powstaniu Warszawskiemu
15
Kurier Galicyjski * 17 – 29 września 2010
oddziałów 7., 8. i 9. pp z 3. DP „armii
siji”) pod dowództwem eksgenerała
1944 r. Złotym Krzyżem Niemieckim
Bojarskiego, a następnie generała
Atak
Berlinga”. W walkach do 23 września
lejtnanta Armii Czerwonej Andrieja A.
(Deutsches Kreuz in Gold) za walki w
majora Siergieja K. Bunjaczenki. Jej
ULS mógł obsadzać okopy, znajdu-
Własowa, który nigdy nie przywdział
Warszawie.
terrorystyczny
formowanie z rosyjskich i ukraińskich
jące się gdzieś pomiędzy obecnym
munduru niemieckiego generała.
W składzie wojsk, zwalczają-
batalionów Osttruppen i żołnierzy z
11 września
parkiem im. Rydza-Śmigłego a Wisłą.
Po pierwsze, Własow został wzięty
cych Powstanie Warszawskie, były
rosyjskich 29. i 30. dywizji Waffen-SS
Natarcia były prowadzone w kierunku
do niewoli 12 lipca 1942 roku. Zapro-
również jednostki kaukaskie Ostle-
na poligonie Münsingen trwało od li-
2001 r.
północnym na ul. Wilanowską i Lud-
ponował utworzenie sprzymierzonej
gionen. W składzie grupy bojowej
stopada 1944 do wiosną 1945. Drugą
ną. Niewykluczone, że początkowo
z Niemcami Rosyjskiej Armii Wyzwo-
Dirlewangera walczył I/111. batalion
jednostką była 650. Dywizja Piechoty
Ukraińcy okopali się na Wybrzeżu Ko-
leńczej (ROA – Russkaja Oswobodi-
azerski. Dowodził nim kapitan Werner
Wehrmachtu (2. Dywizja KONR). Na
ściuszkowskim, a później zajęli pozy-
tielnaja Armia), która to nazwa była
Scharrenberg. Przeciwko powstań-
poligonie Heuberg od marca 1945
cje gdzieś na wschód od ul. Frascati.
wykorzystywana w nazistowskiej pro-
com był zaangażowany II. (kaukaski)
roku szkolili się żołnierze z rozformo-
Najbardziej prawdopodobnym prze-
pagandzie. Własow stawiał sobie trzy
batalion jednostki „Bergmann” pod
wanych batalionów Osttruppen oraz
ciwnikiem ULS byli żołnierze „Kryski”
podstawowe cele: obalenie „Stalina
dowództwem majora Huberta Mertel-
ochotnicy spośród robotników przy-
ze zgrupowania „Radosław” oraz pie-
i jego kliki”, zniszczenie bolszewi-
smanna. Brał on udział w walkach od
musowych. Dowódcą dywizji został
chota „berlingowska”. Według danych
zmu i zawarcie honorowego pokoju
pierwszych dni Powstania w składzie
generał major Grigorij A. Zwierjew.
straszny huk
„Kampfgruppe Reinefarth”.
Przewidywano, że jednostka ta osią-
pył oczy zasłania
W Warszawie znajdowały się też
gnie gotowość bojową do czerwca
dech zapiera
pododdziały 13. białoruskiego bata-
1945. Trzecią wielką jednostką wojsk
lionu specjalnego SD. Od 3 sierpnia
rzeczywistość przerosła
KONR miała być 599. Brygada Gre-
do 13 września 1944 roku ochraniały
nadierów powstała w Danii w kwietniu
ludzkie wyobrażenie
one budynki urzędów SS w alejach
1945. Jej dowódcą był generał major
Szucha, Róż i Ujazdowskich oraz
Wilhelm von Henning. Jednakże ta
o Boże
przy ulicach Koszykowej i Wiejskiej.
wielka jednostka nigdy nie została
Boże
Za udział w walkach z powstańcami
podporządkowana Własowowi
na wszystkich ustach
oberfeldfebel (starszy sierżant) Ilja
Potrzeba użycia coraz większej
drżą te słowa
Sauiec został, jako pierwszy w bata-
liczby jednostek, mogących zwal-
strach
lionie, odznaczony Złotym Medalem
czać sowieckie czołgi, zaowocowała
panika
2 klasy z Mieczami „Odznaczenia za
sformowaniem Brygady Przeciwpan-
przez tłum
Waleczność dla Narodów Wschod-
cernej „Russland”. Składała się ona
się przelewa
nich”. Na Woli, Starym Mieście i Czer-
z 10., 11., 13. i 14. oddziałów prze-
niakowie walczył podporządkowany
ciwpancernych i dowodzona była
serca bólem ścięte
Dirlewangerowi 1. wschodniomuzuł-
początkowo przez majora Wtorowa,
czyny ludzkie
mański pułk Waffen-SS. Jednostką
a następnie przez podpułkownika
niezrozumiałe
dowodził SS-Sturmbannführer Franz
Gałkina. Poza jednostkami bojowymi
czyj umysł
Liebermann. Postępowanie jego żoł-
istniała również Brygada Zapasowa
czyja ręka
nierzy nie odbiegało na ogół od stan-
(dowódca pułkownik Samuił T. Koj-
zadała cios
dardów panujących w Wilderer Briga-
da) i szkoła oficerska.
de Dirlewangera.
