24

Z pamiętnika podróżnika

3–17 lipca 2014 nr 12 (208) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Siedem powodów dla których

warto jechać na Węgry

- Dokąd? Przecież tam nie ma morza! Taka była pierwsza reakcja na moją propo-

zycję wakacyjnego wyjazdu na Węgry. Jakoś się u nas utarło, że odpocząć można

tylko nad morzem. W ofercie rodzimych biur podróży królują Egipt, Czarnogóra,

Turcja, Emiraty Arabskie. Jeśli z jakichś powodów morze zupełnie nie jest po dro-

dze, to w ostateczności mogą być góry. Tak się jednak składa, że na Węgrzech

nie ma ani jednego, ani drugiego, choć nie zawsze tak było. Kiedyś na Węgrzech

były i góry, i morze. Ale do tego wrócimy za chwilę.

znajduje się kopuła, a w niej niewiel-

KATARZYNA ŁOZA

kie otworki, przez które do wnętrza

tekst i zdjęcia

sączy się światło, tworząc niezapo-

„Zakochani zawsze podkreślają

mnianą atmosferę. Część najstar-

urodę wybranki, splecioną w cudow-

szych łaźni, dawnym zwyczajem, ma

ny węzeł z niezwykłymi zaletami du-

dni męskie i żeńskie, aby można było

cha oraz intelektu, i za nic mają uwa-

w spokoju zażywać kąpieli w stroju

gi, że świat pełen jest kobiet jeszcze

Adama (ewentualnie Ewy).

ładniejszych, czulszych i mądrzej-

Na przełomie XIX i XX w. po-

szych. I ja wzruszam ramionami na

wstały w węgierskiej stolicy dwa duże

niedorzeczne argumenty, że istnieją

kompleksy basenów, które również

być może krainy o piękniejszych kra-

działają do dziś, oferując poza re-

jobrazach, większej liczbie zabytków,

kreacją i leczeniem przeżycia natury

ciekawszej kuchni czy bardziej zrozu-

estetycznej. Pierwsze, to znajdujące

miałym języku. Ja chcę na Węgry. To

się w lasku miejskim (Varosliget

chęć metafizyczna, zatem nie można

– odpowiednik lwowskiego Parku

jednoznacznie określić jej źródeł,

Stryjskiego). Stałych klientów tego

wskazać prapoczątku” – Robert Ma-

przybytku można spotkać tu nawet

kłowicz „Smak Węgier”.

w czasie mrozów, kiedy w odkrytym

My jednak spróbujemy znaleźć

basenie (woda o temperaturze 38

kilka całkiem dorzecznych argumen-

st.) grają w szachy. Drugie, znajdu-

tów, aby się na Węgry wybrać.

jące się pod wzgórzem zamkowym

po drugiej stronie Dunaju – to sece-

syjne łaźnie Gellerta. Smaczku wizy-

Powód pierwszy.

Minaret w Egerze

cie dodaje fakt, że to właśnie w tych

Wielka Nizina Węgierska

Więc może dla odmiany zupeł-

dziwie dziewicze kawałki. Należy

rewolucyjną a liryką miłosną, sławił

północno-wschodniej części kraju.

nie płaski krajobraz? Wielka Nizina

do nich park narodowy Hortobagy,

węgierskie stepy:

Oprócz zachowanego krajobrazu, ro-

Węgierska to bowiem nic innego,

który reklamuje się hasłem „100%

„Jak zamarzłe morze –

ślinności i fauny stepowej, można za-

jak step. Niewielka kropelka, która

puszty”.

stepy nieskończone,

poznać się z tradycyjną gospodarką

oddzieliła się od Wielkiego Stepu,

Z naszego rodzimego podwórka

Niziutko leci słońce, niby ptak

pasterską tych terenów: to właśnie

ciągnącego się aż po Mandżurię

wiemy, że właśnie step, obok mo-

zmęczony,

tutaj zobaczymy, może ostatnie w Eu-

i kapnęła w samym sercu Europy.

rza i gór wywiera jakiś szczególny

Lub jak starca lico

ropie, stada węgierskiego siwego by-

Co prawda tylko połowa Wielkiej

wpływ na ludzką duszę, pozwalając

Z przygasłą źrenicą,

dła, potężne byki o długich rogach, te

Niziny Węgierskiej znajduje się na

jej unieść się ponad to, co przyziem-

Prawie że się kładzie na białym

same, które od XV w. ciągnęły przez

Węgrzech (choć nie zawsze tak

ne i skłaniając do twórczości poetyc-

ugorze –

tereny Ukrainy czumackie wozy za-

było), ale tam właśnie znajdziemy

kiej, żeby wspomnieć tu choćby mic-

I tak niewiele dojrzeć w pustkowiu

ładowane solą. Tutaj urządzane są

najbardziej romantyczną jej część,

kiewiczowskie „Stepy Akermańskie”.

tym może...”

pokazy jeździeckie oraz hodowana

zwana puszta (wymawia się „pu-

Węgrzy także mieli swojego „Mic-

(tłum. Marian Jachimowicz)

unikalna rasa mangalic – włochatych

sta” i taka właśnie jest). Tutaj wła-

kiewicza”, Sándora Petőfiego, który

Dziś pusztę można zobaczyć

świń, będących zresztą pod ochroną.

łaźniach filmowi „C. K. Dezerterzy”

śnie można znaleźć jeszcze praw-

w przerwach między działalnością

w parku narodowym Hortobagy, w

Mangalice mają odmiany blond, rude

podglądali kąpiące się gołe panienki.

i czarne, bardzo rzadko występuje

Wśród wielu uzdrowisk i łaźni warto

mangalica dzika. Świnie zawdzięcza-

wymienić jeszcze jedno miejsce –

ją swoje futerko skrzyżowaniu genów

Miskolc-Tapolca, miejscowość nie-

świni hodowlanej z dzikiem.

daleko granicy ukraińskiej, w której

baseny zostały bardzo interesująco

wkomponowane w korytarze natural-

Powód drugi. Termy

Warto jednak czasem pomo-

nych jaskiń.

czyć swoje ciało w jakiejś wodzie.

I chociaż, jak już to stwierdziliśmy,

Powód trzeci. Rodzinny

dostępu do morza Węgry obecnie

Czasem trzeba odwiedzić rodzi-

nie mają, to zaproponować mogą

nę, a przecież „Polak, Węgier – dwa

coś wcale nie gorszego. Nie mam

bratanki”. Rzeczywiście, przygląda-

tutaj wcale na myśli Balatonu. Otóż

jąc się historii Węgier, znajdziemy

w tej części Europy znajduje się

zaskakująco wiele wspólnych tema-

szczególne zagęszczenie źródeł ter-

tów do rozmowy (oczywiście, kiedy

malnych, które oprócz przyjemności

już pokonamy barierę językową).

pluskania się, dają możliwość lecze-

Przy szklanicy wina (węg. bor – o

nia całej gamy różnorakich schorzeń,

winie za chwilę) możemy powspomi-

od przewlekłego kataru poczynając,

nać jakimi mocarstwami w Europie

a na zwężeniu aorty kończąc.

były niegdyś nasze państwa. Kiedy

Najstarsze łaźnie w Budapeszcie

Polska była od morza do morza,

pochodzą z XVI w. i wciąż działają. Są

Węgry sięgały od Siedmiogrodu po

to łaźnie Rudas i Kiraly, zbudowane

Dalmację. W średniowieczu nie-

jeszcze przez Turków. Nad basenem

jednokrotnie zawieraliśmy sojusze

Łaźnie Gellerta w Budapeszcie