6
17 – 29 września 2010 * Kurier Galicyjski
Fatum bruno schulza
demitologizacja bitwy
nad drohobyckimi politykami pod Grunwaldem
według
Wywiad z myKOŁą HU-
modesta czornego
KIEm, merem Drohobycza
przeprowadziła JOANNA
DEmCIO.
W czasach radzieckich nie tłu-
O wypowiedź w sprawie
maczono Jana Długosza, z pięciu
bitwy pod Grunwaldem po-
- Jaką rolę odgrywa Pan
tomów, wyłuskano jedynie właśnie
prosiliśmy modesta Czorne-
przy stawianiu tego pomnika?
tą bitwę pod Grunwaldem. Wtedy
go docenta katedry Historii
- Taką, jak każdy obywatel. Mu-
nie było wygodnie mówić o tym, że
Średniowiecznej i bizantyni-
simy odnowić pamięć o tych ludziach
w niemieckim wojsku znaleźli się też
styki przy Uniwersytecie im.
z naszych terenów, którzy walczyli.
Polacy. Ale to nie jest taki jedyny przy-
Iwana franki
Odgrywam taką rolę, jak każdy mer –
padek, np. podczas wojny stuletniej w
staram się, żeby było zrobione więcej
wojsku angielskim połowę żołnierzy
15 lipca 1410 r. zjednoczone
dobrego niż złego. Cieszę się, że za
stanowili Francuzi. W tych czasach
wojsko polsko-litewsko-ruskie na
mojej kadencji odnowiono pomnik Wo-
nie było jeszcze etnicznej, narodowej
polu bitwy między wsiami Tannen-
łodymyra Czornowoła, że postawiono
świadomości, dla ludzi istotnym był
berg i Grunwald rozgromiło wojsko
pomnik żołnierzom UPA, papieżowi.
patriotyzm dynastyczny.
Zakonu Krzyżackiego.
Cieszę się, że odnawia się pomnik bi-
Halickie wojska nie odegrały więk-
Bitwa pod Grunwaldem jest jed-
twy pod Grunwaldem, uważam, że tak
szej roli. Tak naprawdę na przyczynę
nym z ogniw konfliktu, ciągnącego się
być powinno.
pomagają tym, co ciągną nas w stronę
- Ci ludzie, to którzy?
zwycięstwa złożyła się większa liczeb-
od XIII wieku. Tamten czas to czas
- Hłubisz, były mer miasta, Gien-
Rosji. Będą mogli teraz tylko klasnąć
- Co pan wie o bitwie pod
ność wojska Jagiełły i Witolda od wojsk
porażek Polaków, np. bitwa pod Płow-
tosz, przewodniczący KUN, Wójto-
w dłonie i powiedzieć „Dobiliśmy się
Grunwaldem?
Zakonu, odpowiednio 37 tysięcy i 28 ty-
cami z 1333 roku. Terytorialnie Polsce
- Raczej mało. W końcu to było
wycz, deputowany Rady Miejskiej.
swego”. Ale prawda jest taka, że pol-
sięcy żołnierzy. Broń krzyżacka też na
i Litwie ta bitwa niczego nie dała, jedy-
dawno temu. To tam 15 lipca 1410 roku
ska społeczność zrobiła dla Drohoby-
nic się zdała, ponieważ spadł deszcz i
nie zatrzymała kolejne ataki. Przegra-
- Dlaczego akurat teraz
armia księcia Witolda i króla Jagiełły, w
cza więcej, niż Drohobycz dla nich. My
zniszczył wszystko, czym dysponowali
na bitwa dla Zakonu nie była tragedią,
tyle hałasu robią o stawianie
Niemcy. Radziecka polityka historycz-
państwo niemieckie po tym wydarze-
tym chorągwie drohobyckie, rozgromiły
przynajmniej nie chcemy przeszka-
tego pomnika?
na nadała temu wydarzeniu ogromne
niu wciąż funkcjonowało, dopiero w
armię Zakonu Krzyżackiego. Po czym
- Zbliżają się wybory, trzeba było
dzać, podtrzymując ich inicjatywy.
znaczenie, którego tak naprawdę nie
1525 roku zaprzestali istnienia jako
te dwa symboliczne miecze, odebrane
wybrać jakiś temat, ale znaleźli taki,
- Czy nie boi się pan stra-
miało. Na przykład, jak naprawdę wy-
państwo suwerenne. Tak, więc bitwa
u Ulricha von Jungingena, przyjecha-
który ich pogrąży.
cić dobrych stosunków z Pol-
glądała Drohiczyńska bitwa – w 1237
pod Grunwaldem nie była decydującą.
