24

kurier kulturalny

30 października–15 listopada 2012 nr 20 (168) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Do Sadżawy na gołąbki

Przepisy na gołąbki, które zdradziła nam

gospodyni z rejonu bohorodczańskiego

gołąbki z kapusty, marchwi i czerwonej papryki

Międzynarodowy Folklorystycznie-Etnograficzny Festiwal Gołąb-

500 g kapusty, 200 g marchwi, 300 czerwonej papryki, 200 g cebuli, 50

g natki selera, 1 główka czosnku, 200 g śmietany, 100 g oleju, sól i pieprz

ków odbył się w tym roku po raz pierwszy we wsi Sadżawa rejonu

do smaku.

bohorodczańskiego woj. iwano-frankowskiego. Odwiedzili tę impre-

Cebulę, marchew, paprykę i natkę selera drobniutko posiekać i zeszklić

na oliwie. Drobniutko posiekać kapustę, zalać wrzątkiem, przykryć pokrywką

zę również partnerzy rejonu z Polski, z gminy Szczurów.

i ostudzić. Odcisnąć ostudzoną kapustę, wymieszać z podsmażonymi jarzy-

nami i zielenią, dodać potłuczony na miazgę czosnek i doprawić. Główkę ka-

pusty podzielić na liście i sparzyć je, po czym usunąć grubsze pasma. Robimy

SABINA RÓŻYCKA

gołąbki, układamy w rondelku, zalewamy śmietaną i zapiekamy w piekarniku.

tekst i zdjęcia

gołąbki ziemniaczane

Dzielimy się z sąsiadami

1 kg ziemniaków, 200 g cebuli, 200 g marchwi, 50 g oleju, 200 g śmie-

tany, sól i pieprz do smaku.

doświadczeniem i pieśniami

Najlepiej gołąbki te smakują, jeśli są przygotowane z kwaśnej kapusty.

Podczas Festiwalu delegacja z

Ziemniaki myjemy, obieramy i trzemy na drobnej tarce. Cebulę i marchew

Polski zaprezentowała dawne tańce

obieramy, drobniutko siekamy i smażymy na oleju. Tarte ziemniaki i pod-

ludowe, które zebrał i uporządkował

smażone jarzyny mieszamy, doprawiamy. Gołąbki polewamy sosem z drob-

Mychajło Pastuch, były mieszkaniec

niutko pociętą zeszkloną cebulą.

wsi Bohorodczany. Od 12 lat pan My-

chajło mieszka w Szczurowie razem

gołąbki gryczane

z żoną Witaliną i synem Danielem.

1 główka kapusty, 300 g kaszy greczanej, 300 g marchwi, 4 cebule, 3 duże

Wraz z polskimi etnografami, pracu-

łyżki oleju, 500 g pomidorów lub 2-3 łyżki pasty pomidorowej, sól i pieprz do

je tam nad przywróceniem dawnego

smaku.

folkloru lokalnego.

Główkę kapusty podzielić na liście i sparzyć je, po czym usunąć grubsze

Na Festiwal do Sadżawy przy-

pasma. Kaszę gryczaną odgotować, marchew posiekać, cebulę drobniutko

urzędu gminy ds. edukacji oraz człon-

kukurydzianej, a również  pszen-

jechali również goście z Krymu, Do-

pokroić. Liście kapusty wypełnić nadzieniem i ułożyć w koperty, po czym ob-

smażyć na maśle. Garnek wyłożyć liśćmi kapusty, poukładać na nie gołąbki

kowie  zespołu  folklorystycznego.

nej, ziemniaków, fasoli, grzybów,

niecka i Tarnopola. Święto zaczęło

i zalać wodą (ok. 0,5 szklanki). Pomidory kroimy na plastry, układamy na

Bardzo nam się tu podoba, bowiem

marchwi i przypraw. Są zapieka-

się uroczystą paradą ulicami wsi.

gołąbkach i polewami osoloną oliwą. Gotować na małym ogniu.

ukraińska gościnność, zwłaszcza w

ne w piecu, duszone, gotowane w

Na przedzie niosą flagę Sadżawy z

zachodniej części kraju, to coś wspa-

śmietanie, podają ze skwarkami. A

przedstawionym na niej jabłkiem

Postne gołąbki z grzybami i marchwią

niałego! Czujemy się tu jak w domu!

jeszcze gospodynie aktywnie za-

i dużo korowajów. Właśnie ten świą-

500 g kapusty, grzyby – 500 g, marchew – 200 g, cebula – 200 г, ryż –

Ludzie, którzy nas przyjmują, stali się

stosowują nowe przypisy tej dawnej

teczny chleb nieśli goście w darze

150 g, olej – 100 g, sól i pieprz do smaku.

