historia w znaczki wpisana

24

17 – 29 września 2010 * Kurier Galicyjski

od „rakiety” do tGV

km, w pół godziny (średnio z pręd-

kością 350 km/godz.). W końcu

ubiegłego roku rozpoczęła regu-

tADEUsz KURLUs

larne jazdy KDP na trasie Kanton

– Wuhan (1 069 km). Przed kilko-

Czy znacie dokładną datę na-

ma miesiącami wyjechał pierwszy

rodzin kolei? Historia posługuje

pociąg na 450-kilometrową trasę

się dwoma, bo wpierw, w 1804 r.

KDP Zhengzhou (Czengczou) –

Anglik Richard Trevithick skon-

Xi an, skracający czas podróży z

struował parowóz, który „zaprzę-

sześciu do dwóch godzin. W bu-

gnięto” do uruchomionej w Walii

dowie jest szlak, prowadzący ze

pierwszej kolejki przemysłowej,

il. 5

stolicy do Szanghaju, 1 320 km

a potem, dopiero w 1825 r., do-

il. 2

dzielących te dwa największe

kładnie 27 września, otwarto mię-

miasta Chin pociąg będzie prze-

dzy miastami Stockton i Darlington

jeżdżać w ciągu 5 godzin (obecnie

pierwszą linię do przewozu pasa-

podróż trwa 13 godzin). Według

żerów i towarów. Jej twórcą był in-

planów, do 2013 r. na krajowych

żynier George Stephenson (il. 1).

liniach ma kursować 800 szybkich

pociągów! A w dalszej przyszłości

Chiny pragną, wraz z krajami za-

interesowanymi taką inwestycją,

il. 7

zbudować nowy „jedwabny szlak”

– linię kolejową prowadzącą aż do

czasie, który jeszcze do niedawna

Londynu! Z licznymi odgałęzie-

wydawał się utopią.

niami, np. do stolicy Indii czy do

Singapuru. Także na tych trasach

574,8 km/godz.!

pociągi nie wlokłyby się, lecz pę-

Niemcy nie chcą być gorsze:

il. 3

dziły z prędkością do 350 km/go-

na razie ich ICE (Intercity-Express)

il. 1

dzinę! Ten plan wydaje się może

ma przygotowane dla siebie tory

rocznie o setki, a potem o tysiące

il. 4

dziś nierealny, ale za kilkanaście

długości 6 800 km, ale tylko na

W pierwszym okresie miała ona

kilometrów. Już w 1840 r. liczyła

lat? Kto wie? Przecież Chińczy-

1 200 km może faktycznie rozwi-

wielkości miastem kraju – Osaką

jeszcze trakcję mieszaną; część

ona – na całym świecie – 8 000

cy już rozmawiają o swej wizji z

jać wielkie prędkości (il. 5), np. na

(3 mln mieszkańców) uruchomili

trasy kolej pokonywała z pomo-

km, a dwadzieścia lat później

przyszłymi partnerami, z którymi

trasie z Frankfurtu do Kolonii do

1 października 1964 r. wyodręb-

cą koni parowych, część – przy

– 235 000! Dziś na wszystkich

uzgadniają warunki przystąpienia

300 km/godz. (trwa już jednak bu-

nioną linię, zwącą się Szinkansen

użyciu koni prawdziwych. Inau-

pięciu kontynentach eksploatu-

do realizacji tego przedsięwzięcia.

dowa dostosowanych do nich 380

(co znaczy Nowa Magistrala), po

guracyjna jazda na dystansie 16

je się 1 260 000 km „żelaznych

Korzystnego dla Chin, bo tą drogą

km torów, a 670 km się projektu-

której początkowo pociągi jeździ-

kilometrów trwała dwie godziny!

dróg”! Największą sieć mają USA

ich towary będą docierać na rynki

je). Także Włosi mają już odcinki

ły z prędkością 200 km/godz., po-

Cóż, w naszych oczach to ślima-

– 232 000 km, dalej lokuje się Ro-

europejskie o wiele szybciej, niż

superszybkiej kolei, „Czerwona

tem pokonywały w ciągu godziny

cze tempo, ale przecież to dopiero

sja – 85 000 km, a po niej Chiny

transportem morskim.

Strzała” („Frecciarossa”) jedzie

220 km, a dziś – około 300 km.

był początek!

