img
24
gdańsk – miasto POMORSKIE
14–27 września 2012 nr 17 (165) * Kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
WISŁOUJŚCIE
Dawna Rzeczpospolita miała wiele twierdz rozmieszczonych
głównie na kierunkach największego zagrożenia dla kraju. Jako
te, które często atakowane były przez nieprzyjaciół, najbardziej
w Polsce znany był Kamieniec Podolski, Kudak, a także wciąż
zmieniający panującego Chocim. Potem Okopy Świętej Trójcy
wraz z Szańcem Panny Marii, Bar i Zamość.
Czerwonoarmiści „karali” Gdańsk
się wtedy Gzddanyzc. Polski książę
za to, że był niemiecki, chociaż po
miałby więc zbudować na Pomorzu
I wojnie światowej nie uznano Gdań-
polskie miasto, chyba tylko po to,
ska za niemiecki dlatego, że od roku
by nazwać go nie wiem po jakiemu,
1466 aż do rozbiorów, mieszkało w
może po kaszubsku, ale na pewno
nim dość dużo Polaków. Polskim
nie po polsku. Wierzycie Państwo w
miastem też być nie mógł, bo na
Centralna wieża twierdzy i otaczający ją murowany wieniec
coś takiego?
to Polaków było jednak stanowczo
Do powstania Gdańska nie trze-
SZYMON KAZIMIERSKI
za mało. W tym polsko-niemieckim
Ten silniejszy miał spore dochody od
Wbrew głupim gadaniom, to nie byli
ba było Mieszka I. Pomorzanie mieli
tekst
sporze obie wysokie, zacietrzewione
tego słabszego. Nie musiał admini-
żołnierze. To byli przede wszystkim
własną dynastię książęcą niczym
JOANNA PIŁAT,
strony, zapominały wszakże o tym,
strować jego terytorium, nie ponosił
niemieccy rzemieślnicy, krępowani
nieustępującą polskim Piastom. W
WIKIPEDIA zdjęcia
że Gdańsk był w swym początku
żadnych kosztów. Co roku dostawał
dotychczas niemieckimi przepisa-
Polsce jest taka chętka, by przedsta-
miastem, po prostu, POMORSKIM!
forsę tylko dlatego, że był silniejszy.
mi cechowymi, którzy tu, na terenie
wiać naszych ówczesnych sąsiadów
Czyim miastem
Była kiedyś taka kraina poło-
księstwa pomorskiego odzyskiwali
Słabszy mu płacił w obawie, że jeśli
jako zapóźnionych w rozwoju dziku-
był Gdańsk?
Zagrożenie nadchodziło zawsze
żona na północ od ziem polskich,
zdolność działania. Tu żyło się im
nie zapłaci, zostanie zwyczajnie po-
sów, na tle których Polacy błyszczeli
z kierunku wschodniego i południowo
oddzielająca je od Bałtyku, zaczy-
bity. Tak funkcjonował system „na
łatwiej. Za niemieckimi rzemieślni-
„niby jakiś talar złoty”. To po prostu
-wschodniego, a wbrew późniejszej
nająca się gdzieś na wysokości
lennika”. Był jeszcze drugi system
kami szli niemieccy kupcy. Przenosili
nie może być prawdą. Z przekona-
antyniemieckiej propagandzie, grani-
obecnej Bydgoszczy. Mieszkali tam
„na namiestnika”, ale ten bardziej
się tu dla tych samych powodów, dla
niem będę twierdził, że wszędzie
ca z Niemcami była najspokojniejszą
też Słowianie, ale inni. Mający inne
angażował silniejszego, bo zmuszał
jakich robili to rzemieślnicy. Otwierali
było bardzo podobnie. I na ziemiach
granicą Polski. Po ostatecznym poko-
zwyczaje i posługujący się innym
go do utrzymywania przy namiest-
sklepy, handlowali, inwestowali. Ich
polskich, i u sąsiadów.
naniu Zakonu Krzyżackiego uspokoiło
językiem. Nazywano ich w Polsce
niku jakiegoś oddziału wojskowego.
działanie tworzyło miejsca pracy dla
Powstawanie miasta było zapew-
się też od strony Prus. To właśnie dla-
Pomorczykami, lub Pomorzanami.
Na poły porządkowego, a na poły
miejscowych. To też powodowało, że
ne długim procesem, bo zawsze tak
tego wiele słyszało się o twierdzach
Jedni twierdzą, że było to jednolite
okupacyjnego. Oba te systemy dzia-
Niemcy wrastali w miejscową spo-
jest. Najpierw powstaje jakaś mała
położonych na południowym wscho-
plemię, inni skłonni są wyróżniać
łały na Pomorzu bardzo nietrwale. Po
łeczność. Budowali tu swoje domy.
osada rybacka, która ma dogodną
dzie, natomiast zupełnie cicho było
wśród nich co najmniej trzy ple-
krótkim czasie przewaga Polaków
Osiedlali się na stałe. Wszystko to
komunikację z morzem, a w zapleczu
o pięknej i potężnej polskiej twierdzy
miona. Jak tam było, tak tam było.
spadała na tyle, że Pomorzanie dość
działo się za przyzwoleniem i błogo-
potężną rzekę, co aż się prosi, żeby
SKUTECZNIE zamykającej ujście
Roztopili się nasi Pomorzanie wśród
łatwo pozbywali się problemu, ale też
sławieństwem książąt pomorskich,
zbudować port. A jak port, to wtedy
Wisły do Bałtyku, położonej u same-
innych narodów za wyjątkiem Ka-
nie na tyle, żeby w przyszłości z po-
bo miasto stawało się kurą znoszącą
rozwój tej małej osady jest przesą-
go ujścia Wisły do morza i przez to
szubów, którzy żyją sobie do dziś
wrotem weń nie popaść.
