23

Kurier Galicyjski * 30 listopada – 16 grudnia 2010

obrady biskupów  uroczysTości

Paderewskiego – Pomnik Grunwaldzki

w Krakowie, wzniesiony ku czci 500-

katolickich ukrainy chrysTusa kr La

letniej rocznicy bitwy pod Grunwaldem.

Paderewski był inicjatorem budowy

tego pomnika. Do realizacji projektu

w brzuchowicach  W sTaNisŁaWoWie

doszło po zawarciu znajomości Pade-

rewskiego z architektem i rzeźbiarzem

Antonim Wiwulskim, Polakiem o litew-

skich korzeniach (Antanas Vivulskis,

HALINA PŁUGATOR tekst

zdjęcia z archiwum kościoła

1877-1919). W tym celu Paderewski

i HALINy PŁUGATOR

zaprosił go do swej willi w Morges,

gdzie parkową oranżerię przerobiono

Na uroczystości odpustowe zgro-

na pracownie rzeźbiarską. Dzięki entu-

madziło się wielu mieszkańców Sta-

zjazmowi Wiwulskiego pomnik faktycz-

nisławowa, gości z kraju i zagranicy,

nie był gotowy w ciągu niespełna dwóch

przybył też z Wołynia kapłan łuckiej

lat. W poczuciu odpowiedzialności za

diecezji – ks. Jan Buras. „W tym roku,

zdrowie rzeźbiarza, chorego na gruźli-

po raz pierwszy obchodzę „imieniny”

cę, wysłał go do Lozanny, gdzie znany

kościoła jako proboszcz, – mówi ks.

chirurg skutecznie dokonał bardzo nie-

Bazyli Pawełko. – Przed uroczystością,

prosiłem ludzi o pomoc w podjęciu go-

bezpiecznej operacji na krtani.

ści i uporządkowaniu świątyni”. Słowa

Uroczyste odsłonięcie Pomnika

te parafianie potraktowali poważnie.

Grunwaldzkiego w Krakowie na pl.

Ks. Bazyli z radością opowiada, że

Matejki 15 lipca 1910 r. przyciągnęło

wiele kobiet pomagało sprzątać po-

tłumy rodaków, przybyłych na uroczy-

dwórko i kościół, pieniądze na kwiaty

stości z różnych stron świata. Przemó-

i poczęstunek dla gości też ofiarowali

wienie, wygłoszone przez Paderew-

Przed rozpoczęciem obrad, łaciń-

KONSTANTy CZAWAGA

skiego w czasie odsłonięcia tego po-

scy biskupi spotkali się z członkami

tekst i zdjęcie

mnika weszło do historii i było począt-

Synodu Biskupów Ukraińskiego Ko-

kiem jego publicznych przemówień,

ścioła grekokatolickiego. Rozmowa

W dniach 23-24 listopada,

znanych z dalszych dziejów. Krótką

toczyła się wokół problemu, jakim

w Lwowskim Wyższym Semi-

część tego przemówienia warto przy-

jest zagrożenie działalnością sekt

narium Duchowym w Brzu-

wołać: „Dzieło, na które patrzymy, nie

dla współczesnego duszpasterstwa.

chowicach, na swym XXXVI

powstało z nienawiści. Zrodziła je mi-

Podczas spotkania, odczytano referat

posiedzeniu, obradowała Kon-

łość głęboka Ojczyzny, nie tylko w jej

na ten temat abp M. Mokrzyckiego.

ferencja Biskupów Ukrainy. W

minionej wielkości i dzisiejszej niemo-

Metropolita rzymskokatolicki nie mógł

obradach Konferencji uczest-

cy, lecz i w jej jasnej, silnej przyszło-

uczestniczyć we wspomnianych obra-

niczył nuncjusz apostolski na

ści. Zrodziła je miłość i wdzięczność dla

dach ze względu na udział w obcho-

Ukrainie abp Ivan Jurkovič,

do wiernych. Ponownego poświęcenia

parafianie, a niektórzy przynosili na-

tych przodków naszych, co nie po łup,

dach 75-lecia prawosławnego metro-

a pracom przewodniczył me-

świątyni dokonano 24 czerwca 1989 r.,

wet dania domowe. „Podobnie do-

nie po zdobycz szli na pole walki, ale w

polity patriarchatu Moskiewskiego,

tropolita lwowski abp Mieczy-

po czym zaczęły się prace remontowe.

brze podejmowano nas na odpustach

obronie dobrej, słusznej sprawy zwy-

Włodzimierza Sabodana.

sław Mokrzycki.