po prostu naszą rodziną – krewnymi

potrawy i przygotowują je w liściach

dla wsi i jej mieszkańców. „Festiwal

Główkę kapusty oczyścić z górnych liści, wyciąć głąb, zanurzyć kapu-

w duchu i sercu”.

sałaty, buraków, kapusty zawojskiej,

powinien przyczynić się do rozwoju

stę do wrzątku na 3-5 min., po czym wyjąć, ostudzić i ostrożnie oddzielić

pekińskiej, kalarepki, winogron itp.

agroturystyki na tych terenach, ponie-

na liście. Grzyby umyć, drobniutko posiekać i smażyć na oleju. Marchew

Za najlepsze gołąbki na naszym

waż mamy ku temu wszelkie warun-

Czas na uczczenie

myjemy, obieramy i trzemy na grubej tarce. Cebulkę czyścimy, drobniutko

święcie uznano potrawy ze Staruni.

ki – opowiada wójt Mychajło Bojko.

gołąbków

siekamy i smażymy razem z marchwią na oleju przez 2 min. Ryż płuczemy

Tymczasem Festiwal trwa i w

Gołąbki na święto przygotowywała

– Zresztą, ludzie u nas są niezwykle

zimną wodą, zalewamy wrzątkiem i zostawiamy na 2 godziny. Podsmażone

grzyby, jarzyny, i napęczniały ryż mieszamy i doprawiamy. Z odgotowanych

odległości kilku metrów od sceny,

cała wioska. Nawet wójta z człon-

gościnni. Kiedy ulokowaliśmy kilku

liści kapusty i przyrządzonego uprzednio nadzienia robimy gołąbki, układamy

na której występują goście z Polski,

kami Rady zapędzono do roboty.

gości w hotelu, to mieszkańcy wsi byli

w rondelku, zalewamy wrzątkiem i dusimy pod pokrywką około 30 min.

już rozpoczęto festyn… gołąbków. A

„Gołąbki przygotowywane u nas są

bardzo zasmuceni, chcieli bowiem

jest ich bez liku: z liści winogron, bu-

najlepsze – mówi wójt Iwan Mosiuk.

by goście obowiązkowo mieszkali w

gołąbki z grzybami w sosie śmietanowo-pomidorowym

500 g kapusty, 300 g świerzych grzybów, 2 cebule, 3-4 duże łyżki oleju,

2 łyżki masła lub margaryny, 2 szklanki sosu śmietanowo-pomidorowego,

sól i pieprz do smaku.

Główkę kapusty oczyścić z górnych liści, wyciąć głąb, zanurzyć ją do

wrzątku na 3-5 min., po czym wyjąć i ostrożnie podzielić na liście. Suszo-

ne grzyby zalewamy zimną wodą, solimy i zostawiamy tak na noc. Grzyby

dokładnie płuczemy, odgotowujemy, studzimy i drobniutko siekamy. Cebulę

kroimy, szklimy na oleju, dodajemy grzyby i smażymy. Z odgotowanych liści

kapusty i nadzienia robimy gołąbki, obsmażamy, zalewamy sosem śmieta-

nowo-pomidorowym i dusimy przez 30-40 min.

gołąbki z grzybami i jajami

500 g kapusty, 60 g suszonych grzybów, 60 g cebuli, 2 jaja, 140 g śmie-

tany, 10 g pietruszki, sól i pieprz do smaku.

Suszone grzyby zalewamy zimną wodą, solimy i zostawiamy tak na noc.

Grzyby dokładnie płuczemy, odgotowujemy, studzimy i drobniutko siekamy.

Główkę kapusty oczyścić z górnych liści, wyciąć kaczan, zanurzyć ją do wrząt-

ku na 3-5 min., po czym wyjąć i ostrożnie podzielić na liście. Jaja gotujemy na

twardo w posolonej wodzie, ostudzamy i obieramy z łupek. Cebulę kroimy,

szklimy na oleju, dodajemy grzyby i smażymy przez 5-7 min. Dodajemy pie-

raka, kapusty; z różnego rodzaju na-

– Od dzieciństwa pamiętam smak

rodzinach. Zawsze przecież przyjem-

truszkę i drobno posiekane jajo. Z odgotowanych liści kapusty i przyrządzo-

dzieniami, przyprawami i polewami.

gołąbków robionych przez mamę,

niej jest toczyć biesiady w rodzinnej

nego uprzednio nadzienia robimy gołąbki, układamy w rondelku, zalewamy

śmietaną, trzemy na to na drobnej tarce żółty ser i zapiekamy w piekarniku.

