24

góry świata

Kurier galicyjski * 29 maja – 14 czerwca 2012 nr 10 (158) * www.kuriergalicyjski.com

CZTERNAŚCIE NAJWYŻSZYCH

Oto czternaście najwyższych gór świata: Mount Everest – 8850 m, K-2 – 8611 m, Kanczendzonga – 8586 m,

Lhotse – 8516 m, Makalu – 8463 m, Cho Oyu – 8201 m, Dhaulagiri – 8167 m, Manaslu – 8156 m, Nanga Par-

bat – 8126 m, Annapurna I – 8091 m, Gasherbrum I – 8068 m, Broad Peak – 8047 m, Gasherbrum II – 8035 m,

Shisha Pangma – 8013 m.

mieście. Proszę podejść bliziutko

pod dziesięciopiętrowy blok miesz-

kalny i prawie przykładając twarz

do muru, spojrzeć do góry wzdłuż

ściany. To, co zobaczycie, to będzie

tylko jakieś 30 metrów. Trzy kilometry

będzie wysokością sto razy przekra-

czającą to, co teraz widzicie! – A pięć

kilometrów??

SZYMON KAZIMIERSKI

tekst

Najwyższe góry świata

zdjęcia Wikipedia oraz

Oto czternaście najwyższych gór

archiwum prywatne autora

świata. Ich wysokości podaję liczone

od poziomu morza: Mount Everest

Nowopowstałe wały skalne

– 8850 m, K-2 – 8611 m, Kanczen-

Każda porządna opowieść po-

dzonga – 8586 m, Lhotse – 8516 m,

winna zaczynać się wstępem – daw-

Makalu – 8463 m, Cho Oyu – 8201

no, dawno temu, ale nasza opowieść

m, Dhaulagiri – 8167 m, Manaslu –

zaczęła się tak dawno, że podwaja-

8156 m, Nanga Parbat – 8126 m,

nie słowa „dawno”, nie załatwiłoby

niczego. Nasza opowieść zaczyna

Mount Everest – 8850 m n.p.m. Najwyższa góra świata

się 71 milionów lat temu. Wiadomo,

Karakorum

ziemi, a wśród tych najwyższych gór

piętrzać kontynent azjatycki, który

Himalajów będą więc wznosiły się

że jest to strasznie dawno, ale jak to

i Himalaje – to

jest czternaście o wysokości powyżej

party potworną siłą zaczął w miejscu

ponad teren jedynie na jakieś trzy

można odnieść do naszego życia?

zwarcia wznosić się do góry coraz

8000 metrów nad poziom morza.

kilometry. Od strony Indii, które mają

Popatrzmy na to choćby tak. –

najwyższe góry

wyżej i wyżej. Na miejscu styku Azji

Liczenie wysokości od poziomu

swoją wysokość nad poziom morza

Nasza cywilizacja chrześcijańska

i napierającej wyspy zaczął się two-

morza ma sens, bo poziom morza

obliczaną na 600 – 900 metrów, Hi-

liczy sobie obecnie prawie równo

na ziemi, a wśród

rzyć niesamowity wał skalny, rów-

wyznacza nam jedyną najniższą

malaje też nie będą widoczne jako

2000 lat. Milion lat – to jest tysiąc

najwyższych jest

nież wznoszący się coraz bardziej,

płaszczyznę, jaką mamy na całej zie-

góry wysokości ośmiu kilometrów,

tysięcy lat. Wobec tego, milion lat to

bo nacisk wyspy nie ustawał.

mi. Przyjmuje się, że poziom morza

bo fałdowanie terenu podczas na-

jest tyle, co 500 naszych cywilizacji.

czternaście

wszędzie jest taki sam, bo przecież

poru Indii na Azję uformowało przed

Żeby zaś dobrze czas policzyć nie

o wysokości powyżej

każda woda dąży do ustalenia jed-

Himalajami dodatkowe dwa łańcuchy

zapomnijcie Państwo pomnożyć

Mount Everest

nego poziomu we wszystkich naczy-

gór: Śiwalik – 1200 metrów i drugi

tego jeszcze przez 71. Wyszedł nam

ciągle rośnie

8000 m n.p.m.

Wał skalny wypiętrzył się w naj-

niach z sobą połączonych. Wszystko

rząd gór – Himalaje Małe, do 3000

niemały kawał czasu. – Prawda?

wyższe góry na naszej planecie, czyli

co znajduje się poniżej tego poziomu

metrów. Dopiero za nimi wznoszą

71 milionów lat temu, tak na-

Himalaje i Karakorum, zaś napierają-

będzie więc zatopione, a wszystko

się Himalaje Wysokie. Oba łańcuchy

Annapurna I – 8091 m, Gasherbrum

prawdę nie wiadomo, dlaczego, mały

co powyżej będzie wystawało ponad

ca na nie wyspa to obecny Półwysep

gór poprzedzających Himalaje ujmu-

I – 8068 m, Broad Peak – 8047 m,

kontynent, czy jak kto woli ogromna

Indyjski, którego część podpełzła

wodę. Dla przedstawienia Państwu

ją więc ośmiotysięcznikom jakiś trzy

Gasherbrum II – 8035 m, Shisha

wyspa, położona na południowej

wysokości naszych Himalajów jest to

kilometry wysokości.

