12

Nasz przewodnik

28 czerwca–15 lipca 2013 nr 12 (184) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Fotografia nade wszystko

Wędrówki po lwowskich

Spotkanie

klasztorach

z Markiem Poźniakiem

Planując kolejną książkę „Klasztory rzymskokatolickie na Ukrainie”, przeczuwałem,

21 czerwca b.r. Lwów po raz pierwszy

że szczególnie dużo pracy będę miał we Lwowie. Ale już na miejscu, zetknąwszy

odwiedził znany fotograf polskiego po-

się z koniecznością zwiedzania poszczególnych obiektów, przekonałem się na ile to

będzie trudne. Nie znając statystyki nie będę twierdził, ale Lwów ma chyba najwięk-

chodzenia Marek Poźniak. Podczas

szą ilość rzymskokatolickich klasztorów pośród miast Wschodniej, a może nawet

spotkania z lwowskimi fotografikami oraz

Europy Centralnej. W kilkadziesiąt lat po kasacie józefińskiej pod koniec XVIII wieku

dziennikarzami, mieszkający na co dzień

wiele zakonów powróciło do Lwowa, lecz większość z nich nie przejęła swoich by-

łych obiektów, a zbudowała nowe. W wyniku tego dziś we Lwowie jest 39 klaszto-

w Berlinie artysta przedstawił swoje dzie-

rów zbudowanych przed 1939 rokiem.

ła, podzielił się wiedzą z historii fotografii

DMytro antonIUK

oraz zaproponował zorganizowanie Euro-

tekst i zdjęcia

pejskiego Festiwalu Fotografii we Lwowie.

Jako badacz dawnych epok,

który stara się działać rzetelnie, nie

uważam, że wystarczy sfotografo-

wać zabytek od zewnątrz, a jeżeli jest

otwarty – to również i od wewnątrz.

Jestem przekonany, że wszechstron-

ny opis uda się tylko w tym wypadku,

gdy zwiedza się wnętrza klasztoru,

do kogo by dziś nie należał. Co doty-

czy lwowskich klasztorów łacińskich

to w 98% wypadków nie należą do

kurii rzymskiej. Dzisiaj nawet jeśli

świątynia pełni funkcję cerkwi, to

zabudowania klasztorne z zasady

wykorzystywane są przez urzędy

świeckie. Aby trafić do wnętrza i robić

tam zdjęcia, potrzebne są za każdym

razem pozwolenia od dyrekcji tych

instytucji. Najwięcej kłopotów jest w

Marek Poźniak

przypadku, gdy obiekt jest w gestii

wojska. Tylko przy ul. Krywonosa

(dawnej Teatyńskiej) są trzy dawne

niepewne” były wymazywane ze zbio-

eUGeNIUSZ SAŁO

klasztory – ojców reformatów, św.

rowych fotografii. Następnie omówił

tekst i zdjęcie

Wincenta a Paulo i ojców teatynów

kwestie fotografii niezależnej, która

(tzw, „czerwony klasztor”). Wszystkie

Spotkanie z Markiem Poźnia-

ma być przekazem indywidualnego

te obiekty należą dziś do MSW. Do

kiem zorganizowane zostało przez

widzenia świata, jest wartością samo-

wejścia na ich teren potrzebne są

lwowski oddział Ukraińskiego Naro-

istną czyli „fotografią fotograficzną”.

zezwolenia dyrekcji lwowskiej milicji,

dowego Związku Dziennikarzy, przy

Poźniak mówił też o popularyzowaniu

która ma siedzibę w zupełnie innej

wsparciu „Radia Rzeszów” i odbyło

przemocy za sprawą fotografii – z jed-

części miasta. Ale zdarzają się przy-

padki przyjemnego zaskoczenia, jak

się w galerii fotograficznej „Światło

nej strony uświadamia nam do czego

miało to miejsce na terenie dawnego

i cień” Wasyla Pyłypiuka, przy ul.

zdolna może być ludzka natura i jak

klasztoru bonifratrów (obecnie szpi-

Stećki 3a we Lwowie.

kruche może być otaczający nas

tala wojskowego) przy ul. Łyczakow-

Jak się okazało, Marek Poźniak,

spokojny świat, a z innej strony nad-

boczny ołtarz w potrinitarskiej cerkwi MB Nieustającej Po-

skiej. Jego dyrektor nie zwlekając,

zaliczany do dziesiątki najlepszych

mierna ilość takich fotografii przytępia

mocy

bardzo serdecznie dał mi pełną in-

fotografików świata, ma także ukra-

ludzkie zmysły.

