28

Kurier kulturalny

16–29 listopada 2012 nr 21 (169) * Kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Przesłanie sercem – chorzowscy artyści na Ukrainie

Jednym z miast partnerskich Chorzowa jest ukraiński Tarnopol. Chorzowskie Centrum Kultury podjęło się zaszczytnego,

zarazem odpowiedzialnego zadania organizacji wyjazdu oraz przygotowania artystycznej ekipy. Bo oprócz wizyty władz

miasta, chorzowianie pragnęli zaprezentować swój kulturalny dorobek. Także mieszkającym tam Polakom. W czterdzie-

stoosobowej grupie znalazły się: show taneczne „Step” Tomasza Micha, z programem tańca nowoczesnego i irlandzkiego,

Lekki Teatr Przenośny z inscenizowaną poezją, prowadzony przez Teresę Adamkiewicz i Mirosława Orzechowskiego, mło-

dy piosenkarz Wojciech Grzywnowicz, aktorka Agata Śliwa oraz niżej podpisany, śpiewający artysta.

JAN MARIA DYGA

tekst i zdjęcia

Autokarowa podróż nocą, jak

zwykle z przydługim postojem na

wschodniej granicy, skończyła się

przed południem następnego dnia.

Z przygodami, bo GPS zaprowadził

autokar na bezdroża. Kiepska szosa

stopniowo zamieniała się w polną.

Uboczny, pozytywny efekt zaistniałej

sytuacji stanowiły sielskie pejzaże –

piosenkę z repertuaru Jana Kiepu-

że zwiedzanie Lwowa zaczęliśmy od

był fakt, że we Lwowie urodził się

ry. Prawie w każdej miejscowości

stada pasących się gęsi, pastuchy

ry. Mimo wieczornej burzy, święto

jednej z największych polskich nekro-

wybitny polski baryton, moja ikona,

widać było nową lub budującą się

pilnujący krów, malowane chatki i ko-

Tarnopola zwieńczył megakoncert

polii – Cmentarza Łyczakowskiego.

Andrzej Hiolski.

cerkiew (głównie greckokatolickie i

biety w chustach na głowie. Miało się

ukraińskich gwiazd sceny i pokaz

Miejscowa polska przewodniczka z

Należałoby wspomnieć, iż tu wy-

prawosławne. Odbudowywane są

wrażenie, że czas cofnął się o sto lat.

fajerwerków.

ogromną pasją i wiedzą opowiadała

stępowały aktorskie gwiazdy polskiej

stare świątynie. Za komuny służyły

Świadomość wagi występów

Będąc w Tarnopolu, udało się

o wybitnych Polakach, którzy tu spo-

sceny i działała słynna „Lwowska

za magazyny lub muzea... ateizmu.

spowodowała, że mimo zmęczenia

naszej grupie zrobić autokarowy

częli, o zabytkowej wartości wspa-

Fala” z legendarnymi wykonawcami

W polskim, ocalałym kościele ka-

zadziałała adrenalina. Pierwszy kon-

skok do pobliskiego Zbaraża, by po-

niałych nagrobków i losach samego

o pseudonimach Tońko i Szczepko.

tolickim, wrażenie wywarła na nas

cert chorzowian miał charakter plene-

dziwiać średniowieczne zamczysko-

cmentarza. Musieliśmy oczywiście

O Lwowie można mówić w nie-

opowieść starszego człowieka, ko-

rowy. Odbył się na rynku, w sławnym

muzeum, w którym ongiś zamieszki-

dotknąć sąsiedniego cmentarza Or-

skończoność, więc dodam, że to w

ścielnego, który z emocjonalnym

i bliskim sercom Polaków Kamieńcu

wały polskie rody Leszczyńskich,

ląt Lwowskich – oddać hołd młodo-

tym mieście zrodziła się specyficzna

zaangażowaniem opowiadał o jego

Podolskim. Zanim doszło do wystę-

Sobieskich, Ossolińskich, a wizytę

cianym obrońcom Lwowa.

