7

www.kuriergalicyjski.com * Kurier galicyjski * 12–25 marca 2013 nr 5 (177)

o Ukrainie

Ukraina między dwoma uniami?

Podnoszony często w wypowiedziach polityków i relacjach mediów pro-

blem dylematu, przed którym stoi Ukraina: integracji z Unią Europejską

lub z Unią Celną Rosji, Białorusi i Kazachstanu tak naprawdę nie istnieje.

niezałatwione, załatwić, włącznie ze

joint venture, w którym rosyjski

sprawami politycznymi, czyli sytuacja

monopolista Gazprom dzierżawiłby

wskazują na możliwości jakie stoją

nieuchronna utrata władzy na rzecz

DARIUSZ MATERNIAK

pani Tymoszenko i pana Łucenko.

część ukraińskiej sieci przesyłowej.

przed Ukrainą. Aktualnie obowiązu-

większego sąsiada jakim jest Rosja.

Wrócimy wkrótce do Kijowa i będzie-

Zastrzegł, że sieć tranzytowa pozo-

Faktem jest, że Ukraina, ze

jąca konstytucja nie zezwala Ukra-

Jeśli chodzi natomiast o wymiar spo-

my znowu rozmawiać. Jak wszystkie

stałaby własnością Ukrainy.

względu na swoje położenie geopo-

inie na bycie członkiem organizacji

łeczny, to wydaje się że tu nie ma

negocjacje, to jest żmudna praca

Janukowycz pytany, czy Ukra-

lityczne oraz bieżącą politykę wydaje

i struktur międzynarodowych, w

większych wątpliwości – Unia Euro-

wymagająca niezwykłej cierpliwości,

się być w stanie zawieszenia pomię-

których decyzje są podejmowane

pejska jednoznacznie kojarzy się z

ina rozważa przystąpienie do Unii

dzy Zachodem (rozumianym jako

przez organ działający na poziomie

lepszymi warunkami i standardami

ale także zrozumienia sytuacji, po-

Celnej, zapewnił wówczas, że „dla

Unia Europejska i inne struktury za-

ponadpaństwowym – a tak właśnie

życia, trudno więc spodziewać się,

nieważ trzeba znaleźć rozwiązania,

Ukrainy priorytetem jest integracja

chodnioeuropejskiej), a Wschodem,

zapadają decyzje w ramach Unii

aby mieszkańcy Ukrainy byli nega-

które wszystkim pozwolą wyjść z

z Unią Europejską i ten priorytet nie

rozumianym jako Rosja i tworzone z

Celnej, jaką tworzą Rosja, Białoruś

tywnie nastawieni do perspektywy

twarzą, a to nie jest proste – powie-

może zostać zrewidowany”.

jej inicjatywy struktury integracyjne,

i Kazachstan. Innymi słowy, wstą-

poprawy sytuacji we własnym kraju

dział były prezydent. Zaznaczył, że

Janukowycz osiągnie gazo-

takie jak Unia Celna czy Wspólnota

pienie Ukrainy do tej struktury jest w

oraz szansy stania się podmiotem,

na Ukrainie są sygnały stopniowego

Euroazjatycka. Pytanie to jest szcze-

tym momencie wykluczone z formal-

a nie przedmiotem polityki między-

wy kompromis z Putinem?

gólnie często podnoszone w kontek-

noprawnego punktu widzenia. Na-

narodowej. Ewentualne negatywne

postępu ku demokratyzacji.

mp 01-03-2013

ście rozmów na temat podpisania

wet gdyby teoretycznie w obecnym

nastawienie wynika bardziej z braku

Były prezydent bardzo krytycz-

umowy stowarzyszeniowej i umowy

gabinecie istniała wola co do zmia-

informacji na temat procesu integra-

nie wypowiadał się o Rosji.

