2

Przegląd wydarzeń

12–25 marca 2013 nr 5 (177) * Kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Nie będzie wspólnego listu Kościołów

w sprawie zbrodni na Wołyniu

O trudnościach w wypracowaniu wspólnego listu pasterskiego Kościoła katolickiego obrządku łacińskiego

i greckokatolickiego na Ukrainie poinformował biskupów polskich, abp Mieczysław Mokrzycki. 6 marca me-

tropolita lwowski zabrał głos podczas 361. zebrania plenarnego Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie.

go narodowo państwa bez obcych

nej sprawie? Obawiam się, że taka

Abp Mokrzycki wyjaśnił, dlacze-

najeźdźców, do których zaliczano

inicjatywa wspólnego listu może

go nie było możliwe wypracowania

cywilną ludność polską, żydowską,

stać się kolejną akcją poprawną

wspólnego stanowiska obydwu epi-

ormiańską i inną. Ideologia ta ba-

politycznie, która nic nie wniesie w

skopatów. Strona greckokatolicka

zowała na etyce neopogańskiej za-

wyjaśnienie przyczyn wielkiego zła,

proponowała dwa projekty listu pa-

przeczającej idei chrześcijaństwa

które spowodowało śmierć ponad

sterskiego, w których pomijano sed-

– dodał metropolita lwowski.

120 tys. cywilów, a sam dokument

no sprawy. Mówiono o bratobójstwie,

W opinii biskupów obrządku

będzie kompromitował Kościół sta-

sugerując porównywalną odpowie-

łacińskiego niebezpieczne jest ucie-

nowiąc świadectwo relatywizowa-

dzialność każdej ze stron. Twierdzo-

kanie się przez autorów projektu listu

nia odpowiedzialności moralnej w

no, że wołyńska tragedia wynikła z

do różnych eufemizmów i unikanie

przypadku wydarzeń, które mają aż

jakichś wzajemnych krzywd Ukraiń-

właściwych i adekwatnych określeń:

nader jednoznaczny i oczywisty wy-

ców i Polaków, które ją uwarunko-

eksterminacja, ludobójstwo, czyst-

dźwięk – stwierdził abp Mokrzycki.

wały. W projekcie greckokatolickim

ki etniczne. Wiadomo, że masowe

Zaznaczył, że uwagi te przedstawio-

mowa była o pozbawieniu Ukraińców

mordy cywilnej ludności polskiej (i nie

ne Kościołowi greckokatolickiemu,

praw do samostanowienia na własnej

tylko – bo także żydowskiej, ormiań-

który uznał je za nie do przyjęcia. W

ziemi oraz o etnicznej czystce, czyli

skiej oraz ukraińskiej) nie zaś walka z

związku z tym jego przedstawiciele

przymusowym wysiedleniu ludności

regularnym wojskiem stanowiły me-

zdecydowali się na jednostronne

polskiej z Wołynia. Utrzymywano, że

todycznie zaplanowaną akcję elimi-

wydanie swego listu.

sprawa jest bardzo zawiła i, że przed

nacji polskiej społeczności z obsza-

W wypowiedzi dla KAI abp Mo-

historykami jest jeszcze dużo pracy,

ru Wołynia i Małopolski Wschodniej

krzycki zaznaczył, że planowane na

by ją wyjaśnić. Metropolita lwowski

przy użyciu wszelkich najbardziej

drugą niedzielę lipca na terenie die-

przypomniał polskim biskupom, że

wyrafinowanych i bezwzględnych

cezji łuckiej uroczystości upamiętnia-

powodem napisania dokumentu jest

metod. Trzeba zatem nazwać po

jące 70. rocznicę zbrodni wołyńskiej

70. rocznica masowych mordów

imieniu zabójstwa – zabójstwami,

mają przede wszystkim uwrażliwić

cywilnej ludności na Wołyniu, której

tortury – torturami, bestialstwo –

sumienia. Nic nie może bowiem

apogeum przypadło na 1943 rok.

bestialstwem – podkreślił abp Mo-

usprawiedliwiać mordowania bez-

Symbolem tego ludobójstwa była

krzycki. Niestety we wspomnianych

bronnej ludności cywilnej. Konieczne

Krwawa Niedziela 11 lipca, kiedy for-

projektach listu zabrakło wskazania

jest też upamiętnienie ofiar w ponad

macje ukraińskich nacjonalistów za-

rzeczywistych sprawców zbrodni:

dwóch tysiącach miejscowości, gdzie

atakowały prawie 100 miejscowości,

ukraińskich nacjonalistów. Nie spo-

dotąd nie ma żadnego znaku o po-

gdzie mieszkała ludność katolicka,

sób przecież pisać o anonimowych

grzebaniu pomordowanych cywilów.

przeważnie polska.

siłach dokonujących zagłady pol-

Co więcej w wielu miejscach kości

W opinii ukraińskich biskupów

skiej ludności, by zrezygnować w

ofiar nie są pochowane, są narażone

obrządku łacińskiego autorzy tych

myśl źle pojętej narodowej solidar-

na bezczeszczenie. Trzeba więc do-

projektów próbowali kontynuować

ności z uczciwości i rzetelności mo-

konać godnego pochówku tych osób.

dość popularną w środowiskach

ralnej oraz historycznej – podkreślił

W siedemdziesiąt lat po tej zbrodni,

nacjonalistycznych na Ukrainie linię

metropolita lwowski.

kiedy Ukraina cieszy się obecnie nie-

zmierzającą do relatywizacji zbrodni.

