23

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 3–17 lipca 2014 nr 12 (208)

Apolinary Tarnawski zauważył, że po

doktora. Metody doktora zaliczyć

Do lecznicy nie przyjmowano

wyżej wymienionych zabiegach, jego

można do standardów europejskie-

pacjentów chorych na: gruźlicę,

samopoczucie i stan zdrowia znacz-

go lecznictwa uzdrowiskowego. W

choroby zakaźne oraz gorączkują-

nie się poprawił. Postanowił zatem

jakim stopniu? Poniżej zostaną za-

cych i obłożnie chorych. Wykluczeni

zmodyfikować metody niemieckiego

prezentowane rozwiązania kosow-

zostali również pacjenci z epilepsją

odkrywcy, dostosowując je do re-

skiego zakładu.

i chorobami umysłowymi. Cała tera-

aliów polskich i postanowił otworzyć

Zalecenia Apolinarego Tarnaw-

pia trwała sześć tygodni .

własny Zakład Przyrodoleczniczy w

skiego były następujące: przebywa-

W kosowskiej leczniczy dużą

Kosowie zwanym Huculskim.

nie na świeżym powietrzu (spanie

popularnością cieszyła się kuchnia

Według art. 2 ustawy o uzdrowi-

przy otwartym oknie, w szałasach

jarska, którą przygotowywała Romu-

skach z 1922 r. – za uzdrowiska na-

żaluzjowych, poranna gimnastyka

alda Tarnawska, żona doktora. W

leży uznawać:

na świeżym powietrzu), umiarko-

lecznicy podawano potrawy mięsne,

- miejscowości posiadające cieplice

wanie w jedzeniu a co za tym idzie

ale różniły się od tradycyjnego spo-

lub zdroje lecznicze

odpowiednia dieta (o której poniżej

sobu przyrządzenia, bez przypraw

- stacje klimatyczne

będzie więcej napisane), jedzenie

korzennych, ostrych, soli i octu. Po-

- kąpieliska morskie.

surowych pokarmów, codzienna

trawy miały być proste i pożywne.

Zalecano trzy posiłki w ciągu dnia:

śniadanie, obiad i wieczerzę. Dieta

eliminowała alkohol i inne „podniety

spożywane”, które były szkodliwe dla

układu pokarmowego. W kosowskiej

kuchni można było uraczyć tłuszcze

roślinne, takie jak: oliwa czy masło

kokosowe. Posiłki przygotowywa-

ne również były w specjalnych na-

czyniach glinianych lub żeliwnych,

wpływających bez mała na smak,

aromat i wartości przygotowywanych

posiłków. Kuracjusze spożywali: zupy

ciepłe i zimne, budynie, sosy, legumi-

ny, jarzyny, potrawy z jaj, opiekanki

(zapiekanki), kompoty. Menu było

podzielone na okresy, w zależności

od pory roku:

1. Okres pierwszy od stycznia do

końca maja.

2. Okres drugi od czerwca do końca

sierpnia.

Współczesna medycyna uzdro-

mu, jak i współcześnie. To stawia

3. Okres trzeci od września do koń-

wiskowa zajmuje się zarówno lecze-

doktora Tarnawskiego, w bardzo po-

ca grudnia.

niem, jak również rehabilitacją osób

zytywnym świetle dla współczesnych

Do lecznicy wiodła okazała bra-

cierpiących na choroby przewlekłe.

badaczy jego działalności, jako leka-

ma, a na niej widniał napis, jakże wy-

Obecnie również prowadzona w

rza uzdrowiskowego.

mowny: „Władaj sobą”. To hasło było

ośrodkach zdrojowych profilaktyka

Metody i zalecenia Apolinare-

naczelną ideą dra Tarnawskiego, aby

i edukacja zdrowotna pacjentów.

go Tarnawskiego są stosowane we

walczyć z „tłuszczem i otyłością”, któ-

Zwróćmy uwagę na to, że podobne

współczesnych sanatoriach. Śmiało

re były przyczynami zawałów serca.

metody stosowane były przez dra

można stwierdzić, że jego sposób

Innowacyjne metody chociażby sto-

Tarnawskiego. Stres, praca, złe od-

postępowania był w tamtym czasie

sowane w kosowskiej kuchni w tam-

innowacyjny. A jego samego można

żywianie, „pogoń” za materialnym by-

tym czasie były bardzo rewolucyjne i

nazwać prekursorem w dziedzinie

tem sprawiają, że coraz więcej osób

odbijały się szerokim echem pośród

ma kłopoty ze zdrowiem zarówno w

przyrodolecznictwa i geriatrii na zie-

społeczeństwa polskiego.

miach polskich.

czasach współczesnych Tarnawskie-

Ustawa wydzielała grupę uzdro-

gimnastyka, kąpiele powietrzne i sło-

wisk uznanych za posiadające cha-

neczne, leczenie wodą, masowanie

rakter użyteczności publicznej. Na

ciała, zwalczanie złych przyzwycza-

mocy ustawy za takie uzdrowiska

jeń i nałogów.

uznano uzdrowiska państwowe (np.