Prezydenci Rosji i Ukra-

o wolnym handlu pomiędzy Ukrainą

ny kursu w polityce zagranicznej,

cji i samej UE – generalnie, sytuacja

„Putin mówi o modernizacji, ale

iny – Władimir Putin

i UE, które ma odbyć się podczas

wymagałaby ona zmian w konstytu-

ta jest bardzo podobna do tej, z jaką

ma tu na myśli tylko gospodarkę,

i Wiktor Janukowycz zakończyli ko-

szczytu Partnerstwa Wschodniego w

cji, co przy obecnym układzie sił w

mieliśmy do czynienia w Polsce pod

podczas gdy ważniejsza jest mo-

lejne rozmowy, które jednak, wbrew

dernizacja polityki, społeczeństwa

oczekiwaniom Ukrainy, nie przyniosły

i systemu prawnego” – powiedział

przełomu w sprawie cen gazu.

Kwaśniewski.

Putin i Janukowycz spotkali się

Zapytany o stosunki Rosji z Pol-

w rezydencji prezydenta Federacji

ską, podkreślił, że pogorszyły się one

Rosyjskiej w Zawidowie koło Twe-

po katastrofie pod Smoleńskiem.

ru. Głównymi tematami ich rozmów

„Problem leży tu po obu stronach,

miały być rosyjsko-ukraińska współ-

obie strony popełniły tu wiele błędów.

praca w sferze energetycznej oraz

Nie rozumiem jednak, dlaczego Ro-

relacje Ukrainy z Unią Celną, którą

sjanie koniecznie muszą trzymać u

tworzą Rosja, Białoruś i Kazachstan.

siebie wrak samolotu. Stworzyło to

Przed rozmowami prezydent Ukra-

mnóstwo problemów politycznych” –

iny oświadczył, że liczy na postęp w

oświadczył.

negocjacjach na temat gazu. „Nasi

eksperci od tych spraw posunęli się

Kwaśniewski optymistycz-

naprzód. Czas na podsumowanie

nie o rozmowach Ukrainy z

wyników i skorygowanie planów” –

UE, krytycznie o Rosji.

oznajmił, nie ujawniając szczegółów.

Tomasz Zalewski

Janukowycz podkreślił zarazem, że

01.03.2013

nie może być mowy o szybkim wej-

Ukraina – Unia Celna: droga donikąd?

Wiktor Janukowycz za-

ściu Ukrainy do Unii Celnej.

sugerował, że Kijów

Na zakończenie rozmów, jak

Wilnie, zaplanowanego na listopada

Radzie Najwyższej jest praktycznie

koniec lat dziewięćdziesiątych XX

2013 roku. Faktycznie jednak, wiele

rzecz biorąc nierealne.

wieku.

może pójść na kompro-

pisze Reuters, nie wydano żadne-

wskazuje na to, iż Ukraina dokonała

Kolejna perspektywa, o której

Wszystko to nie zmienia faktu, że

mis z Moskwą w sprawie swej sieci

go oświadczenia, a rzecznik Putina

już wyboru i na każdym praktycznie

można mówić jeśli chodzi o wstąpie-

Ukraina musi w ten czy inny sposób

przesyłu gazu. Prezydent Ukrainy

odmówił odpowiedzi na pytanie, czy

poziomie, tak w sferze prawnej, jak

nie Ukrainy do UE, to wola politycz-

ułożyć swoje relacje zarówno z Ro-

będzie rozmawiał z Wladimirem Pu-

będą kontynuowane.

i deklaratywnej, zarówno rządowym

na elit rządzących dla realizacji tego

sją, jak i z innymi krajami Unii Celnej

tinem o cenach tego surowca.

