14

Przegląd wydarzeń

18–28 stycznia 2013 nr 1 (173) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Lwów i konsulat generalny – jak to było?

Blok II Konferencji poświęconej historii polskiej placówki konsularnej we Lwowie składał się z dwóch czę-

ści. Pierwsza część dotyczyła znaczenia Lwowa i Konsulatu Generalnego RP w relacjach polsko-ukraiń-

skich, zaś druga – roli konsulatu lwowskiego dla środowiska polskiego Lwowa i okręgu konsularnego, który

obejmuje kilka obwodów regionu Zachodniej Ukrainy.

kim projektem była w 1995 roku wy-

JURIJ SMIRNOW

stawa „Polskiej książki naukowej”.

tekst i zdjęcia

Zbiory muzealne tworzą się przez

W pierwszej części panelu dys-

stulecia – teraz należą do dziedzic-

kusyjnego moderatorem był profesor

twa naszych narodów. Nasza praca

Stanisław Niecieja, rektor Uniwersy-

w kierunku wspólnego opracowania

tetu Opolskiego. W latach 80-90.XX

katalogów zbiorów muzealnych we

wieku często odwiedzał Lwów, zbie-

Lwowie jest niezmiernie ważna dla

rając materiały do swoich książek

historii i kultury obydwóch narodów.

„Cmentarz Łyczakowski” i „Cmentarz

Inne miasta Ukrainy do takiego po-

obrońców Lwowa”. Często wtedy

ziomu współpracy jeszcze nie do-

kontaktował z konsulatem i dobrze

rosły. Konsul generalny Jarosław

poznał stosunki i wszelkie uwarunko-

Drozd bardzo ożywił współpracę

wania jego działalności we Lwowie.

kulturalną. Mam nadzieję, że z ta-

Otwierając dyskusję prof. Nicieja

kimi ludźmi, jak konsul Drozd i inni

powiedział: „Od pierwszych dni funk-

tu zebrani Ukraina szybko stanie się

cjonowania konsulatu przeszła przez

członkiem wspólnoty państw euro-

niego niesamowita armia znanych

pejskich”.

polskich artystów, pisarzy, ludzi twór-

Druga część konferencji miała

czych, którzy przyjeżdżali do Lwowa.

charakter bardziej sentymentalny.

Wielu z nich mieli korzenie lwowskie,

Poświęcona była wspomnieniom o

ogromny sentyment do tego miasta,

działalności Konsulatu Generalnego

Słuchacze panelu dyskusyjnego

a wśród nich Hiolski, Kurtycz, Gór-

w latach 90.XX wieku. Tymi wspo-

ski, Wanda Majewska, generałowa

mnieniami podzielili się z zebranymi

Andersowa. Niezapomniany Jerzy

przedstawiciele polskich organizacji

już w XXI wieku. Słusznie podkre-

Wrocławiu mówił o swoich doświad-

nie tylko częstym gościem we Lwo-

Janicki – postać legendarna w kul-

działających we Lwowie, również

ślił, że skarby kultury i sztuki, które

czeniach z wieloletniej współpracy

wie i w bibliotece im. W. Stefanyka,

turze polskiej, był jednym z pierw-

polscy dyplomaci, którzy pełnili funk-

znajdują się w zbiorach lwowskich,

z biblioteką Stefanyka z ukraińskimi

ale jednym z głównych twórców

szych. On również był organizatorem

cje konsularne w tym okresie czasu.

również biblioteki im. Stefanyka, są

kolegami: „Relacje miedzy nami i

owocnej współpracy obu instytucji,

przyjazdu do Lwowa wielu znanych

Prezes FOPnU Emilia Chmielowa

wspólnym dziedzictwem dwóch na-

ukraińskimi kolegami były często

inicjatorem wielu cennych wspól-

ludzi. Konsulat w czym mógł poma-

mówiła o pomocy i wsparciu kon-

rodów – polskiego i ukraińskiego.