zdjęcie pokapucyńskiego klasztoru

ińskie korzenie i wcale tego nie

Artysta zdefiniował tezę fotografii

na Persenkówce, który znajduje

ukrywa. – Cieszę się, że jestem tu

jako dzieła sztuki, przytoczył historię

się na terenie fabryki autobusów,

we Lwowie po raz pierwszy. Lwów

ze sprzedażą na jednej z aukcji zdję-

musiałem pokonać wysoki płot. Na

szczęście ochroniarzy nie było, ale

jest takim miejscem, gdzie można

cia Kazimierza Górskiego za cztery

i tak wątpię, że udałoby się uzyskać

stworzyć formę spotkania fotogra-

miliony dolarów. Także zaznaczył,

oficjalne zezwolenie na wejście i ro-

fów europejskich. Gdyby tutaj stwo-

że dość popularnym staje się takie

bienie zdjęć.

rzyć taką niezależną platformę do

nowe zjawisko i pojęcie jak „ima-

Pisząc ten tekst ze zdener-

fotografowania, do warsztatów i do

ging”, polegające na robieniu dużej

wowaniem oczekuję na wizytę we

spotkań to na pewno przybliżyłoby

ilości zdjęć i pokazywanych tylko

lwowskim areszcie śledczym, który

to Ukrainę do Europy – powiedział

przez facebook.

funkcjonuje w dawnym klasztorze

gość z Niemiec.

– Fotografia będzie rozwijała się

sióstr brygidek przy ul. Gródeckiej.

Pokazał swoje fotografię robio-

tak, jak rozwijają się ludzie. Każda

Dzięki wstawiennictwu Polskiego In-

stytutu w Kijowie udało mi się otrzy-

ne aparatem camera obscura, które

fotografia jest dobra jeśli jest w niej

mać od centralnego urzędu służby

były wyróżnione w Niemczech jako

zawarta jakaś myśl – powiedział na

Wnętrze podominikańskiego kościoła św. Urszuli

penitencjarnej Ukrainy zezwolenie

projekt roku. Zdjęcia te były zrobio-

zakończenie spotkania Marek Po-

formację i osobę towarzyszącą, któ-  jest nadzieja, że wkrótce zostanie  na zwiedzanie i fotografowanie tego

ne bez wykorzystania techniki kom-

źniak.

ra pokazała mi dawne zabudowania  zwrócony wiernym dawny budynek  obiektu i innych więzień. W tym w

puterowej. Wywoływane były przez

Najważniejszym punktem spo-

klasztorne, ufundowane przez Jana  plebanii (część dawnego klasztoru),  Zasławiu (klasztor bernardynów) i w

artystę starą metodą. Marek Poźniak

tkania stało się omówienie pomy-

Sobieskiego dla opieki nad wetera-  gdzie od czasów sowieckich mie-  Mariampolu (klasztor kapucynów).

robił je w Berlinie, Dortmundzie i No-

słu zorganizowania Europejskiego

nami wojskowymi.

ści się szkoła muzyczna. Warto tu  Nie udało mi się natrafić na zdjęcia

wym Jorku, w miastach których swe-

Festiwalu Fotografii we Lwowie. W

Pomimo przykrej tendencji – w  przywołać przekazanie kurii kaplicy  dawnych i współczesnych wnętrz

czasach niezależnej Ukrainy wier-  w dawnym klasztorze karmelitanek  tych obiektów. Moja książka – jeżeli

go czasu mieszkał.

prywatnej notatce dziennikarz „Ra-

nym kościoła rzymskokatolickiego nie  bosych, ozdobionej freskami genial-  ukaże się – zapowiada się na uni-

Kolejno opowiedział o różnych

dia Rzeszów” podsumował, że arty-

zwrócono żadnej świątyni we Lwowie  nego Jana Henryka Rosena. Według  katową.

aspektach fotografii i jej szybkim roz-

ści twierdzą, że sztuka ma większą

– zauważyłem też zmiany pozytywne.  mnie, te działania dają nadzieję, że

Co zaś się tyczy Lwowa, to już

woju w ciągu ostatnich kilkudziesięciu

szansę na torowanie Ukrainy do eu-

Między innymi, na fasadzie kościoła  wreszcie zostanie zwrócony wiernym  po raz kolejny przekonuję się, że

lat. Przytoczył historie związane z

ropejskiej drogi niż politycy.

św. Marii Magdaleny (dawny klasz-  kościół św. Marii Magdaleny.

tego miasta nie można lekceważyć.

fotografią polityczną, która zdobyła

Po spotkaniu Marek Poźniak spa-

tor dominikanów) ustawiono krzyż.

Nie zawsze badając lwowskie  To miasto jest jak piękna panna – wy-

szczyty sławy za czasów dyktatury

cerował ulicami Lwowa, fotografował

Według słów proboszcza francisz-  klasztory istnieje możliwość sfotogra-  maga wzmożonej uwagi. Lwów – to

Hitlera i Stalina, kiedy to „elementy

mieszkańców i turystów.

kańskiego kościoła św. Antoniego,  fowania ich z zewnątrz. Żeby zrobić  Lwów.