Kijów od trzech lat zabiega o

jak i społecznym.

celu. Tu trzeba zwrócić uwagę na

i obszaru Wspólnoty Niepodległych

Ukraina, przez którą przechodzi

obniżenie ceny rosyjskiego gazu,

Ukraińskie władze, już od dłuż-

konsekwentne działania ukraińskich

Państw. Choćby z tego powodu, że

szego czasu – zarówno prezydent

władz na rzecz podpisania umowy

znaczna część przychodów ukraiń-

ponad połowa tranzytu rosyjskiego

argumentując, że jako bezpośredni

jak i przedstawiciele rządu Ukrainy,

stowarzyszeniowej, realizowane od

skiej gospodarki to efekt powiązań

gazu do Unii Europejskiej i która

sąsiad FR płaci za błękitne paliwo

w tym przede wszystkim premier

kilku już lat, o czym zresztą mowa

gospodarczych z Rosją i innymi kra-

sama jest mocno uzależniona od ro-

więcej niż jego odbiorcy w Niem-

i kolejni ministrowie spraw zagra-

była już wyżej. Faktycznie, choćby

jami obszaru byłego ZSRR. Sytuacja

syjskich dostaw, regularnie ściera się

czech. Moskwa uzależnia ewentu-

nicznych wielokrotnie deklarowali,

w ciągu ostatniego roku (pomimo

ta jest całkowicie naturalna i nie po-

z Rosją w kwestii cen importowych –

alne zrewidowanie umów gazowych

że strategicznym wyborem Ukrainy

przypadających  w  październiku

winna budzić niezdrowych emocji,

pisze Reuters. Przypomina, że Rosja

z Ukrainą od jej przystąpienia do

jest dążenie do Unii Europejskiej.

2012 roku wyborów – a kampa-

obaw o to, że Ukraina dąży do gry

Ten kierunek, wyraźnie zadekla-

nia wyborcza zwykle nie wpływa

na dwie strony czy też ma problem

chce przystąpienia Ukrainy do Unii

Unii Celnej lub przekazania stronie

rowany przez prezydenta Wiktora

pozytywnie na bieżące działania

ze zdecydowaniem się, w którą stro-

Celnej Rosji, Białorusi i Kazachsta-

rosyjskiej kontroli nad ukraińską sie-

Juszczenko w 2005 roku, został

parlamentu) nam udało się uchwa-

nę chce podążać. Sądząc jednak z

nu, czy też kontroli nad ukraińskim

cią przesyłu gazu, którą gaz z Rosji

utrzymany także za rządów jego

lić szereg ustaw, które pozwolą na

wypowiedzi przedstawicieli Komisji

systemem przesyłowym gazu w za-

płynie do państw UE.

następcy, Wiktora Janukowycza,

dostosowanie ukraińskiego systemu

Europejskiej oraz europejskich po-

mian za zrewidowanie warunków za-

Władze Ukrainy, dążącej do

który sprawuje urząd od roku 2010

prawnego do norm UE, a także na

lityków, w Brukseli istnieje świado-

wartego w roku 2009 porozumienia

zbliżenia z UE, unikają składania

i wbrew obiegowym opiniom, nie

wprowadzenie ruchu bezwizowego

mość, że Ukraina powinna ułożyć

okazał się być prorosyjskim satra-

z krajami Unii Europejskiej. Wstąpie-

pozytywnie swoje stosunki z Rosją,

gazowego.

jednoznacznych deklaracji w spra-

pą, który miał sprowadzić Ukrainę

nie Ukrainy do UE pozostaje bowiem

gdyż złe relacje pomiędzy Kijowem a

Janukowycz  powiedział  na

wie wejścia do Unii Celnej. Januko-

do roli państwa pozostającego w

w interesie zarówno rządzących jak

Moskwą, nie są w niczyim interesie,

konferencji prasowej, że cena, jaką

wycz powtarza, że Kijów zdecyduje

stanie wasalnej zależności od Rosji.

i oligarchów, niezależenie od tego

a już na pewno nie Unii Europejskiej.

