ku europie! razem! razem!

14

30 lipca – 16 sierpnia 2010 * Kurier Galicyjski

X międzynarodoWa konFerencja

JURIJ SMIRNOW

tekst i zdjęcia

historyk W LWoWa i krakoWa

Prawie każdego dnia rze-

czywistość  lwowska  jest

oznaczona nowymi wyda-

rzeniami współpracy polsko-

ukraińskiej. Szczególnie in-

tensywnie rozwija się ona w

sferze nauki i kultury.

Czołowe polskie uczelnie

i instytucje naukowe od lat

prowadzą na terenie Lwowa

i całych Kresów badania hi-

storyczne, twórczo współ-

pracują ze swoimi kolegami

ukraińskimi. Już 18 lat trwa

taka  współpraca  między

lwowskim Uniwersytetem im.

I. Franki a krakowskim Uni-

wersytetem Pedagogicznym

(UP). Rzuca się w oczy pew-

na prawidłowość – im wyż-

szy jest poziom naukowy, im

Gablota ze starodrukami na wystawie w bibliotece uniwersy-

wyższy jest poziom intelektu-

Uczestnicy konferencji

tetu lwowskiego

alny uczestników, tym szyb-

ciej znajdują oni wspólny

mianownik w kwestiach pro-

cesów historycznych, które

odbywały się i odbywają na

terenach kresowych. Nato-

miast upór, nieumiejętność

słuchania i rozumienia dru-

giej strony, najczęściej idzie

w parze z brakiem kultury.

Kolejna X Konferencja naukowa

„Lwów. Miasto – społeczeństwo – kul-

tura” odbyła się w tym roku we Lwowie.

Dziekan uniwersytetu lwow-

Gości z Polski przyjmowali naukowcy

skiego, prof. Roman Szust

wydziału historycznego Uniwersytetu

im. I. Franki i dziekan Roman Szust.

ski niepodległej w latach 1918-1939.

Określono też dokładnie obszar zain-

Prof. Karolczak prezentując ten tom,

prof. dr hab. Kazimierz Karol-

teresowań uczestników, dlatego też

mówił:

czak

Dr Marian Mudryj

Dr R. Król-Mazur

skupiono się przede wszystkim na

- Ów projekt, realizowany przez

analizie religijnego życia Lwowa od

konferencyjnych. Jesteśmy otwarci

Czytelnika z pewnością zaintere-

historyków z UP oraz lwowskiego Uni-

sytetu. W tym na pewno jest i sedno

średniowiecza po czasy współczesne.

na rozmowy i na sali konferencyjnej,

sują referaty dotyczące kościoła ka-

wersytetu, ma już kilkunastoletnią hi-

sprawy – granice więcej nie dzielą

Organizatorzy, wspólnie z polskimi

i prywatnie. W Zarzeczu niedaleko

tolickiego. Dr Łukasz Sroka: „Kościół

storię i wymierne efekty w postaci sze-

naukowców polskich i ukraińskich,

kolegami, określili temat kolejnej sesji

Łańcuta już od dwóch lat jest otwar-

katolicki we Lwowie w świetle akt

ściu opublikowanych tomów studiów.

pracują oni nie tylko bardzo inten-

naukowej „Konfesyjne gminy Lwowa:

te muzeum hrabiów Dzieduszyckich

i statutów synodu archidiecezjalnego

Materiały kolejnego VII tomu opisują

sywnie nad tymi samymi problemami,

obok czy razem”. Na konferencję swo-

w ich dawnym pałacu. Odbywają

w 1930 r.”, dr A. Zając „Kościół rzym-

historię instytucji świeckich i kościel-

tematami, lecz też obok siebie, w sta-

je referaty zgłosiło 35 naukowców, w

się zjazdy rodziny Dzieduszyckich,

skokatolicki we Lwowie w latach 1939-

nych, samorządowych i społecznych,

łym porozumieniu i weryfikacji swoich

tym 15 z Polski. Ukraińscy uczestni-

których Związek Rodowy liczy po-

1941”, dr W. Michajłowski „Klasztor

polskich i ukraińskich, ale też żydow-

pozycji naukowych.

cy reprezentowali instytucje naukowe

nad 100 osób. Na zjeździe 1-3 maja

bernardyński we Lwowie jako miejsce

skich czy niemieckich. O ich charak-

Program konferencji przewidy-

Lwowa i Kijowa, a polscy – Warszawy

2010 r. było 30 członków Związku,

pochowania szlachty wojskowej woje-

terze decydowali pracujący w nich

wał również wystawę książek, ma-

i Krakowa. Wśród prelegentów było

a wszystkich uczestników około 90

wództwa Ruskiego w XVI w.”, mgr M.

ludzie, którzy dodawali często owym

nuskryptów ze zbiorów biblioteki

siedmiu profesorów, reszta – doktorzy.

osób.

