przegląd wydarzeń

8

17 – 30 sierpnia 2010 * Kurier Galicyjski

tęcza polskiej kultury – mrąGoWo 2010

JULia ŁoKieTKo

tekst i zdjęcia

Festiwal  Kultury  Kreso-

wej w Mrągowie odbył się w

tym roku w dniach 6-8 sierp-

nia. Był współfinansowany ze

środków Kancelarii Senatu

w ramach zlecenia zadań w

zakresie opieki nad Polonią

i Polakami za granicą w 2010

r. Podsumowaniem trzech dni

imprez festiwalowych w mie-

ście stał się koncert galowy w

amfiteatrze. Podczas Festiwa-

Koncert reprezentacyjnego Zespołu artystycznego Wojska

lu odbyły się również wysta-

Polskiego

Chleb i sól z Litwy dla Mrągowa. Kapela Świętojańska

wy plastyczne, fotograficzne,

rękodzieła, wieczory poetyc-

kie, kiermasze i degustacje

kresowych smakołyków. Pre-

zentacje kresowych talentów

artystycznych były dokumen-

towane podczas wszystkich

dni trwania festiwalu przez

TVP 2 oraz Telewizję Polonia.

Kultura każdego narodu mieni się

kolorami tęczy pod wpływem wieko-

Konferencja prasowa w ratuszu. Na zdjęciu: prezes europej-

wej ewolucji. Jej bogactwo jest nieza-

skiej Unii Wspólnot Polonijnych Tadeusz adam Pilat, prezes

przeczalne, choć czasami w wirze po-

Federacji organizacji Polskich na Ukrainie emilia Chmielo-

wszechnych spraw – trudno dostrzegal-

wa, wieloletni prezes Związku Polaków na Białorusi andżeli-

ne. Paradoksalnie, ceni się swój skarb

ka Borys oraz przedstawiciele Związku Polaków na Litwie

najbardziej wtedy, gdy traci się z posia-

otwarte w ramach festiwalu wystawy

nam w Mrągowie. Jeśli chodzi o wy-

dania jakąś jego część. Ziemie należą-

– historyczną „Dokumenty kresowe,

miar festiwalu w piosence, to są stare

ce do Kresów dawnej II Rzeczpospolitej

„Dobre wróżki” festiwalu – burmistrz Miasta Mrągowo otoli-

pamiątki i przedmioty codziennego

piosenki polskie, które się pielęgnuje

są do dnia dzisiejszego zamieszkane

na Siemieniec, prezes Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi

użytku” Ryszarda Bitowta, fotografii

na Kresach i wydobywa z zakamarków

przez dużą wspólnotę Polaków, którzy

Wileńskiej (TMWiZW) w Mrągowie aniela Dobielska i prezes

Jerzego Karpowicza oraz plakatu

starych szaf. We współczesnej Polsce,

odłączeni od Macierzy, pieczołowicie

TMWiZW w Lublinie Krystyna romer-Patyra podczas uroczy-

FKK Piotra Dondajewskiego. Cieka-

niestety, są one wraz ze szczegółami

kultywują tradycje narodowe i dbają

stości zakończenia festiwalu

wym jest to, że na Festiwal Kultury

starych tradycji, często zapominane.

o zachowanie polskiej kultury. Kiedyś

Kresowej w Mrągowie przyjeżdżają

Festiwal jest więc możliwością odświe-

z których przyjeżdżają do Mrągowa

zowania, gdyby nie wsparcie Senatu

A. Mickiewicz pięknymi słowy przed-

też artyści z różnych miejscowości w

żenia pamięci i wypełnienia braków. Na

goście, to jest ich naprawdę wiele.

