17

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 3–17 lipca 2014 nr 12 (208)

Śladami Zapomnianej Historii” –

Widokówki z Wołynia – klewań

warsztaty dla młodzieży

Historia Wołynia to w dużej części dzieje wybitnych rodów magnackich, które na

z obwodu iwanofrankiwskiego

tutejszych rozległych równinach zakładały swe sławne majątki. Daleko poza Wołyń

Fundacja Piastun z Opola oraz

II część

sięgała sława Ołyckiej rezydencji Radziwiłłów, nie ustępowało jej w splendorze

organizacja „Młody Stanisławów” przy

Warsztaty wyjazdowe wg zapla-

rodowe gniazdo Czartoryskich w Klewaniu.

wsparciu Ministerstwa Spraw Za-

nowanej trasy: wywiady, archiwiza-

granicznych RP w ramach konkursu

cja wiedzy, dokumentacja fotogra-

ELŻBIETA ZIELIŃSKA

„Współpraca z Polonią i Polakami za

ficzna.

tekst i zdjęcia

Granicą” proponuje w tym roku mło-

dzieży o polskich „korzeniach” udział

III część

Dziś Klewań to mała mieścin-

w nowatorskim projekcie, opartym na

Efekt końcowy. Opracowanie

ka, licząca dziewięć tysięcy miesz-

dziesięciodniowych warsztatach, w

przez młodzież albumu fotograficz-

kańców. Leży przy ruchliwej trasie

trakcie których będą podejmowane

nego. Umieszczenie na stronie:

z Łucka do Równego, codziennie

tematy związane z dorobkiem histo-

www.mlodystanislawow.com

obok ukrytych w gęstych zaroślach

rycznym, gospodarczym i kulturowym

zakładki „Zapomniana Historia”, która

ruin zamku przemykają tysiące sa-

dawnego województwa stanisławow-

będzie systematycznie wypełniana

mochodów, ale wątpię, czy jadący w

skiego. Nie zabraknie także zagad-

zdobytymi podczas projektu treścia-

nich ludzie zdają sobie sprawę, że

nień związanych z wielokulturowością

mi oraz reportaże tematyczne wyko-

oto mijają główną rezydencję pol-

i obywatelstwem europejskim.

nane przez młodzież i umieszczone

skich książąt Czartoryskich.

na łamach Kuriera Galicyjskiego.

W rękach rodu Klewań wraz z

Projekt ten oprócz dostarczenia

Warsztaty będą przebiegać

okolicznymi terenami pozostawał od

jego uczestnikom wiedzy z zakresu

w III częściach

XV wieku, kiedy książę Świdrygiełło

historii i dziedzictwa kulturowego

nadał tutejsze ziemie marszałkowi

regionu dawnego Stanisławowa,

I część

dworu – Michałowi Czartoryskiemu,

Warsztaty w Iwano-Frankiwsku

poprzez zastosowanie warsztatów

do połowy wieku XIX. Książę Michał

(Stanisławowie) wsparte zajęciami

dziennikarskich i fotograficznych

jako pierwszy zaczął używać tytułu

teoretycznymi w zakresie wiedzy

będzie rozwijał także umiejętności

„pana na Klewaniu”. To on rozpoczął

historycznej i kulturowej w formie

samodzielnego odkrywania wiedzy

w 1475 budowę zamku, ukończył ją

wykładów specjalistów zajmujących

w tym zakresie.

zaś jego syn Fedor. Ledwo mu się

się tematyką kresową. Będą także

Najbliższe terminy warsztatów:

to udało, a pretensje do Klewania

zawierały elementy zajęć z zakresu

25.07 – 04.08 oraz 03.08 – 13.08.

zaczął rościć Radziwiłł z Ołyki. Jak

dziennikarstwa i fotografii oraz roz-

KRZYSZTOF PAWLAK

podaje „Słownik Geograficzny Króle-

wijały umiejętności w pracy z grupą.

koordynator projektu

stwa Polskiego”: Dowody Radziwiłła

były prawe i jasne i rzeczywiście

nadanie Świdrygiełły zapewniało tyl-

ko monaster na uroczysku Klewaniu

stojący, pod nazwą którego Czarto-

ryski i przyległe horodyszcze i zie-

mię opodal leżącą mieć rozumiał.

