25
www.kuriergalicyjski.com * Kurier Galicyjski * 31 sierpnia–13 września 2012 nr 16 (164)
kurier
Żeliwne arcydzieła
galicyjski
Gródka Podolskiego
Można zaprenumerować na poczcie!!!
Gródek Podolski, ktoś z ironią, a ktoś na poważnie nazywa
KOD PRENUMERATY
„maleńką Warszawą”. Naturalnie, „depresyjnej” stolicy rejonu,
УКРПОШТА 98780
z całkowicie zniszczonym przemysłem (niegdyś dobrze rozwi-
cena prenumeraty pocztowej
niętym) i zaniedbanymi ulicami do stolicy Polski – och, jak dale-
1 miesiąc – 5,96 hrywien
ko. Z drugiej strony Gródek – to znane centrum religijne
3 miesiące – 17,88 hrywien
i kulturalne polskiej społeczności Ukrainy. Więc określenie
6 miesięcy – 35,76 hrywien
12 miesięcy – 71,52 hrywien
„mała Warszawa” może być tu użyte bez ironii.
Organizacje i instytucje mogą też zamawiać prenumeratę bezpośrednio w
naszej redakcji: osobiście, telefonicznie, listownie lub drogą mailową: ku-
majątek w Nowym Porzeczu, obok
DMYTRO PANAIR
Gródka. Niegdyś pałac Skibniew-
riergalicyjski@wp.pl
tekst i zdjęcia
skich całkowicie zasłużenie nazywa-
Ten artykuł nie o czasach teraź-
no podolskim Wersalem. Niestety.
PRENUMERATA w POLScE
niejszych, ale o przeszłości. Raczej
Pałac całkowicie zniszczono podczas
Możliwa jest prenumerata redakcyjna do Polski i innych krajów. W sprawie
o zabytkach przeszłości. Szkoda, że
rewolucji, a zachowała się jedynie
prenumeraty gazety do Polski, prosimy o kontakt pod naszym adresem e-mail:
większość zabytków, związanych z
stajnia. Teraz jest tam szkoła, którą
kuriergalicyjski@wp.pl lub listownie, telefonicznie, faxem na numery
„polskim” okresem historii nie dotrwała
nazywają „rogatą”. Można sobie tylko
i adresy podane w stopce redakcyjnej.
do dziś. Po rewolucji zniszczono i ro-
wyobrazić jak musiał wyglądać pałac,
Ponadto „Kurier Galicyjski” można kupić:
zebrano całkowicie bardzo piękny pa-
gdy tak budowano stajnie. W szcząt-
w Krakowie w Księgarni „Nestor” przy ulicy Kanoniczej 15,
łac, należący do rodziny Zamojskich.
kowym stanie zachował się i ogród
tel. +48 (012) 421 92 94 (kod pocztowy 31-002); w Przemyślu – w
Ostatnim jego właścicielem był znany
pałacowy. Dziś nawet nagrobki Skib-
Południowo-wschodnim Instytucie Naukowym, przy ul.
ukraiński uczony-mikrobiolog Sergij
niewskich robią wrażenie. Niestety
Grodzkiej 3 (kod pocztowy 37-700), tel. +48 (016) 678 73 33
Winogradzki. W latach 30 wysadzo-
czas i ludzkie barbarzyństwo ich nie
kurier galicyjski
no w powietrze nieopisanej piękności
oszczędziło. Dziś nagrobek Wiktora
kościół św. Anny i św. Stanisława…
Skibniewskiego (zmarłego w 1859
Zachował się jedynie stary klasztor
roku) zachował się we fragmentach.
można kupić
Figury na mogile Jana Tre-
franciszkanów, ufundowany przez
A jeszcze przed 25 laty była to gotyc-
teckiego
Zamojskich. Ale po licznych przebu-
ka świątynia, udekorowana licznymi
Na terenie całej Ukrainy można kupić
Jednak, najbardziej reprezenta-
dowach przypomina dziś raczej jakąś
żeliwnymi detalami. Dziś zniknęło
nasze pismo w kioskach „Ukrpoczty”.
cyjny nagrobek zdobi mogiłę Jana
nieforemną skrzynię. Nawet przy
gotyckie zwieńczenie i tablica z epi-
Ponadto:
Treteckiego (1848-1882). Położony
bardzo rozwiniętej wyobraźni, trudno
tafium i płaskorzeźbą zmarłego. Ja-
- w kioskach „Wysoki Zamek” we Lwo-
jest pomiędzy drzewami, trochę w
odczytać w tej budowli zarysy XVIII
kiś pięć lat temu „zniknął” wysokiej
wie, w Drohobyczu, Truskawcu, Bory-
prawo od świątyni. Niestety dziś
wiecznego arcydzieła architektury.
