3

głos w dyskusji

www.kuriergalicyjski.com * Kurier galicyjski * 12–25 marca 2013 nr 5 (177)

Warszawska misja” biskupa Wenedykta,

czyli słów kilka o dialogu katolickich Kościołów

na Ukrainie w sprawie tragedii wołyńskiej

Każde z ludobójstw wyrastało ze skomplikowanych uwarunkowań historycznych. Czy apelując o uwzględ-

nienie kontekstu, w którym doszło do zagłady dziesiątków tysięcy ludzi chcemy umożliwić wytłumaczenie

intencji tych, którzy popełniając ludobójstwo torowali drogę do szczęśliwego życia w niepodległym państwie

dla własnego narodu? Idąc tą drogą czy nie zbliżymy się do „zrozumienia” intencji autorów Holokaustu,

rzezi Ormian czy Wielkiego Głodu na Ukrainie? – pisze JAN BUSZCZ komentując wypowiedzi władyki We-

nedykta i arcybiskupa Mieczysława Mokrzyckiego w sprawie listu pasterskiego z okazji 70. rocznicy trage-

dii wołyńskiej.

W dniach 5–6 marca w Warsza-

nie ma znaków upamiętniających śla-

niem hierarchy jest zapo-

wie odbyło się 361. zebranie plenar-

dy zbrodni, a kości ofiar dość często

mnienie o ofiarach, nie upo-

ne Konferencji Episkopatu Polski

pozostają niepochowane i narażone

minanie się o ich upamiętnie-

poświęcone refleksji nad minionym

na bezczeszczenie.

nie? Czy takim oderwaniem

pontyfikatem papieża Benedykta XVI,

Smutna sytuacja, ale odzwiercie-

się jest nie tylko tolerowanie

a także innym ważnym kwestiom w

dla kondycję Kościoła na Ukrainie, o

ideologii, która doprowadzi-

życiu Kościoła w Polsce i na świe-

czym wielokrotnie się mówiło.

ła do ludobójstwa, ale i za-

cie. O wadze tego forum świadczy

Ze swoistą ripostą wystąpił zapro-

chwalanie jej z katedr grec-

obecność kilkunastu biskupów-gości

szony na zebranie biskupów polskich

kokatolickich? Czy ideologia na-

z Białorusi, Czech, Francji, Kazach-

greckokatolicki hierarcha – władyka

cjonalizmu to tylko przeszłość? Otóż

stanu, Litwy, Mołdawii, Rosji, Słowa-

Wenedykt, biskup pomocniczy ze

nie! Skoro początek roku Bożego

cji, Ukrainy i Węgier.

Lwowa. Szokująco zabrzmiały słowa

na całym świecie katolickim będący

Agencja KAI poinformowała o wy-

biskupa katolickiego (!!!) Wenedykta,

okazją do modlitwy o pokój według

stąpieniu abpa Mieczysława Mokrzyc-

iż opinia lwowskiego metropolity, prze-

wrażliwości i sumienia najwyższych

kiego, metropolity lwowskiego obrząd-

wodniczącego Konferencji Episkopa-

hierarchów greckokatolickich jest po-

ku łacińskiego. Hierarcha z zaniepoko-

tu Ukrainy, wybranego na to stanowi-

wodem czczenia Bandery w rocznicę

jeniem poinformował o trudnościach w

sko przez biskupów rzymskokatolic-

jego urodzin.

wypracowaniu wspólnego listu paster-

kich (jego kadencja rozpoczęła się 3

Greckokatolicki arcybiskup lwow-

skiego Kościoła rzymskokatolickiego

listopada 2008 roku i ważna jest do

ski Ihor Woźniak bez najmniejszej

na Ukrainie i ukraińskiego Kościoła

dziś) „nie odzwierciedla opinii całego

wątpliwości nazywa lidera OUN

greckokatolickiego poświęconego 70.

episkopatu rzymskokatolickiego na

„skarbem narodu” i wygłasza rzewne

rocznicy „tragedii wołyńskiej”.

