4

Przegląd wydarzeń

31 sierpnia–13 września 2012 nr 16 (164) * Kurier Galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

SOLIDARNA POLONIA

To co najbardziej rzucało się w oczy podczas obrad IV Zjazdu Polonii i Polaków z Zagranicy to niespotykane już często w Kraju poczucie wię-

zi i wzajemnej solidarności. Zjazd, siłą rzeczy, zdominowany został przez niezmiernie aktualne problemy wzajemnych stosunków

z Krajem, do czego przyczyniły się perturbacje i opóźnienia wynikłe przy tegorocznym przeniesieniu środków budżetowych przeznaczonych

na finansowanie projektów polonijnych z Senatu RP do Ministerstwa Spraw Zagranicznych. W kuluarach zjazdu praktycznie nie było innego

tematu. Poczucie tymczasowości i nie do końca jasne perspektywy przyszłości stawiały pod znakiem zapytania wzajemne relacje Polonii

z różnych zakątków świata. Tymczasem, wbrew „przedzjazdowym pesymistom” tego typu antagonizmów nie było. Bogatsza i silniejsza Po-

lonia z Zachodu, prawie w każdym wystąpieniu upominała się o prawa znacznie słabszych ekonomicznie Polaków ze Wschodu. To poczucie

wzajemnej wspólnoty czuć było w każdej rozmowie, w każdym wystąpieniu. To dobry prognostyk na przyszłość. Mimo oddalenia, mimo kryzy-

su, wciąż jesteśmy razem. Mamy wspólną historię, język, kulturę, wartości. Mamy Polskę. Mamy więc przyszłość.

służyć ten program? Programy wte-

Polonia zachodnia i wschodnia

MARCIN ROMER

dy będą dobre gdy nie powstaną na

bardzo się różnią w potrzebach,

opracowanie i zdjęcia

urzędniczych biurkach, lecz w konsul-

strukturach i historii. Nasze organiza-

tacji z kompetentnym polonijnym cia-

Poniżej fragmenty wystąpień dele-

cje maja swobodę i prawo działania w

łem. Mają one wychodzić naprzeciw

gatów na IV Zjazdu Polonii i Pola-

Kanadzie, Stanach Zjednoczonych,

środowiskom polonijnym.

ków z Zagranicy

Australii i Anglii. Działają otwarcie

Od miesięcy polska diaspora

i bez żadnych utrudnień ze strony

żyje tematem rozdziału środków fi-

władz. Mamy zaszczyt, że w naszych

Helena Miziniak,

nansowych. Ta rewolucyjna zmiana

honorowy prezes Europejskiej

krajach jesteśmy traktowani jako

spowodowała silne perturbacje. Ale

Unii Wspólnot Polonijnych, prezes

część multikulturowego społeczeń-

nikt nie mówi, że dotychczasowy sys-

Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej

stwa. Polonia Kanadyjska popiera

tem był dobry. Stale wzrastała ilość

Brytanii

zwiększenie pomocy finansowej dla

podmiotów, korzystających z tych

…Dziś chcę się skoncentrować

Polaków na Wschodzie, dla ich szkół,

środków. Czy teraz będzie lepiej –

na słowie „współpraca”. Jeżeli mówi-

dla ich stowarzyszeń. Ci ludzie z trud-

na to pytanie nie znamy odpowiedzi.

my o współpracy musimy mieć rów-

nością utrzymują swoja polskość, a

Dowolna władza, ani ustawodawcza,

norzędnego partnera. W tym wypad-

są to ludzie którzy zostali w Kazach-

ani wykonawcza, nie powinna zaj-

ku możemy powiedzieć: „Wspólnie

stanie, Rosji, na Ukrainie. W tym celu

mować się rozdawaniem pieniędzy.

zastanówmy się co możemy zrobić

rząd kanadyjski wysyła swoich obser-

Powinna określać priorytety polityki

dla naszego kochanego Kraju i Oj-

watorów na wybory na Ukrainie.