Rzeczypospolitej Polskiej, który do-

stawił kwintesencję uczuć człowieka

Polsce, prezentując swą twórczość

podstawie kultury Kresów wyrasta rów-

Festiwal Kultury Kresowej gościł już

finansowuje imprezę od pierwszych

poza krajem: „Ojczyzno moja! ty jesteś

i wymieniając się doświadczeniem z

nież kultura mrągowska, gdyż ją ciągle

zespoły z Łotwy i Czech, gdyż Pola-

lat jej istnienia. Dobrymi patronami

jak zdrowie./ Ile cię trzeba cenić, ten

Kresowiakami.

budujemy” – mówi pani burmistrz.

cy z tych terenów też uważają siebie

imprezy byli Ewa Czerniawska z Biu-

tylko się dowie,/ Kto cię stracił. Dziś

Jakże ubogą byłaby kultura bez

Sama nazwa festiwalu już nam

za Kresowiaków. W ciągu 16 lat w

ra ds. Polonii i Polaków za Granicą

piękność twą w całej ozdobie/ Widzę

poezji! Nie zabrakło jej również na 16

mówi, czego od niego oczekiwać.

festiwalu wzięli udział również artyści

kancelarii Senatu RP oraz Marszałek

i opisuję, bo tęsknię po tobie”. Nie

Festiwalu Kultury Kresowej w Mrągo-

Choć dużo się mówi zazwyczaj o mu-

z Kazachstanu i z głębi Rosji. Nie-

Sejmu RP Bogdan Borusewicz, które-

tylko Polak poza granicami kraju tę-

wie. Spotkanie z nią odbyło się już

zykach, to jednak impreza polega nie

jednokrotnie zgłaszały chęć udziału

go list z pozdrowieniami odczytał dla

skni. Rodacy w Polsce też tęsknią za

w pierwszym dniu festiwalu. Po połu-

jedynie na pokazie ich twórczości. Or-

zespoły ze Stanów Zjednoczonych

organizatorów i uczestników festiwalu

tą częścią tęczy, którą stracili i w no-

dniu, w Sali „Orbita” Centrum Kultury

ganizatorzy starają się objąć festiwa-

i Kanady, ale jak na razie nie udało im

odczytał na koncercie w amfiteatrze

stalgii pragną przynajmniej czasami,

i Turystyki, zabrzmiały wiersze talen-

lem całą kulturę, czyli nie tylko zespoły,

się przyjechać do Mrągowa. Stałymi

senator RP Marek Konopka.

na rzadkich spotkaniach, połączyć

tów poetyckich z Ukrainy, Białorusi

piosenki, orkiestry czy kapele, ale

jednak gośćmi Mrągowa są jednak ar-

siły w jej odtworzeniu. Największym

i Litwy. Tematyka prezentowanych

również malarstwo, rzeźbę, rękodzieło

tyści w Litwy, Białorusi i Ukrainy. Wła-

spotkaniem tego rodzaju jest Festi-

Z każdego ziarnka, choć

utworów była różnorodna – kresowe

pod różną postacią, jedzenie kresowe.

śnie ich udziału organizatorzy pilnują

wal Kultury Kresowej w Mrągowie,

najmniejszego, wywodzi się

krajobrazy, miłość, przyjaźń, codzien-

W ramach Festiwalu Kultury Kresowej

przede wszystkim, gdyż pochodzą oni

który od 16 lat zbiera Polaków z Ma-

początek wszystkiego

ne niespodzianki. Wtedy też odbyła się

w Mrągowie, zaprezentowali swe obra-

z terenów dawnej II Rzeczypospolitej.

Pomysł organizacji Festiwalu Kul-

cierzy i Kresów.

polemika artystyczna między lwowską

zy malarze z Białorusi, Litwy i Ukrainy.