bardzo złożone. Ale zawsze wzajem-

nych polsko-ukraińskich działań.

gał. Brał aktywny udział w wydawało

sulatu u organizacji szkolnictwa pol-

Współpraca za czasów niepodległej

nie szanujemy swoją historię. Bez hi-

Jego Studium Europy Wschodniej

się prywatnych sprawach tych ludzi.

skiego na naszych terenach. Bardzo

Ukrainy udowodniła, że bez żad-

storii nie ma narodu. Jaka ta historia

ukończyło już dużo ludzi, którzy po-

Dla mnie dwa miejsca były bardzo

ciepło wspominała pracowników tej

nych przeszkód mogą z nich korzy-

– taki kształt państwa. Dyskutujemy

święcili się pracy na rzecz polsko-

ważne we Lwowie – Uniwersytet i

palcówki, którzy wiele spraw robi-

stać naukowcy i wszyscy chętni z

tu nadal, nawet po 25 latach wza-

ukraińskiego porozumienia. Wśród

Konsulat. Na Uniwersytecie spo-

li nie tylko z obowiązku, ale też z

Polski i z Ukrainy. Skanowanie uni-

jemnych konsultacji. Nam wszystkim

absolwentów są polscy dyplomaci,

tkałem wielu młodych ludzi – ukra-

potrzeby serca. Takim człowiekiem

katowych dokumentów, rękopisów,

potrzebne jest wzajemne porozu-

pracownicy lwowskiej placówki dy-

był śp. Tomasz Leoniuk. „Wspaniały

plomatycznej i Ukraińcy, którzy pod-

człowiek, historyk, jego inteligencja

czas studiów zrozumieli znaczenie

zjednały dla niego Ukraińców i Po-

polsko-ukraińskiej przyjaźni i teraz

laków” – powiedziała Emilia Chmie-

na swoich stanowiskach rozwijają

lowa. Bardzo pomagał w sprawach

owocną współpracę, budują stałe

edukacji, organizacji szkolnictwa

mosty między naszymi państwami

polskiego, otoczył stałą opieką

i narodami. Dyrektor Malicki powie-

nauczycieli szkół polskich, komba-

dział: „Szybko biegnie czas, zmienia

tantów Wojska Polskiego na Żyto-

się życie. Pamiętam, Lwów w 1994

mierszczyźnie. Był to człowiek, który

roku i dziś w 2012. Miasto odrodziło

nas rozumiał, który blisko żył z nami.

się, zmieniło się nie do porównania.

To samo chciałam powiedzieć o

Dla mnie każde kolejne spotkanie

konsulu Zbigniewie Misiaku. Wspo-

ze Lwowem – to wydarzenie. Za-

minam wspólne wyjazdy z konsulem

wsze znajdujemy wspólne tematy z

Henrykiem Litwinem po całej Ukra-

takimi ludźmi, jak Roman Czmełyk,

inie, wyjazdy niesamowicie ważne

absolwent naszej I Letniej szkoły,

dla nauczycielstwa polskiego”.

czy Iwan Hreczko – bardzo miły

Ksiądz dr Michał Bajcar podzielił

nasz przyjaciel. Moim dobrym przy-

się swoimi refleksjami o roli Kościoła

jacielem był śp. wybitny lwowski

katolickiego dla Polaków na Ukrainie

architekt Roman Łypka. Jego syn

i współpracy kościoła z Konsulatem

też był absolwentem naszej szkoły

Konsul Marian Orlikowski (od lewej), Stanisław Nicieja, Konstanty Czawaga i Włodzi-

Generalnym RP we Lwowie. „Kościół

letniej. Dla swoich inicjatyw zawsze

mierz Woskowski

dba o ludzi. On jest architektem każ-

znajdowałem poparcie w konsulacie

dego społeczeństwa – powiedział ks.

