7

www.kuriergalicyjski.com * Kurier galicyjski * 16–29 listopada 2012 nr 21 (169)

Dzień Niepodległości I tak być może – przyjaźń pomiędzy

wioskami polską i ukraińską

w Chmielnicku

Z Równego (nie mylić ze stolicą województwa rówieńskiego – red.) do

Miasto Chmielnicki powitało gości z Tarnowa wspaniałą

granicy – rzut beretem. Tylko trzy kilometry stąd do przejścia granicz-

pogodą oraz powiewającymi na wietrze biało-czerwo-

nego Jagodyn-Dorohusk, a dosłownie kilkaset metrów przed wjazdem

nymi flagami z okazji zbliżającego się Dnia Niepodle-

do miejscowości po drugiej stronie leniwie płynącego Bugu – polska

głości Polski. 8 listopada do stolicy obwodu przyjechali

miejscowość Świerże. Na terenie gminy Równe od dawna osiedlali się

ze swoim koncertem słynni muzycy z Polski: Henryk

i Polacy, i Ukraińcy.

Błażej oraz Teresa Kaban.

delsona, budząc liryczny nastrój u

FRANCISZEK MICIŃSKI

andrujących rzek Europy, wraz z jej

AGNIESZKA rAtNA

licznie zebranej publiczności...

tekst i zdjęcia

niezwykle urokliwą, naturalną doliną

tekst i zdjęcia

Przyjemną niespodzianką dla

oraz ogromną różnorodnością biolo-

gości z Polski stało się powitanie

W pełnej widzów chmielnickiej

giczną”.

W gości i po doświadczenia

uczniów szkoły nr 20, gdzie uczą

filharmonii, pianistka oraz flecista

Pan Wołodymyr mówi, że miedzy

do sąsiadów za Bug

się języka polskiego, a także krótkie

zaczarowali publiczność artystycz-

Jak powiedział przewodniczący

nim i wójtem gminy Ruda-Huta po-

wystąpienie głównego dyrygenta

nym wykonaniem muzyki polskich

rady wiejskiej – najlepsi przyjaciele

wstały dobre, przyjacielskie stosun-

chmielnickiej filharmonii:

kompozytorów XIX i XX w., a także

mieszkają dwadzieścia kilometrów

ki. Pan Kazimierz w rozmowie mówi

- Mnie, jako absolwentowi lwow-

znanymi utworami światowej muzyki

za granicą. Przed kilku laty rówieńska

do niego „synku”, a odpowiadać nie

skiego konserwatorium, niezmiernie

klasycznej.

gmina podpisała umowę o współpra-

wypada inaczej jak „ojcze”, zwraca-

miło jest przebywać i przemawiać

Ponad 400 przedstawicieli pol-

cy z gminą Ruda-Huta po polskiej

jąc się do starszego kolegi. Jeden

przed zebranymi tutaj aktywistami

skich środowisk z Ziemi Chmiel-

stronie. Dziś, jak twierdzi przewod-

z członków zarządu „Euroregionu

środowiska polskiego, nawet tylko z

nickiej na Podolu miało możliwość

Okładka wydania o wspól-

niczący rady Wołodymyr Kryżuk,

Bug”, pan Smal, wiele zrobił dla obu

nym projekcie obu gmin

można już pochwalić się niezłymi

gmin i dla województwa Lubelskiego

wynikami. Udało się nawiązać dobre

ko. Nie można tu nie wspomnieć i o

w ogóle. Wołodymyr Kryżuk opowia-

partnerskie stosunki pomiędzy obie-

wołyńskiej rzezi 1943 roku. Sprawa

da, że jego „ojciec” chętnie dzieli się

ma gminami. „Jako były nauczyciel

w tym, że właśnie na terenie dzisiej-

swoim doświadczeniem w pisaniu

lokalnej szkoły, od chwili mego urzę-

szej gminy Równe leżały nieistnie-

projektów europejskich.

dowania jako przewodniczącego rady

jące dziś miejscowości Jankowce

Przykład gminy Ruda-Huta, gdzie

wiejskiej, starałem się zaprzyjaźnić

i Ostrówki. Niedawno siłami obu

co roku odbywa się wiele kultural-

obie szkoły w sąsiednich wsiach. Na-

stron uporządkowano i poświecono

no-artystycznych imprez, stał się

sze dzieci były zachwycone dwudnio-

miejsce wiecznego spoczynku nie-

impulsem do naśladowanie poprzez

wym pobytem u swych rówieśników

winnych ofiar. Obecnie na mszach

inne wołyńskie samorządy. Akurat

w sąsiednim państwie. Początkowo

żałobnych modlą się wspólnie Pola-

wypadła wspaniała okazja – 570-

trochę onieśmielała je nieznajomość

cy i Ukraińcy. Starzy ludzie mówią,

lecie pierwszej wzmianki kronikar-

tego powodu, że jeden z moich ulu-

ocenić symbiozę romantycznych

bionych nauczycieli – Leszek Mazepa

tendencji z klasycznymi tradycjami

w swoim czasie był prezesem polskiej

XVIII i pocz. XIX wieków. Dało się

organizacji Lwowa i nie raz służył mi

zauważyć, że muzyka tych czasów,

za przykład – jak osiągać sukces, nie

przesiąknięta polskimi, a także nie-

zważając na problemy i trudności.

mieckimi akcentami, bardzo łatwo

W dobrym humorze wracali do

wpadała w ucho, wywołując zain-

domu wszyscy – Polacy z Polski

teresowanie nie tylko u ludzi sztuki,

oraz miejscowi – z Kresów. Kolejny

ale i przedstawicieli innych, bardziej

kontakt z polską kulturą jak zawsze

przyziemnych zawodów.

będzie sprzyjał zaspokojeniu po-

Muzyka w wykonaniu świato-

trzeb duchowych potomków wielkich

wej klasy wykonawców przyciągała

uwagę swoją szczerością, doskona-

Polaków, urodzonych na terenach

kresowego Podola.

