11

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 30 marca–12 kwietnia 2012 nr 6 (154)

W tarnopolu kultywuje się

ców). Co roku zdarzają się zarówno

Jakieś smaczki, cieka-

dzieci świetnie przygotowane, jak te

wostki po analizie testów…

mniej. Myślę, że proporcje zmieniają

Zawsze podczas poprawy można

tradycje Słowackiego

się jednak na korzyść.

znaleźć coś wesołego, np. dowiedzia-

łem się w tym roku, że pan Tadeusz

Co roku zabierasz testy

uciekał z Krakowa do Ameryki, albo,

do analizy. Co sprawia dzie-

że z dziećmi w sierocińcu pracował

ciom najwięcej trudności?

Język polski jest uważany za atrakcyjny dla dzieci, młodzieży, a nawet

W teście językowym: pisanie –

(zamiast Janusza Korczaka). Albo,

dla dorosłych mieszkańców Tarnopola. Przy towarzystwie, skupiającym

są błędy (tego nie unikniemy), ale

że Sowieci najechali na Polskę 22

też brak kompozycji wypowiedzi

VI 1919 roku! Nieraz sformułowania

Polaków działa szkoła, do której uczęszczają setki ludzi. Tylko jedna

i… (wciąż jeszcze) brak własnego

budzą uśmiech, jak np. (do prezesa):

szkoła średnia w mieście ma kontakty z Polską. Chociaż nie jest to taki

zdania – a tego można się nauczyć.

„Szanowny pan Grzegorz! Chciałam

poziom współpracy, jaki mają szkoły we Lwowie, Iwano-Frankowsku

To już jest pytanie o stan edukacji

poznać się z panem”, (do Polaka w

polskiej na Ukrainie, cele dydak-

Workucie): „Przepraszam, czy pan

czy Łucku.

tyczne, idee kształcenia itd. Ogólny

może mnie poprowadzić do toalety”

problem jest ze zwracaniem się do

i wiele, wiele innych. Nieraz odpowie-

SABINA RÓŻYCKA

dorosłych, niestety – jak w szkole –

dzi są bardzo szczere, np. na pyta-

tekst i zdjęcia

tak na teście: panie Jerzy. A jest to

nie, jak zapytać o toaletę, dziewczyn-

forma niedopuszczalna.

ka odpowiada: „Tak zwyczajnie”. I o

Najlepiej współpraca z Polską

W teście kulturowym widać

to chodzi – żeby olimpiada była „taka

układa się w średniej szkole nr 4. Tu

braki w wiedzy geograficznej i histo-

zwyczajna”, dla dzieci, ale była też

od siódmej klasy uczą się polskiego.

Sprzyja temu aktywność dyrekcji. Na-

rycznej, dzieci nie znają też literatu-

drogowskazem dla nauczycieli – jak

wet szkolny budynek związany jest z

ry polskiej, nawet tytułów i autorów

„zwyczajnie – niezwyczajnie” uczyć.

historią Polski – było tu tzw. Drugie

dzieł wskazanych w regulaminie

Czy przewidujesz zmianę

Gimnazjum. „Konieczność wybudo-

(tych z Podstawy). Po prostu dramat.

„formuły” na V konkurs?

wania szkoły wynikła ponad 100 lat

Wiadomo, że w szkołach sobotnich

Jestem jedynie „układaczem” te-

wstecz. Wtedy już pierwsze klasyczne

nie ma czasu na historię, geografię

stów. Zamawia je organizator konkur-

gimnazjum nie mogło pomieścić chęt-

i literaturę, gdy trzeba się uczyć pi-

su: Konsulat Generalny RP we Lwo-

nych, bo ludność Tarnopola gwałtow-

sać i czytać, ale tu po pierwsze – z

wie. Zmiana formuły wisi w powietrzu.

