27

www.kuriergalicyjski.com * Kurier galicyjski * 15–28 października 2013 nr 19 (191)

W hołdzie ojcu polskiej kryminalistyki Humor

żydowski

Powszechnie wiadomo, że na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie spoczywa wiele wybitnych

osobistości, którzy za życia przysłużyli się do powstania i rozwoju całych dziedzin nauki. Przy

Chełmianin wybierający się po-

jednej z głównych alejek cmentarza znajduje się grobowiec rodziny Sobolewskich. Skromna

ciągiem do Lublina zatrzymuje na

inskrypcja głosi, że spoczął tu „dr Władysław Sobolewski” człowiek, który położył podwaliny pod

drodze dorożkę.

- Słuchajcie no! Co kosztuje jaz-

polską i europejską kryminalistykę.

da na dworzec?

- Pięćdziesiąt kopiejek.

KrZYSZTOF SZYMAŃSKI

- A taniej nie będzie?

tekst i zdjęcia

- No, powiedzmy, czterdzieści...

- Dobrze.

Stowarzyszeniem Opieki nad

- To proszę wsiadać!

Grobami Policjantów na Wschodzie,

- Ani mi się śni! Chciałem się tyl-

które na początku bieżącego roku po-

ko przekonać, ile zaoszczędzę idąc

wołane zostało przez funkcjonariuszy

do stacji piechotą.

Komendy Głównej Policji w Warsza-

Tablica z informacją o funda-

***

wie, jako jedną z dziedzin swej dzia-

torach odnowienia grobow-

Do lekarza chełmskiego przy-

łalności statutowej ma poszukiwanie,

ca

chodzi stary Żyd.

opiekę i doprowadzenie do godnego

- Co panu dolega?

spekcyjnym, a następnie komendan-

stanu miejsc pochówków polskich

- Panie doktorze, ja strasznie

tem Głównej Szkoły Policyjnej i Szko-

policjantów, którzy zginęli z rąk so-

kaszlę.

ły Oficeskiej w Warszawie. Uczestni-

wieckich we wrześniu 1939 roku. Nie

- A ile pan ma lat?

czył w specjalistycznych kursach z

jest dla nikogo tajemnicą, że wiele

- Siedemdziesiąt. Doktor po na-

zakresu kryminalistyki w Wiedniu,

jest takich mogił, ale nie wszystkie

myśle:

studiował kryminologię w Instytucie

są one oznakowane i w należytym

- A gdy pan miał czterdzieści lat,

Nauk Policyjnych przy Uniwersyte-

stanie. Jednak ludzka pamięć kryje

to pan kaszlał?

cie w Lozannie.

wiele informacji na ten temat.

W 1929 r. Władysław Sobolewski

Impulsem do powstania Stowa-

- Nie.

Warta honorowa przy odnowionym grobowcu Władysła-

został skierowany na kurs krymina-

rzyszenia była działalność Andrzeja

- A gdy pan miał pięćdziesiąt lat,

wa Sobolewskiego

listyczny do Wiednia. Kurs odbywał

Sprychy, który do Lwowa przyjeżdżał

to pan kaszlał?

się w Instytucie Kryminologicznym

funkcjonariuszy wszystkich polskich

Mychajło Cymbaluk zaznaczył,

z młodzieżą, aby porządkować groby

- Broń Boże!

przy Dyrekcji Policji w Wiedniu. W

służb mundurowych na Wschodzie

że jest to wydarzenie nieprzecięt-

na Cmentarzu Łyczakowskim i Orląt

- A gdy pan miał sześćdziesiąt

tym samym roku został skierowany

(KOP i Służby Więziennej).

ne. Dzięki inicjatywie strony polskiej

Lwowskich. Podczas poszukiwania

lat, to pan kaszlał?

na studia kryminologiczne w Insty-

Uroczystości przy odnowionym

udało się odnowić grób osoby, której

materiałów do swoich publikacji na-

- Nigdy w świecie!

