13

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 1 kwietnia 2012 nr 6 (154)

nareSZCie!

Powrót do Białych

Chorwatów

Po ostatnim posiedzeniu galicyjskiego klubu

SZYMON KAZIMIERSKI

dyskusyjnego „Mytusa” zastanawiam się, czy

tekst

www.niepoprawni.pl

i w moich żyłach nie płynie jakaś cząstka krwi,

zdjęcie

dalekich nam, Białych Chorwatów.

Po naprawdę wielu dziesięcio-

leciach Polacy poszli po rozum do

głowy i wreszcie wyzwolili się z pod

kurateli uniwersyteckich „leśnych

dziadków”. Sejm przyjął właśnie

ustawę o uproszczeniu pisowni pol-

skiej i nowa ustawa wchodzi w życie

już od 1 stycznia 2013 roku, czyli od

Nowego Roku będziemy nareszcie

wolni od wszelakich „er-zet ów”, „ó

kreskowanego”, czy „ce-ha”. Koniec

z tym szaleństwem!

Uczone profesorstwo widząc

zakusy posłów na swoją dotychczas

Tylko, że nasi przodkowie najpew-

nienaruszalną wieżę z kości słonio-

Zapis fonetyczny, pisany ze słu-

niej wzruszyliby ramionami na taką

wej, wobec kompletnego braku zain-

hu, pozbawiony nieczynnyh już sta-

Wołodymyr Pawliw (od lewej) i Orest Korczyński

pamięć o sobie. Oni chcą pamięci,

teresowania Polaków akcjami zbiera-

rożytności, wcale nie musi szoko-

ale nie tak wyrażonej. Oni tak pisali,

nia podpisów w obronie tradycyjnego

wać. Teraz właśnie tak do Państwa

taniec ludowy absolutnie podobny

KONSTANTY CZAWAGA

bo tak wtedy mówili. Ich mowa róż-

zapisu języka polskiego, próbowało

piszę i co? Nie rozumiecie mnie?

do jednego z tańców, który w oko-

tekst i zdjęcie

niła się od naszej dość wyraźnie. Do

w dużych miastach uniwersyteckich

Pszecież tak jest dużo łatwiej pisać,

licach Horodenki nad Dniestrem

zapisu dźwięków tej mowy potrzebne

organizować manifestacje, uliczne

bo bez ciągłej obawy o popełnienie

opisała kiedyś Danuta Demkiw,

W ciągłym poszukiwaniu toż-

im było osobne „u” i „ó”, „rz” i „ż”, „h” i

zadymy i protesty, ale ku ich rozcza-

śmieszności, a i czytanie takiego za-

założycielka zespołu „Pokuttia” w

samości galicmenów, „Mytusa” z

„ch”. Wtedy tak, ale teraz? Po co ten

rowaniu nikt jakoś nie kwapił się do

pisu pszyhodzi dużo łatwiej. Tszeba

Kołomyi. Potwierdzili to obecni

Wołodymyrem Pawliwem na czele,

cyrk? Nikt już nie wróci do poprzed-

tego. Terror, jakiemu byliśmy podda-

się tylko do tego trohę pszyzwycza-

na tej imprezie choreografowie z

zagłębiła się już w mroczne otchła-

niej wymowy, nawet jej najwięksi

wani w szkołach przez „panie od pol-

ić. Bzdurą jest twierdzenie, że tym

lwowskiego zespołu „Junost ”.

nie wieków VIII-X. Tym razem dzięki

entuzjaści nie potrafią tych różnic

skiego” wydał po latach takie właśnie

sposobem odetniemy się od całej li-

„Przybyłem do ziemi naszej pra-

pomocy dr Oresta Korczyńskiego,

wymówić, ale ludzie, którzy nie umieli

owoce. Powiadają, że nieładnie drwić

teratury pisanej tradycyjnie. Jak ktoś

domoviny (praojczyzny)” – zaznaczył

znanego ukraińskiego archeologa,

niczego innego poza polską ortogra-

sobie z cudzego niepowodzenia, ale

będzie hciał, przeczyta zapis trady-

śp. chorwacki kardynał Franjo Kuha-

który zwrócił naszą uwagę na Białych

fią, tym właśnie trzymali cały naród

gdyby każdy, kto tak mówi, musiał tak

cyjny bez wielkiego poświęcenia ze

rić, z którym rozmawiałem podczas

Chorwatów. Według licznych źródeł

za pysk. Prześladowali, wyszydzali,

jak ja, w trzeciej klasie szkoły pod-

swojej strony. Jak ktoś nie będzie

jego wizyty do Lwowa w 1995 roku.