artystycznej roboty owalny medalion
sławiu, Samborze, Starym Samborze,
trudno określić kto to był. Wiadomo
Na szczęście do naszych cza-
z Matką Boską. Dziś na jego miejscu
Turce i Stebnyku;
jedynie, że rodzina Treteckich na-
sów zachował się jeden ze starych
– zieje dziura. Najlepiej zachował
- w kioskach „Interpres” oraz kioskach
leżała do największych właścicieli
polskich cmentarzy Gródka, bo ten
się nagrobek 22-letniego Przemy-
„Presa”;
ziemskich na Podolu. Ten nagrobek
co był wokół kościoła św. Anny i św.
sława (1831-1853), przedstawiający
- w polskiej restauracji „Premiera Lwowska” przy ul. Ruskiej 16 we Lwo-
– to olbrzymi, pięciometrowej wyso-
Stanisława został zniszczony razem
udekorowaną kwiatami kolumnę,
wie;
kości, żeliwny krzyż, udekorowany
z kościołem. Stary gródecki cmen-
zwieńczoną wazonem. Zachował się
- w hotelu „Leopolis” – najlepszym hotelu na Ukrainie;
licznymi figurami. Prawdziwa żeliwna
tarz, to naturalnie nie Łyczaków, ale
całkowicie, chyba, ze wazon utracił
- w kościele św. Antoniego we Lwowie, przy kościele Marii Magdaleny
koronka. Nie przesadzając, jest to
jest tu na co popatrzeć!
uchwyty. Ten, sądząc z barwy meta-
we Lwowie (w niedzielę po nabożeństwie), a także przy kościele w Krze-
naprawdę arcydzieło sztuki odlewni-
Od razu przy samym kościele św.
lu, odlany jest czy to z miedzi czy z
mieńcu;
czej! U podstawy krzyża – postacie
Stanisława w oko wpadają trzy żeliw-
mosiądzu. Aż dziwnie, że miejscowi
- w Iwano-Frankiwsku (d. Stanisławowie) w „Sklepie Zaliznym”, Rynek 7;
dwóch aniołów. Powyżej, w centrum
ne nagrobki Skibniewskich. Mieli swój
„metaliści” do tej pory go nie zdjęli.
- pismo jest też dostępne w Instytucie Polskim w Kijowie.
– postać Chrystusa. A zakończenia
ramion krzyża udekorowane są che-
ciekawe strony internetowe
rubinami. Nie wykluczone, że artysta
czerpał natchnienie z dzieł mistrza
o kresach
Leonardo. Zagadkowe uśmiechy
aniołów przypominają uśmiech Mony
www.hanaczow.pl
www.kresy.pl
Lizy. Obok, na sąsiednim nagrobku,
www.fotojonny.republika. pl
www.kresy24.pl
można zobaczyć resztki podobnego
www.poznajukraine.com
www.wspolnota-polska.org.pl
krzyża. Pozostały po nim tylko dwa
www.wycieczki.pl.ua
www.kresy.najlepsze.net
anioły u podstawy. Niestety nie udało
www.lwowiacy.pl.
www.stanislawow.net
się ustalić, czyj to nagrobek – napisy
www.kresy.webpark.pl
Pełne wydanie Kuriera
są zatarte. Oprócz aniołów zachował
www.kresy-krakow.com.pl
Galicyjskiego w PDF na:
się też ułamek krzyża z podobnym
www.kresy-wschodnie
www.kuriergalicyjski.com
cherubinem.
www.lwow.com.pl
www.wizyt.net/
Jest tam na cmentarzu jeszcze
www.duszki.pl
www.kresy.co.uk stanislawow.pl
kilka nagrobków roboty tego artysty.
www.pogranicze.eu
www.kresy2000.pl
Są trochę prostsze, ze skromniej-
szym ornamentem. Pomnik Jana
Kantorowe kursy walut na Ukrainie
Treteckiego wymaga natychmiasto-
wej restauracji, lub przynajmniej kon-
30.08.2012, Lwów
serwacji. Bo, jak widać na zdjęciu,
KUPNO UAH
SPRZEDAŻ UAH
fragment krzyża już jest utrącony.
Gdy będziecie Państwo w Gród-
8,11
1 USD
8,14
ku – koniecznie przejdźcie się po sta-
10,13
1 EUR
10,21
rym cmentarzu – na pewno tego nie
pożałujecie. W tym artykule opisałem
2,45
1 PLN
2,54
tylko niektóre – najbardziej warto-
12,80
1 GBR
12,95
ściowe i unikatowe – nagrobki.
2,47
10 RUR
2,52
kg
Nagrobek Przemysława Skibniewskiego
