regionalne tradycje

25

Kurier Galicyjski * 17 – 29 września 2010

„FestiWal GastroNomiczNy Na wołyniu wiązano

słomę w snopy…

zŁota barabula”

ŁUKAsz JURAszEK

Na tegoroczną edycję festiwalu

atrakcji turystycznych „Noce w Humo-

rze” [Nopţilor Humorului], który odby-

wa się w mieście Gura Humoru [Gura

Humorului] na Bukowinie zostało za-

proszone Stowarzyszenie Obczyny

[Asociaţia Obcinele], założone w tym

roku i mające siedzibę w Pojanie Mi-

kuli [Poiana Micului], polskiej wiosce,

leżącej w malowniczej dolinie potoku

Humor w odległości 15 km od mia-

sta Gura Humoru i zasiedlonej przez

Polaków już w 1842 roku. O historii

osadnictwa polskiego pisano wcze-

śniej na kartach „Kuriera Galicyjskie-

twórczynie ludowe

go”, więc nie będziemy teraz o tym

bardziej szczegółowo przypominać.

ale Krawczuk przekonała organizato-

AGNIEszKA RATNA tekst

Warto jednak pamiętać, że wciąż tam

rów, że warto postawić na Wołyń.

LEONID mAKsymOW

mieszkają Polacy, posługujący się na

Laureatka uważa, że Wołyń ma

zdjęcia

co dzień językiem polskim i zaprasza-

wiele do pokazania. Od 1997 r. w

jący, nie tylko rodaków, do odwiedzin

w kociołku nad ogniskiem, w pierwszym dniu konkursu,

kupyczowskiej szkole średniej, gdzie

Konie z irokezami, anioł

i na wypoczynek. Zapewniają oni

ziemniaki z warzywami gotowano

lekcje przeprowadza nasza rozmów-

stróż w spódnicy koloru słoń-

noclegi w swoich gościnnych domach

czyni, działa studio „Żyteczko”. Tam

ca, welony, kudłate gwiazdy,

też czarnych krówek jest znakomita,

i gospodarstwach agroturystycznych,

uczniowie starają się o zachowanie

ptaki z niesamowitymi ogo-

to nikogo nie trzeba o tym przekony-

wyżywienie i moc atrakcji dla gości

i odrodzenie jednego z najstarszych

nami – na tym nie kończy się

wać...

w wieku do lat 2 do 102.

rodzajów sztuki ludowej. W czasie

lista wytworów wyobraźni

W tym roku Stowarzyszenie zosta-

zajęć uczą się różnych rodzajów

artystów, którzy przyjechali

ło zaproszone do udziału w festiwalu,

Racuszki

wiązania słomy, tak by przybierały

do Łucka na międzynarodo-

Składniki: ser (twarożek), cukier,

w części konkursowej, na najlepszą

tradycyjne formy jak wianki czy świą-

wy festiwal Wyrobów ze sło-

mąka, jajka, ziemniaki tarte, trochę

potrawę z ziemniaków. Barabule, bo

teczne pająki. Prace uczniów pani

my „snop”.

grysiku, przyprawy (cukier waniliowy,

tak się z dawna mówi na ziemniaki

Wołyń i wieś Kupyczów w sierpniu

Marii otrzymały już szereg nagród na

esencja rumowa, cynamon).

na całej Bukowinie, są podstawowym

na cały tydzień zostały ochrzczone

międzynarodowych konkursach.

składnikiem wielu potraw bukowiń-

Mekką dla słomkarzy z USA, Wielkiej

W kupyczowskiej szkole od dwóch

skich. Barabule są podstawą diety nie

Placki ziemniaczane

Brytanii, Holandii, Rosji, a nawet Ne-

lat działa pierwsze i jedyne na Ukra-

tylko na Bukowinie, ale na wszystkich

ze śmietaną

palu. Rzecz jasna, nie mogło zabrak-

inie muzeum słomkarstwa. Ekspozy-

Składniki: ziemniaki tarte, jajka,

północnych terenach historycznej Moł-

nąć reprezentacji ukraińskiej z ob-

cję tworzą przede wszystkim prace

trochę mąki, śmietana, trochę soli,

dawii. Reszta Rumunii nie spożywa

wodu żytomierskiego, rówieńskiego,

uczniów i prezenty otrzymane od gości

cukier puder.

ziemniaków w tych ilościach i w takiej

iwano-frankowskiego i lwowskiego.