W świątyni urządzono Kaplicę Pamię-

w Jaremczy i Bołszowcach, choć tam

cięskiego dobyli oręża (…). Pragniemy

Głównym tematem obrad było

„Przekazałem metropolicie Wło-

ci, poświęconą ofiarom hitlerowskim

są mniejsze wspólnoty parafialne”,

– polskiej inteligencji, zamordowa-

– kontynuuje ks. Pawełko. – Przy

gorąco, by każdy Polak i Litwin każdy,

przygotowanie Krajowego Kongresu

dzimierzowi pozdrowienia i życzenia

nej w 1941 r. w pobliskim Czarnym

kościele skupiona jest ciekawa i inteli-

z dawnych dzielnic Ojczyzny, czy zza

Eucharystycznego i obchodów 10.

od całego Kościoła rzymskokatolickie-

Lesie. W kościele mieści się również

gentna wspólnota – aktywna i nieobo-

oceanu, spoglądali na ten pomnik jako

rocznicy pobytu na Ukrainie Jana

go. Wręczyłem mu też album, miesz-

przywieziona z Polski kopia obrazu

jętna na duchowość.

na znak wspólnej przeszłości, świa-

Pawła II. „W ten sposób, chcemy przy-

czący freski Kaplicy Sykstyńskiej w

Matki Boskiej Częstochowskiej. Od-

dectwo wspólnej chwały, zapowiedź

gotować się do wielkiego jubileuszu

Watykanie. Było to bardzo ważne

remontowane organy kościelne, któ-

Informacja:

lepszych czasów, jako na cząstkę

600-lecia  archidiecezji  lwowskiej,

wydarzenie zarówno dla Kościoła

re przywieziono z Holandii, poświęcił

Kościół p.w. Chrystusa Kró-

własnej, wiarą silnej duszy”.

jubileuszu pobytu Apostoła Piotra

prawosławnego, jak i Kościoła kato-

bp. Marian Jaworski. Do niedawna

la został zbudowany w 1932

W czasie II wojny światowej hitle-

naszych czasów, sługi Bożego Jana

lickiego. Nasza obecność wśród tych

proboszczem parafii był ks. Kazi-

r. jako kościół kolejarski. W czasie

rowcy zburzyli ten pomnik. Po wojnie

Pawła II oraz przygotować wiernych

wiernych i hierarchii, jest wymowna

mierz Halimurka.

władzy radzieckiej, jego gmach służył

został odbudowany.

do przeżycia tych wielkich wydarzeń

i symboliczna w dążeniu do jedności”

kG

jako skład. Z czasem, kościół wrócił

w życiu naszego Kościoła” – podkre-

– zaznaczył abp M. Mokrzycki.

kG

ślił abp M. Mokrzycki.

Pamięć o Paderewskim

List do redakcji

Ignacy Jan Paderewski zmarł 29

czerwca 1941 r. w Nowym Jorku. Wolą

poszukuję krewnych mosT pomiędzy

rodziny artysty było, aby spoczął w nie-

podległej Ojczyźnie. Podobnie prezy-

macierzą a rodakami

dent USA Franklin D. Roosvelt uznał, że

Jawor 14.11.2010 r.

ciało Paderewskiego będzie zwrócone

Polsce, gdy ten kraj będzie wolny.

Szanowni Państwo!

Witam serdecznie!

Jeżeli nie my, pokolenie Wołynia-

W końcu w 1992 r. nastąpiło uro-

Komuś, w którego żyłach płynie

ków to kto, jeżeli nie dzisiaj to kiedy za-

Pragnę za pośrednictwem waszej

czyste pożegnanie Paderewskiego

choćby kropla wołyńskiej krwi, wcale

czniemy dbać o historię Wołynia? Czy

gazety zwrócić się o pomoc w odna-

z ziemią amerykańską. Jego serce

nie trzeba mówić czym dla niego jest

mamy pozwolić na to, by tę historię

lezieniu grobu mojego dziadka Alek-

pozostało w Stanach Zjednoczonych,

Wołyń. Dla Wołyniaków i następnego

kreowali ci, którzy o Wołyniu nie mają

sandra Kokurewicza-Koryzny. Urodził

złożone w krypcie sanktuarium Matki

ich pokolenia Wołyń zawsze będzie

zielonego pojęcia? Za ziemię Wołyń-

się w 1859 r. w Toporowie, pow. Brody,

Boskiej Częstochowskiej w Doyle-

kojarzyć się z przepiękną, a zarazem

ską, jej mieszkańców, Polskę przelano

woj. Tarnopolskie. Około roku 1902 za-

tragiczną historią Polski, polską kultu-

zbyt wiele krwi, krwi oddziałów samo-

stown (Pensylwania). 29 czerwca 1992

mieszkał wraz z moją babcią Marią w

rą, architekturą i miejscem, w którym na

obrony i konspiracji, krwi partyzanckiej,

r. prochy Paderewskiego sprowadzono

Stanisławowie – Pasiecznej. W latach

wieki spoczęły szczątki ich przodków.