tucie Nauk Policyjnych na Uniwersy-

grobie Władysława Sobolewskiego

praca była ważna nie tylko dla krymi-

trafił w bibliotece na czasopismo z

- Więc powiedz pan sam, z ręką

tecie w Lozannie. W roku 1931 pod-

odbyły się 4 października br. Wśród

nalistyki polskiej, lecz również dla eu-

okresu międzywojennego, w którym

na sercu, kiedy właściwie pan ma

insp. Sobolewski objął stanowisko

zaproszonych gości był konsul ge-

ropejskiej, w tym ukraińskiej. „Należy

był reportaż i zdjęcia z pogrzebu dr

kaszleć, jeśli nie teraz?!

kierownika Laboratorium Policyjnego

neralny RP we Lwowie Jarosław

pamiętać o tak wybitnych postaciach,

Władysława Sobolewskiego – wy-

***

w Centrali Służby Śledczej w War-

Drozd, przedstawiciel Ministra Spraw

bo jedynie naród, który chroni swą

bitnej postaci przedwojennej Policji

Do tego samego lekarza przy-

szawie. Pod jego kierownictwem w

Wewnętrznych RP dyrektor Monika

pamięć narodową ma przed sobą

Państwowej, uznawanego za ojca

chodzi inny Żyd.

styczniu 1936 roku laboratorium we-

Zakrzewska, przedstawiciel komen-

przyszłość” – podkreślił na zakoń-

polskiej kryminalistyki, urodzonego

- Co panu dolega?

szło w skład Wydziału IV Komendy

danta głównego Policji RP - dyrektor

czenie rektor Cymbaluk.

we Lwowie i pochowanego w rodzin-

- Panie doktorze, mnie się zda-

Głównej Policji pod nazwą Referat

Bartosz Furgała, wiceszef Urzędu

Na zakończenie ojciec Włady-

nym grobowcu na Cmentarzu Łycza-

je, że ja zwariowałem.

Techniki Śledczej.

MSW Ukrainy w obwodzie lwowskim

sław Lizun, proboszcz parafii św.

kowskim. Andrzej Sprycha rozpoczął

- Hm... A jakie są objawy pań-

W międzywojennej Polsce zali-

Sergij Maruniak, szef lwowskiej milicji

Antoniego we Lwowie, poświęcił od-

poszukiwania jego grobu. Okazało

skiego obłędu?

czał się do grona czołowych przed-

Sergij Ziubanenko, rektor Uniwersyte-

nowiony grobowiec i zebrani zmówi-

się, że rodzinny grób Sobolewskich

- Ja sam do siebie pisuję listy.

stawicieli tej nauki. Współpracował

li krótką modlitwę za zmarłych. Po

- A kiedy napisał pan ostatni

z największymi sławami ówczesnej

czym przedstawiciele resortu SW

światowej kryminalistyki: R. Men-

obu państw złożyli wieńce, kwiaty

list?

dlem, E. Locardem, R. Reissem i E.

oraz znicze u stóp grobowca.

- Dzisiaj rano.

Seeligiem.

W godzinach popołudniowych w

- A co pan napisał w tym liście?

Zmarł nagle podczas wykładu

kościele św. Antoniego przy ul. Ły-

Chełmianin uśmiecha się chy-

dla oficerów Wojska Polskiego 4

czakowskiej odbyła się Msza święta

trze:

października 1937 roku w wieku 48

w intencji śp. Władysława Sobolew-

- Tego ja, panie doktorze, nie

lat.

skiego z udziałem przedstawicieli

wiem. Jutro poczta doręczy mi list,

Inspektor dr Władysław Sobo-

delegacji z Polski i Ukrainy.

to się dowiem.

lewski uważany jest za ojca polskiej

***

kryminalistyki. Jego badania pozwo-

Inf. isp.policja.pl

Na początku lat trzydziestych

liły na przeprowadzanie ekspertyz

Władysław Sobolewski urodził

chciałem się osobiście przekonać

broni palnej, łusek i pocisków. In-

się 25 marca 1890 r. we Lwowie.