na zaniedbanym dziedzińcu słychać

Bonifacego – jednego z tzw. „zim-

czasem piosenki śpiewane pod gita-

nych ogrodników” i patrona kawale-

Spór zakończył się w 1555 roku, gdy

rę, bo to ulubione imprezowe miejsce

rów. Klewańska świątynia słynęła też

Radziwiłłowie zrezygnowali z rosz-

tutejszej młodzieży. Monumentalny

przez stulecia z cudownego obrazu

czeń wobec Klewania, w zamian za

czteroprzęsłowy most wjazdowy to

Wniebowzięcia Matki Boskiej. Płót-

posiadłości nad rzeką Ołyką i spore

jedyny element dający wrażenie o

no pędzla Carlo Dolciego ufundował

odszkodowanie. Spór dobiegł koń-

niegdysiejszej wielkości zamku. Grze-

książę Konstanty Czartoryski, o któ-

ca, ale współzawodnictwo pomiędzy

gorz Rąkowski w swoim przewodniku

rym kronikarze napisali, że był ostat-

gospodarzami na Klewaniu i Ołyce

nim prawdziwie dbającym o rodowe

po Wołyniu pisze, że most był daw-

trwać miało przez następne stulecia,

gniazdo gospodarzem. W maju 1945

niej ozdobiony malowidłami, których

przyczyniając się do bogactwa i uro-

r. ludność polska została wysiedlona

pozostałości można było oglądać

dy obu rezydencji.

z Klewania. Wzięła z sobą większość

jeszcze w XX wieku. Sprawdziłam,

Klewański zamek, mimo, że sta-

kościelnego wyposażenia, w tym cu-

niestety, nie pozostał po nich ślad.

nowi materialny dowód na dawną

downy obraz i relikwie św. Boniface-

Cennym zabytkiem sztuki sa-

świetność miejscowości, prezentuje

go. Obraz znajduje się dziś w Skwie-

kralnej jest kościół Zwiastowania

się dziś dość żałośnie. Niezabezpie-

rzynie niedaleko Gorzowa Wkp.

NMP powstały za sprawą księcia

czone ruiny niszczeją wśród drzew

Ród Czartoryskich pozostawił po

Jerzego Czartoryskiego i ukończony

i gęstych krzewów. Stare mury,

sobie również pamiątkę w postaci

w 1610 roku. W barokowej bazylice z

pokryte licznymi warstwami graffiti,

ufundowanej przez ks. Adama Kazi-

fasadą zdobioną pilastrami, gzymsa-

chyba zapomniały już o hucznych

mierza w 1777 roku cerkwi grecko-

mi i portalem z trójkątnym naczółkiem

balach, które tu niegdyś organizowa-

katolickiej. Właściwie to najbardziej

przechowywano niegdyś relikwie św.

no. Dziś zamiast dworskich melodii

wyróżniająca się dziś budowla w

klewańskim krajobrazie, bo obecnie

pomalowana jest na jaskrawo-nie-

biesko.

Przed wojną miejscowość zyska-

ła miano największego na Wołyniu

letniska. W sezonie nad rzeką Stubłą

Rozwiń z nami skrzydła!

wypoczywało tu kilka setek letników,

głównie Żydów z Równego, ale przy-

jeżdżali też goście z samej Warsza-

W każdą sobotę, Lwowski

wy, bywali artyści i literaci, bywał

Klub Młodych Artystów „Skrzy-

Julian Tuwim.

Cenne zabytki pierwszej RP

dła” zdradza tajniki rysunku, ma-

i wspomnienie przedwojennego

larstwa i grafiki. Zapraszamy do

kurortu bledną jednak przy nowo

galerii „Własna Strzecha” przy

wypromowanej atrakcji turystycznej

Lwowskim Towarzystwie Przy-

Klewania – alejkę utworzoną wzdłuż

torów przez przejeżdżające przez

jaciół Sztuk Pięknych wszystkie

gęsty liściasty lasek pociągi. Tunel

zainteresowane dzieci.

miłości – tak nazwano ten stworzo-

Czekamy na Ciebie!

ny przypadkiem zakątek, przyciąga

do miasteczka tłumy zakochanych,

Zajęcia odbywają się

narzeczonych, małżonków i kochan-

w godzinach od 11:00

ków. Można się całować, można ro-

do 12:00, przy ul. Ryle-

bić zdjęcia, trzeba tylko uważać na

jewa 9/6.

komary i pociągi…