mieszczańska gwara zwana „bała-

historii i zmaganiach by zabytkowa

pu, był czas na zwiedzenie histo-

składali polscy królowie, m.in. Stefan

Wiadomo, że miasto olśniewa

kiem”. No, a byłoby grzechem nie

gotycka świątynia nadal służyć mo-

rycznej starówki z potężną twierdzą

Batory. Wielokrotnie było nam dane

bogactwem polskich zabytków, m.in.:

wypić we Lwowie kawy, która ma

gła Polakom.

i licznymi architektonicznymi śladami

odczuć wyrazy uznania i szczere po-

katedrą, wieloma cennymi budowlami

niepowtarzalny smak.

Drohobycz, to część polskiej

polskiej wielowiekowej obecności na

dziękowania za przybycie, za występ

sakralnymi i świeckimi. Należało sfo-

Zwieńczeniem jednodniowego

historii. Tu urodził się, pochowany

tzw. Kresach.

po polsku. Np. w Tarnopolu, podszedł

tografować (dotąd stojący), wyniosły

wypadu do Lwowa było wejście na

w Zakopanem, wielki pisarz Kornel

Tego dnia Ukraina obchodziła

do nas nieznany nam pisarz, dedy-

pomnik Adama Mickiewicza. Mimo iż

wzgórze zwane Wysoki Zamek, z

Makuszyński, znany autor wielu

narodowe święto. W mieście domi-

kując swoją książkę. Nasza ekipa

we Lwowie drastycznie zmniejszyła

kapitalną panoramą miasta, a póź-

młodzieżowych bestsellerów i m.in.

nował nastrój wielkiego festynu, tj.

techniczna, wcześniej zaopatrzona w

się liczebność Polaków, to działają

niej przejazd do Stryja – ważnego

znanej bajki o Koziołku Matołku. Z

liczne kramy, morze turystów, a na

liczne chorzowskie i śląskie akcenty

tu polskie organizacje, w tym Polskie

miasta na trasie ukraińskiego to-

miastem kojarzy się nazwisko rów-

rynku duża estrada i non stop wy-

(wydawnictwa, albumy, gadżety) za

Towarzystwo Opieki nad Grobami

urnee. Ostatnie dwa noclegi miały

nież wybitnego polskiego malarza

stępy, głównie ukraińskich zespołów

każdym razem, oprócz obsługi sceny,

Wojskowymi. W mieście wychodzi

miejsce w urokliwym ośrodku wypo-

i pisarza żydowskiego pochodzenia

folklorystycznych (świetnych!). Nasz

Brunona Schulza. Mieliśmy możli-

występ był przeciwwagą dla folkloru.

wość zwiedzenia starej części miasta

Stanowił ciekawy koktajl taneczno-

i obejrzenia z go ratuszowej wieży.

wokalno-aktorski i spotkał się z bar-

Chorzowscy artyści wystąpili na ple-

dzo dobrym odbiorem. Muzycznie

nerowym koncercie w rynku, wespół

wyraźnie wionęło Zachodem.

z miejscowym polskim zespołem

Przejazd do Tarnopola (160 km)

mandolinistów.

zwieńczył pierwszy dzień pobytu na

Pragnę dodać, że w finale każ-

gościnnej Ukrainie. Gospodarze mia-

dego naszego występu, śpiewaliśmy

sta dołożyli starań by ekipie stworzyć

wraz z widownią znaną ukraińską

optymalne warunki pobytu. Nie było

piosenkę „Czerwona ruta” (po ukraiń-

dziełem przypadku, że przyjechali-

sku!). Dopełnieniem pełnego wrażeń

śmy akurat w czasie, gdy Tarnopol

dnia stało się integracyjne spotkanie

obchodził swoje święto. Na licznych

przy ognisku w Szypilsku, zaledwie

skwerach i placach trwały impre-

10 km od słynnego ukraińskiego

zy. Chorzowska grupa artystyczna

uzdrowiska, Truskawca.

