8

Przegląd wydarzeń

17–30 lipca 2012 nr 13 (161) * Kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Jacek Kuroń a pojednanie polsko-ukraińskie

Ciche podwórko przy ul. Stryjskiej 38 we Lwowie, 6 lipca 2012 roku, rozbrzmiewało gwarem, biegali

dziennikarze, a kamerzyści wyszukiwali lepszej pozycji do zdjęć. Regulowano nagłośnienie. Z okien wyglądali

zaciekawieni lokatorzy. Ta niezwykła sytuacja była wywołana faktem już historycznym – w tym domu

dzieciństwo spędził Jacek Kuroń.

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

tekst

MARCIN ROMER,

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

zdjęcia

To dzięki niemu i wielu do niego

podobnym powstał KOR – Komitet

Obrony Robotników i po raz pierwszy

głośno zaczęto mówić o demokracji

i prawach człowieka w PRL. Władzy

ówczesnej było to nie w smak – pro-

paganda sukcesu, a raptem mówi

się o „nieprawidłowościach”. Wtedy

trzeba było mieć odwagę by zająć

taką pozycję. Ale właśnie to pozy-

skało Kuroniowi zwolenników i jego

naśladowców. Jacek Kuroń też jako

pierwszy przypomniał słowa Piłsud-

skiego o wolnej Polsce i Ukrainie i to

wtedy, gdy ani jedno ani drugie pań-

stwo wolne nie było. To też była jego

pozycja. Jacek Kuroń przeszedł długi

szlak od komunizmu do demokracji,

Przemawia konsul generalny RP we Lwowie Jarosław

od czerwonego harcerstwa do KOR.

Drozd, obok mer Lwowa Andrij Sadowyj, Henryk Wujec,

Danuta Kuroń

Tablica pamięci

Jacka Kuronia

Na uroczystości odsłonięcia ta-

Tablicę odsłaniają Danuta Kuroń i Myrosław Marynowycz

blicy upamiętniającej tego wielkiego

działacza przybyła delegacja Sejmu

go nam, bo był mądrym, bezgranicz-

Kuronia. Konferencja odbywała się

RP, Parlament Europejski przedsta-

nie kochającym ludzi człowiekiem.

w siedzibie Ukraińskiego Katolic-

wiał poseł Paweł Kowal, obecni byli:

Wielki to zaszczyt dla naszego mia-

kiego Uniwersytetu, którego rektor

konsul generalny RP we Lwowie

sta, że był jego obywatelem”.

Myrosław Marynowycz był jednym

Jarosław Drozd, konsulowie Marcin

Z inicjatywą wmurowania tablicy

ze współorganizatorów obchodów.

Zieniewicz i Marian Orlikowski, mer

pamiątkowej na domu dzieciństwa

Na otwarcie konferencji przybył kar-

Lwowa Andrij Sadowyj, rodzina Jac-

Jacka Kuronia wystąpiło Towarzy-

dynał Lubomyr Huzar, który zwrócił

ka Kuronia i przyjaciele, wśród nich

stwo im Gai i Jacka Kuroniów. Inicja-

się do zebranych z krótkim słowem

Adam Michnik.

tywa spotkała się ze wsparciem spo-

wstępnym. Zaprezentowany został

„Ta tablica miastu Lwów i nam

łecznościach polskiej i ukraińskiej, w

też film dokumentalny o ostatniej

wszystkim będzie przybliżać Jacka

środowisku naukowców, działaczy

wizycie Jacka Kuronia we Lwowie w

Kuronia po raz kolejny. Wiele z tego

Paweł Kowal (od lewej), Adam Michnik i Markijan Malski

kultury. Inicjatywę wsparło Zjedno-

2002 roku. Wtedy to, 1 listopada, od-

co mamy dziś w stosunkach pomię-

czenie Ukraińców w Polsce, Ukraiński

było się symboliczne pojednanie przy

którym marzył przez całe życie. Dwa

wojny Żydów. Po wojnie jako działacz

dzy naszymi państwami zawdzię-

Katolicki Uniwersytet we Lwowie, nie-

udziale hierarchów Kościoła katolic-

lata później już go zabrakło.

tzw. czerwonego harcerstwa zakładał

czamy właśnie jemu” – zaznaczył na

zależne czasopismo „Ji”, Ukraińskie

kiego Mariana Jaworskiego i cerkwi

O życiu i pasjach, działalności

drużyny walterowskie i penetrował z

wstępie konsul Jarosław Drozd.

centrum Międzynarodowego PEN-

greckokatolickiej Lubomyra Huzara

politycznej i życiowych zasadach

nimi Bieszczady, opuszczone wioski

Andrij Sadowyj scharakteryzo-

klubu i Zachodnia Analitycza Grupa.

pod pomnikiem Armii Galicyjskiej i na

Jacka Kuronia opowiadali jego naj-

ukraińskie, spalone cerkwie, zarasta-

wał Jacka Kuronie jako „człowieka z

Cmentarzu Orląt Lwowskich. Udział

bliżsi przyjaciele: żona Danuta, Adam

jące cmentarze łemkowskie.

bardzo wyostrzonym poczuciu spra-

w tym akcie wzięli wierni obu wy-

Michnik i Myrosław Marynowycz. W

W 1965 roku po raz pierwszy

wiedliwości i nazwał go człowiekiem-

Kuroń –

znań. Był to ostatni pobyt Jacka Ku-

opowieściach tych wyrysowuje się

poznał komunistyczne więzienie. Po-

sprawiedliwością”. „Rzeczy, które

zrozumieć Ukraińców

Taki tytuł nosiła jedna z części

ronia w swym rodzinnym mieście. Był

postać człowieka-obrońcy słabszych.

tem trafił tam w 1968 roku i jeszcze

robił Kuroń w Polsce wielu podda-

konferencji, poświęconej działalno-

już wtedy ciężko chory, ale ze wzru-

Już od dzieciństwa to poczucie w

wiele razy.

wało wątpliwość, ale nikt nie wątpił,

ści społecznej i politycznej Jacka

szeniem komentował wydarzenie, o

Jacku było bardzo silnie rozwinięte.

Będąc już w rządzie Tadeusza

że był wielkim człowiekiem. Brakuje

Jak sam wspominał, na przedstawie-

Mazowieckiego, działał na rzecz

niu sztuki „O dwóch takich, co ukradli

mniejszości ukraińskiej w Polsce, a

księżyc” tak się przejął losem boha-

także na rzecz pojednania polsko-

terów, że wybiegł na scenę, żeby ich

ukraińskiego. Z tego okresu – już

ratować. Później zawsze stawał po

po uzyskaniu niepodległości przez

stronie słabszych, potrzebujących

Ukrainę – pochodzą jego liczne kon-

– przed wojną Ukraińców, w czasie

takty i przyjaźnie z intelektualistami

Aleksandra Hnatiuk i Jarosław Junko

Podczas odsłonięcia tablicy Jacka Kuronia we Lwowie