Dalsze dzieje tych sił, to nieudana
za co tych ludzi
próba likwidacji przyczółka sowieckie-
taki los spotkał
go na południe od Kostrzynia przez
Ukraińcy
w telewizji wiadomość
600. dywizję, dołączenie do dywizji
przeciw powstaniu
okropna
Wspomnieliśmy o Ukraińcach,
1604. pułku piechoty, ostatecznie
samoloty terrorystów
służących u Dirlewangera. W składzie
dotarcie do północnych Czech, po-
wojsk podległych von dem Bachowi
uderzyły w dwa wieżowce
moc i udział w walkach Powstania
znajdował się 34. policyjny pułk strze-
Praskiego (poległo około 300 własow-
lecki, dowodzony przez podpułkownika
ców w dniach 5-7 maja 1945), wyco-
ludzie w szoku
policji ochronnej Franza Wichmanna,
fanie się z Pragi i tragiczno-gorzki los
z okien skaczą
mający w składzie I batalion niemiecki
po wojnie czyli eksterminacja w Guła-
dlaczego im skrzydła
i dwa bataliony niemiecko-ukraińskie
gu ponad połowy z nich.
nie urosły
(II i III batalion obcokrajowców). Drugi
Tragiczne losy powstania war-
na rękach
batalion liczył 253 ludzi, natomiast III
szawskiego odcisnęły się w historii
nie niosły ich anioły
batalion – 280 szeregowców i ofice-
Polski. Dlatego tak ważne jest, aby
Kozaccy zołnierze najprawdopodobniej z kozackiego 572
rów. Kwestia 34. policyjnego pułku
ta krwawa karta dziejów wojennych
wszyscy biegną
strzelców w powstaniu warszawskim
z Niemcami, stworzenie w przyjaźni z
została oczyszczona z niedomówień
niemieckich, w walkach na Powiślu
krzyczą
pozostawia wiele niejasnych epizo-
Niemcami i innymi narodami Europy,
i błędnych poglądów, zaś heroiczny
zginęło dziesięciu legionistów, zaś 34
płaczą
dów. Pułk został ściągnięty z niemiec-
nowej Rosji bez bolszewików i kapi-
wysiłek Armii Krajowej opisywały wia-
zostało rannych,.
kiej 4. Armii w końcu sierpnia lub na
talistów. Po zredagowaniu manifestu
rygodnie współczesne opracowania.
Później ULS stacjonował na skra-
nagle domy
początku września 1944 r. i przybył
i podpisaniu go w Berlinie 27 grudnia
Jednocześnie stosujemy się do za-
ju Puszczy Kampinoskiej w rejonie
się osunęły
około 9–10 września w rejon Błonia.
1942 r., manifest został rozrzucony na
sady bezinteresownej bezstronności,
Leszna, gdzie wraz ze wspomnianym
aż ziemia jęknęła
W działaniach przeciwko „berlin-
terenach okupowanych jako Deklara-
gdyż tylko takie podejście pozwoli
34. policyjnym pułkiem strzeleckim
na ratunek
gowcom” oraz zgrupowaniu Armii Kra-
cja Smoleńska (13 stycznia 1943).
przedstawić dzieje jednego z najwięk-
zamykał wyjścia z puszczy i dozoro-
każdy śpieszy
jowej w Puszczy Kampinoskiej brało
Po drugie, jednostki, nazywane
szych polskich zrywów powstańczych
wał przedpole Warszawy. Grupa Dia-
proponuje swoją pomoc
też udział 400 ludzi z Ukraińskiego
rosyjskimi lub wschodnimi, formowa-
w sposób godny i zgodny z prawdą
czenki uczestniczyła w pościgach za
straż pożarna i policja
Legionu Wołyńskiego (ULS) pułkow-
no w składzie Wehrmachtu od po-
historyczną. Przede wszystkim cho-
partyzantką. ULS dokonał 24 września
na sygnale pędzi
nika Petra Diaczenki. ULS znalazł się
czątku 1942 roku. Większość żołnie-
dziło nam o naprawienie pokutujące-
pacyfikacji wsi Zaborówek w odwecie
może kogoś
w Warszawie w pierwszych dniach
rzy jednostek wschodnich stanowili
go od ponad 60 lat mitu własowców,
za akcję AK przeciwko niemieckim
uda się uratować
września. Nadal problem stwarza
Rosjanie i Ukraińcy. Jednakże dość
Kałmuków i Ukraińców, walczących
oddziałom w Puszczy Kampinoskiej.