dostąpiła zaszczytu dwukrotnego

Ostatniego dnia pobytu zawita-

występu, w tym, następnego dnia

liśmy do Stryja, ważnego centrum

w ogromnej muszli koncertowej, na

dawniej i dziś. Chorzowianie dostali

terenie największego tarnopolskie-

zaproszenie do polskiego ośrodka

go parku. Mimo upałów nasi dali z

kultury im. Kornela Makuszyńskie-

siebie wszystko, by jak najlepiej się

go. Tam padło skierowane do nas

zaprezentować. Mieliśmy nadto świa-

pytanie: „Czy według was Ukraina

domość, że występujemy także dla

jest już przygotowana z wejściem

Polaków, jakże złaknionych polskiej

do Unii Europejskiej?”. Młodzież

obecności na scenie. Nasze występy

zareagowała przecząco. Sytuację

wplecione zostały w oficjalne spotka-

polityczno-gospodarczą, a także los

nie władz obu miast.

żyjących tu Polaków rekompenso-

Chorzowscy artyści przed teatrem w Tarnopolu

Epicentrum miasta stanowi je-

wała jednak gościnność ludzi, którzy

zioro, które poprzez szosę-groblę

czynkowym Szypilsko, położonym

przyozdabiała miejsce występów ba-

dwutygodnik „Kurier Galicyjski”, od-

tu żyją, z którymi było nam dane się

łączy obie części miasta. Właśnie

nad jeziorkiem z wysepkami, dom-

lonikami, zaś dzieciarnię obdarowu-

prawia się Msze św. po polsku, dzia-

zetknąć.

tego dnia nad jeziorem było i hucz-

jąc słodyczami.

łają zespoły artystyczne, m.in. chór

kami letniskowymi itp.

Pożegnalny (ale już w sali) wy-

nie i gwarno, bowiem odbywały się

Kolejny dzień artystycznego wo-

katedralny.

Kolejnym miastem na koncerto-

stęp odbył się w byłym, ładnym sty-

akurat młodzieżowe mistrzostwa

jażu przeznaczony był na wyjazd do

Przeżycie dla chorzowian sta-

wej trasie stał się Drohobycz. Akurat

lowo Domu Sokoła, który aktualnie

świata na łodziach motorowych.

Lwowa – w przeszłości bastionu pol-

nowiło zwiedzanie gmachu Teatru

było święto Wniebowzięcia NMP (wg

służy jako dom kultury. Via Lwów, po

Niezależnie od naszych występów,

skiej kultury, nauki, a nawet sportu;

Wielkiego Opery i Baletu, w którym

kalendarza wschodniego). Na trasie

szczęśliwie krótkiej granicznej odpra-

był czas na spacer po mieście z

wszak „Pogoń Lwów” była w okresie

tak wiele jest arcydzieł polskich

i w samym Drohobyczu zaskoczyła

wie paszportowej, wczesnym ran-

przewodnikiem. Pod pomnikiem,

nas ilość wiernych w świątyniach.

międzywojennym mistrzem Polski.

rzeźbiarzy i malarzy, gdzie śpiewały

kiem, niewyspani, ale z ogromnym

stąd pochodzącej światowej sławy

Mimo wieloletnich czasów totalitar-

Tu urodził się Kazimierz Górski, któ-

największe polskie operowe sławy,

bagażem doświadczeń i przeżyć

śpiewaczki Salomei Kruszelnickiej,

nego zniewolenia i deptania religii,

rego imię nosi stadion narodowy w

jak Jan Kiepura czy Adam Didur. Dla

wróciliśmy do Chorzowa. Na pewno

Jan Maria spontanicznie zaśpiewał

nastąpił żywiołowy powrót do wia-

Warszawie. Nie trzeba tłumaczyć,

mnie osobiście nie bez znaczenia

Ukraina stała nam się bliższa.