Pangma – 8013 m.

półkuli ziemskiej niedaleko Madaga-

Najwyższy szczyt

ważne, bo gdy zbliżymy się do gór,

Co by nie mówić, będą te góry

Wszystkie ośmiotysięczniki po-

skaru, ruszyła nagle na północ. Coś

idąc po obecnym terenie, już wynie-

miały wysokość, liczoną z ziemi u ich

siadają bardzo piękne nazwy nadane

niosło ją w tempie obliczanym na 5

ziemi Mount Everest,

sionym wysoko, nie będziemy widzie-

podstawy aż do szczytu, od trzech do

im przez okoliczną ludność, za wyjąt-

do 16 centymetrów na rok. Jak więc

li owych ośmiu kilometrów wysokości

pięciu kilometrów. Chcąc się przeko-

kiem jednej góry, ogromnej, bo dru-

Państwo widzicie – posuwało się to

od czasu ostatniego

naszych gór. Od strony Tybetu, który

nać czy to dużo, czy może wcale nie

giej na świecie po Mount Evereście,

można powiedzieć niedostrzegal-

pomiaru wysokości,

sam wznosi się na 5000 metrów po-

tak dużo, proszę wykonać test łatwy

która swojej nazwy nigdy nie miała.

nie, ale tego ruchu nie była w stanie

nad poziom morza, najwyższe partie

do wykonania w każdym większym

Przydzielono jej tylko techniczny

zatrzymać żadna siła na ziemi i na

„urósł” o następne

niebie. W zaufaniu powiem Państwu,

dwa metry!!

że nic nie zatrzymało tego ruchu do

dzisiaj. Co najwyżej jeszcze bardziej

dodatkowo pod kontynent Azji i w ten

go spowolniło.

sposób wypchnęła do góry płaskowyż

50 milionów lat temu wyspa

Tybetu. Miejsce tej katastrofy nadal

zaczęła przekraczać równik, a trzy-

jest niespokojne, Indie nadal napie-

dzieści kilka milionów lat temu, wy-

rają na Azję, a widać to po niezakoń-

spa natarła jednym swym narożem

czonym „rośnięciu” szczytów Himala-

na kontynent azjatycki. Azja była już

jów. Dość niedawno, ku zaskoczeniu

wtedy kontynentem ogromnym, więc

wszystkich, zanotowano, że najwyż-

wyspa nie mogła ruszyć jej z miejsca,

szy szczyt ziemi Mount Everest, od

ale sama nie mogła też powstrzymać

czasu ostatniego pomiaru wysokości,

się w swoim ruchu do przodu. Więc

„urósł” o następne dwa metry!!

gniotąc Azję narożem, jednocześnie

Najlepiej wszystko to można zo-

zaczęła wykonywać obrót w kierun-

baczyć na zdjęciu zrobionym przez

ku odwrotnym do ruchu wskazówek

amerykańskiego satelitę. Widać

zegara.

na nim trójkątny Półwysep Indyjski

Podczas takiego zmagania ty-

wparty w kontynent Azji. Na miejscu

tanów powstają siły, o których my,

owego styku widać pasmo Himala-

ludzie, nie mamy nawet bladego po-

jów, białe, bo pokryte wiecznymi śnie-

jęcia. Żyjemy na tej ziemi trochę tak,

gami i lodem. Na lewo, na północ od

jak bakterie na arbuzie, ani nawet

Himalajów, widać białe, pokryte śnie-

nie zdające sobie sprawy z tego, co

gami pasmo gór Karakorum, miejsce,

to za arbuz? Czyj to arbuz? Co się z

gdzie Indie po raz pierwszy zwarły się

tym arbuzem dzieje?

z Azją, zaś na północ od łańcucha gór

Wreszcie 10 milionów lat temu

jest już płaskowyż Tybetu, wyniesio-

wyspa zakończyła ruch obrotowy

nego bardzo wysoko, bo średnio oko-

i już całym swoim bokiem zderzyła

K-2 w fotomontażu ze znanym szczytem alpejskim Matterhorn. Matterhorn to jest to ma-

ło 5000 metrów nad poziom morza.

się z Azją. Teraz dopiero się zaczę-

leństwo na prawo i u dołu. Oczywiście obie góry przedstawiono w jednakowej skali i tak

Karakorum i Himalaje to miejsce,

ło! Wyspa wciskała się pod płytę Azji

by wyglądały stojąc obok siebie

gdzie znajdują się najwyższe góry na

i gniotąc bez przerwy, zaczęła wy-