– 77 834 km (w planach ma ona

W tym roku dobiegnie końca

z Mediolaniu do Rzymu tylko trzy

Jako że ta innowacja się spraw-

wkrótce zwiększyć się do 120 000

budowa KDP w Korei Południo-

godziny, podczas gdy wcześniej

dziła (il. 3), Japończycy przy-

km), Indie – 63 200 km i Kanada –

Piekielne maszyny

wej, łączącej stolicę, Seul, z czte-

podróż trwała dwa razy dłużej.

stąpili do rozbudowy sieci super-

Trudno byłoby powiedzieć, że

57 670 km. W Polsce szlaki kolejo-

romilionowym miastem portowym

Ogółem ich sieć ma 880 km i ma

szybkiej kolei, i dziś do samego

wynalazca kolei, George Stephen-

we liczą łącznie ponad 20 600 km.

Pusan. Gdy cały trakt będzie go-

się powiększyć o 400 km. KDP ma

Tokio docierają takie linie aż z

son (1781-1848), miał drogę usła-

towy, pociąg będzie pokonywać

już także Rosja. od niedawna na

czterech kierunków, w całym kraju

ną różami. Owszem, od początku

Pociągi – pociski

432 km w ciągu 2 godzin i 10 mi-

trasie z Moskwy do St. Petersburg

zaś czynnych jest już 10 magi-

skupiło się wokół niego wielu entu-

Gdyby pan Stephenson mógł

nut (il. 6).

kursuje „Sapsan”, czyli „Sokół wę-

strali KDP, a dalsze są w budowie

zjastów nowego środka lokomocji,

dziś zobaczyć, jaką karierę zrobił

O KDP myślą teraz także Argen-

drowny”, który jadąc z prędkością

lub projektowane.

ale niemałe było też grono jego

jego wynalazek, byłby niezmier-

tyna i Brazylia. Opóźnione w tym

do 250 km/godz. pokonuje 650

Dalekowschodnie sukcesy w

przeciwników, rekrutujących się

nie zdumiony. Zwłaszcza wręcz

względzie są Stany Zjednoczone,

km w niecałe 4 godziny. Mowa

tej dziedzinie przyciągnęły uwagę

przede wszystkim spośród oba-

w osłupienie wprawiłyby go pręd-

ale to się ma zmienić, bo prezydent

jest o przedłużeniu linii do stolicy

Europejczyków. Pierwsi dostrze-

wiających się o swe zyski właści-

kości, z jaką koleje mkną po szy-

Barack Obama rzucił wyzwanie li-

Finlandii.

gli potrzebę budowy takich linii

cieli konnych linii transportowych,

nach. Dzięki coraz sprawniejszym

niom kolejowym (są prywatne), by

Nie ulega kwestii, że magi-

Francuzi: ich pierwszy superszyb-

landlordów, właścicieli wielkich

lokomotywom (parowe zostały za-

doścignęły osiągnięcia w tej dzie-

strale KDP pomogą kolejom wyjść

ki ekspres (nazwano go TGV, co

posiadłości ziemskich, wzbrania-

stąpione spalinowymi i elektrycz-

dzinie Europy i Azji. Chce dofinan-

zwycięsko z konkurencji z liniami

jest skrótem pełnej nazwy: „Train

jących się przed przepuszczeniem

nymi, małą ich galerię przedstawia

sować niezbędne inwestycje z bu-

lotniczymi, bo gdy pociągi będą

à Grande Vitesse”, czyli „Pociąg o

„linii szynowej” przez swe włości.

tegoroczna seria Hongkongu, (il.

dżetu federalnego sumą 13 miliar-

tak prędko pokonywać odległości,

Wielkiej Prędkości”) połączył Paryż

Alarmowali oni opinię publiczną,

2), układaniu torów zapewniają-

dów dolarów. Nie chodzi przy tym

wówczas wielu pasażerów chęt-

z Lyonem w 1981 r. Dziś Francuzi

że dym z lokomotyw wytruje pta-

cych pojazdom coraz bezpiecz-

o zbudowanie trasy KDP przeci-

niej z nich skorzysta, gdyż dworce

mają najgęstszą sieć takich po-

ki, że przerażone ich widokiem

niejsze poruszanie się po nich, ko-

nającej kontynent od wschodnie-

kolejowe, w przeciwieństwie do

ciągów w Europie. Pędzą one na

krowy przestaną dawać mleko,

leje jeżdżą coraz szybciej i stały się

go wybrzeża do zachodniego, lecz

lotnisk, do których trzeba nieraz

torach o łącznej długości prawie

kury znosić jaja, iskry sypiące

z czasem podstawowym środkiem

o stworzenie szybkich „korytarzy”,

długo dojeżdżać, a potem długo

2 000 km, z prędkością do 320 km/

się z kominów parowozów, spo-

komunikacyjnym, przewożącym mi-

łączących  największe miejskie

czekać na odprawę, są zlokalizo-

godz. (il. 4). Niemal już dorównują

wodują pożary domów, a ludzie

liardy pasażerów i tyleż ton rozma-

aglomeracje.

