22
Ten dawny Lwów
28 czerwca–15 lipca 2013 nr 12 (184) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Ulica Łyczakowska
lony wypełnione wodorem”. Na po-
wycinać skalne bloki, czasami
czątku, chcąc ruszyć kamienny blok
ogromne i piekielnie ciężkie. Z tych
z miejsca, Ed opierał o niego ręce…
bloków zaczął budować dla siebie
i śpiewał!!
dom. Zaczął powstawać Koralowy
W roku 1951, przeżywszy 64
Zamek.
Już w 1479 roku wspomniana jest ta ulica jako Droga Gliniańska lub
lata Ed umarł. Obliczono, że ogólna
Niby normalna sprawa, facet bu-
waga wszystkich jego prac wykona-
duje sobie dom, może nieco oryginal-
po prostu Gliniańska. W 1786 roku wprowadzono jej obecną nazwę
nych w kamieniu, wynosi 1100 ton.
ny, ale zwykły dom, tylko, że on go
– ulica Łyczakowska. Przy tym rozróżniano ją jako Górną i Dolną.
Zajęło to Edowi 28 lat. Christopher
budował SAM!! Chudy i malutki jak
Dunn, znawca starożytności, przyjął
dzieciak Ed, przenosił samodzielnie
te dane jako wyjściowe do obliczeń,
bloki skalne ważące nawet 35 ton, a
tu klasztor, obejmujący kościół św.
rgij Bobrzyński witał tu cara Mikołaja
STeFANIA ŁABAZIeWICZ
że gdyby piramidę Cheopsa budo-
więc dwukrotnie cięższe niż wielkie
Wawrzyńca. Do klasztoru doprowa-
II. 22 września 1939 roku od strony
wano na sposób Eda, to 5273834
bloki, z jakich wykonano piramidę
Nazwy te spotykamy już w 1573
dzono wodociąg. Zorganizowano tu
Łyczakowa wkroczyła do Lwowa Ar-
ton bloków skalnych stanowiących
Cheopsa!! Wiadomo, że Edowi nikt
roku. Górną nazywana część od
przytułek dla żołnierzy-inwalidów.
mia Czerwona – na czołgu wjechał
masę piramidy, mogło być wyko-
nie pomagał, że nie używał on żad-
początku ulicy do kościoła św. Anto-
Przez pewien czas ulica nosiła na-
kapitan Szczurenkow, a w lipcu 1944
nanych i ułożonych w tym samym
nych wymyślnych dźwigów i maszyn.
niego, a Dolną – wszystkie pozostałe
zwę św. Wawrzyńca. W 1783 roku
roku znów sowieci weszli do Lwowa
czasie przez 4794 robotników, a nie
Jak więc, u Boga Ojca, powstawały
części. W tym czasie początek ulica
Austriacy przebudowali klasztor na
od Łyczakowa.
przez 20000 czy nawet 100000 jak
budowle Eda??!!
miała na swych rogatkach, a kończy-
szpital wojskowy i tę funkcję pełni
Od 1908 roku przez Górny Ły-
ła się na przedmieściu Halickim. Z
do dziś.
czaków biegła linia kolejowa do
podziałem jednak nie wszystko jest
Ulicę zamieszkiwali przeważnie
Winnik, Brzeżan i Podhajec, wybu-
jasne, ponieważ w 1614 roku ulica
rzemieślnicy. W XVIII-XIX wiekach
dowano tu nawet dworzec kolejowy.
wyraźnie dzielona jest na Gliniańską
ludność zajmowała sie głownie mie-
Pociąg jechał do Winnik z postojem
i Łyczakowską. Dopiero w 1871 roku
leniem ziarna na mąkę i krupy. Na
przy sanatorium „Mariówka”.
ten podział został skasowany i cała
jesieni kiszono kapustę, według wła-
Kościół św. Antoniego zbudowa-
ulica nosi nazwę Łyczakowska. W
snego przepisu.
no w 1718 roku według projektu Do-
1823 roku używano też nazwy Droga
Łyczaków był znacznie oddalony
menico Fontany. Figura Madonny,
na Brody albo ul. Brodzka. Podczas
od centrum miasta. Nie było tu żad-
stojąca przed wejściem do kościoła,
okupacji niemieckiej nazywano ją
nego przemysłu i dzielnica pozosta-
pochodzi z XVIII wieku i jest autor-
Osterstrasse (Wschodnia).
wała zamkniętą enklawą. Osiedliło
stwa Fabiana Fesingera.
