img
6
Przegląd wydarzeń
Kurier galicyjski * 15–28 maja 2012 nr 9 (157) * www.kuriergalicyjski.com
Dzień zwycięstwa
W cieniu pomnika bł. Emeliana Kowcza,
czyli o co Władyka Benedykt Aleksijczuk
w Iwano-Frankowsku
oskarżył korespondenta Kuriera”?
9 maja na Skwerze Memorialnym przy ul. Boh-
8 maja podczas konferencji prasowej we Lwowie, poprzedzającej uroczy-
dana Lepkoho w Iwano-Frankowsku odbyły się
stości odsłonięcia pomnika bł. Emiliana Kowcza w Przemyślanach, lwowski  oficjalne obchody Dnia Zwycięstwa.
greckokatolicki biskup pomocniczy Benedykt Aleksijczuk i greckokatolicki
biskup stryjski Taras Seńkiw przybliżyli dziennikarzom postać swego współ-
brata w kapłaństwie, który był wielkim obrońcą Ukraińców, Polaków, Żydów,
wreszcie, uwięziony przez Niemców, został „proboszczem Majdanka”. Iwan
Wasiunyk, wiceprzewodniczący Komitetu ku czci bł. Emiliana Kowcza za-
znaczył, że pomnik powstał dzięki licznym ofiarodawcom z Ukrainy, Polski
i Izraela. Natomiast Lwowska Rada Obwodowa wydała 150 tys. hrywien na
uporządkowanie placu w Przemyślanach, gdzie stanął pomnik błogosławio-
nego. Jest tam składka pracowników konsulatu generalnego RP
we Lwowie.
KoNSTANTY CZAWAGA
Przy pomniku żołnierzy poległych w II wojnie światowej
tekst i zdjęcie
m.in. „Katiuszę”, do komunistów zbli-
ZBIGNIEW CIERPIńSKI
żyła się grupa młodych nacjonalistów,
tekst i zdjęcie
Zdaniem obecnego na konferen-
krzycząc w ich kierunku „Hańba!”.
cji prasowej lwowskiego greckokato-
Swoich zwolenników w innej
Dwie grupy, oddzielane przez funk-
lickiego biskupa pomocniczego, Be-
części miasta zebrała opozycja
cjonariuszy milicji, nie zetknęły się.
nedykta Aleksiejczuka Ukraińcy nie
(„Swoboda”, BJUT i Kongres Ukra-
Komuniści, ochraniani przez
w pełni doceniają postać bł. Emeliana
ińskich Nacjonalistów), a na rynku
milicjantów, udali się do swojego
Kowcza. „Głównym kryterium życia
miasta organizacja „Memoriał” za-
biura w Iwano-Frankowsku, na ulicy
tego kapłana było pragnienie bycia
prezentowała ruchomą ekspozycję
Pawłyka. Przed biurem KPU drogę
tam, gdzie jest potrzebny” – zazna-
– wystawę, dokumentującą zbrodnie
im zastąpił kordon milicyjny, którego
czył biskup Aleksiejczuk.
komunistycznego reżimu na Ukrainie
ci nie próbowali forsować, poprze-
Na pytanie korespondenta „Ku-
– zarówno przed wybuchem II wojny
stając na ok. półgodzinnej blokadzie
riera Galicyjskiego”, jak na tle wyda-
Bp Benedykt Aleksijczuk (od lewej) i bp Taras Seńkiw
światowej, jak i po jej zakończeniu.
aktywistów KPU i wznoszeniu haseł
rzeń w Przemyślanach wyjaśnić sy-
Choć 9 maja w Iwano-Frankow-
„Komuniaku na hilljaku” („Na gałąź z
tuację w położonym w tejże eparchii
Może za to, że brałem udział w
Czy może to ja wystawiam dwie
sku nie eksponowano czerwonych
komuchem”).
(diecezji stryjskiej) Komarnie, gdzie
przygotowywaniu pertraktacji między
szopki – polską i ukraińską w koście-
sztandarów ZSRR, a plac Wiczewyj
W tym samym czasie na rynku
od dwudziestu lat wspólnota obrząd-
ojcem Rafałem Kiernickim (obecnie
le Matki Bożej Gromnicznej? Co by
Majdan zamknięto dla wszelkich ma-
starego miasta eksponowana była
ku łacińskiego musi modlić się na
już sługą Bożym) i ks. Ludwikiem Ka-
na to powiedział bł. Emilian Kowcz?