łą formą. Kunsztownym gustem wy-

pełnione są utwory Chopina i Men-

Wołodymyr Kryżuk z polską delegacją, przybyłą na porządkowanie pochówków

że pamiętają jeszcze jak miesz-

polskiego, ale po noclegu u kolegów

skiej o Równem. Pod koniec lipca

kańcy obu wsi żyli w przyjaźni. Kto

rozstawali się ze łzami w oczach.

po raz pierwszy odbyły się obchody

pierwszy rozpalił konflikt – wersje do

Potem nastąpiła rewizyta nauczycie-

święta wsi. Na uroczystości zjecha-

dziś są różne.

li i dzieci z Huty u nas w Równym.

ło wiele szacownych gości – w tym

W dobrych i przyjacielskich sto-

Na pamiątkę swego pobytu, koledzy

i wielu przyjaciół z Polski z wójtem

sunkach z inicjatorem uporządko-

z Polski przywieźli kilak krzewów,

Kazimierzem Smalem na czele. Jak

wania pochówków w Ostrowkach,

które wysadzili na szkolnym dzie-

opowiada Wołodymyr Kryżuk, spo-

Oto dzień triumfu, chwały,

Zadumany listopad

pracownikiem IPN z Lublina Leonem

dzińcu. W ukraińsko-polskim kąciku

łeczność Równego zrobiła wszystko,

Cieszmy się pospołu!

Dumną legendę pieści,

Popkiem jest i nasz bohater. Gdy pan

w gabinecie przewodniczącego jest

żeby goście zapamiętali tę wizytę.

Dziś Ojczyzna zmartwychwstała,

O dawnych sławnych dziejach

Jak feniks z popiołu.

Lecący liść szeleści.

Popek, którego krewni pochowani są

cały stos książek. Pan Wołodymyr

Święto udało się – Polacy byli za-

tu na cmentarzu, przyjeżdża z har-

demonstruje nam kolorowe wyda-

chwyceni gościnnością gospodarzy.

Z ponad wieku zniewolenia,

O bohaterskich Legionach,

cerzami aby porządkować mogiły,

nie pod tytułem „Ekoturystyka gmin

Ale jak mówi sam rówieński wójt –

Powstań, zgliszcz, pożogi,

O dzielnych Lwowskich Orlętach

Wołodymyr Kryżuk zawsze znajduje

Ruda-Huta-Równe”. W przedmowie

wiele trzeba się uczyć od sąsiadów

Dziś nas wywiódł z uciśnienia

Tak Polską rozmodlonych

czas, żeby się z nim spotkać. Nie tyl-

do tego wydania wójt gminy Ru-

zza Buga. „Mają bardziej poważny

Nasz Komendant Drogi.

Bo honor – to rzecz święta.

ko się spotkać – zawsze proponuje

da-Huta Kazimierz Smal twierdzi,

stosunek do historii, kultury, tra-

pomoc, bo przyjeżdża z uczniami

że dana publikacja jest jednym z

dycji i ich zachowania – mówi pan

Rzućmy kwiaty mu pod nogi,

O KOPu kresowych bastionach,

swojej szkoły. Zawsze udziela pomo-

wyników współpracy partnerskiej.

Wołodymyr. – Polacy przekazują to

Bo Legiony stworzył,

O polskich Termopilach

cy i innym Polakom, którzy przyjeż-

„Zaprezentowaliśmy w niej najcie-

z mlekiem matki, a my dopiero do

Rozwinął skrzydła do lotu

Zadumany listopad

dżają oddać cześć bliskim zmarłym.

kawsze krajobrazowo, przyrodniczo

tego idziemy”.

Srebrnopióry orzeł.

Poświęca ich chwale chwile.

„Winnych w tej tragedii już nie

i kulturowo obszary naszych regio-

znajdą – mówi pan Kryżuk. – to było

nów. Obie gminy, rozdzielone gra-

Pamiętać, aby więcej

Boża pomoc tak łaskawa,

Choć przeszłość w dal upłynie,

dawno. Musimy jednak o tym pamię-

nicami administracyjnymi państw,

się nie powtórzyło…

Wielki cud nam błysnął –

Zszarzeje niwa zżęta.

tać, aby nie powtórzyło się w przy-

łączą unikatowe na skalę europej-

Ale nie zawsze w tych miejsco-

To Warszawska bitwa krwawa,

Ta pamięć nie zaginie,

szłości. Trzeba odwrócić kartę i iść

ską walory ekologiczne rzeki Bug,

wościach w stosunkach pomiędzy

Zwycięstwo nad Wisłą.

Bo honor – to rzecz święta.

dalej razem”.

jednej z ostatnich naturalnie me-

Ukraińcami i Polakami było tak gład-

***

STANISŁAWA NOWOSAD