ustalenie rejonu koncentracji i do-
powszechne używanie przez wiele ro-
przeciwko powstaniu warszawskie-
Wówczas Ukraińcy spalili ponad 30
cały świat
kładnego miejsca walk ULS w War-
syjskich, kozackich i ukraińskich jed-
mu. Nieznacznie zmieniła sytuację
zabudowań, zabili dwóch Polaków
szawie podczas powstania. Relacje
nostek Osttruppen oznak naramien-
monografia Normana Daviesa, po-
i aresztowali 49 osób. W dniach
jest przerażony
świadków pozwalają mniemać, iż w
nych ROA, spowodowało zaistnienie
twierdzająca, że nie było „własowców”,
między 27 września a 1 października
pogrążony
pobliżu znajdowała się ul. 6 Sierpnia
w powszechnym odbiorze pojęcia
a z drugiej strony, przyniosła kolejne
ULS wziął udział w operacji „Stern-
w wielkim smutku
(obecnie aleja Wyzwolenia/Nowowiej-
„własowiec” jako synonimu obywatela
niezręczności w opisach ówczesnej
schnuppe” (I, II). Zadaniem oddzia-
w kościołach
ska). Ponadto legion mógł obsadzać
ZSRR w niemieckim mundurze.
rzeczywistości. M.in. Brytyjczyk wy-
łów była likwidacja zgrupowania AK
Msze są sprawowane
pozycje wzdłuż obecnego Wybrzeża
Po trzecie, do koncepcji utworze-
sunął tezę, że Kozaków ściągnięto do
„Kampinos”. Po zakończeniu działań
w oknach świeczki zapalone
Kościuszkowskiego podczas niemiec-
nia dowodzonych centralnie jednostek
Warszawy z dalekich Włoch, a na wy-
w rejonie Warszawy, na początku
Boże Ty jedyny
kiego natarcia grupy Dirlewangera
rosyjskich Niemcy wrócili dopiero 16
posażeniu Dywizji Pancernej SS (sic!)
października, grupa Diaczenki powró-
wysłuchaj prośby nasze
i Schmidta na Powiśle, bronionego od
września 1944 roku. Podczas spotka-
„Hermann Goering” miały być czołgi
ciła do Miechowa, gdzie stacjonowała
3 do 10 września przez zgrupowanie
nia Heinricha Himmlera z Własowem,
Pz. Kpfw. VI „Tiger”. Mamy nadzieję,
przed Powstaniem.
dnia jutrzejszego
mjr. „Roga”. To wówczas przypadła
Reichsführer SS wyraził zgodę na
że naszym artykułem przyczynimy się
nieświadoma
większość strat legionu. Niewykluczo-
utworzenie Komitetu Wyzwolenia Na-
do bardziej wyważonego odbioru po-
zwani „własowcami”
ratunku z nikąd nie mająca
ne, że ULS mógł zajmować pozycje
rodów Rosji i zaakceptował sformowa-
staci Własowa oraz oddziałów współ-
Z naszego wywodu wynika, że nie
tylko w Twą potęga wierzę
przy ul. Rozbrat.
nie Sił Zbrojnych KONR (początkowo
pracujących z III Rzeszą. Wymaga
było i być nie mogło „własowców” wal-
wstrzymaj wreszcie
Następnie rozpoczęło się 13
dwie dywizje).
tego rzetelność historyczna i obiek-
czących przeciwko powstaniu. Nadal
zabójców rękę
września niemieckie natarcie (grupa
Pierwszą jednostką Sił Zbrojnych
tywna prawda, niemiłosiernie fałszo-
wątpiącym przedstawimy kilka faktów
bojowa Rohra) na Czerniaków Gór-
KONR była 600. Dywizja Piechoty
wana przez dziesięciolecia „realnego
z dziejów „własowców”, jak potocznie
Alicja Romaniuk
ny, co zbiegło się (16-20 września) z
Wehrmachtu (1. Dywizja KONR) pod
socjalizmu”.
określa się Siły Zbrojne KONR („Ko-
17.09.2001, Lwów
kG
nieudanymi próbami desantu pod-
dowództwem początkowo pułkownika
mitet Oswobożdenija Narodow Ros-