sowych zebrań, to podczas ceremo-
m.in. przez stowarzyszenie „Memo-
cmentarzu, ponieważ grekokatolicy
milewskim z osobistym przedstawi-
Gdy w czerwcu 2001 roku we
nii na Skwerze Memorialnym widać
riał” wystawa dokumentująca skalę
nie wpuszczają jej wiernych do ko-
cielem znajdującego się w podziemiu
Lwowie Ojciec Święty Jan Paweł
było, że czerwonych flag KPU było
komunistycznych  represji  wobec
ścioła, greckokatolicki biskup stryjski
greckokatolickiego metropolity Woło-
II wezwał do porozumienia polsko-
znacznie więcej, niż narodowych
Ukraińców. Wystawa, chociaż prezen-
Taras Seńkiw powiedział, że stosunki
dymyra Sterniuka, ażeby nie dopu-
ukraińskiego, byłem przekonany,
ukraińskich sztandarów. Nie były to
towała szereg reprodukcji oryginal-
z lwowską archidiecezją łacińską są
ścić do prowokacji i konfliktu między
że każdy teraz zrozumie, że trzeba
zresztą jedyne flagi partyjne na świą-
nych dokumentów i innych świadectw,
normalne. Zaznaczył, że: „W naszym
Ukraińcami i Polakami we Lwowie?
położyć kres tym drobnym, jednak
tecznym wiecu. W tłumie widoczne
cieszyła się jednak umiarkowanym
życiu, religijnym i świeckim rodzi się
Czy może za to, że razem z poetą
nierozwiązanym sytuacjom konflik-
były także flagi Partii Regionów Ukra-
zainteresowaniem
przechodniów,
wiele problemów, które wymagają
ukraińskim i wybitnym działaczem
towym między katolikami dwóch
iny oraz Partii Ludowo-Demokratycz-
którzy (być może z racji oflagowania
rozwiązania. Mają swoje obiektywne
społecznym Rościsławem Bratuniem
obrządków, w tym także w Komarnie.
nej. W części oficjalnej obchodów
jej sztandarem ukraińskiego ruchu
i subiektywne przyczyny. Bardzo trud-
i pierwszym prezesem Towarzystwa
Przez jakiś czas w porozumieniu ze
uczestniczyli również wojskowi,
nacjonalistycznego) brali całe przed-
no znaleźć rozwiązanie dla czynników
Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej
środowiskiem polskich dziennikarzy
przedstawiciele ukraińskiego MSW
sięwzięcie za jeszcze jeden, nie wart
subiektywnych. Nie zależą one od
prof. Leszkiem Mazepą uczestni-
katolickich unikaliśmy tematów o
i innych służb, prawosławni duchowni
uwagi, polityczny „performance”.
decyzji biskupa czy dziekana. Leżą
czyłem i pisałem o pierwszym Akcie
katedrze greckokatolickiej w Prze-
oraz przedstawiciele władz obwodo-
Pomimo wzmiankowanych wy-
one w sferze sumienia. Jako biskup,
Przebaczenia i Porozumienia między
myślu i kościele w Komarnie. Może
wych i miejskich, a także deputowani
darzeń, obchody Dnia Zwycięstwa
mam tylko jeden instrument wpływu –
Polakami i Ukraińcami na wojsko-
i tam, i tam dojdzie do porozumienia,
Rady Najwyższej Ukrainy.
w Iwano-Frankowsku przebiegły
mogę oddziaływać na sumienie oso-
wych mogiłach Strzelców Ukraińskiej
opadną namiętności, a młode poko-
Przy „wiecznym ogniu” liczni
dość spokojnie, a milicja zdołała nie
by, do której się zwracam. Sumienie
Armii Galicyjskiej i na Cmentarzu
lenie porzuci negatywne stereotypy
mieszkańcy Iwano-Frankowska skła-
dopuścić do zamieszek. Około połu-
jest rzeczą, którą też trzeba wycho-
Orląt? Czy ktoś wtedy myślał, że po
dziadków? – Niestety, tak się nie
dali kwiaty i gałązki bzu. Po zakoń-
dnia w obwodowym teatrze muzycz-
wywać. Potrzeba nam czasu. Gdy
zdobyciu przez Ukrainę niepodległo-
stało. Nie mogę zapomnieć, jak pod-
czeniu obchodów na Skwerze Memo-
no-dramatycznym im. Iwana Franka
Mojżesz wyprowadzał naród izrael-
ści i legalizacji Kościoła Greckokato-
czas jednej z konferencji prasowych
rialnym i „części nieoficjalnej”, pod-
odbył się okolicznościowy koncert
ski do Ziemi Obiecanej potrzebował
lickiego będą jakiekolwiek sytuacje
na Górze Świętojurskiej we Lwowie
czas której działacze KPU odśpiewali
dla weteranów.