Ukraina płaci za gaz z Rosji – ok.

o formie współpracy z tą strukturą po

Co więcej, za prezydentury Januko-

ile prawdy jest w twierdzeniu, że ci

Wydaje się, że formuła współpracy

430 dolarów za 1000 metrów sze-

przeanalizowaniu wyników jej funk-

wycza negocjacje dotyczące umowy

ostatni mają decydujący wpływ na

z Rosją, opierająca się na zasadzie

ściennych – to „pętla na szyi”. – To

cjonowania. Rozwiązaniem – jego

stowarzyszeniowej z UE znacząco

ukraińską politykę wewnętrzną i za-

3+1 (tj. trzy kraje Unii Celnej plus

przyśpieszyły i ostatecznie na prze-

graniczną.

Ukraina jako czwarty kraj związany

największy, najgorszy problem, z

zdaniem – mogłoby być przyznanie

łomie 2011 i 2012 roku umowa zo-

Dla ukraińskich przedsiębiorców

porozumieniem o strefie wolnego

jakim musimy się dziś mierzyć – po-

Ukrainie statusu obserwatora.

stała parafowana. Do jej podpisania

– zarówno tych małych i średnich,

handlu i innymi umowami) jest naj-

wiedział Janukowycz dodając, że

Ukraiński prezydent nie wyklucza

nie doszło jak dotąd ze względu na

jak i tych największych i najbogat-

lepszym wyjściem z sytuacji.

kontrakt wypracowany przez jego

natomiast kompromisu w sprawie

sprawę osądzenia i umieszczenia w

szych, wstąpieniedoUniiEuropejskiej

Marszałek Józef Piłsudski, ko-

przeciwniczkę, byłą premier Julię

sieci przesyłu gazu. Nie zdradza jed-

więzieniu byłej premier Ukrainy Julii

i wprowadzenie w życie postanowień

mentując politykę II Rzeczypospo-

Tymoszenko, kosztuje kraj 6 mld do-

Tymoszenko. Sprawa ta pozostaje

o strefie wolnego handlu oznacza

nak, na czym ten kompromis miałby

litej, powiedział, że nie da się zbyt

jedną z głównych przyczyn zahamo-

otwarcie nowych rynków zbytu i co

długo siedzieć na dwóch stołkach.

larów rocznie.

polegać. Media w Rosji sugerują, że

wania procesu integracji Ukrainy ze

za tym idzie, potencjalnie większe

Wydarzenia, które nastąpiły wkrótce

Zastrzegł, że Ukraina nie chce

może chodzić o utworzenie ukraiń-

strukturami europejskimi.

zyski. Jeśli chodzi o rządzących, w

po jego śmierci, dowiodły prawdziwo-

przehandlować swojej niepodległo-

sko-rosyjskiego konsorcjum i prze-

Pomijając jednak sferę dekla-

tym prezydenta i całą elitę obecnej

ści tego twierdzenia. Wydaje się, że

ści w tej kwestii i tego nie zrobi, lecz

kazanie mu w dzierżawę systemu

ratywną, co do której można mieć

władzy – sytuacja wydaje się być

w przypadku Ukrainy nie ma ryzyka

musi pójść na pewne ustępstwa,

przesyłowego.

uzasadnione wątpliwości (w końcu

jeszcze bardziej jaskrawa, jako że

wystąpienia podobnej sytuacji i Ukra-

by Rosja zechciała zrewidować

niejednokrotnie rozmaite deklara-

alternatywą dla integracji z UE może

ina wybrała już kierunek, do którego

Putin i Janukowycz roz-

cje różnych polityków pozostawały

być tylko i wyłącznie los, jaki spotkał

chce dążyć i nie zrezygnuje z raz ob-

kontrakt z 2009 roku. Mogłoby to,

mawiali m.in. o gazie – bez

jedynie w sferze deklaracji), istnie-

prezydenta Białorusi Aleksandra Łu-

ranej drogi.

jak zasugerował, przybrać postać

przełomu. 04.03.2013

ją także podstawy prawne, które

kaszenko – a więc stopniowa, ale

źródło: www.polukr.net