20

Sławni lwowianie

12–25 marca 2013 nr 5 (177) * Kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Konopnicka

Lwowskie konkurentki Barbie

To absolutna nieprawda, że tylko małe dziewczynki bawią się lalkami.

łączy dzieci

Lalki uwielbiają też dorośli. O tym przekonuje otwarta w lwowskim skan-

senie wystawa lalek Oksany Smereki-Małyk. „To nie są zabawki dla

W ramach projektu „MOST KULTURY” Konsulatu

dzieci” – ostrzega autorka kolorowych figurek.

Generalnego RP we Lwowie prowadzonego we współ-

KONSTANTY CZAWAGA

pracy z Biurem Wystaw Artystycznych w Kielcach we

tekst i zdjęcia

lwowskim Domu Nauczyciela zaprezentowano polskie

Oksana Smereka-Małyk jeden

ilustracje i ukraińskie tłumaczenia bajek Marii Konop-

z 16 działów swojej wystawy zatytu-

nickiej. Nowe ilustracje do bajki Marii Konopnickiej

łowała: „Lwów – Paryż”. Patrząc na

„O krasnoludkach i sierotce Marysi” przedstawiła pol-

kolorowe postacie wystarczy urucho-

mić wyobraźnię i można przenieść

ska plastyczka Joanna Casselius. Uczestnicy

się do epoki, w której młode, modne

spotkania zapoznali się również z wierszami dla dzieci

prababki spacerowały po Stryjskim

Marii Konopnickiej przełożonymi na język ukraiński,

Parku, ulicą Akademicką czy przed

Teatrem Wielkim. Przyglądając się

w książce znalazły się znane wiersze poetki m.in.

bliżej postaciom zobaczymy, że każ-

„O Janku Wędrowniczku” i „Na jagody” – ilustracje do

da zgrabna kobieta ubrana jest w

nich wykonały dzieci z ukraińskiej szkoły plastycznej

stroje ze skrawków różnych tkanin,

skóry i futer. Prezentowane lalki są

pod kierownictwem Roksolany Sadowej.

bez twarzy, podobnie jak ukraińskie

ludowe lalki-motanki. Oksana na-

EUGENIUSZ SAŁO

kłada odzież na drewnianą ramkę-

tekst i zdjęcia

stelaż z drutami, które odpowiednio

modeluje – dzięki temu jej lalki są

Przed rozpoczęciem wystawy

pełne dynamiki. Każda jest ubrana

dzieci i rodzice mogli obejrzeć pre-

zentację ilustracji Joanny Casselius,

w dwie spódnice, koszulę, przystro-

które uwagę zwracają przede wszyst-

jona dekoracyjnymi dodatkami.

kim precyzją i detalizacją przyrody

W kolekcji są więc modelki-

i ludzi.

mieszczki, ale poprzez lalki artystka

Obecnie często można się spo-

pokazuje też widzowi bajeczny świat

tkać z opinią, że czasy współczesne

Huculszczyzny. Dzieciństwo spę-

zabijają w ludziach wrażliwość i jej

dziła w Nadwórnej. Kolejna część

okazywanie jest w XXI wieku uważa-

wystawy zatytułowana jest „Karpa-

ne za przejaw słabości. Dlatego też

tia”. – To jest obraz zbiorowy – mówi

w swoich wypowiedziach organizato-

Oksana Smereka-Małyk

Oksana Smereka-Małyk. – Nie są

rzy akcentowali jak ważne jest kształ-

Joanna Casselius

szalik – opowiada artystka. Wkrótce

towanie wrażliwego wewnętrznego

świata dziecka od najmłodszych lat.

śniej nigdy tutaj nie byłam. Kresy były

zabrakło jej elementów garderoby

– To jest święto Marii Konopnic-

dla mnie taką krainą bajki, krainą o

i wtedy zaczęły ją wspomagać ko-

kiej, ale przede wszystkim jest to

której mówili, a której nie czułam, bo

leżanki.