40 lat. Myśmy przeszli dopiero 20.
konfliktowe między katolikami dwóch
powiedziano, że kościoła w Komar-
Nie wiem czy przeszliśmy Jordan,
obrządków, którzy w okresie prześla-
nie nie można zwrócić katolikom
czy nie, ale jesteśmy na dobrej dro-
dowań przez reżim komunistyczny,
rzymskim dlatego, że wtedy greko-
List do redakcji
dze. Wszystkie problemy z czasem
tyle lat razem modlili się we lwowskiej
katolicy mogą przyjść z siekierami.
zostaną rozwiązane” – stwierdził bp
katedrze łacińskiej?
Właśnie jest tam jedna taka rodzina...
Wizyta w Obertynie
Seńkiw.
Potem konflikty zostały jednak
Od tej pory Komarno kojarzy mi się
Natomiast na owe moje pytania
sprowokowane, świadomie czy nie-
z Ostrówkami na Wołyniu i licznymi
do biskupa Tarasa Seńkiwa bardzo
świadomie, ale z jakiegoś powodu
miejscowościami na Balkanach, do-
przywitali gości. Młodzież wykonała
Pod koniec kwietnia do Oberty-
ostro zareagował obecny na kon-
nie wyhamowane w zarodku, we-
kąd dwa dziesięciolecia temu jeździ-
znane polskie pieśni i tańce, czym
na zawitała delegacja z Opola. Była
ferencji prasowej biskup Benedykt
wnątrz wspólnot religijnych.
łem z pomocą humanitarną i pisałem
wzruszyła przybyłych. Długo brzmia-
to wymiana doświadczeń pomiędzy
Aleksijczuk, który publicznie oskarżył
Czy naprawdę nie powinienem
reportaże o masakrach, dokonanych
ły oklaski. Dzieci zostały przygoto-
bibliotekami, prowadzonymi w tym
mnie, że piszę w środkach masowego
był pisać o tym, że katolicy rzymscy
na braciach Słowianach w Chorwa-
wane przez Marię Chamut. Była to
roku w rejonie tłumackim. Dyrektor
przekazu o sytuacjach konfliktowych
w Brodach byli zmuszeni budować
cji, Bośni, Hercegowinie, Serbii. Nie
bibliotek rejonowych Mariana Pisak
wielka odpowiedzialność, bo Obertyn
między grekokatolikami i katolikami
nowy kościół z tego powodu, że po-
chcę, ażeby do takich tragedii mogło
zaproponowała gościom zwiedzenie
do dziś nie ma nauczyciela języka
rzymskimi. Zdaniem biskupa Bene-
zbawili ich własnej świątyni ci, którzy
dojść w naszym kraju. Nigdy nie by-
obertyńskiej biblioteki, gdzie równo-
polskiego. Dlatego wzruszenie było
dykta moja działalność dziennikarska
posiadali w tym miasteczku kilka
łem i nie jestem obojętny, gdy komuś
cześnie goście mogli zapoznać się
wielkie, a oklaski i łzy zebranych –
jest całkowicie sprzeczna z pozycją,
cerkwi? Czy może jest nieprawdą
dzieje się krzywda, bez względu na
z działalnością polskiej mniejszości
najlepszą nagrodą.
jaką zajmował bł. Emilian Kowcz.
to, że najstarszy we Lwowie kośció-
jego narodowość, wyznanie czy
narodowości. Delegacja z Polski z
Jeżeli to odpowiada rzeczywi-
łek św. Jana Chrzciciela wzniesiono
obrządek. Mam wielką nadzieję, że
julia Mieńszczykowa,
panem Tadeuszem Chrobakiem na
stości, to według prawa karnego
jako świątynię łacińską, a nie jako
ogólnoukraińska pielgrzymka du-
prezes Towarzystwa
czele zwiedziła kościół Piotra i Paw-
obowiązującego w państwie ukraiń-
cerkiew? Czy to ja nazywam kościół
chowieństwa greckokatolickiego do
Kultury Polskiej
ła oraz miejsce bitwy pod Oberty-
skim, mogę zostać nawet pozbawio-
św. Marii Magdaleny Salą Organową
Przemyślan i kult bł. Emiliana Kow-
im. Franciszka
nem. Polacy z Obertyna serdecznie
ny wolności.
i pomieszczeniem niemieszkalnym?
cza uczynią cud w Komarnie.
Karpińskiego w obertynie