nie wzrastała, – opowiada czytelnikom

Kuriera wicedyrektor d/s nauczania

pomocą przychodzi idea programu

Z kilku rzeczy jednak nie zrezygnuję:

szkoły nr 4 Oksana Kulanda, idąc ze

kulturowego (i metody kulturowej),

teksty powinny być autentyczne (i ze

mną szkolnym korytarzem. – Wtedy

który „przy okazji” nauczania języka

słuchu i do czytania), jak również kul-

to magistrat zadecydował o budowie

wprowadza bardzo wiele treści kultu-

turowe. Uczestnicy muszą mieć frajdę

nowego gmachu drugiego gimnazjum

rowych, a po drugie – trzeba uwraż-

i poczucie sukcesu, zakres wiedzy po-

na zakupionej działce przy ul Świę-

liwić nauczycieli na przekazywanie

winien zaś nie wychodzić poza kanon

tojańskiej. Gmach zaprojektowano

wiedzy regionalnej: jak historia – to

Podstawy, choć oczywiście może być

w Wiedniu, a budowa trwała od 1905

wydarzenia w mojej okolicy w kon-

mocno zredukowany. Marzy mi się

po 1908 rok. 18 listopada 1911 roku

tekście historii powszechnej; jak geo-

konkurs otwarty, nie pisemny, ale w

gmach został poświęcony. Na począt-

ku XX wieku tylko Drugie Gimnazjum

grafia – to najbliższa; jak literatura

formie quizu, widowiskowy, multime-

miało oświetlenie elektryczne i spe-

– to lokalna. No i warto wspomnieć,

dialny, może zamiast ustnych „egza-

cjalną salę gimnastyczną. Oprócz

że np. zmarła Szymborska (wiedziało

minów”? Jestem otwarty na wszelkie

Widok współczesny dawnego Drugiego gimnazjum w Tar-

sal lekcyjnych były tu gabinety bio-

o tym 8 dzieci), że jest rok Korczaka

zmiany i oczywiście otwarty na dalszą

nopolu

logiczny, archeologiczny, fizyczny,

(niecała połowa dzieci wiedziała kim

współpracę z organizatorem, ale też

był). Dzieci nie znają mapy Polski –

na sugestie uczniów, nauczycieli i ro-

regiony geograficzne, miasta, rzeki

dziców.

– to wielki problem. A można robić

Dziękuję za rozmowę.

tyle „fajnych” ćwiczeń językowych na

mapie. Np. na miejscownik, a co oko

Info:

zobaczy, głowa zapamięta.

Dr Jerzy Kowalewski – od 1996

roku nauczyciel języka polskiego

W jakim temacie chętnie

jako obcego na UJ, od 1998 nauczy-

i w miarę bez problemów

ciel języka i kultury polskiej na Biało-

się wypowiadają?

Ciekawe wypowiedzi zdarzają się

rusi i Ukrainie, asystent w Centrum

nieraz podczas prezentacji ustnych.

Języka i Kultury Polskiej w Świecie

Do dziś jestem wzruszony prezenta-

UJ (2005-2008), metodyk nauczania

cją o mamie („Kim chcę być?”) – była

języka polskiego oraz kultury polskiej

niezwyczajna o zwyczajnej kobie-

poza Polską w Centrum Metodycz-

Dyrektor szkoły Natalia Leweniec i wicedyrektor Oksana

cie, ciepła i pełna miłości dziecka.

nym w Drohobyczu (2008-2010),

Kulanda z uczniami w szkolnym muzeum Juliusza Słowac-

europejskiej rodziny szkół im. Sło-

Oczywiście, najchętniej mówią o

lektor na uniwersytetach: im. Tarasa

kiego

wackiego. W muzeum są wydania

tym, co jest im bliskie, stąd komisje

Szewczenki w Kijowie (2004/2005)

światowej całkowicie zrujnowany bu-

geograficzno-historyczny i oddzielna

utworów wieszcza, dokumenty z hi-

prowadzą raczej ciepłą rozmowę

i im. Iwana Franki we Lwowie (obec-

dynek odbudowano. Ale przez długie

sala rysunków”.

storii szkoły. Historycznego kolorytu

niż egzamin (bo wiedza jest raczej

nie), wykładowca na Uniwersyte-

lata nie pełnił swej funkcji. Władze

Gimnazjum miało tak wielkie

dodają obrazy z życia poety, które

mizerna…). Szukamy talentów, oso-

cie Pedagogicznym w Drohobyczu

sowieckie umieściły tu wojskowy ko-

znaczenie, że w latach 30. otwarto

sprezentował szkole Zasłużony Ma-

bowości. Ideą konkursu jest to, żeby

(2008-2010).

misariat. Dopiero od 1986 roku znów

przy nim dwa licea o kierunku hu-

larz Ukrainy Jewhen Udin.

dzieci z wiejskich szkółek i punktów

Jerzy Kowalewski jest propaga-

pełni funkcję szkoły”.