święto dzieci. Dla dzieci Maria Ko-

nigdy nie zetknęłam się ze sztuką

– Trzymam w rękach kawałe-

nopnicka napisała bajki, do których

Kresów i tylko teraz udało mi się to

czek tkaniny i już widzę swoją bo-

ilustracje oglądamy – powiedział

zobaczyć – zeznała się na otwarciu

haterkę – mówi lalkarka. „Jest w tym

konsul generalny RP we Lwowie,

wystawy Joanna Casselius.

coś przepięknego, coś niespotyka-

ambasador Jarosław Drozd. – Pra-

Swoimi przemyśleniami podzieli-

nego w swojej delikatnej i czarownej

ca wszystkich obecnych tu artystów

ła się także tłumaczka Roksolana Sa-

urodzie” – pisał po obejrzeniu lalek

służy temu, żeby nasze dzieci rozwi-

dowa. – W bajkach Marii Konopnic-

w Internecie zachwycony użytkow-

jały swoją fantazję, żeby to, co Ma-

kiej zwycięża dobro. Ale jest to dobro

nik Facebooka z Polski.

ria Konopnicka chciała przekazać w

czynione nie przez superbohaterów

tekście, pokazać dzieciom i wzbo-

z filmów i komiksów, tak popularnych

W ciągu trzech lat artystka stwo-

gacić ich wartości estetyczne.

i narzucanych dziś dzieciom. Dobro

rzyła prawie 500 lalek, z czego każda

jest inna. Jest też współautorką naj-

większej na Ukrainie lalki-motanki o

Lalki z cyklu „Lwów – Paryż”

wysokości trzech metrów. Pierwszą

wystawę miała w Kijowie, następnie

to kostiumy etnograficzne. Można

autorki są trzy tomiki poetyckie. Jest

pokazywała lalki w całej Ukrainie. 50

w nich znaleźć elementy huculskie,

też utalentowaną pisankarką. Dwa-

lalek Oksany Smereki-Małyk jest w

bojkowskie i łemkowskie.

naście lat była dyrektorką lwowskiej

zbiorach Muzeum Huculszczyzny w

Każdemu cyklowi lalek towarzy-

szkoły średniej. Obecnie jest dyrek-

Kołomyi. Wiele lalek trafiło do pry-

szy poezja autorki.

torką liceum plastycznego we Lwo-

watnych zbiorów w USA, Kanadzie

Oksana Smereka-Małyk nie jest

wie. Pierwszą lalkę-motankę zrobiła

i w krajach europejskich. Chętnie

zawodową artystką ani projektantką

trzy lata temu. – Na figurki pod tytu-

zdradza tajemnice warsztatu, pro-

mody. Z wykształcenia jest roma-

łem „cztery pory roku” wykorzystałam

wadzi zajęcia dla dzieci, młodzieży

nistką, pisze też poezję. Pisze po

50-letnią spódnicę mojej mamy, a do

i dorosłych.

ukraińsku i po francusku, w dorobku

cyklu „wieczorna watra” przydał się

Sceniczna adaptacja bajki Marii Konopnickiej „O Janku

Wędrowniczku”

tworzą słabe istoty krasnoludki albo

Switłana Knyszyk z Lwowskiej

„dobroduszki” jak je przetłumaczy-

Administracji Obwodowej mówiła o

łam, a także malutkie dzieci. Wszy-

wyobraźni dziecka, którą trzeba roz-

scy mogą spełniać dobre uczynki.

wijać i cały czas pielęgnować. – Te

Wraz z moimi uczniami chcieliśmy

piękne obrazy stworzone przez panią

udostępnić bajki Marii Konopnickiej

Joannę Casselius inspirują nas. Nie

dzieciom – dodała.

wszystko wygląda tak źle i nie wszyst-

Uczniowie Roksolany Sadowoji

ko jest stracone. Chcę życzyć wszyst-

przedstawili gościom sceniczną ada-

kim, abyśmy nadal mogli mieszkać w

ptację bajki „O Janku Wędrownicz-

świecie naszego dzieciństwa, żeby-

ku”. Uczennice szkoły nr 24 we Lwo-

śmy byli szczerzy i wierzyli, że tylko

wie z polskim językiem wykładowym,

dobro zwycięża – podsumowała.

noszącej imię Marii Konopnickiej de-

– Do Lwowa przyprowadziła mnie

Lalki z cyklu „Pory roku”

klamowały wiersze swojej patronki.

książka Marii Konopnickiej, bo wcze-