ły właśnie do Drohobycza, te miecze
- O ile wiem, dzisiaj odbyło
ską?
roku jeden z pułków przechodząc
Wagi temu wydarzeniu nadały dopiero
zresztą widnieją na naszym kościele. W
- Ja się niczego nie boję. Mam
się posiedzenie Komisji Wy-
przez terytorium Litwy, zatrzymał się
media polskie i niemieckie na początku
naszym mieście istnieje również ulica
swoją pozycję, swoje zdanie i nawet
konawczej, na której zagłoso-
w Drohiczynie, znajdującym się przy
XX wieku. Dyskusja toczyła się jedynie
Grunwaldzka.
gdyby cały świat był przeciwko to
wano naprzeciwko pomniko-
terytorium Halicko-Wołyńskiego księ-
na łamach prasy, w głównej mierze za-
będę tego bronił. Obecnie Januko-
- To dlaczego niektórzy
wi?
stwa. W pułku zostało dziewięć osób,
wierającą spory polityków.
- Na posiedzenie przyszło siedem
wyczowi nie podoba się Bandera,
ludzie nie chcą mieć tej pa-
plus giermkowie, razem była ich set-
Na dzień dzisiejszy pewne aspek-
osób z 12. Z nich trzech było przeciw
tak samo jak i Polakom, a dla mnie
miątki w mieście?
ka. Zatrzymali się w mieście przekra-
ty bitwy są dość niewygodne do na-
- Nie chcę nawet odpowiadać
– mój zastępca Pristal (nie wiem cze-
on jest bohaterem. Bo oddał życie za
czając przygraniczną rzekę, weszli
głaśniania, dlatego też w tym roku
na to pytanie. Ludzie są różni. Nie-
mu), Daciuk, przewodniczący partii
państwo ukraińskie. Tego państwa
do karczmy, gdy zaczęło świtać oka-
rocznicę obchodzono już trochę ciszej
którzy powinni leżeć na Kulparkow-
„Pora” i Wawynyk, który teraz będzie
nie chciała ani Moskwa, ani War-
zało się, że są już w innym państwie,
i spokojniej jak w Polsce, tak w Niem-
skiej we Lwowie (jest tam szpital
kandydował na burmistrza z Bloku
szawa, a to państwo istnieje. Kiedyś
podeszli do nich Rusini, wszczęła
czech czy nawet Rosji, przynajmniej
psychiatryczny – red.), a oni chodzą
Julii Tymoszenko. Powtórzymy głoso-
ludzie zrozumieją, że Polacy mieli
się bójka, z tych dziewięciu jednego
w porównaniu z 1910 rokiem. Cały
po ulicach i z tego my robimy polity-
wanie. W Drohobyczu jednak ciężko
swego Piłsudskiego, a Ukraińcy inne-
zabito, reszta oddała się do niewoli.
problem polega na tym, że połowa
kę. Uważam, że są to prowokatorzy.
jest zrobić cokolwiek. Nad tym mia-
go bohatera. Dlatego portret Stepana
Radziecka ideologia ten incydent wy-
wojska krzyżackiego składała się z
Jeszcze nie tak dawno robiliśmy z
stem krąży fatum Bruno Schulza.
Bandery wisi u mnie na ścianie, ale
kreowała na Drohiczyńską bitwę. W
etnicznych Polaków, którymi dowodził
Polską Pomarańczową Rewolucję,
złego słowa nie powiem o narodo-
- Jakie są stosunki władz
Arsenale można zobaczyć obraz, na
wnuk Kazimierza III Wielkiego, Kon-
razem tworzyliśmy nową Europę.
wych bohaterach Polski. Najgorzej
Drohobycza z polską mniej-
którym przedstawiona jest z jednej
rad. Obecnie bitwa jest interpretowa-
Dziś od tej nowej Europy chcą nas
jest, gdy ludzie zaczynają wypominać
strony kawaleria z drugiej wojsko Da-
na jako bój zjednoczonych narodów
szością narodową. Pytam,
oderwać. Proszę mi uwierzyć, że po-
sobie kto co komu więcej złego zrobił.
nyła Halickiego.
słowiańskich przeciwko agresji nie-
ponieważ Konsulat Polski wy-
Bitwa pod Grunwaldem także
mieckiej. A przecież w składzie obu
zycja tej grupy osób, to jest pozycja
Trzeba wreszcie pozamykać pewne
stąpił do władz obwodu lwow-
potrzebuje demitologizacji. Na po-
wojsk znaleźli się Czesi.
tylko i wyłącznie tej grupy. Większość
rozdziały i iść do przodu.
skiego z protestem przeciw-
czątek trzeba przetłumaczyć Dłu-
W bitwie tej brali udział przedstawi-
drohobyczan chce, żeby pomnik był
ko lżeniu przedstawicieli pol-
- Czego polska mniejszość
gosza. Przyda to się szczególnie
ciele Ziemi Halickiej w składzie wojska
odnowiony.
skiej mniejszości narodowej
narodowa może oczekiwać
tym, którzy mówią o słowiańskiej
polskiego, przedstawiciele Wołynia
- O ile wiem, rozważano
w Drohobyczu oraz żaleniem
od Pana, jakich działań na
jedności. Słowiańskie narody istnie-
znaleźli się w szeregach litewskiego.