Głównym celem lecznicy w

Krynicę) oraz uzdrowisko Zakopane

mniemaniu jej założyciela było, aby

i zakłady zdrojowe w Inowrocławiu .

chorzy poprawili swoje zdrowie na

Kosów został również objęty wyżej

stałe i w jak najszybszym czasie, to

wymienioną ustawą i tym samym był

jest w okresie sezonu kuracyjnego.

uzdrowiskiem prywatnym doktora

Następnie, pacjent musiał przenieść

Tarnawskiego.

wszystkie  zalecenia  stosowane

Apolinary Tarnawski uważany

podczas kuracji, do swojego życia

jest obecnie za pioniera przyrodo-

codziennego. I wtedy to według dra

lecznictwa oraz geriatrii w Polsce.

Tarnawskiego można mówić o suk-

Współcześnie mu żyjący ludzie mó-

cesie jego kuracji. W zdrojowisku

wili o nim (popadając ze skrajności

były organizowane dla pacjentów

w skrajność): „geniusz” lub „szar-

tzw. pogadanki higieniczne, które

latan”. Do jego innowacyjnych me-

prowadzone były zarówno przez

tod należały: częste wietrzenia po-

Tarnawskiego, jak i jego personel

mieszczeń, w których znajdował się

medyczny (w lecznicy byli zatrud-

pacjent, sen przy otwartym oknie,

nieni inni lekarze). Kto zdecydował

ubieranie się w tkaniny przewiew-

się na kurację w Kosowie, musiał

ne i „lekkie”, odpowiednia dieta,

podporządkować się panującym w

głodówka, gimnastyka na świeżym

niej zasadom. Apolinary Tarnawski

POLSkI ZESPÓł

Sprostowanie

powietrzu czy chodzenie boso po

leczył następujące choroby i scho-

rannej rosie.

rzenia:

PIEŚNI I TAńCA LWOWIACY”

Do tekstu Waldemara Wiglusza

Kosowska lecznica położona

1. Zła przemiana materii.

pt. „Panel w sanockim skansenie”

była w południowo-wschodnich Kar-

2. Choroby przewodu pokarmowe-

ZAPRASZA do Studium Tańców Polskich, założonego

(KG nr 11/2014) wkradła się przy-

patach, gdzie dominował łagodny

go.

przy PZPiT „LWOWIACY”, dzieci i młodzież w grupach

kra omyłka. Podana data rozbiórki

klimat. Temperatura roczna wynosiła

3. Choroby krążenia.

wiekowych 5–8 lat, 8–12 lat, 12–15 lat

murowanej cerkwi w Uluczu w 1809

od 9 do 10 stopni Celsjusza. Leczni-

4. Choroby płucne (lżejsze przypad-

oraz do starszej grupy zespołu

miała miejsce dokładnie sto lat póź-

Próby zespołu odbywają się w szkole nr 10 we wtorki i czwartki, w godzi-

ca urządzona była bardzo skromne.

ki).

niej – w roku 1909.

nach od 18:00 do 21:00. Zgłoszenia przyjmujemy podczas prób zespołu lub

Tarnawski uważał to za plus, gdyż

5. Choroby ogólne.

na telefon: 0-677-982-315 bądź: 233-05-70, a także udzielamy fachowych rad

zbytnie rozpieszczanie kuracjuszy

6. Ogólnie ku pokrzepieniu wital-

Za omyłkę przepraszamy.

w dziedzinie polskiego tańca i strojów ludowych.

spowoduje u nich tylko spadek ich

ności organizmu. Szczególnie dla

woli w leczeniu chociażby otyłości,

młodzieży o słabej odporności or-

prezes LMDMSO Stanisław Durys,

Redakcja

w której specjalizował się zakład

ganizmu.

kierownik artystyczny PZPiT „Lwowiacy”