Ukrainie”. Nie jest to zdanie wyrażone

homilie na cześć działacza, którego

Ze słów hierarchy dowiedzieliśmy

w kuluarach (chociaż i tam nie godzi

gloryfikacja wywołała zaniepokojenie

się, że zaproponowany przez stronę

się tak dyskredytować swego współ-

nawet Parlamentu Europejskiego.

greckokatolicką projekt pisma w ża-

brata w biskupstwie), ale podana do

Czy zapomnieniem urazów i drogą

den sposób nie odniósł się do wyda-

Katolickiej Agencji Informacyjnej w

do pojednania ma być rozpoczęcie

rzeń, smutny jubileusz których przy-

majestacie urzędu, który spoczywa

Roku Wiary naukami wiary „jako fun-

pada w tym roku, a symbolem których

na hierarsze greckokatolickim. Bi-

damentu w walce o niepodległe pań-

„stała się Krwawa Niedziela 11 lipca

skup Wenedykt, jak zaznacza oficjal-

stwo”, których udziela tenże Bandera

[1943 r.], kiedy formacje ukraińskich

na strona internetowa ukraińskiego

z oficjalnej strony internetowej grec-

nacjonalistów zaatakowały prawie

Kościoła greckokatolickiego przybył

kokatolickiego Seminarium Duchow-

100 miejscowości, gdzie mieszkała

„z polecenia najprzewielebniejsze-

nego św. Ducha. Czy nie zakrawa to

ludność katolicka, przeważnie pol-

go Światosława, głowy UKGK, jako

na bluźnierstwo?

licki przestał istnieć na Wołyniu, ale w

go listu? Czy istnieje wspól-

ska”. Zamiast potępić zbrodnie i ide-

przedstawiciel naszej cerkwi”. Czyli

Biskup apeluje o uwzględnienie

okresie międzywojennym doszło do

na płaszczyzna, byśmy mó-

ologię, która je spowodowała biskupi

zdaniem zwierzchności Kościoła

kontekstu, w którym doszło do za-

szczątkowego odrodzenia. Nieliczni

wili jednym głosem w tak

greckokatoliccy zaproponowali tekst

greckokatolickiego abp Mokrzycki,

głady dziesiątków tysięcy ludzi. Czy

duszpasterze greckokatoliccy z Wo-

ważnej sprawie?”

zawierający tak rażące „nieścisłości”

jako przewodniczący konferencji

zdaniem hierarchy da to możliwość

Wypowiedź w czasie „misji war-

łynia w okresie II wojny światowej pa-

historyczne, że podpisanie pisma

episkopatu Ukrainy, nie reprezen-

wytłumaczenia intencji i wrażliwości

szawskiej” wysłannika głowy ukra-

dli ofiarami banderowskich mordów.

stałoby się kompromitacją Kościo-

tuje opinii całego episkopatu, kiedy w

tych, którzy popełniając ludobójstwo

ińskiego Kościoła greckokatolickiego

O. Kasjan Józef Czechowicz i br. Syl-

ła rzymskokatolickiego „stawiając

swym przemówieniu podkreśla – „w

torowali drogę do szczęśliwego ży-

wywołała zdumienie i żal. Jednak dys-

wester Hładzio, kapucyni obrządku

świadectwo relatywizowania odpo-

opinii ukraińskich biskupów obrządku

cia w niepodległym państwie dla

kredytacja przewodniczącego komisji

wschodniego, ks. Józef Gaducewicz,

wiedzialności moralnej w przypadku

łacińskiego”, „w opinii biskupów ob-

własnego narodu? Idąc tą drogą czy

episkopatu Ukrainy Kościoła rzym-

proboszcz w Zasławcu i Kuśkowcach

wydarzenia, które ma aż nader jed-

rządku łacińskiego”? Czy nie jest to

nie zbliżymy się do „zrozumienia”

skokatolickiego to nieodosobniony

Wielkich, s. Jadwiga Gano i s. Maria

noznaczny oczywisty wydźwięk”.

wymowne świadectwo jak traktowany

intencji autorów Holokaustu, rzezi

incydent w działalności na polu dialo-

Ossakowska sercanki bezhabitowe w

jest Kościół rzymskokatolicki przez

Ormian czy Wielkiego Głodu na

gu międzykościelnego biskupa We-

obrządku wschodnim z Lubieszowa,

Według zgodnej oceny

swych współbraci?