krwi żołnierzy Piłsudskiego i tych z 27

z USA do Polski i złożono w podzie-

1905-1921 pracował w kancelariach

Czy jednak wszyscy Polacy znają

Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, krwi

miach Archikatedry Warszawskiej pod

c.k. notariusza Adama Prus-Studziń-

swoją historię? Obawiam się, że nie

dzieci Wołynia i ich rodziców… i o tym

wezwaniem Jana Chrzciciela. W uro-

skiego jako zastępca notariusza. W

i to jest najbardziej smutne. Coraz

musimy zawsze pamiętać i nie wolno

Aleksander Kokurewicz-Ko-

czystościach pogrzebowych udział

więcej Wołyniaków umiera, a wraz z

nam o tym zapomnieć.

1921 r. został mianowany notariuszem

ryzna

wzięli dwaj prezydenci Lech Wałęsa

nimi umiera Wołyń. Czy można na to

Zwracamy się do Redakcji „Kuriera

w tłumaczu. Umarł nagle w 1922 r. To

i George Bush.

pozwolić? Od lat Wołyniacy i ich poko-

Galicyjskiego” z prośbą o zamieszcze-

wszystko co udało mi się ustalić, na

najstarszy z trzech żyjących wnuków,

W nadchodzącym 2011 r. przypa-

lenie starają się do tego nie dopuścić,

nie linków do naszych serwisów (ad-

podstawie zachowanych w mojej rodzi-

zdecydowałem się do napisania tego

da 70. rocznica śmierci Ignacego Jana

a że działają w osamotnieniu, coraz

resy w stopce), a my ze swojej strony

nie dokumentów, które trafiły do moich

listu, licząc na pomoc mieszkańców

Paderewskiego. Trudno się spodzie-

ciężej idzie im zapełnianie białych kart

zamieścimy link do Was w dziale „Part-

rąk w 2007 r. Burzliwe losy mojej ro-

grodu Rewery.

historii Wołynia.

nerzy Medialni”. Taka wymiana będzie

wać, by do tej rocznicy powstał po-

dziny, po repatriacji ze Stanisławowa,

Będę wdzięczny, za każdą nawet

Bezczynność Rządu RP zastępu-

stanowić jeszcze jeden most pomiędzy

mnik Paderewskiego np. w Kuryłówce

po 1945 r. nie były dobrym okresem na

szczątkową informację na temat po-

ją licznie tworzące się stowarzyszenia

Macierzą a rodakami, mieszkającymi

na Podolu. Z tej okazji warto bliżej

rozmowy o historii mojej rodziny.

chówku mojego dziadka. Mogę jesz-

kresowe, ale czy to wystarczy? Mój

na dawnych Kresach RP.

przyjrzeć się postaci tego Wielkiego

Obecnie, mając 65 lat, a urodzi-

cze dodać, że jestem w posiadaniu

e-mail wyraźnie mówi, że nie, i nie

Pozdrawiam, Andrzej Łukawski

Rodaka. W żadnym razie nie powin-

łem się w Stanisławowie, żal straco-

oryginału testamentu dziadka, sygno-

może być tak dalej. Macierz nie po-

Serwis 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK:

niśmy traktować go jako eksponatu

winna zapominać o Polakach miesz-

nych okazji do rozmowy z babcią,

wanego jego podpisem i pieczęcią

http://www.27wdpak.pl

muzealnego z zamierzchłej epoki.

kających na Ukrainie, a tak niestety

Pokolenia 27 WDP AK:

mamą, wujostwem (wszyscy już ode-

notariusza. Serdecznie Pozdrawiam!

Przecież minęło niewiele lat od czasu,

się dzieje, i o tym można przeczytać

http://www.pokolenia.27wdpak.pl

szli na drugą stronę tęczy). Żal uwiera

Aleksander

gdy pomniki Paderewskiego niszczo-

m.in. w artykułach, zamieszczonych

tel. 22/853 43 97; 0 501 153 340;

duszę, i ciągle powraca pytanie, gdzie

bandi12@onet.eu

no wraz z pamięcią o jego czynach.

w „Kurierze Galicyjskim”.

fax. 22/843 99 14

jest grób dziadka Aleksandra? Jako