Właśnie tam zostało najwięcej Pola-

tury Kresowej w Mrągowie wyszedł od

poetką Alicją Romaniuk i wileńską

W atmosferę romantycznych, pełnych

ków. Nie będąc już obywatelami dzi-

Towarzystwa Miłośników Wilna i Zie-

Przyjacielem jest ten,

Apolonią Skakowską. Dotyczyła ona

ciepłych uczuć krajobrazów zanurzy-

siejszej Rzeczpospolitej, mają tę Pol-

mi Wileńskiej. Zawdzięcza on swoje

kto przychodzi,

oczywiście twórczości i powołania

liśmy się oglądając prace plastyków

skę wyrytą głęboko w sercu. Właśnie

istnienie dwóm osobom. To właśnie

gdy inni wychodzą

poety, oraz „szuflady” – czy i czemu

z klubu „Skrzydła”, działającego przy

ta pieczęć nie pozwala im zapomnieć

śp. Ryszard Soroko, ówczesny pre-

Jak i wiele innych projektów, Fe-

warto lub nie warto do niej pisać.

Lwowskim Towarzystwie Przyjaciół

swej historii i skłania do dbania o

zes TMWiZW w Mrągowie, zwrócił

stiwal Kultury Kresowej w Mrągowie

Powołaniem poety jest odtwarza-

Sztuk Pięknych (Ukraina). Magiczną

specyfikę polskiej kultury rodzinnych

się 16 lat temu do burmistrz Otolii

był zagrożony w tym roku tak ze stro-

nie i przekształcanie otaczającej go

i refleksyjną wystawę grafiki „Kościoły

terenów. Dla Polski, jako państwa,

Siemieniec z propozycją zorganizo-

ny finansowej, jak i ze względu na

rzeczywistości, zabrzmiały więc na

Grodzieńszczyzny” zaprezentował go-

ogromnie ważnym jest wspieranie

wania przeglądu polskich zespołów

inne okoliczności. Szerzyły się plot-

spotkaniu żałobne wersy o poległych

ściom festiwalu Stanisław Kiczko, wie-

swych rodaków poza granicami w

ze Wschodu. Pani burmistrz bardzo

ki, że tego lata Mrągowo nie będzie

w katastrofie pod Smoleńskiem. Nie

loletni prezes Towarzystwa Plastyków

celu zachowania ciągłości tradycji

entuzjastycznie przyjęła ten pomysł

gościć Kresowian. Dzięki zaparciu

zabrakło również modlitw, refleksji nad

Polskich przy związku Polaków na Bia-

i spójności kultury. Festiwal Kultury

pragnąc, by przyszły festiwal osiągnął

organizatorów, zwłaszcza dwu „anio-

odpowiedzialnością w życiu ludzkim

łorusi. Zatrzymywało się też spojrzenie

Kresowej w Mrągowie jak najbardziej

zasięg podobny, jak Międzynarodo-

łów” festiwalu – burmistrza Miasta

(wiersze p. Łucji Uszakowej z Czer-

ciekawskich gości na natchnionej folk-

sprzyja realizacji tego zadania, prze-

wy Festiwal Muzyki Country. Udało

Mrągowo Otoliny Siemieniec oraz

niowiec na Ukrainie), śmierci i prze-

lorem wystawie prac malarza ludowe-

ciwstawiając się upowszechnieniu

się też przekonać dyrektor Ninę Te-

prezesa  Towarzystwa  Miłośników

mijaniu. Godzina poezji minęła bardzo

go Leonida Gudimowa, wieloletniego

się kultury masowej. „Chcemy, by to

rentiew z TVP 2, że Festiwal Kultury

Wilna i Ziemi Wileńskiej (TMWiZW)

szybko, pozostawiając w duszach słu-

profesora Akademii Sztuk Pięknych

trwało i żeby ten światowy trend byle-

Kresowej zasługuje na równie dużą

w Mrągowie Anieli Dobielskiej, już po

chaczy pragnienie ponownego się w

w Petersburgu. Każda jego praca

jakości nas nie pochwycił” – wyjaśnia

uwagę, co i wspomniany festiwal co-

raz 16 spotkaliśmy się jednak wszyscy

niej zanurzenia. Nie dziwota wiec, że

jest natchniona jakąś ludową legendą

Aniela Dobielska.

untry. „Mieliśmy wewnętrzną potrzebę

na Mazurach. Jak udało się pokonać

na kresowe spotkanie z muzyką i po-

i ma głębokie znaczenie symboliczne.

zorganizowania takiego festiwalu, tym

trudności organizacyjne? Pani Aniela

ezją licznie zgromadzili się słuchacze.