przeprowadzenie referendum
zapewnienia bezpieczeństwa
rzecz odnowienia pomnika?
ją, ale kiedy słyszę o ich jedności,
Kim oni byli według etnicznego pocho-
- W ten dzień wyjdę i będę bu-
w tej sprawie?
osobom pracującym przy po-
przypomina mi się Hitler. Słowiań-
dzenia ciężko jest powiedzieć. Zresz-
- W mieście ani razu nie robiono
dował razem z Polakami ten pomnik.
mniku.
skie narody żyją obok siebie, mają
tą, w czasach średniowiecznych nie
referendum w sprawie stawiania po-
- To znowu polityka. Może oni
Będę nosił kamienie. Wszystkie ze-
dobre stosunki i wcale nie trzeba ich
chodziło w ogóle o narodowość, wtedy
mnika, dlatego nie będzie żadnego
mają pewne podstawy do tego, by
zwolenia podpisałem, a następne
łączyć w ramach jakiejś unii.
liczył się stan, czyli czy byłeś rycerzem,
referendum. Ci ludzie nie są w stanie
tak zareagować, problem polega na
podpiszę. Bo wiem, że robię coś po-
czy szlachcicem, czy chłopem.
kG
zebrać 500 podpisów.
tym, że w ten sposób paradoksalnie
żytecznego dla Drohobycza.
ustawa repatriacyjna już w sejmie!
uwaGa! –
ZmiaNa
mieli kłopoty z akceptacją i otrzyma-
Zgodnie z projektem, za repatria-
nych z repatriacją. W skład Rady ma
Do sejmu trafił obywa-
telski projekt ustawy repa-
niem polskiego obywatelstwa. Nie ma
cję odpowiadałoby ministerstwo spraw
wchodzić 6 członków powoływanych
triacyjnej, podpisany przez
więc wątpliwości, że niektóre przepi-
wewnętrznych, a nie – jak teraz – sa-
przez premiera na pięcioletnią ka-
LKS „POGOŃ” Lwów oraz uczest-
215 tysięcy osób. ma on
sy ustawy wymagają zmiany – powie-
morządy. Resort odpowiadałby za za-
dencję.
pomóc w powrocie do Pol-
nicy „X RAJDU KATYŃSKIEGO”
pewnienie repatriantom mieszkania na
dział senator Person. Jego zdaniem
Senator Platformy Obywatelskiej
ski tysiącom naszych ro-
serdecznie zapraszają wszyst-
Polakom, którzy zdecydują się na
okres nie krótszy niż dwa lata od mo-
Andrzej Person, przewodniczący se-
daków, deportowanych do
mentu otrzymania przyrzeczenia wizy
powrót do kraju, trzeba dać wędkę, a
nackiej komisji emigracji i łączności
kich chętnych na towarzyski mecz
azjatyckiej części związku
nie rybę. Nie może być tak, że repa-
repatriacyjnej. Ustawa zapewniałaby
z Polakami za granicą, mówi, że to
piłki nożnej pomiędzy drużyną
Radzieckiego.
też świadczenia dla repatrianta w wy-
trianci otrzymują od rządu mieszkanie
dobry moment na rozpoczęcie dys-
lwowskiej „POGONI” oraz repre-
Inicjatorem akcji jest Jakub Pła-
i pieniądze, a potem zostawia się ich
sokości 1175 zł miesięcznie na pokry-
kusji o słabościach obowiązującej od
żyński, syn Macieja Płażyńskiego –
zentacją „X RAJDU KATYŃSKIE-
samym sobie – podkreślił senator.
cie kosztów utrzymania w ciągu trzech
10 lat ustawy repatriacyjnej. Do tej
byłego marszałka Sejmu i przewod-
GO”, który zostanie rozegrany
pierwszych lat po przybyciu do Polski.
Potrzebne jest więc zaangażowanie
pory wróciło do kraju około 4 tysięcy
niczącego stowarzyszenia Wspól-
dn. 17 września 2010 roku
ze strony państwa i samorządów.
Projekt przewiduje też powołanie Rady
Polaków z Kazachstanu.
nota Polska, zmarłego tragicznie w
(piątek), o godz. 18.00 na
do spraw Repatriacji. Kontrolowałaby
Person przypomniał, że większość
Senator przypomina, że repatria-
katastrofie smoleńskiej. Syn podjął
stadionie „JUNIsT ” (Park
repatriantów nie zna polskiego i trud-
między innymi realizację ustawy oraz
cja nie zawsze się powiodła. Były pro-
dzieło ojca, który projekt ustawy re-
współpracę z instytucjami krajowymi
no im znaleźć pracę.
blemy z samorządami, przyjmującymi
im. b. Chmielnickiego, ul.
patriacyjnej miał złożyć w Sejmie 12
i zagranicznymi w sprawach związa-
repatriantów i z przybyszami, którzy
IAR/Kresy.pl
bułgarska 4).
kwietnia.