złote jaja. Sąsiedzi zgrzytali zębami
dzony. Musi przekształcić się w mia-
nazwanej Wisłoujściem. Co ciekawe,
Czy książę zwierzchni poprzez
nadal w Polsce nikt nie wie niczego o
jeden z tych systemów stawał się
tej twierdzy, która jak na ironię zacho-
właścicielem podległego mu terenu?
wała się w stanie prawie nienaruszo-
Odpowiedzcie sobie Państwo na to
nym. Zniszczyli ją trochę Rosjanie w
pytanie, a wyjdzie Wam odpowiedź,
czasie ostatniej wojny, kiedy niezwy-
czy Gdańsk i tereny Pomorza Gdań-
ciężona Armia Czerwona pastwiła
skiego były odwiecznie polskie, czy
się nad świeżo przez nią zdobytym
może raczej odwiecznie polskie nie
Gdańskiem. Gdańsk bowiem, według
były.
rosyjskiej logiki, musiał ponieść karę
za to że był miastem niemieckim, no
Żyła złota
i ma się rozumieć – „faszystowskim”.
A teraz przed Państwem leży
Twierdza Wisłoujście widziana od strony Wisły
Słowo faszyzm, wzięte zosta-
Gdańsk. Żyła złota! Dziesiątki rąk
sto! Miasto i port, to przede wszystkim
i kombinowali co zrobić, żeby Po-
niedaleko Gdańska i jak słyszałem,
ło od włoskiego słowa fascio, czyli
będzie się wyciągało zewsząd, żeby
magnes dla ludzi przedsiębiorczych,
morzanom dobrać się do szkatuły.
mają się tam coraz lepiej. Daj im
wiązka, albo związek. Słowo to za-
ją zagarnąć.
specjalistów, handlowców. To cała
Próbowali przede wszystkim Polacy,
Panie Boże dużo szczęścia i dużo
warte było w nazwie partii założonej
Żeby lepiej zrozumieć historię
armia młodych, dzielnych ludzi chcą-
może dlatego, że mieli najbliżej. Do-
zdrowia, bo są to chłopy fest!
we Włoszech przez Benito Mussoli-
Gdańska należy zapoznać się z te-
cych nauczyć się zawodu, chcących
skonale nadawała się do tego śre-
Nasi historycy twierdzą, że
niego – Fasci di Combatanti. Związ-
renem, na którym miasto powstało
się wzbogacić, zrobić karierę.
dniowieczna instytucja tak zwanego
Gdańsk został pobudowany przez
ki Kombatantów (pierwszej wojny
i uściślić jego położenie, bo wbrew
lenna. Teraz takich facetów nazywa
polskiego księcia Mieszka Pierw-
światowej). W Związku Radzieckim
temu, co się potocznie o Gdańsku
się rekieterami. Wchodzą do sklepu
szego. Jak na złość zachował się
ktoś wpadł na pomysł, że dobrze jest
wie, miasto bynajmniej nie leży na
Niemieccy rzemieślnicy
i wymuszają na właścicielu opłatę
najstarszy zapis nazwy miasta z roku
słowem faszyzm zakryć jak parawa-
brzegu morza, ani też nie leży nad
i niemieccy kupcy
haraczu w zamian oczywiście za
999, który chętnie przytoczę dla tych
nem niemiecki reżim Adolfa Hitlera
Wisłą. Teraz miasto się rozrosło,
w Gdańsku
No i tak było z Gdańskiem. Przy-
„ochronę”. Wtedy jeden książę zmu-
wszystkich, którzy by chcieli połamać
o nazwie narodowy socjalizm, aby
ale przedtem do brzegu morza było
sobie język na jego wymowie. Miasto
bywali do niego, nawet z daleka różni
szał drugiego księcia do tego same-
słowem socjalizm, nie prowokował
około 6–7 kilometrów, zaś do naj-
istniało już w roku 997 i nazywało
ludzie, ale najwięcej było Niemców.
go i to właśnie była instytucja lenna.
porównań z socjalizmem panującym
bliższego brzegu Wisły, co najmniej
w Związku Radzieckim. Przypomi-
dwa kilometry. Gdańsk nie leżał
nało to bowiem, że oba te systemy
więc nad morzem, nie leżał więc
W Polsce jest taka
są właściwie tym samym i stanowią
nad Wisłą, tylko został zbudowany
chętka, by przed-
swoje lustrzane odbicia. Niby orzeł
na brzegu Motławy, dość dużej rzeki
stawiać naszych
i reszka tej samej, fałszywej monety.
uchodzącej do Wisły. To na tej rze-
Po takiej poprawce, z dnia na
ce zbudowano port gdański i żeby
ówczesnych są-
dzień w Niemczech zapanował fa-
wypłynąć z niego na morze nale-
siadów jako za-
szyzm, a Niemcy stali się wstrętnymi
żało najpierw ruszyć Motławą z jej
faszystami. Tak wtedy ochrzczeni,
prądem w kierunku Wisły, a potem
późnionych w roz-
zwolennicy Adolfa Hitlera nadal na-
dopiero z prądem Wisły w kierunku
woju dzikusów, na
zywani są faszystami we wszystkich
morza. Gdańsk powstał na skraju
tle których Polacy
krajach, w których niegdyś miłowało
Żuław, niskiego i podmokłego tere-
się Związek Radziecki. Nie pomaga-
nu w delcie Wisły, którego niektóre
błyszczeli „niby
ją żadne tłumaczenia, że faszyzm był
połacie położone są wręcz poniżej
Od strony lądu wieniec otaczają domy dla rodzin oficerów
jakiś talar złoty”.
przecież tylko we Włoszech…
poziomu morza. Wisła ledwo już
służących w twierdzy