manistycznym. Tu nauczano języka

Ostatnio pięcioro nauczycie-

nauczania też miały swój konkurs,

torem tzw. programu kulturowego w

Przed kilkoma laty z okazji

francuskiego, niemieckiego, a dodat-

li szkoły nr 4 wzięło w Chorzowie

200 rocznicy urodzin Słowackie-

kowo – angielskiego i ukraińskiego.

na swoim poziomie i według swo-

nauczaniu języka polskiego jako ob-

udział w obchodach 55-lecia jednej

go tarnopolska szkoła nr 4 została

Pani Kulanda mówi, że historię swo-

ze szkół partnerskich. Często do

ich możliwości. W każdym dziecku

cego i autorem wielu publikacji na-

włączona do europejskiej rodziny

jej szkoły uczniowie i nauczyciele

Polski wyjeżdżają i uczniowie. Pre-

jest „coś” – trzeba tylko to wydobyć,

ukowych na ten temat, w tym książki

szkół im. Juliusza Słowackiego. „Do

zaczęli poznawać dopiero w 2004

zentują sztukę kuchni narodowej, a

a czasami trudno mu się wydobyć,

„Kultura polska jako obca?”(2011)

Tarnopola zawitali goście z Polski,

roku, gdy wzięli udział w ogólno

nawet zorganizowali kilka… „Wie-

bo brakuje słownictwa. Ale nie to

oraz zbioru lekcji realizowanych

którzy przywieźli stary serwis, ob-

ukraińskim eksperymencie krajo-

deńskich Bali”. Naturalnie, niewiel-

jest najważniejsze. Chcemy przede

metodą kulturową pt. „Myślę po

rus i cenne książki, – kontynuuje

znawczym. Za intensywne badania

kich, na skalę szkoły. Ale nawet tym

wszystkim docenić pracę dzieci,

polsku” (2009). Jest współautorem

opowieść o szkole dyrektor Natalia

historii szkoły włączono ją do setki

polscy rówieśnicy i pedagodzy byli

wkład włożony w przygotowanie,

materiałów do nauki języka polskie-

Leweniec. – Przy szkole stworzono

najlepszych szkół Ukrainy. „Udało się

zadziwieni. „Bale zostały poprze-

własne myślenie – ocenę rzeczy-

go na Wschodzie „Co nas łączy…”

muzeum Juliusza Słowackiego i te-

nam znaleźć wiele ciekawych doku-

dzone szkołą tańca, gdzie nauczano

atralny salonik pani Salomei. Takie

mentów archiwalnych, dotyczących

dawnych tańców. Na balu wybierano

wistości, łączenie faktów. Temu też

(2008, 2011). Brał udział w pracach

imię nosiła matka poety. Wystawia-

naszej szkoły – kontynuuje pedagog.

najlepszą parę, – mówi pani Kulan-

służą pytania testowe, bardzo prak-

Grupy Roboczej Państwowej Komi-

my przedstawienia według utworów

– Gmach Gimnazjum służył lokum

da. – Dla dzieci taki wyjazd to nowe

tyczne: Co napiszemy na drzwiach

sji Poświadczania Znajomości JPjO

Słowackiego, w których biorą udział

dla zmęczonych wojną wojskowych

znajomości, możliwość praktyczne-

w Święto Trzech Króli? – Jedna z

(2006-2008), Grupy Ekspertów MEN

uczniowie, nauczyciele i rodzice”.

i urzędników. Od 1935 roku Gimna-

go szlifowania języka. Uczniowie

odpowiedzi brzmiała: „Wesołych

pracującej nad Podstawą programo-

Co roku na wiosnę odwiedzają nas

zjum nosiło imię wieszcza Juliusza

obcują z kolegami w Internecie”.

świąt”. Jak powitamy podróżników z

wą dla uczniów polskich uczących

goście z Polski i też prezentują nam

Słowackiego. Jego popiersie zdobiło

Wielu absolwentów szkoły kontynu-

Polski w Workucie – Najlepsza od-

się za granicą (2008-2009) i nad

swój dorobek artystyczny według

wejście do szkoły jeszcze w 1911

uje naukę na uczelniach Rzeszowa,

powiedź: „Teraz wstańmy i podzię-

platformą edukacyjną „Włącz Pol-

Słowackiego. Przyjazdy organizu-

roku. Zostało zniszczone w czasie

Lublina czy Warszawy.

kujmy Panu Bogu”.

skę” (od 2010).

je Andrzej Król, przewodniczący

wojny w 1944. Po drugiej wojnie

KG