14

Przegląd wydarzeń

Kurier galicyjski * 29 maja – 14 czerwca 2012 nr 10 (158) * www.kuriergalicyjski.com

Pamięci pomordowanych Polaków

w Podkamieniu

„Mój tato był Ukraińcem, a mama – Polką, i ja jestem Polką – powiedziała Kurierowi Anna Kucharczuk, starsza mieszkanka

Pańkowców, wsi koło Podkamienia. – Chodziłam do pierwszej spowiedzi i Komunii św. w tym klasztorze. Ja i moja siostra

byłyśmy ochrzczone w kościele, a nasz brat w cerkwi, bo był Ukraińcem. Polacy i Ukraińcy żyli tu w zgodzie. Potem coś

takiego się stało, że się skonfliktowali. Napadali jedni na drugich. Mąż siostry mojej matki został zabity w Podkamieniu, gdy

przyszedł do swoich rodziców. Straszne to były czasy. Młodzież nie wierzy, że tak było. Niektórzy mówią, że stara baba kła-

mie, jednak to prawda. Teraz uczestniczę w nabożeństwach w cerkwi greckokatolickiej. Z Brodów przyjeżdża do nas też

ks. rzymskokatolicki Anatol, to wtedy modlimy się w naszej kapliczce. Jest możliwość przystąpić też do spowiedzi”.

doprowadziła do tego, że dzisiaj po

KONSTANTY CZAWAGA

68 latach możemy wreszcie oddać

tekst i zdjęcia

im hołd. Chcemy również oddać

hołd tym, którzy zostali tu pochowa-

20 maja br. na cmentarzu w

ni. Chociaż słowo „pochowani” jest

Podkamieniu koło Brodów, po dłu-

słowem na wyrost. Nie było tu mowy

goletnich staraniach Stowarzyszenia

o pochówku. Było to po prostu zako-

Kresowego „Podkamień”, odbyło się

panie zwłok. Dlatego tak ważna jest

uroczyste odsłonięcie pomnika Pola-

modlitwa za zmarłych, za tych, którzy

kom pomordowanym w marcu 1944

oddali tu życie. Ta modlitwa musi być

roku przez UPA.

rekompensatą za lata przemilczenia

Uroczystość rozpoczęła Msza

i zapomnienia. Powinniśmy wyba-

św., której przewodniczył ks. Anatol

czać, ale zapomnieć nie możemy.

Szpak z Brodów. „W tym dniu Pań-

Tych, którzy tu leżą zapewniam, że

skim, w uroczystość Wniebowstą-

nie zapomnimy. Na zawsze pozosta-

pienia Pańskiego, którą dzisiaj ob-

niecie w naszej pamięci. Pamiętamy

chodzi Kościół gromadzimy się, aby

również o ofiarach z Palikrów, Huty

razem z Apostołami wpatrywać się

Pieniackiej, Nakwaszy. Właściwie

w niebo, gdzie wstępuje nasz Zba-

nie ma tu miejscowości, w której

wiciel Jezus Chrystus – powiedział

nie było ofiar. Dla dzisiejszego mło-

kapłan. – Dzisiaj pragniemy modlić

dego pokolenia niepojęte jest to, co

się, sprawując Mszę św. w intencji

się tutaj wydarzyło. Jest to w ogóle

wszystkich poległych, pomordowa-

nie do pojęcie dla normalnego czło-

nych na tych terenach – w Podka-

wieka. Myślę, że nawet sprawcy tych

mieniu i w okolicach. Pragniemy dzi-

Mszy św. przewodniczył ks. Anatol Szpak (w centrum)

strasznych zbrodni, po czasie, zdali

siaj powiedzieć, że pamiętamy, że

swoimi bliskimi, ze swoimi krewny-

Henryk Bajewicz, który zaznaczył, że

kochamy, że właśnie my jesteśmy

mi, że właśnie w niebie znowu zo-

pomnik został ufundowany ze środ-

dzisiaj tutaj dlatego, że tak kazało

baczymy się, znowu spotkamy się

ków i wykonany na zlecenie Rady

nam serce, jako wyraz naszej miło-

w Domu naszego wspólnego Ojca.