W 1944 roku nazwano ją ul. Le-
się tu środowisko przestępcze, a opo-
Na samym szczycie wzgórza Ły-
nina.
wieści o jego działalności rozsławiły
czakowskiego przed wojną wzniesio-
Założenie Łyczakowa można od-
Łyczaków w całej Polsce. Powstał tu
no kościół MB Ostrobramskiej. Ko-
nieść do XV wieku. Była to centralna
też dialekt „łyczakowski”. Mieczysław
ściół został zbudowany na wschod-
ulica, która wychodziła od halickiego
Opałek część Łyczakowa powyżej
nich rubieżach miasta jako wotum
przedmieścia. Był to szlak handlowy
cerkwi św. Piotra i Pawła nazywał
za zwycięstwo w wojnie obronnej w
prowadzący na Wschód – do Kijowa
ostoją konserwatyzmu. Wielką rolę
latach 1918-1920. Inicjatorem i fun-
tajemniczy generator Eda
Piramidy egipskie, Baalbek, czy
to podają uczeni. Byłaby to ilość ro-
jeszcze inne budowle megalityczne
botników zbliżona do tej, spotykanej
powstawały dawno, jak gdyby przed
i na naszych wielkich budowach.
zaistnieniem ludzkiej pamięci, a więc
Zapewne na piramidzie pracowało
może i poza zasięgiem ludzkich
jeszcze mniej robotników niż poda-
możliwości. Stąd teorie o kosmitach
wał Dunn! Jego porównanie odnosi-
budujących na Ziemi budowle o
ło się bowiem do normy wykonanej
sobie tylko znanym przeznaczeniu,
przez jednego tylko człowieka, w
ale tu? Tu budował Crazy Ed, któ-
dodatku słabego i schorowanego.
rego wszyscy dobrze znali. Jak on
Dużo efektywniej będzie przecież
to robił??
pracował zespół ludzi młodych i sil-
Myślicie Państwo, że nie chcia-
nych. Czy możemy stosować takie
no się tego dowiedzieć? Ależ chcia-
porównania? – Ależ możemy! Ko-
no! Próbowano go podpatrywać, ale
ralowy Zamek jest przecież rzeczą
Ed, gdy zobaczył, że jest podglądany
realną. On naprawdę istnieje, tak
przerywał pracę i czekał tak długo,
jak istnieje piramida Cheopsa. I o
i Moskwy. Pierwszą większą miejsco-
odegrali osiedlający się w dzielnicy
datorem świątyni był arcybiskup Bo-
aż gapie zniecierpliwili się i odeszli.
tym wszyscy wiedzą. Zbudował go
wością na tym szlaku były Gliniany
mazurzy. Ich hasłem było „worek na
lesław Twardowski. Autorem projektu
Pracował też w nocy, świecąc sobie
w pojedynkę, nie używając maszyn
– stąd jej pierwotna nazwa. Uważa-
kości, a cebrzyk na krew”. Komen-
świątyni był Tadeusz Obmiński. Obok
naftową lampą, a potem elektryczną,
i specjalistycznych narzędzi, filigra-
no, że nazwa Łyczaków powiązana
tarze są tu zbędne. Mieszkańcy Ły-
kościoła stoi 60. metrowa wieża na
co zważywszy na fakt, że działka nie
nowy facet o przezwisku Crazy Ed i
jest z nazwiskiem Lutzenhofa, który
czakowa trudnili się też przewózką
wzór włoski, zakończona arkadową
była podłączona do prądu, powodo-
to też jest fakt znany wszystkim!
posiadał tu folwark. Ulica była skła-
– w lecie w na wozach, a zimą – na
gloriettą. 25 listopada 1944 roku zo-
wało następną lawinę domysłów.
Można się spotkać z opinią, że
dową częścią miasta i miała wielkie
saniach. Dlatego pierwszy tramwaj
stał pochowany tu arcybiskup Twar-
W połowie lat trzydziestych ze-
Ed zabrał do grobu tajemnicę lewi-
znaczenie. Miała swego „starsze-
elektryczny w 1894 roku został przy-
dowski. Po sprofanowaniu kościoła
szłego wieku Ed przeniósł swój Kora-
tacji bloków skalnych. Otóż niepraw-
go”. Świadczy to o tym, że ulice na
jęty tu bardzo wrogo. Motorniczego
MB Ostrobramskiej przez władze so-
lowy Zamek z Florida City do odda-
da. Pisał o tym do amerykańskich
przedmieściach były samodzielnymi
obrzucono pomidorami.
wieckie w okresie 1947/1948 zwłoki
lonego o 15 kilometrów Homestead.
władz bodajże trzykrotnie. Chciał
osadami.