historycznych, a również badań wła-

podkreślali na czerwono. Pchali się

stawowej napisać za karę 200 razy:

hciał, tego nasi zacni profesorowie

Jeżeli taki wysoki duchowny, jak

snych, prelegent jest przekonany, że

naprzód przed wszystkich, pewni

Chińczyk żłopie herbatę – na pewno

ani nie namuwią, ani nie zmuszą do

Franjo Kuharić, tak twierdził, to czę-

to plemię słowiańskie zasiedlało ob-

swojej nad nami przewagi. Jak dzisiaj

zmieniłby zdanie. Zupełnie nie wiem

czytania. Co więcej! Wydaje się, że

ściowo i my w Galicji mamy prawo na

szar od Zbruczu na wschodzie do Wi-

słyszę jeszcze te słowa wypowiada-

po co mielibyśmy nadal dublować pi-

teraz dopiero studiowanie JĘZYKA

spadek po prawie nie znanych nam

słoka na zachodzie, co mniej więcej

ne z sadystycznym uśmieszkiem: „A

sanie liter, których wymowa nie różni

POLSKIEGO, jako pszedmiotu, na-

Białych Chorwatach.

pokrywa się z granicami przyszłego

teraz napiszemy DYKTANDO”!! Otóż

się już od siebie. W imię czego? W

bieże należytego sensu.

Kiedyś w Przemyślu mój przy-

Księstwa Halicko-Włodzimierskiego.

już nie napiszemy. Obejdzie się.

imię pamięci o naszych przodkach?

jaciel, też już nie żyjący, architekt

Zdaniem naukowca, stolica Białych

KG

Rościsław Stepaniak, oprowadzając

Chorwatów znajdowała się w okoli-

Czy lwowska dziesiątka wróci

lwowskich dziennikarzy po swojej

cach dzisiejszej wioski Stulsko koło

działce w okolicach Kopca Tatarskie-

Mikołajowa nad Dniestrem. Właśnie

go, pokazywał ślady długich rowów

tam na początku lat 80. XX wieku

do swego przedwojennego patrona

pozostałych po dawnym wielkim gro-

lwowski archeolog Orest Korczyński

dzie. Może z tych czasów pochodzą

natknął się na ślady bardzo wielkie-

go grodu. Określa go jako megapo-

rotundy – świątynie, które ochrzczo-

W jeden z wiosennych czwartków w szkole nr 10 z polskim językiem nauczania we Lwowie,

ny lud słowiański wznosił na tych

lis, ponieważ dookoła istniało wiele

gościli dyrektorzy szkół z całego halickiego rejonu miasta. Była to kolejna wymiana doświad-

ziemiach? Jedna z nich, w Użgo-

mniejszych osad. Była to sensacja,

czeń pedagogicznych.

rodzie, przetrwała do naszych dni.

poważnie przyjęta przez Akademie

Fundamenty takich chrześcijańskich

Nauk w Moskwie i Kijowie, a także za

KONSTANTY CZAWAGA

świątyń archeolodzy znaleźli też nad

granicą, w tym i w Polsce.

tekst i zdjęcia

Sanem i w okolicach Balatonu. Możli-

Co stało się z mocarstwem Bia-

wie, że klucze do pełnej tajemnicy hi-

łych Chorwatów, jeżeli istniało ono

W przerwie między obradami

storii Białych Chorwatów, leżą gdzieś

naprawdę? – nie przestają padać

i udziałem w wykładach polskich na-

pod korzeniami wspaniałych buków

pytania ze wszystkich stron i na róż-

uczycieli, była możliwość zapoznać

w lesie koło Stulska, gdzie dr Orest

nym poziomie.

się też z działalnością komitetu rodzi-

Korzyński przebadał niespełna 0,3%

cielskiego oraz organizacji społecz-

powierzchni starego grodziska.

Dr Orest Korczyński stwierdza,

nych, które współpracują ze szkołą.

Dzięki dr Korzyńskiemu mała

że na prośbę cesarza bizantyjskiego

Była też oryginalna pauza artystycz-

wieś Stulsko była znana na cały

Herakliusza wojsko Białych Chorwa-

na w wykonaniu uczniów szkoły.