Naszą uwagę przykuły dwa obrazy,

bardziej, że mamy wszystkie warunki

Dobielska odpowiada krótko: „Posta-

Z jednego skarbca

Plac Jana Pawła II mienił się kolorami

przedstawiające niezwykłe kobiety.

ku temu – infrastrukturę, hotele. W

nowiliśmy, że Festiwal musi się odbyć

czerpiemy wszyscy

strojów zespołu „Jagiellonia” z Gród-

Okazało się, że są to nimfy i wróż-

amfiteatrze od lat prezentują kulturę

i kropka. Po prostu inna opcja nie

i dając się bogacimy

ka (Ukraina) i rozbrzmiewał pieśniami

ki – dzieci i strażniczki magii natury.

W rozmowie z burmistrz Otolią

amerykańską, więc dlaczego mamy

miała racji bytu”. Wsparli organizato-

dziękczynnymi na cześć Pana Boga.

Oprócz wystaw obrazów, na Placu

Siemieniec wyjaśniliśmy sobie, dlacze-

nie pokazać polskiej kultury kresowej.

rów również liczni przyjaciele, kieru-

Zabrzmiały oprócz zaprezentowa-

Unii Europejskiej przez wszystkie dni

go tak ważną jest ciągłość Festiwalu

Przecież 60 % naszych mieszkań-

jąc odpowiednie pisma do Senatu RP.

nych wcześniej, również nowe utwory

festiwalu trwał kiermasz, na którym

Kultury Kresowej w Mrągowie. Przede

ców, to przesiedleńcy z Kresów. To-

Warto tu wymienić wierną przyjaźń

poetyckie, przede wszystkim o tema-

można było skosztować potraw re-

wszystkim, nie ma on równego sobie

warzystwo Miłośników Wilna i Ziemi

prezesa Europejskiej Unii Wspólnot

tyce religijnej.

gionalnych i odnaleźć oryginalne pa-

odpowiednika w Polsce. Przyczynia się

Wileńskiej interesuje się nie tylko Wi-

Polonijnych Tadeusza Adama Pilata,

I oto nadszedł czas, na który

miątki wychodzące spod kresowych

on, jak już pisaliśmy, do zachowania

leńszczyzną, ale i terenami obecnej

prezes Federacji Organizacji Polskich

wszyscy uczestnicy festiwalu czekali

„złotych rączek”. Niedaleko ustawio-

tradycji historycznej polskiego narodu.

Ukrainy. Interesujemy się wszystkimi

na Ukrainie Emilii Chmielowej oraz

najbardziej – widzowie z ciekawości,

no też scenę, na której odbywały się

„Fantastyczną sprawą jest to, że nasi

terenami dawnej II Rzeczypospoli-

wieloletniej prezes Związku Polaków

artyści ze wzruszenia. Koncert galo-

koncerty zespołów kresowych. W

Polacy na byłych kresach wschodnich

tej” – powiedziała w wywiadzie dla

na Białorusi Andrzeliki Borys. Oczy-

wy w mrągowskim amfiteatrze odbył

tym samym czasie, w Centrum Kul-

z tą polskością rosną od dziecka, z

„Kuriera” aktualny prezes TMWiZW

wiście, przeprowadzenie festiwalu

się tuż po konferencji prasowej w Ra-

tury i Turystyki, można było zwiedzić

tą kulturą i wszystkim, co prezentują

Aniela Dobielska. Jeśli chodzi o kraje,

byłoby niezwykle ciężkie dla zreali-