Prezydent PR Bronisław Komorowski  przemawia pod-

państwa. Rozdysponowywać środki

czyzny?” Jesteśmy świadomi, że ta

Jesteśmy dumni z naszych ko-

czas otwarcia IV Zjazdu Polonii i Polaków z Zagranicy na

powinna wyspecjalizowana organiza-

olbrzymia fala nie zaspokaja potrzeb

rzeni i chcemy je kultywować. Pro-

Zamku Królewskim w Warszawie

naszego państwa. W tym, że Polska

cja pozarządowa, posiadająca wiedzę

simy traktować nas jako równorzęd-

jennego i upominała się o przestrze-

w temacie gromadzoną nie od dziś.

w okresie kryzysu była zieloną wyspą

nych partnerów.

organizacji, chcemy działać nadal

ganie w Polsce praw człowieka.

Apelujemy do decydentów roz-

na mapie Europy, duże zasługi ma

i stać nas na to.

Polonia kanadyjska zawsze wspo-

dzielających środki o wspieranie

ostatnia emigracja zarobkowa. To

Longin Komołowski,

magała Polaków w razie klęski po-

wszelkich form integracji, o respek-

ona przysłała do Polski ponad 135

prezes Stowarzyszenia

Teresa Berezowski,

wodzi, wspomaga szpitale, instytucje

towanie istniejących struktur organi-

mld złotych. Apelujemy o zachowa-

„Wspólnota Polska”

prezes Kongresu Polonii

młodzieżowe, szkoły.

zacyjnych i o zdystansowanie się od

nie odrobiny obiektywizmu.

Podsumowując Zjazd, można

Kanadyjskiej

Mamy uwagi co do współpracy

tendencji i ruchów odśrodkowych.

powiedzieć, że najwięcej uwagi po-

Moja matka z bratem zostali wy-

KPK z MSZ. Czy MSZ jest gotowe do

Nie można zapomnieć o Polakach

święcono bieżącym problemom –

wiezieni na Syberię, a wujek, jako

takiej współpracy? Kongres chciał-

na Wschodzie, od lat walczących o

funkcjonowaniu oświaty polonijnej,

oficer zginął w Katyniu.

by mieć możliwościć konsultacji w

utrzymani polskiego szkolnictwa. Mu-

finansowaniu działalności, relacjom

Polacy w Kanadzie mieszkają

sprawie rozdzielnictwa funduszy na

simy okazać dbałość o zachowanie

z władzami państwowymi i wielu,

już od 150 lat, a Kongres Polonii

organizacje polonijne w Kanadzie.

polskiego języka – głównego elemen-

wielu innym. To naturalne, szcze-

Kanadyjskiej powstał przed 50. laty.

Dlaczego tak jest, że my zbieramy

tu kultury naszego kraju, pielęgno-

gólnie w sytuacji bieżącego roku. Po

W Kanadzie mieszka około miliona

fundusze i przekazujemy dla polskich

wanego przez wiele pokoleń, bo jest

zmianach i przed zmianami. Sądzę,

Polaków. Ważną rolę w życiu Po-

organizacji, a w tym czasie pomoc

on wyrazem solidarności z narodem

że wkrótce sytuacja się dotrze.

laków w Kanadzie odgrywa Kościół

do różnych kanadyjskich organizacji

i wszystkimi Polakami, rozsianymi po

i księża, którzy przyjeżdżali i nadal

spływa z Polski poza nami?

świecie, jest pomostem, łączącym

przyjeżdżają do nas. Podtrzymują

Potrzebujemy szkolnictwa pol-

nas z krajem Ojczystym.

tradycje religijne i narodowe. Orga-

skiego w szkołach niedzielnych. Pro-

nizowali młodzież i pierwsze organi-

blem jest w tym, że wielu Polonusów

Emilia Chmielowa,

już nie mówi po polsku. Dzieciom są

prezes Federacji Organizacji

Helena Miziniak

potrzebne inne podręczniki, które po-

Polskich na Ukrainie

kazywały sytuację w Kanadzie i ich

Jeżeli podsumować wszystkie

Dziesięć lat wstecz państwo pol-

potrzeby.

wypowiedzi delegatów zza wschod-

skie przygotowało rządowy Program

Inny problem to szkoła liderów.

niej granicy, można powiedzieć tak:

Współpracy z Polonia i Polakami

Dlaczego liderów dla Kanady szkoli

sytuacja jest bardzo trudna. Szcze-

za Granicą. Jego przyjęcie i zaak-

się w Polsce? Mamy swoich liderów

gólnie w tym roku. Nie owijajmy w ba-

ceptowanie przez Sejm w grudniu

i kształcimy ich sami. Potrzeba nam

wełnę, że każdy program był przepi-

2002 roku przyjęto z zadowoleniem.