Ochrony Pamięci Walki i Męczeń-

ści. Dlatego, bracia i siostry, będzie-

Niech ta dzisiejsza uroczystość

stwa RP na podstawie porozumienia

my składać Panu Bogu Najświętszą

umocni nas na drodze do nieba,

z międzyresortową komisją do spraw

Ofiarę, modląc się i wspominając

a tym którzy już przekroczyli próg

uwiecznienia pamięci ofiar wojen i re-

wszystkich, którzy właśnie tutaj, na

wieczności, tym za których dzisiaj

presji politycznych w Kijowie. Pomnik

tych terenach przelali swoją krew.

modlimy się, o których dzisiaj wspo-

został wykonany dzięki życzliwości

Będziemy prosili Jezusa, aby dał

minamy, tym, którzy zginęli, tym po-

i wsparciu lwowskiej państwowej

im miejsce wiecznej radości w nie-

mordowanym niech Jezus Chrystus

administracji obwodowej, lwowskiej

bie. I będziemy prosili Boga, aby dał

otworzy niebo. Niech przyjmie ich

rady obwodowej, brodskiej admini-

nam wiele miłości. Byśmy nauczyli

do królestwa swojej chwały niebie-

stracji państwowej, brodskiej rady

się prawdziwej miłości Boga i praw-

skiej. Amen”.

rejonowej i rady wiejskiej miejsco-

dziwej miłości bliźnich”.

Delegacja Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa RP

sobie sprawę z tego co zrobili. Jeśli

dlatego, że zauważyłem cień dobrej

mieli sumienia, to te sumienia już

woli wśród osób, od których zależało

wymierzyły im karę, kazały im żyć ze

powstanie takiego pomnika. Nie była

świadomością tego co się tutaj stało.

to łatwa sprawa. Reprezentujący

Dlatego trzeba o tym mówić, trzeba

naszą stronę negocjatorzy dokonali

pamiętać. Na tym pomniku nie ma

rzeczy trudnej. Długo przekonywali

wszystkich nazwisk. Powinno być ich

stronę przeciwną o konieczności

nieco więcej. Nie pozwolono nam na

powstania tego pomnika. Kilka lat

ich umieszczenie. Dlatego pozostaje

temu powiedziałbym, że dokonano

niedosyt. Żal. Mam jednak nadzieję,

rzeczy niemożliwej. Pomnik wresz-

że zmiana w świadomości mimo, iż

cie stoi i mam nadzieję, że będzie

postępuje, wymaga jeszcze trochę

przestrogą, żeby już nigdy coś ta-

czasu i intensywnej pracy oświato-

kiego się nie powtórzyło. Przestrogą

Ukraińcy i Polacy z Podkamienia i okolicznych miejscowości

wej. Mam również nadzieję, że i te

szczególną dla młodego pokolenia,

bariery uda się przełamać. Polacy

aby coś takiego nie powtórzyło się

Na zakończenie homilii ks. Ana-

Po zakończeniu nabożeństwa

wości Podkamień. Henryk Bajewicz

i Ukraińcy muszą żyć obok siebie,

w żadnym zakątku świata. Na zapro-

tol Szpak wezwał: „Niech dzisiejsza

ks. Anatol Szpak razem z ks. pra-

serdecznie przywitał przedstawicieli

muszą współpracować, więc na pew-

szeniach na tę uroczystość widniały

uroczystość dopomoże nam oczami

łatem Stanisławem Czenczekiem z

duchowieństwa i podziękował za

no wypracują wspólne stanowisko

słowa naszego Wieszcza: „Jeśli za-

wiary zobaczyć Chrystusa, wstępu-

Przemyśla i ojcem Mychajłem Ba-

wspólną ekumeniczną modlitwę w

w sprawach bolesnych dla obydwu

pomnę o nich, Ty, Boże na niebie za-

jącego do nieba. Niech dzisiejsza

kajem z cerkwi greckokatolickiej w

intencji ofiar i Słowo Boże.

narodów. Dziękuję wszystkim, którzy

pomnij o mnie”. To nie był przypadek.

uroczystość również umocni naszą

Podkamieniu dokonali poświęcenia

„Moje spojrzenie na sprawę nie-

pokazali cień dobrej woli co dopro-

Gdyby nie pamięć nie byłoby nas

wiarę w życie wieczne, w niebo;

pomnika i symbolicznych grobów.

co złagodniało nie dlatego, że zmie-

wadziło do tego, że mogliśmy się tu

dzisiaj tutaj. Przez lata bezsensow-

naszą wiarę w to, że chociaż tak

W imieniu rodzin byłych miesz-

niłem swój stosunek do sprawców

dzisiaj spotkać. Dziękuję wszystkim

na śmierć tych ludzi skazana była

boleśnie często rozstajemy się ze

kańców Podkamienia przemawiał

czy do celów ich działania. Raczej

zgromadzonym, którzy zaszczycili

na przemilczenie. To wasza pamięć