wane w centrach miast, a zatem

im pod tym względem Hiszpanie,

nerwowi będą zapadać na ciężkie

itych towarów. Może pamiętacie,

łatwiej i szybko się do nich docie-

którzy uruchomili pierwszą nitkę

choroby, gdyż organizm ludzki nie

jak w rozkładach jazdy wpierw tłu-

ra. Poza tym, co się tyczy prędko-

AVE (Alta Velocidad Española),

jest absolutnie przystosowany do

my poczekamy…

stym drukiem oznaczano pociągi

Na koniec, rzecz jasna, musimy

ści kolei, wcale nie powiedziano

łączącą Madryt z Sewillą w 1992

tolerowania prędkości, jakie roz-

przyspieszone, potem dołączyły

zapytać, czy Polska także dopisze

ostatniego słowa, bo przecież

roku (przygotowali ją w związku z

wijają „piekielne maszyny” pana

do nich pospieszne, wreszcie eks-

się do państw, dysponujących

francuski pociąg TVG w czasie te-

odbywającą się w stolicy Andaluzji

Stephensona, który jedną z ko-

presy. Dziś coraz szybciej rozrasta

KDP? Tak, ale to nie nastąpi zbyt

stowej jazdy osiągnął rekordową

Światową Wystawą EXPO). Na

lejnych ulepszonych konstrukcji

się w świecie sieć torowisk wydzie-

szybko. Musimy mierzyć zamiary

prędkość 574,8 km na godzinę!

tym nie poprzestano: dziś Hiszpa-

nazwał „Rakietą” (mówiono, że

lonych dla pociągów superszyb-

według sił, to są bardzo kosztowne

Szybciej podróżują już także

nia ma drugą co do długości sieć

podróżowanie z prędkością więk-

kich. To są już bolidy na szynach,

inwestycje. Przewiduje się wybudo-

Chińczycy: dotąd Państwo Środ-

superszybkich pociągów w Euro-

szą od galopującego konia grozi

jeżdżące z prędkością ponad 300

wanie do 2030 r. 700 km szybkich

ka skupiało uwagę na rozbudowie

pie! Pociąg z Madrytu do Barcelo-

zapaścią zdrowia). Jeżeli już par-

kilometrów na godzinę! Anglicy

torów na trasach z Warszawy do

autostrad (mają ich ponad 53 000

ny jedzie dziś niecałe trzy godziny,

lament przyzwoli na budowę linii,

nazywają je „bullet trains”, czyli

Poznania (z przyszłościowym pla-

km!), teraz wzięło się za unowo-

gdy wcześniej podróż trwała po-

to niech przynajmniej nakaże, by

pociągi-pociski, i całkiem słusznie.

nem przeciągnięcia ich wespół z

cześnianie kolei, chce do 2020 r.

nad 9 godzin! Może nawet wkrót-

cała trasa kolei była ogrodzona

W literaturze fachowej opisuje się

Niemcami do Berlina) oraz z War-

zbudować około 13 000 km szyb-

ce prześcignie Francję, bo układa

płotami z wysokich desek, samo

jako Koleje Dużych Prędkości, w

szawy do Łodzi i Wrocławia. A za-

kich linii kolejowych, na co zamie-

2 200 km torów, a 1 700 km jest

bowiem przyglądanie się mknące-

skrócie KDP.

tem, z pewnością gdzieś za 20 lat

rza przeznaczyć bilion dolarów.

już na deskach projektantów. W

mu pojazdowi może narazić ludzi

Pierwsi postawili na szynach

będziecie mogli zasmakować jazdy

Częściowo te plany już zostały

planach jest także połączenie z

na ciężkie schorzenia mózgu.

taki pociąg Japończycy, którzy

szynowymi bolidami, mknącymi z

zrealizowane: w 2008 r. ruszy-

francuską siecią TGV, i wówczas

Takie to były czasy. Mimo

chcąc usprawnić przewóz pasaże-

prędkością ponad 300 km na go-

ła kolej na trasie Pekin – Tianjin,

staną się możliwe podróże z Pa-

wszystko, rozsądek zwyciężył –

rów między stolicą, Tokio (13 mln

dzinę…

pokonująca tę trasę, liczącą 147

ryża do Madrytu i odwrotnie w

sieć kolejowa wydłużała się co-

mieszkańców), a trzecim co do