7

www.kuriergalicyjski.com * Kurier galicyjski * 14–27 września 2012 nr 17 (165)

1 września

Ze słońcem do Wieliczki

W ramach tygodniowych szkoleń dziennikarze pol-

u przyszłych oficerów

skich mediów na Ukrainie zwiedzili wiele ciekawych

miejsc. Jednym z nich była Wieliczka, kopalnia soli

przesiąknięta legendami i historią.

1 września w sposób szczególny obchodzony jest w Akademii Wojsk Lądowych im.

hetmana Piotra Zahajdacznego, która zlokalizowana jest w dawnych gmachach

Korpusu Kadetów we Lwowie. Uroczystość „pierwszego dzwonka” w Akademii

zbiegła się z uroczystym przyjęciem przysięgi na wierność Ukrainie przez 86 adep-

tów pierwszego roku tej uczelni.

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

tekst

KONSTANTY CZAWAGA

zdjęcie

Przysięga jest wielkim przeży-

ciem zarówno dla samych żołnierzy,

Autorka tekstu próbuje słoność soli

jak i dla ich rodziców. Już na długo

przed rozpoczęciem uroczystości

w wydzielonych sektorach groma-

białych kryształków i ustanowiono

SABINA RÓŻYCKA

dzili się krewni i tych żołnierzy z

monopol”.

tekst

pierwszego roku i tych ze starszych

Kopalnia była własnością pol-

KONSTANTY CZAWAGA

roczników. Gdy już na placu stanęły

skich królów i dawała do 30% wpły-

zdjęcie

zwarte szeregi wśród rodziców roz-

wów do kasy królewskiej. W 1368

legły się głosy: „Widzisz go?”, „Tam

Wizyta w Wieliczce rozpoczęła

roku Kazimierz Wielki zatwierdził

w drugim szeregu”, „Ale oni wszyscy

się od spotkania z burmistrzem na

„Statut Górniczy”. W Statucie usta-

jednakowi, jak go rozpoznamy?” Z

Ratuszu. Burmistrz, Artur Kozioł, ser-

nowiono administracyjną hierarchię

czasem jednak rodzice odnajdywa-

decznie powitał dziennikarzy i opo-

górniczą, określono kompetencje

li swoje pociechy, które z poważ-

wiedział o działalności władz miasta,

oraz prawa górników i urzędników-

nym wyrazem twarzy, w paradnych

o problemach i osiągnięciach. Wyka-

kontrolerów. W imieniu króla kopalnią

mundurach, w wyczyszczonych na

zał się wielką miłością do swego mia-

kierował urzędnik królewski. „Statut”

wysoki połysk butach, stały dumnie

sta i ogromną erudycją i wiedzą. Pa-

był jednym z pierwszych w Europie

pod gmachami swej akademii.

trząc i słuchając burmistrza, marzyło

przywilejem. W XIV wieku w kopal-

Gratulacje żołnierzowi składa rektor-komendant płk prof.

W tym roku kursantów zaszczy-

się, żeby chociaż połowa urzędników

ni pracowało około 60 wyrobników,

dr hab. Mariusz Wiatr

cił swą obecnością dowódca Wojsk

miejskich na Ukrainie działała z takim

którzy mieli swoje działki jak również

Lądowych Sił Zbrojnych Ukrainy

zaangażowaniem. Wtedy i proble-

prawa spadkowe na działalność gór-

generał-pułkownik Gennadij Woro-

mów byłoby o wiele mniej.

reprezentacyjną, dała pokaz musz-

pod otwartym niebem, gdyż są tu

niczą. Wynajmowali górników, organi-

bjow. Na trybunie honorowej obok

Wieliczka, miasteczko odległe

try i wyszkolenia zarówno muzycz-

ustawione są wzorce techniki woj-

zowali pracę pod ziemią i przedawali

dowództwa Akademii stanęli przed-

od Krakowa o 10 km, znane jest na

nego, jak i wojskowego. Można

skowej.

sól królowi. Każdy szyb miał swego

stawiciele Klubu Weteranów, władz

całym świecie ze swych kopalń soli.

sobie tylko wyobrazić, ile wysiłku

Przysięga jest przeżyciem dla

sztygara, który kierował wszystkimi

lwowskich i wojewódzkich, kapłani

Już w średniowieczu rozpoczęto tu

i samozaparcia wykazali wojskowi

tej młodzieży, która swój los zdecy-

pracami, odpowiadał za stan maszyn

różnych konfesji, przedstawiciele

wydobycie soli i kontynuowane jest

demonstrując swe umiejętności w

dowała poświecić obronie kraju. Od

i urządzeń wydobywczych i bez-

społeczności. Udział w tegorocz-

ono do dziś. Jest to duma całej Pol-

słońcu przy 30. stopniowym upale.