czasopism, gazet, otwiera zbiory

mienie – mamy przekroczyć grani-

ińskich uczonych, a wśród nich Le-

lwowskim. Wspomnienia o współ-

Bajcar. „Nadzieje Polaków i innych

lwowskiej biblioteki na cały świat. Tą

cę, która przez wiele lat była nie do

onida Zaszkilniaka, teraz znanego

pracy z konsulatem oświetla dla

mniejszości narodowych na Ukrainie

pracę robimy razem i w pełnym po-

przekroczenia. Szukamy wspólnych

i cenionego profesora. Kim byłbym

mnie zawsze postać śp. Konsula

nie spełnią się w pełni. Państwo nie

rozumieniu ze sobą. Zakończyliśmy

momentów tej historii, Przez wieki

jakby nie trafił do Lwowa, i gdybym

Tomasza Leoniuka”.

wyszło naprzeciw mniejszościom, nie

nie spotkał tych wspaniałych ludzi?

remont pałacu Baworowskich, zwol-

żyliśmy pod jednym dachem. Takim

Roman Czmełyk, dyrektor Mu-

bardzo interesuje się ich potrzebami.

Na to pytanie sam nie mam odpo-

niliśmy z książek kościół jezuitów.

wspólnym dziedzictwem jest też

zeum Etnografii i Przemysłu Arty-

Wszystko zrobiliśmy dzięki nam sa-

wiedzi. Lwów i lwowskie spotkania,

Mamy w planach uruchomienie sta-

Ossolineum. Teraz układamy z Ukra-

stycznego we Lwowie mówił o swo-

mym, dzięki pomocy z Kraju, dzięki

ludzi z kręgu lwowskiego ukierunko-

łego wydziału „Obcojęzyczne wyda-

ińcami wspólne i owocne stosunki.

ich doświadczeniach we współpracy

pomocy Konsulatu, dzięki trosce Kon-

wały moją drogę życia”.

nia w zbiorach biblioteki Stefanyka.

Konsulat Generalny RP we Lwowie

z polskimi kolegami, instytucjami, a

sulatu o Polaków, za co dziękuję”.

W dyskusji udział wzięli przed-

Nie ma dla nas innego wyboru, jak

odgrywa w tym procesie ogromną

Konsulatem RP we Lwowie. „Waż-

Bardzo sympatycznie brzmiały

stawiciele ukraińskich naukowych

wspólna praca z naszymi kolegami

rolę. Jesteśmy z dyrektorem Roma-

nym momentem dla mnie, wtedy

wspomnienia konsuli Wincentego

niukiem bardzo zaprzyjaźnieni, ale

elit ukraińskich i polskich. Prof. My-

z Polski. Nasze zadanie – tworzyć

jeszcze młodego człowieka, była let-

Dębickiego i Andrzeja Krętowskiego.

nie uciekamy od problemów, które

rosław Romaniuk, dyrektor Biblioteki

dziś wspólną polsko-ukraińska hi-

nia szkoła w Polsce. Poznałem wtedy

Po  zakończeniu  konferencji

są przed nami. Chcemy robić sobie

im. W. Stefanyka mówił o trudnych

storię. Wierze, że w naszych sto-

inny świat i tym światem był dla mnie

wszyscy udali się do Polskiego Te-

przyjemności, a nie przykrości”.

relacjach w latach 90. XX wieku z

sunkach wszystko będzie dobrze,

w 1991 roku Uniwersytet Warszaw-

atru Ludowego, który przygotował

Jan Malicki, dyrektor Studium

kolegami z Zakładu Naukowego

bardzo dobrze”.

ski. W początkach polsko-ukraińskiej

dla nas wspaniały spektakl „Serena-

Europy Wschodniej Uniwersytetu

im. Ossolińskich we Wrocławiu oraz

Adolf Juzwenko, dyrektor Zakła-

współpracy kulturalnej była współ-

da” według Sławomira Mrożka.

Warszawskiego przez wiele lat jest

bardzo owocnej współpracy z nimi

du Naukowego im. Ossolińskich we

praca muzealników. Pierwszym wiel-