Abp Mieczysław Mokrzycki

Kościół obrządku łacińskiego za

podległym bytem państwowym, ko-

Trudno na przykład mówić o wysie-

absurdalny uznaje postawiony przez

nieczna jest też modlitwa zarówno za

dleniu ludności polskiej z Wołynia,

Ukraińcy mordowali masowo także

patu Ukrainy. Ubolewa jednocześnie,

Kościół greckokatolicki znak równo-

ofiary, jak sprawców tego mordu, oraz

skoro według zgodnej opinii history-

Żydów, którzy nie utrudniali przecież

że apel o wprowadzenie modlitewne-

ści pomiędzy eksterminacją polskie-

pokoju na tych ziemiach i na terenie

ków obydwu krajów na samym Wo-

realizacji państwowotwórczych pla-

go wspomnienia we wszystkich świą-

go społeczeństwa a rzekomą winą

całej Ukrainy? podkreśla metropolita

łyniu zginęło wówczas ponad 60 tys.

nów ukraińskich. Jego zdaniem non-

tyniach katolickich ofiar ludobójstwa

polskich czynników państwowych za

lwowski. Pragniemy, aby to zło, jakie

osób ludności cywilnej. Jak w takiej

sensem wydaje się proponowana

w drugą niedzielę lipca i uporządko-

uniemożliwienie Ukraińcom powoła-

miało miejsce w przeszłości nigdy

sytuacji można mówić o wysiedle-

przez Kościół greckokatolicki formuła

wanie miejsc spoczynku szczątków

nia do życia własnego państwa. Nie

więcej się nie powtórzyło. Przewod-

niu? – pytał abp Mokrzycki. Jego

– wybaczamy i prosimy o wybacze-

ofiar nie znalazł poparcia ze strony

wolno ludobójstwa usprawiedliwiać

niczący episkopatu Ukrainy obrządku

zdaniem apel autorów projektów

nie. – Czy którakolwiek ze stron sy-

greckokatolickiej.

czymkolwiek, a zwłaszcza odwetem

łacińskiego zapowiedział wystosowa-

listu o chrześcijańską ocenę wy-

gnatariuszy listu ma moralne prawo

- W tej sytuacji pojawia się pyta-

za brak realizacji narodowych ambicji

nie odrębnego listu na temat zbrodni

darzeń jest raczej czystą retoryką,

do takiej deklaracji? Musi tu znaleźć

nie – czy mamy właściwy klimat do

ukraińskiego społeczeństwa – stwier-

sprzed siedemdziesięciu lat.

skoro nie wspomniano o przyczynie

się wyraźne słowo: przepraszamy

przygotowania wspólnego listu? Czy

dziłmetropolitalwowski.Przypomniał,

tragedii – ideologii nacjonalizmu,

istnieje wspólna płaszczyzna, byśmy

i prosimy o wybaczenie – uważa

że współpracujący z hitlerowcami

zachęcającej do budowy jednolite-

mówili jednym głosem w tak waż-

przewodniczący Konferencji Episko-

KAI

W Warszawie obradowało Polsko-Ukraińskie Forum Partnerstwa

W warszawskim Zamku Królewskim spotkali się członkowie Polsko-Ukraińskiego Forum Partnerstwa. Struktura ta została

utworzona w 2011 roku z inicjatywy ministrów spraw zagranicznych Polski i Ukrainy.

Obradom przewodniczyli ze stro-

nie potępia narodu ukraińskiego, ale

Zalewski wyraził zadowolenie z fak-

ny polskiej: europoseł Paweł Zalew-

samą zbrodnię jako taką.

tu, iż dyskusja wokół kwestii Wołynia

ski, natomiast ze strony ukraińskiej:

Anatolij Kinach wyraził zadowo-

dotyczyła nie tyle faktów, co ich in-

Anatolij Kinach. W obradach wzięli

terpretacji, w tym znaczenia terminu

lenie, że obrady Forum przyczyniają

udział także naukowcy, historycy

„ludobójstwo” stosowanego wobec

się do pojednania pomiędzy Polaka-

i dziennikarze z Polski i z Ukrainy.

ofiar. Według słów Pawła Zalew-

mi i Ukraińcami. Podkreślił także zna-

Tematem przewodnim obrad Forum

skiego, dyskusja nad tymi sprawami

czenie tego organu jako instrumentu

była kwestia wydarzeń, jakie miały

powinna być wyłączona z bieżącej

dla rozwoju dalszej współpracy po-

miejsce na Wołyniu w 1943 roku.

dyskusji politycznej w stosunkach

między Polską i Ukrainą w wielu róż-

Po zakończeniu obrad Forum,

polsko-ukraińskich. Polityka Polski

nych aspektach, która będzie przy-

odbyła się konferencja prasowa,

czy Ukrainy nie może być uzależnio-

czyniać się do dalszego zbliżenia

podczas której głos zabrali obaj

na od kwestii historycznych. Podkre-

pomiędzy Polakami i Ukraińcami.

współprzewodniczący Forum. Paweł

ślił także, że Polska nie obwinia ani

PAP