tego zaczyna się jej służba Ojczyź-

pieczeństwo pracy. W ciągu 700 lat

nych uroczystościach wzięła dele-

ski i zasłużenie znalazła się na liście

Nie wszyscy żołnierze wytrzymy-

nie. Mówili o tym, zwracając się do

istnienia kopalni w Wieliczce przeży-

gacja Wyższej Szkoły Oficerskiej

dziedzictwa UNESCO. Po spacerze

wali te warunki. Było kilka zasłab-

młodzieży w mundurach, dowódca

wała wzloty i upadki. Pracowali tu też

Wojsk Lądowych im. Tadeusza

po mieście pogrążamy się w kopalni.

nięć.

wojsk lądowych i rektor Akademii

robotnicy zza granicy i udoskonalali

Kościuszki z Wrocławia z rektorem-

Przed milionami lat w tym miej-

Tak rozpoczął się kolejny rok

generał-lejtnant  Pawło Tkaczuk,

technikę wydobycia.

komendantem płk prof. dr hab. Ma-

scu było morze i to ono po zmianie

działalności Akademii Wojsk Lądo-

oraz weterani. Kilka słów do zgro-

Już w XIX wieku kopalnia miała

riuszem Wiatrem na czele. Konsulat

klimatu wyschło i pozostawiło po

wych. W niezwykle podniosłej at-

madzonych, jak do swego syna,

trasę turystyczną i była szczegól-

generalny RP we Lwowie reprezen-

sobie miliony ton soli. Ciągle czeka

mosferze, w obecności najwyższych

powiedziała matka jednego z przy-

nym muzeum. Górnicza technika

tował konsul Marcin Zieniewicz.

tu dziesiątki ludzi chcących zwiedzić

dowódców, przedstawicieli władz,

szłych żołnierzy. Kapłani mówili o

z różnych okresów, dzieła sztuki z

Lwowska Akademia jest jedną

kopalnię, słychać różne języki, widać

duchowieństwa i zaprzyjaźnionej

obowiązku przed Bogiem, jakim jest

soli, niepowtarzalność podziemnej

z nielicznych wyższych uczelni woj-

mieszkańców różnych kontynentów.

uczeni z Polski, młodzi żołnierze

obrona ojczyzny.

architektury sprzyjały wniesieniu

skowych na Ukrainie. Doświadczona

Grupy są po 35 osób. Takie są zasa-

uzupełnili szeregi Armii Ukrainy.

Nastąpił moment najważniejszy

wielickiej kopalni na listę dziedzic-

kadra pedagogiczna i oficerska Aka-

dy bezpieczeństwa przy zwiedzaniu

Przed nimi pięć lat intensywnej na-

– składanie przysięgi. Z szeregów

twa UNESCO. Wydobycie nie było

demii pozwala szkolić wojskowych

kopalni.

uki i szkoleń, ale te lata zapamiętają

wystąpiły oddziały żołnierzy pierw-

proste. Początkowo kopano szyb,

na wysokim poziomie nie tylko w

Do kopalni schodzimy po 380

na zawsze i najbardziej w pamięci

szego roku. Jako jedyni z bronią w

który miał trafić na bryłę solną. Przy

dziedzinie wojskowości, ale również

stopniach. Jest tu całe podziemne

utkwią im dwie uroczystości – mo-

ręku. Każdy ż żołnierzy podchodził

pomocy żelaznych lub drewnianych

dać młodym podoficerom głębokie

miasto na dziewięciu poziomach.

ment złożenia przysięgi i chwila od-

do stolika swego pododdziału, czytał

klinów rozsadzano solne bloki, które

wiadomości z wielu dziedzin „cywil-

Pierwszy poziom to 64 metry, ale

czytania rozkazu o nadaniu stopnie

na głos słowa przysięgi, podpisywał

następnie ociosywano w cylindry o

nych”, idących w parze. Uczelnia

na trzecim już jest nad nami 135

oficerskiego.

się po tym i po męskim uścisku dło-

wadze od 300 do 2000 kg, potem

szkoli przyszłych dowódców wojsk

metrów. Zejście nie jest trudne, a

Na zakończenie uroczystości

ni swego dowódcy otrzymywał tekst

transportowano je na powierzchnię.

lądowych, specjalistów od różno-

nasycone solą powietrze sprawia,

krótkiego wywiadu dla czytelników

przysięgi na pamiątkę. Nie był już

Do wydobycia na powierzchnię po-

rodnych typów techniki wojskowej,

że oddychamy lżej. Im głębiej scho-

Kuriera udzielił rektor-komendant

wczorajszym chłopakiem, urwisem –

czątkowo służył kołowrót, który był

uzbrojenia rakietowego, artylerii,

dzimy, tym robi się chłodniej. Na

WSWL im. T. Kościuszki płk prof. dr

stawał się obrońcą Ukrainy. Przy sto-

poruszany ręcznie. Z czasem za-

inżynierów wojskowych, saperów,

dole jest stała temperatura – +14˚C.