Miławski „Rzymskokatolickie klasztory

instytucjom specyficznego kolorytu.

naukowej Uniwersytetu im. Franki.

Ze strony polskiej współorganizatorem

Dr M. Mudryj dodał:

męskie w międzywojennym Lwowie

Publikowane w tym tomie teksty są w

Wystawę organizował dyrektor bi-

konferencji był Uniwersytet Peda-

- Konferencje mają nie tylko

i źródła ich utrzymania”, dr M. Ilkiw-

większości oparte na bardzo skrupu-

blioteki dr W. Kmet. Poświęcona jest

gogiczny z dziekanem prof. dr hab.

pewną tradycję, lecz też konkretne

Swidnicki „Styl dokumentów łacińskie-

latnych badaniach archiwalnych i na

historii gmin wyznaniowych we Lwo-

Kazimierzem Karolczakiem na czele.

oblicze. Oceniam bardzo wysoko

go arcybiskupa Jakuba Strzemię z

pewno przyczynia się do poszerza-

wie i w Galicji. Na podstawie zbiorów

Koordynatorem ze strony ukraińskiej

wydane we Lwowie i Krakowie ko-

XVI-XV w.”, dr H. Chudio „Kontrower-

nia wiedzy na temat Lwowa, a nade

bibliotecznych dr W. Kmet przedstawił

był dr Marian Mudryj. Przed rozpoczę-

lejne tomy materiałów konferencji. W

sje wokół postaci biskupa lwowskie-

wszystko staną się kolejnym krokiem

paletę stosunków religijnych, relację

ciem, odbyła się konferencja prasowa.

pierwszych latach szukaliśmy tematów

go Wł. Bandurskiego”, dr A. Redzik

na drodze prowadzącej do przygoto-

między katolikami, prawosławnymi,

W informacji dla prasy czytamy: „Or-

najciekawszych, dotyczących rozwoju

„Struktura wyznaniowa wykładowców

wania syntezy jego dziejów. Jesteśmy

Żydami, protestantami, Ormianami

ganizatorzy spodziewają się, że kon-

miasta. Teraz te tematy są przez nas

i studentów UJK w okresie między-

też przekonani, że następne wspólne

etc. Na wystawie ukazano unikatowe

ferencja będzie sprzyjała rozwiązaniu

całkowicie opanowane.

wojennym”, dr M. Czornyj „Austriacka

polsko – ukraińskie publikacje nauko-

utwory malarskie, graficzne, rękopisy.

wielu skomplikowanych teoretyczno

Dr R. Król-Mazur wygłosiła refe-

sekularyzacyjna reforma we Lwowie:

we zacieśnią trwający od pewnego

Przy otwarciu wystawy W. Kmet po-

– metodycznych pytań związanych z

rat na temat „Lwowskie Ormiańskie

mity i realność” etc. Nie mniej ciekawe

czasu dialog między historykami.

wiedział:

duchowo – religijnym życiem miasta.

Bractwo Męki Pańskiej pod wezwa-

referaty dotyczyły życia i działalności

Lepsze poznanie przeszłości z powo-

- Zbliża nas, Ukraińców i Polaków,

Jest to bardzo potrzebnym czynnikiem

niem św. Grzegorza w świetle XVIII-

kościoła grekokatolickiego, Ormian,

dzeniem służyć będzie miastu w przy-

wspólna praca, która polega na bada-

do realizacji w najbliższej przyszłości

wiecznych źródeł”.

Niemców i Żydów lwowskich. Mamy

szłości, pozwoli wybrać z jego historii

nia dziejów Lwowa. O Lwowie trzeba

międzynarodowego projektu napisania

- Moja babcia z domu Czajkow-

wielką nadzieję, że wygłoszone refe-

motywy, mogące promować Lwów w

mówić, Lwów trzeba badać nie tylko

historii Lwowa z podejściem ze współ-

ska była z pochodzenia Ormianką.

raty już niedługo będą wydane w wy-

Europie i na świecie.

we Lwowie, lecz też i z perspektywy

czesnej pozycji do wyświetlania prze-

Rodzina Czajkowskich od wieków

dawnictwie Uniwersytetu im. I. Franki,

Dr M. Mudryj powiedział, że na

czasowej i geograficznej. Od dawna

szłości miasta jako ośrodka współdzia-

zamieszkiwała we Lwowie, lecz moi

w kolejnym X tomie „Lwów. Miasto –

X konferencji we Lwowie zostaną

zauważono, że z perspektywy Krako-

łania kilku tradycji kulturalnych. (…)

pradziadowie wyjechali do Lublina.

społeczeństwo – kultura”.

omówione i analizowane następujące

wa Lwów wygląda nie co inaczej.