Gołąbki – to jedno z najbardziej daw-

później już sam zacząłem je przygo-

atmosferze i dzielić się wrażeniami

Do nadzienia gołąbków możemy dodać też kaszę greczaną.

nych dań ukraińskiej kuchni. Lokalne

towywać. Nasze gospodynie robią tę

przy smacznie zastawionym stole”.

gospodynie – gaździny, prezentowały

potrawę niespotykanie smaczną, ale

„Od pięciu lat współpracujemy z

gołąbki z pieczarkami i kalarepą

różnorodne gatunki gołąbków. „Na-

gdy trzeba to potrafię zrobić gołąbki

rejonem bohorodczańskim – opowia-

500 g kapusty, pieczarki – 500 g, marchew – 200 g, cebula – 200 g,

zwa dania jest bardzo dawna i posia-

z mięsem, grzybami i jarzynami, z

da przewodniczący gminy Szczurowa

kalarepa – 500, olej – 100 g, sól i pieprz do smaku.

da głęboką symbolikę. Pochodzi od

różnymi kaszami i papryką”.

Kazimierz Tyrcha. – Do największych

Główkę kapusty oczyścić z górnych liści, wyciąć głąb, zanurzyć ją we

słowa „gołąb” – opowiada Maria Boj-

W tym czasie gospodynie w

naszych osiągnięć zaliczam nawią-

wrzątku na 3-5 min., po czym wyjąć i ostrożnie podzielić na liście. Kalare-

czuk. – Zresztą, gołąbki przypominają

barwnie haftowanych bluzkach opo-

zanie współpracy między placówka-

pę myjemy, obieramy, drobniutko siekamy і podsmażamy. Grzyby, cebulę

kształtem ptaszka, który jest symbo-

wiadają, że przygotowanie gołąbków

mi edukacyjnymi i kulturowymi oraz

i marchew szklimy na oleju, każde osobno. Przyrządzone grzyby i jarzyny

lem pokoju, miłości i wierności. Kiedyś

nie jest sprawą prostą, a nawet dość

szkołami sportowymi, tam bowiem

mieszamy z kalarepą i doprawiamy. Z odgotowanych liści kapusty i przyrzą-

danie było obowiązkowym elementem

kłopotliwą. Początkowo trzeba z ka-

mieści się nasza przyszłość. Mamy

dzonego uprzednio nadzienia robimy gołąbki, układamy w rondelku, zale-

weselnego stołu. Do tej pory mówi się

pusty zdjąć wierzchnie liście i wyciąć

nadzieję, że nadal będziemy konty-

wamy wrzątkiem i dusimy pod pokrywką. Podajemy ze śmietaną.

u nas: „Czekamy na świeże gołąbki”,

kaczan. Wrzucić główkę do wrzątku

nuować współpracę w dziedzinie na-

Postne gołąbki z selerem

co jest znakiem, że w tej rodzinie już

aż się rozparzy, potem rozebrać na

rodowej spuścizny. Pragniemy dzielić

500 g kapusty, seler – 500 g, cebula – 200 g, marchew – 200 g, olej – 100

przygotowują się do wesela.

poszczególne liście, ściąć z nich

się z Ukraińcami własnym doświad-

g, ryż – 200 g, sól i pieprz do smaku.

Oj kapusto głowo pusta, liście

zgrubienia i dopiero wtedy skręcać

czeniem w kwestii pracy zespołów

Główkę kapusty oczyścić z górnych liści, wyciąć kaczan, zanurzyć ją do

masz zielone, już gotowe są gołąb-

gołąbki. Aby urozmaicić pracę na każ-

pożarniczych. Prócz tego prowadzimy

wrzątku na 3-5 min., po czym wyjąć i ostrożnie oddzielić liście. Seler i mar-

ki, jestem narzeczoną, – śpiewają

dym etapie śpiewano piosenki i przy-

wymiany młodzieży. Z tego też powo-

chew myjemy, obieramy i trzemy na grubej tarce. Cebulę czyścimy i drobniut-

gaździny ze wsi Żuraki, zapraszając

śpiewki. Niestety dziś już nikt ich nie

du przyjechaliśmy na Festiwal do

ko siekamy. Wszystkie jarzyny szklimy na oleju przez 1-2 min. Ryż myjemy,

do poczęstowania się gołąbkami.

pamięta. Jednak lokalni etnografowie

Sadżawy dość licznie, bowiem nasza

zalewamy wrzątkiem i moczymy przez dwie godziny. Później mieszamy ryż

Dziś gołąbki przygotowują w li-

poszukują tej ludowej twórczości, bo

delegacja liczy 24 osoby. Są wśród

z jarzynami i doprawiamy. Z odgotowanych liści kapusty i przyrządzonego

ściach świeżej kapusty i nadzienia

kapuściane piosenki stały by się swo-

nich: dyrektorka szkoły, dyrektorka

uprzednio nadzienia robimy gołąbki, układamy w rondelku, zalewamy poso-

z mięsa, ryżu, kaszy gryczanej, lub

istym odkryciem folkloru.

centrum kultury i sportu, pracownik

lonym wrzątkiem albo śmietaną i dusimy pod pokrywką.