hab. Mariusz Wiatr:

likach niektórych pododdziałów przy-

częto wykorzystywać poziome wały

wojskowych-chemików, specjalistów

Wokół konstrukcje drewniane, co

„Jest to nasza pierwsza wizyta

sięgę przyjmowali osobiści dowódca

wprawiane w ruch końmi. Takie wy-

wywiadu wojskowego i psychologów

nie dziwi, bo przez lata przesiąknię-

we Lwowie. Rozpoczęliśmy spotka-

Sił Lądowych gen-płk Gennadi Woro-

glądało wydobycie do XVIII wieku.

wojskowych. Uczelnia kontynuuje

te solą drewno stało się mocniejsze

nia z Akademią Wojsk Lądowych

biow, dowódca uczelni gen-lt Pawło

Po zakończeniu wydobycia w

tradycje Lwowskiej Szkoły Kadetów

od granitu. Przewodnik proponuje

im. hetmana Piotra Sahajdacznego.

Tkaczuk, słowom przysięgi przysłu-

1996 roku personel kopalni został

otwartej w 1899 roku i wojskowej

polizać ścianę – to monolit solny.

Ta współpraca będzie się rozwi-

chiwał sie też i gratulacje składał płk

wykorzystany do tworzenia tras

uczelni politycznej, otwartej w Briań-

„Historia Wieliczki zaczyna się w

jać. Przyjechaliśmy tu po to, żeby

Mariusz Wiatr. Po kolei wywoływani

turystycznych, odnowienia starych

sku w 1939 roku, siedzibę której w

Średniowieczu. Wtedy to miejsce

podpisać list intencyjny, dotyczą-

przez dowódców z szeregów wycho-

wyrobisk i komór, zapewnienia trwa-

1947 roku przeniesiono do Lwowa.

nazywano Magna Sal – Wielka

cy współpracy pomiędzy naszymi

dzili kolejni żołnierze, aż wszyscy

łości i bezpieczeństwa, odnowienia

Od 1962 roku jest wyższą uczelnią

Sól, – opowiada nasz przewodnik,

uczelniami. Myślę, że ta współpraca

uroczyście przed swymi dowódcami,

dawnych maszyn i urządzeń wydo-

wojskową. Z okazji 100-lecia Akade-

pani Anna. – Chociaż o pokładach

będzie bardzo istotna, zarówno dla

starszymi kolegami i rodzicami złożyli

bywczych. W chwili obecnej wpływy

mii zostało jej nadane imię hetmana

soli na tych terenach wiadomo było

naszej strony, jak i dla strony ukra-

przysięgę. Następnie przyszłych ofi-

z turystyki kilkakrotnie przewyższają

Piotra Zahajdacznego. Do dyspo-

jeszcze wcześniej. Archeologiczne

ińskiej. Jest nam szczególnie miło,

cerów pobłogosławili kapłani.

dochody z wydobycia.

zycji przyszłych oficerów są dobrze

badania terenu wykazały, że wa-

że możemy przyjechać do Lwowa

Nastąpił moment demonstra-

Wewnątrz kopalni – olbrzymie

wyposażone sale wykładowe, a za-

rzenie soli z ropy, którą czerpano

w takim dniu, kiedy składana jest

cji wyszkolenia wojskowego. Cała

komnaty, sale, podziemne przejścia

jęcia praktyczne prowadzone są na

ze słonych źródeł, zastosowywa-

tu przysięga wojskowa, kiedy mo-

Akademia  prowadzona  przez

i korytarze. Wszystko zostało ude-

jednym z najlepszych poligonów w

no tu już w IV wieku pne. W 1044

żemy zobaczyć tradycje ukraińskie.

swego dowódcę przemaszerowała

korowane rzeźbami, detalami ar-

Europie – Jaworowskim. Na terenie

roku król Kazimierz nadaje przywi-

Jesteśmy pod wrażeniem wielkiego

przed trybuną honorową. Równymi

chitektonicznymi i płaskorzeźbami z

uczelni jest muzeum historii, gdzie

leje kopalniom soli. Wtedy sól była

profesjonalizmu, który został tutaj

szeregami przeszły kolejne wydzia-

soli, Są tu pomniki wybitnych osobi-

przedstawiona jest droga uczelni

podstawą gospodarki państwa – sól

zademonstrowany. Liczymy na dal-

ły i roczniki uczelni. Zamykała po-

stości, mamią głębią solne jeziorka,

do dnia dzisiejszego, ale cały teren

wykorzystywano zamiast pieniędzy.

szą korzystną dla obu stron współ-

chód orkiestra wojskowa, która na

a w kaplicy kopalnianej odbywają

uczelni można nazwać muzeum

Od dawna Polacy odkryli wartość

pracę.”

zakończenie wspólnie z kompanią

się nawet śluby.