Oprócz zadań naukowych organizato-

Zajmowałam się badaniem dziejów

Większość uczestników konfe-

tematy:

Prof. K. Karolczak zaznaczył:

rzy konferencji pragną nadać spotka-

gminy ormiańskiej w Kamieńcu Po-

rencji od lat są dobrymi znajomymi,

- organizacja i struktura oraz sta-

- Konferencja ma tradycję wynika-

niom polskich i ukraińskich historyków

dolskim. Ciekawiło mnie jak można

utrzymują kontakty twórcze, nauko-

tus prawny gmin wyznaniowych

jącą z 1992, kiedy pierwsze spotkanie

ogólnego wymiaru humanistycznego,

ustrój i sposób funkcjonowania gminy

we, często przyjacielskie. Spotykają

- historia budownictwa sakralnego

polskich i ukraińskich historyków od-

jako podstawy do powstania dobrosą-

w Kamieńcu przełożyć na działalność

się nie tylko na konferencjach, lecz

- kler lwowski: studia i życie co-

było się w Krakowie. Wtedy właśnie

siedzkich stosunków między Polską

ormiańskich gmin w innych miastach

również odwiedzają się nawzajem

dzienne

uzgodniliśmy, że konferencje będą

a Ukrainą”.

Polski. Planuję przeprowadzenie ba-

na uczelniach, wygłaszają odczyty,

- obrządek i etniczna identyfikacja

odbywały się co dwa lata na przemian

Prof. K. Karolczak prezentował

dań porównawczych struktur gmin or-

planują wspólne prace badawcze.

mieszkańców Lwowa

w Krakowie i we Lwowie. Organizato-

wydany w Krakowie VII tom materia-

miańskich w najważniejszych ośrod-

Prawie wszyscy naukowcy z Polski

- unikalność oraz typowość kościel-

rami od początku są UP i Uniwersytet

łów „Lwów. Miasto – społeczeństwo

kach ich osiedlenia w Polsce.

regularnie pracują we lwowskich ar-

no – religijnego życia Lwowa z perspek-

im. Franki. Każda z konferencji jest

– kultura”, który zawiera referaty wy-

Podczas  ostatniej  konferencji

chiwach i bibliotekach – prawdziwych

tywy centralno-wschodnioeuropejskiej.

profilowana tematycznie. A rezultatem

głoszone na konferencji zorganizo-

każdy referat wniósł dodatkową moty-

kopalniach wiedzy dotyczącej historii

Na uroczystość otwarcia konfe-

każdej z nich jest wydanie kolejnego

wanej w 2008 roku. Kolejny tom stu-

wację do prowadzenia badań nasze-

Polski i Kresów. Pamiętam prof. K.

rencji w dawnej sali Lustrzanej Sej-

tomu materiałów. Siedem już wydano

diów lwowskich zawiera wyniki badań

go miasta. Istotnym jest też opubliko-

Karolczaka, kiedy jeszcze był dokto-

mu Galicyjskiego, przybył metropolita

– w tym pięć polskich i zaledwie dwa

polskich i ukraińskich naukowców

wanie wygłoszonych referatów.

rem i pracował nad monografią rodu

lwowski abp Mieczysław Mokrzycki,

ukraińskie. 18 lat temu rozmawialiśmy

nad urzędami, urzędnikami i insty-

Pomocy w organizacji X konfe-

Dzieduszyckich, zaś dr A. Redzika,

przedstawiciele kościoła grekoka-

o tym jak to zrobić, jak zorganizować,

tucjami funkcjonującymi we Lwowie

rencji udzielił też Konsulat Generalny

poznałem kiedy był on jeszcze stu-

tolickiego, przedstawiciel konsulatu

utrzymać odpowiedni poziom nauko-

tak w okresie średniowiecza, jak i za

RP we Lwowie i osobiście Konsul Ge-

dentem, zbierał materiały do dziejów

polskiego we Lwowie konsul Marcin

wy. Obecnie nawet ciężko jest pisać

czasów autonomii galicyjskiej i Pol-

neralny Grzegorz Opaliński.

wydziału prawa lwowskiego uniwer-

Zieniewicz.

o Lwowie bez naszych materiałów