Longin Komołowski

więcej wyjazdów do Polski, ale nie

sywany kilkakrotnie z jednej instytucji

Po raz pierwszy w tym dokumencie

szkoleniowych, a historycznych, kra-

do drugiej. Wprowadził zamęt w na-

oświadczono, że sprawy Polaków i

joznawczych i artystycznych. Takie

szych organizacjach. Nie chodzi o to,

Polonii stanowią element polityki za-

Za najważniejszą wartość Zjaz-

Teresa Berezowski

wyjazdy naszej młodzieży do Polski

żeby powiedzieć, że jakaś instytucja

granicznej państwa polskiego. Jest

du uważam to, że my wszyscy – jego

zacje polonijne. Kolejnymi organiza-

są dla nich ogromnym przeżyciem.

jest lepsza czy gorsza. Wierzymy, że

to rzecz wspaniała, tylko, że progra-

uczestnicy i organizatorzy – widzimy

cjami były stowarzyszenia weteranów

Potrzebujemy pomocy polskich

każda instytucja, która chce pomóc

my były pisane dla nas, ale bez nas.

potrzebę spotykania się, tworzenia

po II wojnie światowej. Po wojnie do

placówek dyplomatycznych w konsul-

Polskom za wschodnią granicą robi

Podkreślam, w większości wypad-

wspólnej płaszczyzny porozumienia.

Kanady napłynęło wiele osób wy-

tacjach co do poszanowania dobrego

to z otwartym sercem. Natomiast ci

ków. Ostatni projekt otrzymaliśmy do

To dowód, że tworzymy niepowta-

kształconych, które przyczyniły się do

imienia Polski na arenie międzynaro-

ludzie muszą mieć jasność w spra-

konsultacji w bardzo ograniczonym

rzalną i nieprzypadkową Wspólnotę,

rozwoju kraju. Te organizacje wycho-

dowej. Potrzeba nam materiałów hi-

wie, co maja robić jutro, pojutrze. Nie

czasie. Niestety nie udało się wy-

której celem jest działanie na rzecz

wywały młodzież na nowych liderów

storycznych z polskich archiwów, do-

wymagamy czegoś niemożliwego do

pracować wspólnych działań na tej

naszej Ojczyzny – Polski. Wszystkich

Polonii. W trudnych latach Polonia

tyczących różnych okresów, abyśmy

zrealizowania. Chcemy, żeby sytu-

płaszczyźnie. A w kraju nie udało się

nas łączy polska mowa i poczucie

kanadyjska organizowała pomoc dla

mieli argumenty w dyskusjach i wy-

acja się polepszyła. Dużo jest takich

wypracować polityki ponadpartyjnej w

narodowej tożsamości. Zachowanie

rodaków w Kraju. Kolejna fala emi-

stąpieniach na różnych szczeblach.

momentów, które trzeba naprawić.

stosunku do Polaków poza granicami

polskości i wiary na obczyźnie wyma-

gracji, która wzmocniła naszą pozy-

Polacy powinni być postrzegany jako

Nie zaczynajmy wszystkiego od po-

Kraju. Nowa ekipa rządowa przed-

ga determinacji, a zadaniem Polaków

cję była emigracja solidarnościowa

naród, który ma bogatą historię i kul-

czątku. Wiemy jedną rzecz niezmier-

stawiła nowy program działań. Nikt

w kraju jest wspieranie i utwierdzanie

– wykształcona i chętna do działania.

turę, jako naród który za najwyższe

nie ważną, że Polska otworzyła moż-

nie przeanalizował dotychczasowych

rodaków rozsianych po całym świe-

Kanada zawsze stała po stronie osób

wartości uznaje prawa człowieka ceni

liwość tworzenia organizacji. I my na

zapisów i efektów tej działalności. Po-

cie w przekonaniu, że warto ten trud

poszkodowanym w czasie stanu wo-

demokrację i tolerancję.

Ukrainie, gdzie działa ponad 200

jawia się pytanie: Czemu i komu ma

codziennie podejmować.