

poczta wyemitowała serię, liczącą

1935 r., oraz przyrzekły zaakceptować

słabo zaludniony, nie miał większego

by szybko doprowadzić do rozstrzy-

aż 16 znaczków, z których tu repro-

rezultat międzynarodowego arbitrażu.

nim miałaby dostęp do płynącej prze-

gospodarczego znaczenia. Aż tu na-

gnięcia konfliktu (Paragwaj przystę-

dukowany przedstawia herby siedmiu

Traktat pokojowy, podpisany w 1938

zeń rzeki Paragwaj, która wpada po-

gle gruchnęła wiadomość, że może to

pując do wojny w ogóle nie trzymał re-

państw, zaangażowanych w wypraco-

r., wypadł korzystniej dla Paragwaju,

tem do Parany, a ta kończy swój bieg

być kraina ropą płynąca. Pojawiły się

gularnej armii i nieraz wysyłał na front

wanie warunków pokoju, a pozostałe

bo przypadły mu aż dwie trzecie Gran

w Oceanie Atlantyckim, czyli mogłaby

bowiem w Gran Chaco poszukujące

„żołnierzy”, uzbrojonych tylko w ma-

– wizerunki prezydentów poszcze-

Chaco. Boliwia uzyskała dostęp do

być znakomitą drogą do eksportu bo-

jej złóż ekspedycje dwóch potentatów

czety lub z jednym karabinem, prze-

gólnych państw, ich flagi, a ostatni

rzeki Paragwaj i prawo swobodnej

liwijskich towarów. Nastał więc czas

na rynku naftowym: amerykańskiej fir-

kazywanym z rąk do rąk przez kilku

w emisji – mapę z nowymi, już na

po niej żeglugi. Iluzją okazała się na-

ostatecznego rozstrzygnięcia zadaw-

my Standard Oil i brytyjsko-holender-

ludzi), a poza tym lasy, trzęsawiska

zawsze ustalonymi granicami Para-

tomiast wizja wzbogacenia się obu

nionego sporu, kto ma panować nad

skiej Shell. To zmieniło sytuację. Któż

i bezdroża hamowały podejmowanie

gwaju i Boliwii. Emisji towarzyszyło

państw na nafcie: firmy poszukujące

Gran Chaco.

bowiem nie chciałby panować nad te-

skuteczniejszych akcji. Obie strony

zdanie: „Honorowy pokój jest więcej

ropy wycofały się, bo żadne z wielu

Po wstępnych potyczkach, w

rytorium, obfitującym w płynne złoto?

przyciągnęły także do walk najemni-

wart niż militarne triumfy”. Bardzo

wykonanych przez nie wierceń nie wy-

1932 r. rozpoczęła się prawdziwa już

Boliwia była dodatkowo zaintereso-

ków, w tym również doświadczonych

słuszne zdanie.

kazało istnienia złóż. Wojna wszczęta

wojna. Zaangażowano w nią nawet

kG

wana tym obszarem, gdyż władając

wojaków, bo po stronie paragwajskiej

z nadzieją, że przyniesie bogactwo,

trochę czołgów i kilkanaście samolo-

droga i wiatr we włosach

wylatują kamienie i proch. Jeśli har-

HALINA PLUGATOR

lejowiec nie ma odpowiednio chronią-

tekst i zdjęcie

cego go ubrania, to może postradać

życie”. Na większości opalonych ciał

W huculskim kurorcie Ja-

uczestników imprezy jest wiele tatu-

remcze, odbył się czwarty mię-

aży. U niektórych całe ręce są dzieła-

dzynarodowy festiwal harle-

mi sztuki malarskiej. Najważniejszym

jowców „Wild fire”, na którym

jednak ich znakiem rozpoznawczym

zbierano środki finansowe

jest orzeł i wilk. Pierwszy – symbol

dla chorego dziecka. Wzięło

marki motocykla „Harleya”, marze-

w nim udział wielu gości zza

nia każdego harlejowca, drugi – jest

granicy.

znakiem tego, że osoba, która nosi

Widać wilcze ogony, czasz-

na ciele taki znak jest silną, wolną i

ki, skórzane kurtki, kamufla-

niezależną.