MieszkańcyŁyczakowauchodzi-
arcybiskupa przeniesiono do krypty
Okazało się bowiem, że koło jego
opatentować swój wynalazek, ale
W XVII wieku ulica rozwijała się
li za gorliwie wierzących obywateli.
w podziemiach katedry lwowskiej.
starej działki mają wybudować kilka
został przez władze zignorowany.
bardzo powoli. Były tu lasy i gęstwi-
Kiedy starosta Mikołaj Potocki zabił
Świątynia przez wiele lat pełniła funk-
domów mieszkalnych, a Ed nie życzył
Ed zostawił po sobie dziwne urzą-
ny szczelnie zarośnięte. Powiadają,
na Łyczakowie szlachcica, który
cję magazynu urzędu pocztowego, a
sobie żadnych sąsiadów. Rozebrał
dzenie nazywane czasem gene-
że w 1674 roku stał tu namiot króla
przypadkowo i niespodziewanie za-
obecnie została przekazana greko-
więc Koralowy Zamek na poszczegól-
ratorem. Jest to wieniec stałych
Jana III Sobieskiego, który kierował
jechał mu drogę, aby odpokutować
katolikom.
budownictwem obronnym. Do na-
swój grzech magnat wystawił tu po-
Naprzeciwko kościoła funkcjo-
ne bloki, które przewoził wynajętym
magnesów zatopionych w betonie,
miotu wdarł się wilk, który uprzed-
stument z figurką Matki Boskiej. W
nuje nieduży park, założony w 1892
ogromnym ciągnikiem ciężarowym,
wewnątrz którego znajdujecie coś
nio zagryzł wartownika (F. Jaworski
1850 roku została ona przeniesiona
roku. Pośród drzew stoi w nim po-
ale zawsze zastrzegał, że kierowca
w rodzaju wirnika nakręcanego
„Stary Lwów”). Istnieje jeszcze inne
do specjalnie zbudowanej kaplicy.
mnik Bartosza Głowackiego, dłuta
nie będzie obecny przy załadunku
ręką. Nikt nie wie jak działa to urzą-
opowiadanie, w którym mowa jest o
Na początku XX wieku kaplicę ro-
Juliana Markowskiego.
i rozładunku skalnych bloków. Prze-
dzenie. Są domysły, że wytwarzało
napadzie wilków na dragonów króla.
zebrano, a na jej miejscu ustawiono
Przy ul. Łyczakowskiej w 1773
prowadzka trwała 3 lata!
ono promieniowanie znoszące gra-
W 1659 roku Jan III Sobieski
przeszkloną w stylu neobarokowym.
roku Antoni Piller otworzył drukar-
Na początku Ed odbudował
witację. Śpiew Eda, a ściślej fala
ufundował tu klasztor i szpital dla
Została ona zburzona przez sowie-
nię, w której w 1776 roku ukazał się
swój Koralowy Zamek, a potem
dźwiękowa tego śpiewu, potrzebna
bonifratrów. Wcześniej powstał tu
tów w latach 60. XX wieku.
pierwsza gazeta we Lwowie – wy-
wykonał wokół nowej działki skalny
była do ostatecznego pozbycia się
kościół św. Wawrzyńca, założony
Ulica Łyczakowska widziała w
chodząca po francusku „Gazette de
mur gruby na metr i wysoki na 2,5
przyciągania ziemskiego. Wtedy
przez łyczakowskich rzemieślników.
1648 roku wojska Bogdana Chmiel-
Leopol”. W XVIII-XIX wiekach przy
metra. Pomimo tych zabezpieczeń
dopiero blok skalny gotów był do
Na miejscu kościoła stał dąb, w dziu-
nickiego. 3 września 1914 roku na
Łyczakowskiej mieściły się warsztaty
Eda przynajmniej dwukrotnie podej-
lewitacji. Po śmierci Eda znaleziono
pli którego odnaleziono obraz święte-
Rogatce Łyczakowskiej przekazano
słynnych rzeźbiarzy Hartmana Witwe-
rzano! Dokonali tego chłopcy z oko-
jeszcze wykuty w ścianie nad jego
go. Ojcowie bonifratrzy mieli siedzibę
symbolicznie miasto dowódcy 42 dy-
ra i Antoniego Schimsera. W 1830 za-
licznych domów. Potem opowiadali,
łóżkiem tajemniczy napis: „Sekret
przy ul. Krakowskiej we Lwowie. W
wizji piechoty armii rosyjskiej gene-
łożono tu szkołę dla głuchoniemych,
że widzieli jak bloki skalne same
wszechświata to 7129/6105195”. –
1683 roku odkupili ziemię od rodzi-
rałowi von Rode, a 22 kwietnia 1915
która istniała na koszty dobroczyńców
posuwały się w powietrzu, niby „ba-
Co to oznacza??
ny Czechanowskich i wybudowali
roku generał-gubernator hrabia Geo-
i składek społecznych.