o stanie umysłowym Żydów chełm-

spektor Sobolewski napisał wiele

Ukończył studia prawnicze na Uni-

skich. Przybywszy na miejsce późnym

prac naukowych z zakresu mecha-

wersytecie im. Jana Kazimierza we

wieczorem, zajechałem do małego

noskopii, fotografii kryminalistycznej,

Lwowie. Następnie rozpoczął przy-

Wieniec przy grobie złożyli dyrektor Monika Zakrzewska

hoteliku i znużony podróżą zasnąłem

daktyloskopii, ekspertyz z pisma

gotowania do zawodu prawniczego

konsul generalny rP we Lwowie Jarosław drozd

w najlepsze. O północy zbudziło mnie

ręcznego i maszynowego. Policja do

odbywając praktykę administracyjną

gwałtowne pukanie do drzwi.

dziś korzysta z naukowego dorobku

jest przy głównej alei. Był w bardzo

tu MSW Ukrainy we Lwowie Mychajło

we Lwowie. Po wybuchu wojny w

- Panie, panie! Panie, panie!

dr. Sobolewskiego. Jego nazwisko

złym stanie. Wspólnie z przyjaciółmi

Cymbaluk, kierownik obwodowego

1914 r. został powołany do wojska.

- Co tam, do licha?!

pojawia się w wielu specjalistycznych

ze służb mundurowych założyli Sto-

Centrum Ekspertyz Kryminalistycz-

W 1918 r. zgłosił się na ochotnika do

- Przywieźli ze stacji dwa pań-

opracowaniach. Jego imię nosi aula

warzyszenie Opieki nad Grobami

nych MSW Oleg Szostak, przedsta-

oddziałów Obrony Lwowa i uczest-

wykładowa w Wyższej Szkoły Policji

Policjantów na Wschodzie. Zajmą

wiciele Stowarzyszenia Opieki nad

niczył w walkach o to miasto.

skie kufry...

w Szczytnie.

się odnajdywaniem i opieką nad

Grobami Policjantów na Wschodzie,

We wrześniu 1919 r. wstąpił do

- Idź pan do jasnej cholery!

miejscami pochówków polskich poli-

Ogólnopolskiego  Stowarzyszenia

Policji Państwowej. Był oficerem in-

Chcę spać!

kg

cjantów z okresu międzywojennego,

„Rodzina policyjna 1939”, Polskiego

Około pierwszej rozlega się po-

a szczególnie tych, którzy zginęli w

Towarzystwa Opieki nad Grobami

nowne pukanie.

POLSKI REPREZENTACyJNy ZESPóŁ

latach 1939-40 z rąk sowieckich.

Wojskowymi, przedstawiciele spo-

- Co tam znowu?! – ryknąłem

W dniu 22 lipca br. zawarte zosta-

łeczności polskiej we Lwowie.

PIEŚNI I TAńCA ZIEMI LWOWSKIEJ

wyrwany ze snu.

ło porozumienie z Fundacją Dziedzic-

Przemawiający na uroczysto-

Tym razem portier zniżył głos:

WESELI LWOWIACy”

two Kresowe o współpracy i pierwszą

ściach konsul generalny Jarosław

- Chciałem pana bardzo prze-

wspólną akcją obu organizacji były

Drozd podkreślił, jak ważny jest fakt,

prosić. To nie były pańskie kufry!

Zaprasza młodzież od 12 lat i wzwyż do nauki polskich tańców narodo-

prace renowacyjne przy grobie dr.

że wspólne działania policji polskiej

wych, regionalnych i lwowskich. Próby zespołu odbywają się w szkole nr 10

Władysława Sobolewskiego. Szerzej

i milicji ukraińskiej doprowadziły

w środy i piątki od godz. 19:30 do 21:00. Zgłoszenia przyjmujemy podczas

Horacy Safrin,

celem zawartego partnerstwa są dzia-

do odnowienia tego grobowca i na

prób lub pod nr tel.: 261 54 87 lub 0505087433. Serdecznie zapraszamy!

Przy sabasowych świecach,

łania, które w przyszłości mają objąć

uroczystościach wystąpili wspólnie

1981

Kierownik zespołu Edward Sosulski

opieką groby nie tylko policjantów, ale

przedstawiciele obu formacji.