z całego świata. Oczywiście po festi-

rozmaitości, jak się to dzieje właśnie

- Pomysł zorganizowania takiego

walu kolekcja muzealna odpowiednio

Dyplom „bukowińska Niespo-

Jury oceniało sposób przygoto-

na Bukowinie. Zatem pomysł tego kon-

festiwalu przywiozłam z Węgier – mówi

powiększyła się o kolejne wytwory wy-

dzianka”

wania, szybkość, estetykę podania,

kursu został trafiony w dziesiątkę. To,

strój regionalny, wystrój stoiska i co

że odbywa się on w części centralnej

ziemniaki z warzywami

Składniki: ziemniaki, oliwa, pa-

najważniejsze – smak potraw. Przy

Bukowiny południowej, w kompleksie

pryka czerwona, bakłażany, papryka

kramie Stowarzyszenia był tłok, ludzie

turystycznym Ariniş, tym bardziej pod-

zielona, groch, fasolka, pomidory, ce-

przepychali się, by choć popróbować

nosi jego rangę.

bula, marchewka, czosnek, przypra-

góralskiej kuchni, innej niż im znana.

Stowarzyszenie potraktowało bar-

wy (sól, pieprz, listek bobkowy, ziele

Nasze dzielne panie miały pełne ręce

dzo poważnie swój udział w konkursie

angielskie).

roboty by nadążyć z gotowaniem, sma-

o „Złoty ziemniak” [„Barabula de aur”],

żeniem i... jedynego chłopa w zespole

w którym przyszło mu współzawod-

Był to piątek, więc potrawa była

posadziły do obierania barabuli... Udało

niczyć z zawodowymi kucharzami

bezmięsna, bo taka jest tradycja na

się! Uczestnicy festiwalu popróbowali

z różnych hoteli, pensjonatów i re-

wsi.

naszych potraw, jury konkursowe

stauracji. Stoisko zostało urządzone

W drugim dniu (danie deserowe)

doceniło nasze wysiłki. Zostaliśmy

i ozdobione motywami ludowymi

na ruszcie i na patelni nad ogniskiem

uhonorowani dyplomem „Bukowiń-

Górali Czadeckich, których potom-

smażone były racuszki i placki ziem-

ska Niespodzianka”. W ten sposób

kowie mieszkają właśnie w Pojanie,

niaczane, podawane na słodko ze

przypomnieliśmy szerszej publicz-

a pomysł na potrawy zaczerpnięto z

śmietaną. Ze śmietaną, bo przecież

ności o swoim istnieniu i zasygnali-

tradycyjnej kuchni góralskiej. Go-

zgodnie z rumuńskim porzekadłem

zowaliśmy atrakcyjność wypoczyn-

spodynie przeglądały zapiski, bab-

na Bukowinie jada się śmietanę ze

ku we wsiach polskich, na terenie

cie przypominały sobie swoje dawne

śmietaną i nie trzeba nic więcej by

Bukowiny. Zaczęliśmy skromnie, od

przepisy i ostatecznie, w kociołku nad

Maria Krawczuk, mistrzyni sztuki ludo-

obraźni uczestników imprezy, którzy

się najeść. A że śmietana od naszych

osiągnięć kulinarnych, ale od czegoś

ogniskiem, w pierwszym dniu konkur-

wej Ukrainy – To właśnie tam brałam

Wołyń odwiedzili po raz pierwszy.

wiejskich łaciatych, czerwonych, czy

trzeba zacząć.

su (danie główne) gotowano:

udział w konkursie na IV Międzynaro-

- Sztuką dekoracyjną zajmuję

dowym Festiwalu Wyrobów ze Słomy

się już od lat, zaczynałam od insta-

w mieście Poczward.

lacji, po czasie przeszłam na słomę

Wołynianka, w której rękach zwy-

– opowiada Larysa Smietanina z Ro-

kłe źdźbło słomy zamienia się w praw-

sji, która pokazała się w słomianym

dziwe cudeńko, na tyle zachwyciła go-

wianku, kolczykach i dekorowanym

ści i organizatorów imprezy, że jeszcze

słomą kostiumie – Przyjechałam tutaj

w tym samym roku na Wołyń, do wsi

po doświadczenie, by móc je potem

Tułyczów (gdzie zamieszkuje Maria

przekazać swoim kolegom. Słoma

Krawczuk) przybyli dyrektor przed-

to produkt naturalny. Wcześniej ro-

sięwzięcia Turkes Tunde i mistrz

biona z niej biżuteria miała na celu

słomkarstwa Sidney Lee z USA oraz

przede wszystkim ochronę przed

dyrektor Muzeum Wyrobów ze Słomy

złymi duchami. Niestety, zapomniano

z Kalifornii Morgan Owenscaly. Po

już o tym znaczeniu, ale właśnie po to

długich rozmowach stwierdzono, że

się wszyscy zbieramy – by odrodzić

kolejne mistrzostwa powinny odbyć

dawne tradycje. Mam nadzieję, że

się właśnie na Ukrainie. Na miasto

ozdoby i ubiór przypadną do gustu

goszczące pretendował Kijów i Lwów,

modnisiom.

Uczestnicy festiwalu