Ukrainie? Zapewne każde z tych lu-

nedykta. Niecałe dwa miesiące temu

ks. Stefan Jarosiewicz, proboszcz

historyków obydwu krajów

W tej sytuacji bardziej zrozumiała

dobójstw wyrastało ze skomplikowa-

prawosławny biskup lwowski i halicki

w parafii Żabcze. Warto zapamiętać

na samym Wołyniu zginęło

staje się gremialna absencja bisku-

nych uwarunkowań historycznych.

Filaret wystąpił z pełnym żalu listem

imiona tych męczenników i ogarnąć

wówczas ponad 60. tys. cywi-

pów greckokatolickich na uroczysto-

O tym, jak szczery był wywiad

otwartym skierowanym do abpa

ich modlitwą Kościoła, któremu oni

lów. W proponowanej przez

ściach 600.lecia biskupstwa łacińskie-

udzielony polskim mediom niech

Światosława w związku ubliżającymi

służyli. A może bp Wenedykt, jako

greckokatolickich autorów

go we Lwowie, którym przewodniczył

świadczy taki fakt: pytany przez

uwagami sufragana lwowskiego wo-

syn Ziemi Wołyńskiej zadba także o

wersji pisma ten fakt określał

osobisty delegat Ojca Świętego; na

agencję KAI czy jest jeszcze możliwe

bec działalności Ukraińskiej Cerkwi

to, żeby przynajmniej na miejscu ich

się jako „przymusowe wysie-

rozpoczęciu procesu beatyfikacyjne-

wypracowanie wspólnego orędzia bp

Prawosławnej. Napisał, że spowo-

kaźni powstały krzyże…

dlenie ludności polskiej”…

Trzeba zaznaczyć, że strona

go biskupa Rafała Kiernickiego, wiel-

Wenedykt powiedział, że tak, jeżeli

dowały one „masę oskarżeń pełnych

Władyka wspomina „udane akty

greckokatolicka, która wystąpiła z

kiego duszpasterza ludności grecko-

jest wola z obu stron. A tymczasem

złośliwości i nienawiści w internecie

porozumienia” między episkopatami

inicjatywą wspólnego listu nie chciała

katolickiej, ale łacinnika…

dwa tygodnie wcześniej 25 lutego

i lokalnych mediach”.

Polski – rzymskokatolickim – i Ukra-

przy tym przyjąć uwag i propozycji

jedna ze stron – synod biskupów

Bp Wenedykt przedstawiając

iny – greckokatolickim. Zdaniem hie-

Szokująca sytuacja. Trud-

wystosowanych przez rzymskokato-

greckokatolickich – na swej 59 sesji

stanowisko swego Kościoła w kwe-

rarchy dobrze służyły one temu, o co

no się nie zgodzić z abp. Mo-

lickich współbraci. Odrzucona została

uchwalił jednostronnie orędzie synodu

stii wspólnego listu, zaznacza, że

prosił papież Jan Paweł II, kiedy mó-

krzyckim, który podsumowu-

propozycja wspólnego modlitewnego

biskupów kijowsko-halickiego arcy-

trudno mu przemawiać w tej sprawie,

wił, że trzeba „oderwać się od bole-

jąc nieudany dialog zadaje

wspomnienia ofiar rzezi w drugą

biskupstwa większego ukraińskiego

gdyż na Wołyniu „po likwidacji przez

snej przeszłości, przebaczyć dozna-

pytanie, wychodzące poza

niedzielę lipca i organizacje godne-

Kościoła greckokatolickiego z okazji

władze carskie w połowie XIX w. nie

wane krzywdy i budować przyszłość

obręb „sprawy Wołynia”: „W

go pochówku szczątków ofiar rzezi.

70. rocznicy tragedii wołyńskiej.

było grekokatolików”.

bez uprzedzeń”.

tej sytuacji powstaje pytanie

Lwowski arcybiskup zaznaczył, iż

Rzeczywiście, po totalnej kasa-

– czy mamy właściwy klimat

Czy oderwaniem się od

obecnie w ponad 2 tys. miejscowości

cie unii w 1839 r. Kościół greckokato-

dla przygotowania wspólne-

JAN BUSZCZ

bolesnej przeszłości, zda-