że. Ryk setek monocykli pru-

„Na pierwszy rzut oka zdaje

je ciszę gór. Turyści i goście

się, że harlejowcy – to silni brodaci

miasta, zafascynowani gło-

mężczyźni i wolne od ograniczeń

śną muzyką, śpiesznie dążą w

dziewczęta, którzy zbierają się dla

miejsce położone niedaleko

szaleństwa na drogach, dla wypicia

sławnego wodospadu „Pro-

hektolitrów piwa i bawienia się pod

bij”, gdzie już zbiera się ponad

głośną rock-muzykę” – kontynuuje

tysiąc intrygujących harlejow-

Taras Kucharuk. „Nie jest to jednak

ców z Polski, Niemiec, Rosji,

prawdą. Harlejowcy – to odrębny

Białorusi i Mołdawii.

„Odwiedzając duże biker-show

świat, w którym istnieje swoja kul-

Europy, marzyliśmy zrobić coś po-

tura, język, styl ubierania się oraz

dobnego tu”, – zwierza się „Kurierowi

specyficzna filozofia swobody, duch

Galicyjskiemu” Natalia Jakowenko,

buntu і niepokoju, który to tak szo-

jedna z organizatorów imprezy z koło-

kował kiedyś społeczeństwo. Od lat

drogami do Tatarowa i Worochty oraz

ważnym jest mieć właściwe ubranie.

myjskiego biker-clubu МS „Wild Fire”.

sześćdziesiątych, kiedy w USA za-

też zbieraliśmy pieniądze i dziecięciu

zwiedzenie bazy sportowej „Awan-

Z jednej strony, stało się to już pewne-

– Do Jaremcza zaprosiliśmy harlejow-

czął się ruch harlejowski, swoboda

udało się zrobić operację. Teraz nie-

garda”. „Ani telefon, ani Internet nie

go rodzaju stylem, którego specyfika

ców z różnych krajów, nie jedynie dla

drogi nęciła różnych buntowniczych

zbędna jest kolejna. Mamy nadzieję,

jest w stanie zastąpić nam żywej

spowodowana jest warunkami dro-

dobrej zabawy, ale i w celu pokazania

filozofów. Wielu z nich żyje do tej

iż dziecko, którym się w pewnym

komunikacji”, – mówi Taras Kucha-

gi” – opowiadają znużeni drogą, ale

im piękna Karpat. Wielu z naszych przy-

pory i przemierza świat na swych

sensie opiekujemy, prędko wróci do

ruk, prezydent charteru „Fire Wils” z

pełni satysfakcji ze spotkania z ukra-

jaciół, którzy byli tu w zeszłe lata, tym

„czarnych rumakach”. Niczego im nie

zdrowia”. W ten oto sposób harlejow-

Jaremcze. – „Oprócz tego, zbieramy

ińskimi przyjaciółmi, zagraniczni go-

razem przyjechali z własnej inicjatywy”.

potrzeba – ani pieniędzy, ani domu.

cy stają się mecenasami.

na festiwalu wpisowe, w celu prze-

ście. „Proszę sobie wyobrazić jazdę

Mieszkańcy Przykarpacia przygo-

Dla nich najważniejszą jest – droga

Chyba  najwięcej  ciekawskich

kazania tych pieniędzy na leczenie

z prędkością 150 km/h, kiedy z pod

towali dla uczestników imprezy cie-

i wiatr we włosach”.

skupia się wokół zagranicznych gości

chorego dziecka. W ubiegłym roku

kół pojazdów, które jadą z przodu,

kawy program: koncert, rajd górskimi

z Polski. „Dla harlejowca ogromnie

kG