ówczesny świat. Przyjeżdżają do

tów na początku VII wieku walczyło

„Recytują po ukraińsku bez żadne-

z najazdem Awarów na Bałkany, a

stolicy swej pradomowiny też na-

go akcentu” – usłyszałem zdziwiony

Dyrektorowie i konsul Marian Orlikowski ( w centrum)

komentarz niektórych dyrektorów. „Ta-

ukowcy i turyści z Chorwacji. Nie-

po zwycięstwie nad nimi jako „wy-

wiedzających szkołę dyrektorek, pani

Roman Hrynczuk też ma partnerów

kiego układu rodzinnego zaistniałego

stety odkrywca tego historycznego

nagrodzenie” otrzymało ziemie w

w średnim wieku.

w Polsce. Przede wszystkim zaprzy-

tu przez kilka pokoleń niema w żadnej

miejsca, jest pozbawiony możliwo-

bizantyjskiej prowincji Dalmacja.

Konsul RP we Lwowie Marian

jaźniliśmy się z ukraińską szkołą im.

szkole Lwowa” – nie ukrywali swych

ści kontynuowania prac archeolo-

Tam też się przesiedlili, tam założyli

Orlikowski opowiedział w jaki sposób

Szaszkiewicza w Przemyślu, a także

spostrzeżeń goście. – Co najwięcej nas

gicznych i prowadzenia badań.

Chorwację. Chorwaci mają różne hi-

konsulat wspiera szkołę oraz poinfor-

ze szkołą w Żurawicy. Są spotkania

zdziwiło?To,żeuczniowiew„dziesiątce”

„Od lat moja ekspedycja arche-

potezy odnośnie swego pochodze-

mował o projektowanych wystawach

dzieci i nauczycieli”. Z ciekawości za-

są bardzo grzeczni, a dziewczyny bez

ologiczna nie dostaje żadnego fi-

nia. Nawet takie, że ich przodkowie

na Euro 2012.

pytał, czy polska szkoła nr 10 miała

makijażu, bez manikiuru”, – oświad-

nansowania od państwa ukraińskie-

przyszli z Persji. Natomiast jeszcze

Tetiana Czernenko, wicedyrektor

kiedyś swego patrona. Wyraził zdzi-

czyli dyrektorzy lwowskich szkół.

go – wyjaśniał dr Orest Korzyński.

20 lat temu podczas wyjazdów do

szkoły nr 52 w rozmowie z korespon-

wienie, że do dziś nie przewrócono

- To nie jest klasztor, jednak w

Chorwacji zauważyłem, że w języ-

– Jestem w ogóle bez pracy. Jest

dentem Kuriera dodała, że jej szkoła,

jej nazwy św. Marii Magdaleny, cho-

szkole musi być porządek – wyja-

ku literackim tego narodu jest wiele

to nie do porównania z tym, co wi-

z rosyjskim językiem nauczania znaj-

ciaż wśród lwowskich Polaków na-

śniała dyrektor Marta Markunina. –

słów z pokuckiej gwary mojej babci,

działem w sąsiedniej Polsce, gdzie

duje się w podobnej sytuacji, ponie-

dal nazywa się ją nadal „Magdusia”.

Mamy swoje dobre tradycje. Może

używanych również współcześnie

prowadziłem wykłady na wyższych

waż pomaga im konsulat Federacji

Roman Hrynczuk, który jest dobrze

nie wszystkim się to podoba, jednak

uczelniach. Razem z polskimi ko-

przez Hucułów, Bojków i Rusinów

Rosyjskiej we Lwowie, a od strony

znany w kręgach społecznych mia-

tak ma być – zaznaczyła.

legami uczestniczyłem w wykopa-

Podkarpackich z terenów obwodu

duchowej dziećmi opiekuje się Ukra-

sta, obiecał ze swej strony pomoc

„Nigdy nie byłam w tej szkole,

liskach. Tymczasem Stulsko czeka

zakarpackiego i wschodniej Słowa-

ińska Cerkiew Prawosławna Patriar-

i poparcie w staraniach całego ze-

i teraz mam takie wrażenie, że te

na mnie i nowe pokolenie młodych

cji. Podczas Festiwalu etnograficz-

chatu Moskiewskiego.

społu „Magdusi” o przywrócenie jej

kilka godzin spędziłam za granicą,

archeologów”.

nego w Lipowlanach na Sławonii

„Nasza szkoła im. Markijana

przedwojennej nazwy.

w dobrym sensie tego słowa” – nie

byłem zaskoczony, gdy zobaczyłem

Szaszkiewicza – mówił jej dyrektor

ukrywała swoich emocji jedna z od-

KG

KG